2.28.2009

nagkalunhaw
















Matag litok ko sa imong ngalan,
ang lawos kong dila, dahon
nga hapit na unta matagak,
inanayng nalunhaw pag-usab.
Hayan, dili madugay motidlom kini
balik sa sanga sa akong tutunlan
ug mopatighulog ngadto
sa mao pay pagbukhad
nga biyuos sa akong kasingkasing.


-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Dubai, United Arab Emirates

nabuntagan
















Pinahangad akong tagay sa tigtimpla
sa kasubo ug kalipay. Magtiwas mi hangtod
makadlawnan sa akong pagpangukoy nganong
niawas ang lawod gikan sa dili maihap nga
mga mata. Gakipat-kipat ko kay gaaso
ang among gisumsoman: kasingkasing
sa unggoy nga giihaw, gilapwaan, giasal
kay gadanguyngoy kuno sa iyang asoy
kabahin sa kaagi sa akong kadugo.

Galutaw akong dunggan sa kalawom
sa gitug-an niyang’ mga tigmo. Kalami unta
ikilaw og buwak, usapon nga pinakagot ug
itutho dayon sa buyog nga giuhaw duyog
sa gakumbira nga mga langaw ibabaw
sa mga mumho ug sinuka gikan
sa kamabaw sa akong katingala.

Gaduka nako. Apan dihang nituyhakaw
ang daygon sa mga manok pahinungod
sa pagbalik sa kahayag, kalit mitaghoy
ang akong katagay ug gidalitan ko niya
og hagit nga gasakdap sa iyang pangutana--
Kahibalo ba kuno ko mamingwit og langgam?

Niadtong adlawa ko nakatilaw og tagam kay
naumod. Nakahalok sa yuta tadlas sa tahas
nga mobarog gikan sa akong pagsukarap,
moagwanta sa pagtilap og lapok
hangtod mahimo kong hinganta.


-- MICHAEL U. OBENIETA
Topeka, Kansas, USA

2.27.2009

malikata sa bayukera
















Gubot pas lukot ang kuto sa way ugma
Itom pas lubot sa ku'n ang makita
Hanaw pas kuraw sa iring sungkaban
Kalimata ang ugat sa malikata

Itom pas lubot sa ku'n ang makita
Hawan pas kuraw sa iring sungkaban
Ang tingog sa Kalimantan kalimata
Gubot pas lukot ang utok sa way ugma.


-- LEO BOB FLORES
Bukit Batok, Singapore

pagbatog
















wala ko makahigayon pagdayeg
sa pagbatog sa mga salapati

ug ang paglupad nila palayo kanako
wala na nako matagad pa samtang

ako usab nia sa akong pagpanaw
paingon sa dapit nga wala pay ngalan


-- RIC S. BASTASA
Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

sa itlog sa uk-ok ibabaw sa librong "the old man and the sea"
















Gihabolan ka sa kahilom,
mao nga wa ko kabantay nimo
nga hastang pagkahinanok
sa ibabaw sa libro. Ingon to

akong apohan ang batang mag-unlan
og libro, brayt kuno inig kadako.
Unya bahin man kuno na
sa dagat kanang libroha, mahimo
diay ka ining henyo sa dagat. Ayaw
kog hikalimti ha. Wap-a baya ko
kabasa anang libroha. Busa, unya
inig duyan-duyan nimo sa dagat
sa mga pulong ihunghong kanako
ang tanan. I-ambit kon unsaon
pagmapasol, pagpamukot og lab-as
nga mga pulong. Kay sa tinud-anay,
uk-ok, hapit nako i-unlod ning
akong baruto nga naglisod paglabang

sa usa ka pulong.


-- JONA B. BERING
Tuburan, Cebu, Philippines

2.26.2009

usa ka gabii niana
















(hubad sa Iningles ni W. S Merwin)

nagsakay kog gamhanang kabayo nga mitungas
sa panganod nga rosa lahos sa naglugitom
nga agipong bukid

milabay ang katuigan ug karon mabati ang budyong
nga milanog ug sa layong unahan mitubag
ang kahayag


-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Dubai, United Arab Emirates

maayong laki ang magpaihaw sa mangtas
















mosugot siya magpatuli pag-usab
bisan pa og kiskisan iyang lagay

basta magsinaw lang ang suwab
sa galaway nga kapintas ni inday


-- MICHAEL U. OBENIETA
Topeka, Kansas, USA

2.25.2009

tambasakan
















Ang gamay’ng tambasakan
Gitugahan og abilidad
Paglabang
Sa utlanan
Sa tubig ug sa yuta

Sa iyang pagtapot
Niadtong
Nabawog nga sanga
Sa bakhaw
Nga inanay’ng
Gitaoban

Iyang gianinaw
Kon hain man
Ang palabihon
Niyang luksohan

Ang tubig ba
Nga puno
Sa naggumon nga mga lumot
O ang yuta
Nga nagyanang
Sa mga lapok


-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA

katun berkait sa libakera
















Adunay mga pako ang hungihong
Adunay mga mata ang kasina
Kapugngan pa ang baha sa tinughong
Nungka ang baba nga nagbasa.

Adunay mata ang kasina
Kapugngan pa ang baha sa tinughong
Nungka ang baba nga nagbasa
Hait sama sa baraw ang mga pulong.

Adunay mga mata ang kasina
Kapugngan pa ang baha sa tinughong
Nungka ang baba nga nagbasa
Adunay mga pako ang hungihong.


-- LEO BOB FLORES
Bukit Batok, Singapore

nganong ganahan kog alas singko sa hapon samtang maghangad sa langit ug manghubad sa pasumbingay sa mga bituon
















Kay dinhi ra man god nako
Matugkad ang kahalangdon sa distansiya
Taliwa sa pulang anino sa kilumkilom—
Ang mga kahilom nga gitagoan
Sa mga dahon sa ipil-ipil
Inigtikyop sa ilang kagamhanan
Daw ang gilay-on sa sunod nga
Tingkatulog ugma puhon
Kon ang gahom sa tawo makaihap na
Sa gininhawa sa kagabhion.

Pamasin nga dinhi subli kong madungog ang karaang tingog:
Dodoy, pauli na kay manihapon na ta…


-- OMAR KHALID
Medellin, Cebu, Philippines

2.24.2009

ang upat ka libro nga wa mahuman og basa
















1. Walden; or, Life in the Woods

Gikan dinhi, lakton na lang
subay niining lapokong dalan.

Tinuod, kinsa bay magdahom
nga ingon diay niani kalay-a ning dapita?


2. Lydia Cassatt Reading the Morning Paper

Gipat-ak-pat-akan ang imong nawong
sa mga dahon nga gitungtongan
sa hanap nga anino sa adlaw
sama sa nakita ko sa usa ka damgo.

Ikaw way timik, luspad, daw estatuwa sa hardin.
Apan ang imong mga tudlo
kilas nga nagdagandagan
sa keyboard sa imong
laptop.

3. Selected Poems of Rainer Maria Rilke

Nasayod kong nakamatikod ka
nga dili ako halayo kanimo
bisan tuod wa ko nimo makita, wa ka molingi.

Igo ka lang mihangad sa langit.
(Maapsan mo pa kaha ang pulong
nga misulbong gikan sa tumoy sa imong dila?)


4. A Portrait of the Artist as a Young Man

Makatultol ko sa dalan pauli
apan unsa pay akong balikan?

Ang siyudad dili na mao,
ug sayod ko nga bisag asa ko tan-aw

ang mga pasundayag didto gikwadro
sa bintana nga nag-ulang kanato.


-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Dubai, United Arab Emirates

sa mga sagbot nga haskang hiloma
















kahibawong motago ang mga kasakit
og kahiubos sa usa ka dapit diin dili na
sila makit-an
morag mga tagolilong
morag aso
morag mga hinungaw sa init

kaayo nga yuta nga kalit lang
giulan sa usa ka kaudtohon
sa Marso

ang imong makita mao na lamang
ang pahiyom sa adlaw
nga mihalok sa yuta nga
kaganiha nag-alburoto

ang imong mabati mao na lamang
ang huyohoy sa hangin
ang awit sa usa ka tamsi nga mibatog

sa punoan sa bayabas

ang imong makita mao na lamang
ang mga pungpong sa mga hinog

nga bunga nga andam na nga mahulog
diha sa kasagbotan
nga haskang hiloma

diha sa imong pahiyom
nga haskang hilawa


-- RIC S. BASTASA
Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

awhag sa gugma nga di mahadlok sa linog
















Gunit nako paghugot, ayaw kahadlok.
Gitug-an ko na nimo ang akong tinagoan,
Sa sinugdanan pa wa koy gilimod.
Bisan ang tunob sa akong kasingkasing
Akong gipaihap nimo makadaghan
Aron imong madungog ang linugan-ob
Sa gugma kong di mahadlok sa linog.
Gani nahiram mo ang tugot sa akong mga damgo
Kay ako mang gipalagdas sa imong kiliran
Aron imong mahimamat ang dahunog
Sa akong kadaogan ug kapakyasan.
Wa koy gililong sa mga kahulogan
Akong nasabtan sa basahon sa kinaiyahan
Labi na sa mga kabuntagon nga mosiak
Sa mga eklipse nga motabon sa buwan
Nahibawo ka gyod nga dungan tang
Mobahakhak ingon man sa paghilak
Sa higayon mopatim-aw ang dag-om,
Inig panalingsing sa mga ulan
Nga mobunok taliwa sa atong paglakaw.


-- ERNESTO D. LARIOSA
San Fernando, Cebu, Philippines

2.23.2009

bayanan sa kinhason ug lain pang mga lantawonon alang sa usa ka balikbayan nga wala'y nalakra nga tunob sa lapyahan
















Dili labaw sa lawod ang langit nga buot
makab-ot. Bahin niini, lagmit gapiyong si Magellan
bisan taas iyang kaalam tugbang sa iyang paglibot
sa kalibotan hangtod naunlod ang mga isla
sa panganod ibabaw sa Mactan ngadto ilawom
sa iyang tabon-tabon. Dihang nalup-og, nawaswas
ang iyang dugo nga kalit nalasaw sa bawod
nga langyaw. Wa’y nasangpit bisan panamilit
sa kamingaw nga gatubod balik sa dughan sa iyang
inahan. Dili na makauli. Wa’y kalainan sa mga isda
nga idlas unta apan igo ra unyang ihabwa sulod
sa bildo nga hawla, ihagwa sa mata. Anaa sila.
Gitanggong sa tubig nga pinutos og plastik aron
paliton. Gihikyad daplin sa dalan Magallanes dili
layo sa libod-suroy nga makililimos. Dinhi unya
siya mohay-ad inig tidlom sa kagabhion, diin
magkumpayot iyang hagok sa habog nga sakayan
sa kalimot. Wa’y katig ang buwan, gapaanod subay
sa gilumotang dan-ag sa lusay ug gapnod.


-- MICHAEL U. OBENIETA
Topeka, Kansas, USA

durian
















Ang bungang durian dili matahom nga sud-ongon.
Daw usa ka mibuwang nga dakong tuyom, ang
luspad niyang ibabaw gilibotan og mga tunok nga
may pagkasama sa mga spike sa lapalapa sa
sapatos sa baseball. Samtang siya nagkawing ug
nagpaabot pagkahinog, usa siya ka langitnong butang
sa kakuyaw. Kay kon sama sa usa ka bulalakaw
kalit siyang mapulak ug mahitabo nga dunay tua sa
tungod, tingali dako ang kadaot nga iyang mahimo
ug posible’ng dunay wa'y palad nga mahiagom sa
kamatayon. Apan ang mahinumdoman ni bisan kinsa
mahitungod sa bungang durian mao ang iyang kabaho.
Sa higayong modangat kini sa imong ilong, dad-on ka
ngadto sa mga apoyang nangagi sa mga tinai ug
niadtong mga nahisagol sa lapokong tubig sa mga
imbornal. Apan buk-a, pikasa ang bungang durian.
Tilawi ang luspad nga unod nga nagputos sa iyang liso.
Ug ikaw, sama kanako, magpabiling maglibog nga sa
unsang paglalang sa Makagagahom, gisagol man ang
tumang kabaho ug kalami ning usa ka laksot ug
tunokong bunga.



-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA

ang kapilya nga napiit sa duha ka higanteng bilding sa makati
















Usa ka dakong tiaw sa amaw:
Kay kinsa gong buanga ang batyagog kalami sa lugaw
Kon humba pirme ang pamahaw?
Unsa may kapuslanan, kinsa kahang buanga
Ang makahunahunag panguros?
Kinsa kahang paria ang nalisoan sa utok
Nga nagpabarog dinhi sa kang kristong bantayog
?


-- OMAR KHALID
Medellin, Cebu, Philippines

2.22.2009

anghel de panyawan
















Tig-a ang ikog ug talinis ang sungay
Sa anghel nga gilutas sa pasumbingay.


-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Dubai, United Arab Emirates

kumander bucay
















Dinhi bitayon tikang sama sa iring
Taplakan nakog tai ang ulong opaw
Ang imong utok nahisama sa kuting
Imong buhi sama sa uplok nga kuraw

Taplakan nakog tai ang ulong opaw
Ang imong utok nahisama sa kuting
Imong buhi sama sa uplok nga kuraw
Dinhi bitayon tikang sama sa iring.



-- LEO BOB FLORES
Bukit Batok, Singapore

pikas nga buwan sa tibuok langit
















May mga pughawng luta sa timaan nga nasangit
Sa ngilit sa imong pahiyom.
Buot kang sa akong kamot mohawok
Aron hanggapon ang kahumot sa akong buhok
Apan nangupot ang kataha.
Akong nakita hinayhinayng migapos sa gaway
Sa kagawasang nagpanglugnot sa kabalaw.
Karong gabhiona ikaw na sad mitalaw
Kay igo lang kang mitutok sa pikas nga buwan—
Suwab sa sanggot nga buot mosipsip sa panganod
Inaghat sa daob nga misiga sa atong panagtupad.
Gihinayhinay ko pagpunit ang imong mga tudlo.
Gihakop ko pagkalit ang namugnaw mong kamot.
Nabati kong tibuok langit mikurog sa imong dughan.
Mipiyong sad ko kay sa akong pilok mikupokupo
Ang pikas nga dan-ag sa nagtutok nga buwan.


-- ERNESTO D. LARIOSA
San Fernando, Cebu, Philippines

2.21.2009

ang bakukang sa lubi
















Sa una kong paghisiklap ning bakukang sa lubi nga nagkamang
ning sinaw’ng salog nga tabla, ako kining ningsaypan nga usa ka
naglihok nga uling o usa ka tipak sa karbon. Pipila ra ang sama’ng
nagbaton og lubos nga kaitom: ang uwak, ang lubon nga hinog nga
lumboy, ang sinilakang kahoy nga kamagong, ang itom nga
sapatos nga bag-ong gitsarol. Unya dihang ako kining gipunit,
maoy akong nabatian ang kahibulongan niyang kakusog. Ang
paghiwid sa iyang lawas ug pagsikad sa iyang mga tiil daw usa ka
bagal sa koryente nga mipakurog sa akong kamot. Bisag usa ra
ang nagkurba’ng sungay nga mituybo sa iyang ulo, usa siya ka
minyatyor nga kalabaw. Ug kon mahimo pang sad-ongan mo kini
og usa ka yugo ug imong pabirahon, nagtuo akong iyang buntogon
ang labaw pa sa napulo kapilo sa iyang kaugalingong gibug-aton.
Apan sama sa tanang mga linalang ning kalibotan, kining
kusganong mananap nagbaton usab og usa ka kahuyang nga akong
ningkat-onan. Ug kini mao nga kon siya mahayang way mahimo
ang kakusog sa iyang lawas ug mga tiil pagbalik ngadto sa
pagkulob. Ug karon ning sinaw’ng salog, kining naghayang nga
bakukang nahisama kang Gregor Samsa, kadtong karakter sa
istorya’ng Metamorphosis ni Kafka nga sa iyang paghigmata
nahimong usa ka daku’ng pak-an nga naghayang sa iyang
higdaanan ug naglisod pagbangon gikan sa iyang nahimutangan.
Maong wa ko na dungagi pa ang pag-antos ning naghayang nga
linalang ug ako kining gitabangan pagbalik pagkulob, aron siya
makakamang pag-usab ngadto sa kaugalingon niyang kalibotan.



-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA

gikan sa gabii
















pag-abot sa kabuntagon

midan-ag sa akong aping
ang bag-ong kainit

gitagbo ko ang adlaw

nasabtan ko ang kangitngit
sa imong kamingaw



-- RIC S. BASTASA
Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

sa balay sa magkukulit
















Giputos sa iyang panan-aw
ang babayeng gahipos
sa iyang buhok gamit
ang plastik sa ice water.
Iyang gitiltil ang nagbansiwag
nga kapungot sa babayeng
kalkag og buhok
ug hibos nga kaugalingon.
Gilimpyohan sa tigib
ang kadakurbada sa imahe
gikan sa ilong padung
sa may aping, sa nipis
nga ngabil nga nagtago
og daghang sugilanon.
Gikuot sa kutsilyong talinis
ang ningsiwil sa ilawom
sa dunggan hangtod
madungog ang kahiubos
sa iyang mga mata.
Sa gamayng batang giporma
iyang gilingi ang babayeng
naglingkod morag estatuwa
kuyog ni Sto. Niño ug Buddha.



-- JONA B. BERING
Tuburan, Cebu, Philippines

2.20.2009

ang sugibuhi ni raymond radiguet sa lima ka bersikulo sumala sa ebanghelyo ni jean cocteau
















Si Raymond Radiguet natawo sa Hunyo 18, 1903. Namatay siya nga wala sa iyang kaugalingon sa Disyembre 12, 1923.

Ang hukom sa iyang mga kaubang magsusulat mao nga tig-a ang iyang kasingkasing, sama sa dyamante nga way bation kon hapuhapon. Nagkinahanglan kinig kalayo, o ubang mga dyamante, ug modumili sa ubang mga butang.

Ayaw basola ang kapalaran. Ayaw ingna nga way kaangayan.

Sa ika-9 sa Disyembre 1923, miingon siya, Paminaw, sa ikatulo ka adlaw luthangon ko sa mga sundalo sa Diyos.

Dihay giyamyam ang iyang mga ngabil, iya kong gisangpit ginamit ang tibuok kong ngalan, tugob sa katingala mitutok siya sa iyang inahan, sa iyang amahan, sa iyang mga kamot.


-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Dubai, United Arab Emirates

sa minahal kong mapahitas-on
















Naumod ko, lapoy akong dila sa layog.
Apan dihang ang imong paa migakos
Sa akong liog, wala na ko makatingog
Kinsa'y milampos sa akong pagpaubos.


-- MICHAEL U. OBENIETA
Topeka, Kansas, USA

ebu gogo
















Nagkumpayot ang unggoy sa hangin
Mga matang nagbaga sa langob sa kangingit
Mga bukog sa kagahapong nagpangagot
Mga utok nga gutom sa pulong unod
Mga lamat sa bulak sa mga bulok.



-- LEO BOB FLORES
Bukit Batok, Singapore

2.19.2009

ang ulan nahinumdom pa kaninyo
















(alang kang Mel Allego ug Edfer Rigodon)


Dugay nang gianod ang inyong mga tunob
sa mga baganaw sa kanhi’ng Jones Avenue.
Daghan nang milabay nga mga init nga adlaw
sa inyong mga Abril. Dugay nang nagbanosbanos
ang lumalabay’ng mga panganod
sa ilang kaputi ug sa ilang kadag-om.
Apan ang ulan nahinumdom pa kaninyo.



-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA

ang asawa ko
















Ang asawa ko
ug ang sando kong karaan
kay way kalainan.

Ang sando ko kuspaw na,
may tinahian sa sidsid ug tinapakan.
may lakra sa plantsang nalimtan,
may mantsa ug nilubaran.

Ang sando kong karaan,
nga kanunay kong giuran-uran,
morag asawa kong kuspaw nag buhok,
sa pagpanganak, may tinahian sa tiyan,
may pasu kanunay sa plantsa ug kalan.

Makamantsa ang iyang gugma
nga molubad inig kusokuso
sa sando kong karaan
nga ampay kong iuran-uran.



-- ADONIS G. DURADO
Bangkok, Thailand

nilabokay sa pebrero katorse
















Uy, ang sunoy nakadagit og himongaan!
Iya kini'ng gidala sa di-samin nga pugaran diin
kada witik sa orasan, tagaktak iyang bayranan.

Pasiplat-siplat nga giduhigan og tusik-tusik. Tusik-tusik
nga giinat sa rubo nga nilabokay. Kakha diri. Kakha didto.
Paod didto. Paod diri. Tuka, labok diri. Balintong didto.
Pagkahuman natagamtaman ang binarinahan,
nagpabuhot si sunoy. Gilab-ok ang aso. Mibuy-ad.
Giiwagan ang mamords, ugis nga batiis
sa nahinanok nga himungaan.

Giiwagan ang tari nga may-ong ang gidak-un apan lahi
ang kolor. Dayon ihap sa piligo nga mga samin nga gihaklap
sa arkoba, sa kilid, sa banyo. Iyang gikwenta ang patak
sa metro, ug tanang di mautang kay ini'g tuktugaok
sa mga sunoy, mokakha na sad siya'g apil sa panon
didto sa unahan sa may dangkahan.


-- R.V. ESCATRON
Valencia Hills, Negros Oriental, Philippines

2.18.2009

kabahin sa kalipay
















tam-is ang pahiyom
sa langyawng asawa

sa milyonaryong Sugboanon

ang asul niyang mga mata
mikidlap sa iyang pagngislit

kay natandangan

sa sumasalop nga adlaw
sa landong sa karaang kaymito

diin naminaw siya

sa kahilom sa kahaponon
uban sa iyang anak

samtang ang iyang bana

tua sa Manila
mitambong og usa

ka panagtapok

sa mga sakop sa hataas
nga hut-ong sa katilingban

naminaw ko niyang

yungit nga miingon
“ayaw pagluod”

sama sa usa ka gamayng bata

sa hagawhaw sa iyang tingog
akong masabot

nga nagtuo siya

nga ang kalipay
anaa sa larinong paglitok

sa pinulongan sa langit


-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Dubai, United Arab Emirates

gamingaw
















Wala’y maskara, daghan
og dagway ang pag-inusara.
Wala’y kalainan sa bola nga
ginama sa tipak sa samin,
gatuyok ibabaw sa baylehan
diin usa ka buta ang huni
nga hubo sa kasubo, galukso
likay sa mga bildong labaw
ang kahait sa luha. Wala
mosayaw kadtong igo rang
nanabon sa ilang nawong.


-- MICHAEL U. OBENIETA
Topeka, Kansas, USA

tambag sa mangtas
















Nag-uros-uros ang akong hingyap pagbutyag
Sa mga nahibaw-an kong sugilanon:
Sa gugma, sa pagkabata,
Sa pagpanlandong sa mga bitoon.
Mga katuhoan-dili nga kinusipad
Sa mangtas nga naglumlom sa akasya
Nga nagyaka duol sa among pantaw.

Matag buka ko sa akong baba aron sugdan
Ang akong pagsugilon magbutok-butok
Ang kahadlok nga ang mga pulong
Dili paigo aron mahuman matag sugilanon.

Nag-uylap ang akong hingyap paghuho
Sa mga nahibaw-an kong sugilanon:
Sa gugmang pakyas, sa pagkatigulang,
Sa pagpamitoon sa landong.
Mga dili katuhoan nga nagtabisay
Sa ngabil sa silingan namong tabi-an.

Matag buka ko sa akong baba
May bugon nga mobabag sa akong tutonlan.
Busa gisukna ko kadtong mangtas nga
Nagyampungad duol sa among pantaw.
Iyang hunghong: “Pauli. Ug diha sa
Pantaw sugdi pag-asoy ang kaugalingon

Mong sugilanon.”


-- TEODOSIA "Dindin" P. VILLARINO
Toronto, Ontario, Canada

2.17.2009

lain pa’ng duha ka mubo’ng balak
















Usa Ka Dahon, Usa Ka Balak

Duol sa tinubdan ning sapa,
Nakakita ako og usa ka maanindot nga kahoy.
Mikutlo ako og usa sa iyang mga dahon
Ug gipaanod ko sa tubig,
Aron modangat diha kanimo
Ang kaanindot nga akong nakita.

Tubag

Dulom nga kagabhion.
Sa lapad nga uniberso,
Sa usa ka gutlo dunay usa ka bituon
Nga mapalong ug mohunong pagkiblat.
Ug dinhi ning kalibotan,
Sa usa ka dapit, dunay usa ka kasingkasing
Nga mohunong pagpitik.


-- URIAS A. ALMAGRO

New Berlin, Wisconsin, USA

usa ka gugma
















napalid sa hangin
nilabang sa dagat
ug sa bukid nga naghulat
ningtam-is ang ginhawa
nga kuno timailhan
sa paak ning ulhipan--
napalid ang akong saya
nisayaw duyog sa sonata
nikurog ang akong buhok
nga nigitik sa akong ilok
tungod sa kahadlok
kay ang gugma
mas maanindot kon
kutob ra ang iyang kimbot
sa hamugaway nga hangin
kay ugaling magpabilin
kining garay nga tam-is
madugmok ang akong ngipon
kay daghan nag giusap
nga hulmigasong pagkaon



-- MARIA VICTORIA BELTRAN
Cebu City, Philippines

ang lamat sa kalabera sa opon
















Adunay lamat ang liko
Sa buko-buko sa gitara
Sama sa lamat sa sidsid sa tiyan sa kalabera
Sa himan nianang talad imnanan nga nagbuy-od
Ibabaw sa talad pandayan.

Taghoy sa hangin.
Tilap sa kahapdos sa kasingkasing.

Adunay baba ang kagutom
Sa lamat sa kalabera sa Opon.


-- LEO BOB FLORES
Bukit Batok, Singapore

2.16.2009

mag-usab pay layog
















Sa imong pagbudhi mag-usab pay layog.
Way nahangol sa gugma mong duha singko.
Lakaw, ug adto sa mga ngil-ad kuyog.

Bangag sa akong garbo imong gikulkog.
Wa ka nay labot sa akong mga damgo.
Sa imong pagbudhi mag-usab pay layog.

Ang akong alamag usa ra ka tuhog.
Dili bantogan ang akong apelyido.
Lakaw, ug adto sa mga ngil-ad kuyog.

Wa koy ranggo nga sarang ikapanghambog
Wa koy gipanglut-od nga papel de bangko.
Sa imong pagbudhi mag-usab pay layog.

Samtang ikaw bisag asa ra molabyog
Gusto kang kanunay ko nimo magkinto.
Lakaw, ug adto sa mga ngil-ad kuyog.

Hala, adto sa maghahalad mong bulhog
Kay buta man kaha ko sumala nimo.
Sa imong pagbudhi mag-usab pay layog.
Lakaw, ug adto sa mga ngil-ad kuyog.


-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Dubai, United Arab Emirates

sa dili madugay
















kadiyot lang kita dinhi
ayaw na anang mga kabalaka

ug mga kahiubos
labi na ang kapungot

usa ra ang atong padulngan
ang lubnganan

ug didto labaw na
nga walay pulos

didto diin labaw pa
sa semento ang kabugnaw

diin lihokan kaayo
ang mga ulod

sama dinhi diin daghan
ang mga wala'y dalunggan


-- RIC S. BASTASA
Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

sa kasumaran sa imong paggikan
















(kang Tatay Maying, sa ika 10 ka tuig nga sumad )

Taas-taas gyod ang imong gibaklay
Sagka-kanaog sa mga bungtod
Di maihap ang sapa nga imong giubog
Ug ang mga linta nga misupsop
Sa imong mga bitiis.
Lapok. Abo. Bato.
Giagian nimo ang tanan
Sa way pagpinig. O kahadlok.

Ningbahad ka nga ang mga serpente
Nga tag-as og dila, bawog og pako
Mosakdap gyod aron ilugon
Ang akong dala--
Apan ningpasalig ka nga basta
Aduna pa'y bitoon, aduna pa'y gangis
Aduna pa'y hinungdan
Ang atong matag bikang.

Ako nga nagsunod gikutasan
Pagginukod. Sagka, kanaog.
Sa akong mga bungtod.
Usahay sid-okon kos' kahadlok
Labi na kon matahap ko
Nga ang imong mga tunob mapapas
Ug di nako sarang mabuntog
Ang mga alimatok.

Ang mga uwat sa akong bukton
Nagsubli sa imong sugilanon
Nagpahinumdom nga bisag
Di ko kaabot sa imong naabtan
Nakab-ot, naangkon ko ra gayod
Ang imong pasalig ug pahiyom.


-- TEODOSIA "Dindin" P. VILLARINO
Toronto, Ontario, Canada

2.15.2009

hikap
















(hubad sa Iningles ni Eliot Weinberger
gikan sa balak ni Octavio Paz)

Akong mga kamot
gaabli sa kurtina sa imong pagka-ikaw
gabisti nimo sa dugang nga paghubo
gapadayag sa kalawasan sa imong lawas
Akong mga kamot
gamugna og laing lawas alang sa imong lawas.


-- MICHAEL U. OBENIETA
Topeka, Kansas, USA

duha ka mubo'ng balak
















Pagsimang

Magpadayon ako ning akong pagbaktas.
Kon di mo ako hikit-an o hidunggan,
Ayaw’g kabalaka,
Wala ako mahisalaag.
Misimang lang ako og lain pa’ng agianan.

Mga Paghulhol

Ang akong mga gabii puno
Sa mga paghulhol sa mga iro.
Way kalainan kon dulom o bulanon,
Kay hangtod karon,
Samang wa ko hisayri
Kon unsa man gyod ang ilang gihulhol
O unsa ang kahulogan
Sa ilang mga
paghulhol.


-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA

2.14.2009

tug-ani
















(yukbo kang Yannis Ritsos)

Ang tubig midagayday, mitumog sa darohan, mibanaw,
migilaw. Bughawng lawod, lunhawng lasang,
lunhaw. Pulang atop, puting panganod, way anino.
Ug kanang usa ka pudyot nga aso? Tug-ani ko,
unsay kolor ang mahuptan sa damgo, unsay kolor
ang maangkon sa tunob sa babaye sa basa nga balili
sa sayong kabuntagon, uban sa mga langgam, sa dihang
katunga sa anino sa bagtingan gihakop sa imong palad
ug ang laing katunga gitagoan sa mga kinhason?



-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Dubai, United Arab Emirates

katun sa usa ka igat
















Walay igat nga walay paglaom
Walay igat nga walay lubot
Walay itlog nga dili makumkum
Walay ilong nga dili humok



-- LEO BOB FLORES
Bukit Batok, Singapore

balaki ko, baki!
















Unya na nang sawom-sawom, tidlom-tidlom
sa lin-aw. Layat dayon, marika! Dali sa akong pantaw.

Istoryahi ko sa imong mga damgo.
Isugid ang imong mga pamagdoy.

Kay sa sunod natong hibuylas ini'g balik
sa ting-ulan, patag na ang lin-aw, hagbay na nga
naani ang mga tangkong, gilarut na ang katsubong,

ug ako na sa'y mag-asoy sa mga napaksit
natong' pangandoy.



-- R.V. ESCATRON
Valencia Hills, Negros Oriental, Philippines

2.13.2009

pahinungod sa bilahan sa pebrero
















1.
Hagok sa usa ka masuso. Hangad, ayaw
kahadlok nga maputol ang pisi, o kaha
mabali ang kumingking sa punoan sa duldol
diin gatabyog, galaylay ang hangin sa gabitay

nga duyan. Ay, kasingkasing! Ang makasawo

sa iyang pagkahagbong mao ra katong takos
mopalapad sa wanang sa iyang mga bukton
ug andam mosagubang sa gibug-aton anang
usa ka gakos. Na hala, angkona kanang uha.

2.

Sa una, ang atong aping usahay magkampat
sa sip-on. Pastilan, kanunay bitaw makurat

atong mga ginikanan. Mora’g sila nasayod
daan nga dili ra ngabil nato ang maumod

puhon. Dili lang utitoron ang atong halok.
Hadlaon pod ta sa halas pagtilaw sa lapok.

3.

Pasagdi ang paghay-ad sa duha nga gaduso
sa panganod diha sa duldol ilawom sa unlan,
gisaw-an sa ilang hubo nga pagkahimugso.



-- MICHAEL U. OBENIETA
Topeka, Kansas, USA

segurista
















umang nga gakamang kanunay
dala-dala ang iyang balay-gamay
kay hadlok masunog ang baybay


-- RIC S. BASTASA
Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

sa atong pagpanughit, paminaw
















Sa atong pagpamupo og bunga
Ayaw katingala nga adunay kuhit ang uban–
Ayaw pangutana kung diin ni gikan
O nganong gitagaan sila sa tag-iya sa kahoy.
Ayaw silag samoka sa imong pangutana
Didto panginano sa naghatag.

Samtang nanughit sila
Sabta ang hinungdan
Ngano nga di gyud mapuno
Ang atong sako–-
Tingale buslot ni
O kaha kung maneguro lang tag ato
Makatigom-tigom tag
Sarang natong malukdo.

Akong tatay may pahinumdom
Nga kung mamupo og bunga
Sa bisan unsang matang sa kahoy
Unahon pagpungil ang makab-ot
Di mag-apura paggamit og kuhit
Kay ang panughit nagkinahanglan
Og kasinatian sa arte sa paggunit
Di ni mahimong dalion o pugson.

Ayaw panghingampa--
Lapad kaayo ang landong sa kahoy
Nagsanooy pa kini sa mga bunga.
Di ta angay nga magsikhanay.
Apan tingale paminaw,
Pagkat-on, ug dawata
Nga bisag sama ang gitas-on
Sa atong mga kuhit
Kitang mga namupoay
Di pareha ang gitas-on
Sa atong mga kamot ug
Ang kahabog sa atong pagkinto.


-- TEODOSIA "Dindin" P. VILLARINO
Toronto, Ontario, Canada

2.12.2009

still life with girl reading a book in soft afternoon light
















Tawgon ko kinig handomanan sa maanyag kong silingan nga kintahay akong hinigugma. Ingnon ta nga niadtong panahona nagpuyo ko sa usa ka gamayng balay sa akong hunahuna, diin sa imong pagsulod ang una nimong makita mao ang gisab-it nga hulagway sa usa ka siyudad nga gihakop sa madanihon ug aghop nga kwadro sa pasumangil. Inig-abot sa tukmang oras mogawas siya sa balay ug mopungko sa ilang tugkaran diin ang bermuda bag-o lang gihabas, mosandig sa punoan sa mansanitas, mga mata dili maukang gikan sa mga panid sa iyang basahon, ang gituy-od niyang bitiis milahos nganhi gyod sa tiilan sa akong higdaanan diin ang akong mga mata giyunyonan sa alimungaw. Sa kahilom misanap ang iyang gininhawa sama sa asul nga panapton nga milandong sa dayag apan kanunay lang hikalimtan nga tanaman sa akong pagkabata. Kinahanglan nga dili siya makaalinggat nga nagmata na diay ko, nga tinuoray kong nahinumdom, nga ang basahon nga iyang gikuptan nagbatbat og balikwaot nga pasumbingay mahitungod sa kahaponon nga wa-damhang among gisaw-an. Tungod kay sa dili madugay mapadpad na paingon sa daplin ang mga tinapok nga talan-awon, motuhop sa kwardo ug modahili ipon sa kalibotan diin naghari ang kaguliyang, diin ang idlot nga mga bituon molawig lang bisan asa sila gusto, nagdupa, naghinambid nga nanguros, nagdilaab, way kaluoy.


-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Dubai, United Arab Emirates

katun kang mat saleh*
















Parat ang panagway ni Mat Saleh
Sama sa Barat Puting luwaan
Ang sa ginikanan di molingi
Makaabot unta sa padulngan.


_______________________________
* Katun : tunga malikata, tunga pantun.
* Malikata : porma sa pasumbingay sa mga Tausug.
* Pantun : porma sa balak sa mga Malay.
* Malay : gikan sa pulong Melayu nga usa ka sapa sa
Jambi, Sumatra, Indonesia nga gihugpa-an sa mga pirata.

-- LEO BOB FLORES
Bukit Batok, Singapore

pangagho
















Karong taudtaod
sa pagpamahulay nilang tanan,
mamati ang hangin
sa hinaguros sa imong gininhawa;
motadlas ang pinisik
nga hayag sa adlaw;
mangita kon asa mitipas
ang inalisngaw
sa imong panghupaw.

Ug didto, mapapas
ang tanang hinungdan
sa mga pagpangagho.
Didto, diin maginukdanay,
maglayog, unya
mag-ukob ang mga ngabil
sa kahayag ug dag-om.


-- GINA MANTUA-PANES
Cebu City, Philippines

Daghang salamat sa mga maniniyot nga gapaambit sa ilang mga hulagway sa Google ug Flickr.