8.29.2017

puti ang panan-aw sa malinawon og paagi sa pagpatay


dili lang pula ang moawas
molapos motapot sa kangitngit

ang nauling mong kasingkasing
magdagaang maabo

dili lang sa kalimutaw sa uwak
nisakdap niharos  

sa mga udlot biyuos ug yamog
samtang nilingiw nitalikod ka

sa mga gatyabaw gabakho
gipikatan ka sa buta

gilibak ka sa amang
hangtod mahanaw ang tanan

lakip imong anino mahupas
mapapas sa gikandilaang mapa  


-- MICHAEL U. OBENIETA                                                                                                          Topeka, Kansas, USA

ulahing agulo


Kon basahon pag-usab
ang nakulit sa kasingkasing, daghan
ang manumbalik: ang ngabil
sa usa ka pulong, ang nawong
sa gihigugma… ug

kon mopadayon ka pagpauraray
sa garay nga gihanduraw ug gihandom

paghinay lang kay didto sa tumoy
hangtod sa kataposang ginhawa,  
kuyaw kon mabungog ka
sa mga giagulo nga intawon
wala matuman.


-- RIC S. BASTASA
Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

8.13.2017

bulahan ang makapahilak sa labing gamhanan


I.
Pwera buyag baya sa mananabtan! Bus-ok tuod kanunay
iyang tiyan samtang padayon iyang pag-ihap sa bahandi
nga tabonan unya sa tigkawot og lubong. Pagkahayahay
sa ilang inadlaw nga pakigsawo ug pahimulos sa dili-
matagbaw nga uwag sa Manananggot kansang binuhi
nga uwak mangiti usab matag tabisay sa mga kandilang
gitilaan ang pabilo sa gapalibot nga kabugnaw duot
sa kabukogan. Pun-on og mga bakho ang kahaw-ang.
Ug unya moawas gihapon—wa’y pakyas, di malimot—
ang gabon ug yamog diha sa gauha nga mga udlot. 

II.
Na hala, buk-a na ang garapon sa mga limos! Pauwani
og mga sensilyo ug linukot ang mga palahubog diha
duol sa taboan. Lakip sa bakol nga mangunguot, suholi
sila nga molayat sa mga lubnganan bisan pa’g gahulga
ang mga aw-aw ug uwang. Sa baylehan sila tultoli!

III.
Pwera buyag baya sa mananabang! Bisan dili pa siya
motambol samtang gakiyodkiyod ang mga kundatan
batok sa tanang tunglo sa signos, ang iyang hapuhap ra
ang igong mohabwa sa gabalikos nga sinugdanan—
gagamot og kahayag, gabuswak og laing kalibotan
nga dili malipong bisan pa’g hagbay rang gatuyok.
Gani, siya ra’y paminawon sa raynang gabilangkad
pagtuman sa iyang pagbuot nga moutong og mosyaok
hangtod molugwa ang umaabot nga hari: ipatuwad
aron sagpaon ang lubot sa dili pa sa trono motugkad.


-- MICHAEL U. OBENIETA                                                                                                           Topeka, Kansas, USA

8.11.2017

sa akong pagpauli


Sa wala pa ko nilatas sa utlanan sa damgo,
gisubay nako’g usab ang agianan nga gibadlis nimo
kaniadto. Ug igo ra gyod nga gisubayan
ang dalan, gikudlitan sa imong kumingking gikan
sa akong bukton padailos sa akong dughan. Ug

inig abot, pagkalapad sa dakbayan!
Nagkatag ang kadalanan. Nahibulong ko
kon giunsa nimo paglaraw kining labirinto
sa kahidlaw. Sa matag eskinang nalabyan
natanggong ko sa mga suok, walay lutsanan.

Busa, gitugyan nako ang akong kaugalingon
sa paghinumdom sa mga pulong nga imong
gipanghunghong. Matag hupaw napalgan ko
ang mga timailhan nga gipatikan
sa imong halok ug hapuhap.

Dihang nahidangat sa habagatan, nibarog ko
sa kinatumyan diin gisud-ong nako ang ngiob
nga kalibotan. Bisan tuod nahisalaag na,
naghangad gihapon ko sa nahabiling gilak

sa kaniadto. Diin dayag ang arko nga buwan
sa imong kandiis. Diin gilibotan ka og mga bituon.
Diin tataw ang bulalakaw sa imong pahiyom.
Nipadayon ko sa akong panaw,

naghinaot nga inig kapukaw
mapalgan ko ang akong kaugalingon
nga gauraray usab sa imong mga bukton.
Gahupay sa payag sa imong dughan.

(alang kang Jae Mari Magdadaro)

-- TON DAPOSALA                                                                                                                      Cagayan de Oro City, Philippines

alindasay


Buot kong dad-on karon sa akong mga tiil--
Lakangon ang gilay-on ngadto sa gitindogan mo.
Buot kong hipuson sa akong mga palad ang hangin
Nga tuboran sa kinabuhi nga imong giginhawa
Dayon tidlumon ang misteryo sa imong pahiyom.
Wa na kapugngi nagyawyaw ako karon
Atubangan sa kangitngit sa nagbukal nga kagabhion.
Buot kong puhagon ang gilubgan sa mga bituon;
Buot ko ganing gub-on ang bungbong sa langit
Sa kalagot nga di ko ikaw gayod makab-ot.
Kay samtang nasampungan ang dalan padulong nimo
Ako gitamparos sa panghayhay, nasukamod sa itom
Nga agos sa panghupaw nga mihunob sa dakong lim-aw
Aron lumsan ang kabalaw nga midakop ning dughan.


-- ERNESTO D. LARIOSA                                                                                                                       San Fernando, Cebu, Philippines

8.09.2017

ang kataposang langgam sa tingtugnaw


Ang nag-inusarang langgam misarap gikan sa kakahoyan
ngadto sa tore sa kampana
ug mibalhin-balhin ug batog
sa mga lungag sa batong bungbong
nga gihaw-asan sa lumot,
dinhi sa Deusen usa ka pughak,
nga gilangit-langitan sa bagang gabon
milanog ang bagting sa kampana ug misanap ibabaw sa mga atop,
aduna ba kaha’y Diyos,
Diyos,
Diyos.

Dili na siya mopanaw sa habagatan,
dili na siya moapas sa adlaw,
sa unang pagpanghapnig sa mga nyebe
maghulat na lang siya sa pino ug puting mga gihay
nga mogakos sa hubong mga kahoy
kansang mga salag mihalok na sa yuta.

II

May usa ka langgam nga mikapay
sa tuno ni Vivaldi sa akong hunahuna,
mga dahon nangatagak ug nagbanig sa yuta,
kadali sa ilang pagpamulak diha sa mga sanga,
kadali sa ilang pagbuswak
sa tim-os nga biyoleta sa ilang kaanyag,
niining mga adlaw sa nagkamubong kahaponon
ang langgam hinay nga misayaw sa hangin,
panagsa na lang ang iyang paghagawhaw ngadto
sa hinigugma halapad ug bakante nga mga umahan,
ngadto sa mga kahoy nga daw ang linya
sa kasal nga gihuboan sa mga biste,
ug ang huni ni Vivaldi nga wala'y kinutoban
molungtad pa ba kaha ngadto sa tapos sa tingtugnaw?


-- ESTER TAPIA                                                                                                                        Kathmandu, Nepal

kahingpitan


Sukad gikusokuso, gipuga, gipalo-palo,
ug gibuwad sa kapitan
ang bangaw,
           
napapas ang dalag ug kahil.
Nagisi ang lunhaw.
           
Wala kini tagda sa kapitan.
Wala pod siya matandog dihang nibanaw ang pula.

Gipanghambog niya ang pagpabilin sa bughaw,
tagom, ug tapol-- ang mga hinungdan
nganong gahi iyang mga bukton
ug dughan.
           
Usa ka adlaw,
           
gikan niya gibagyo pag-usab
og mga sumbag ug sikad
ang puti nga punching bag nga iyang gibitay
sa balkonahe,
naluya siya.
Nagakos niya ang punching bag
nga nisuyop sa nag-agas niya nga singot.
Nalup-og.
Sa dihang nabuak na sa iyang singot
ngadto sa pito ka bulok  
ang punching bag,
           
nimata siya.
Naa’y heneral nga miduaw ug misaludo
sa punching bag.
Niabot sa atop ang baha sa luha ni kapitan.
Nahimong dalag ang tagom niyang atop
ug bughaw nga haligi. Nahimong kahil
ang tapol nga mga bungbong,
ug ang kap-atan ka tuig niyang lunhaw nga lawas
nahuboan.


-- DESIREE L. BALOTA
                                                                                                                  Talisay City, Cebu, Philippines

8.07.2017

encyclical millennial


Kanus-a ang mga dupa ug hunat sa tinguhang
Pagsukod sa gilay-on gilapdon ug giladmon
Ning dakong lasang ug lawod nga kabughawan
Mao’y pagsulay nga ang henyong kautokan
Sa mga siyentipiko mao ang makamatuod
Sa kinapusoran sa kalamposan sa pagpanglapas
Sa mga utlanan ug pagpanaak sa mga langyaw
Ug hilan nga kawanangan:
Ang mga mambad nga abyon nagliyubaw,
Nagliyubaw liyok sa mga alimpulo
Nilang Mars Plato ug Venus ug sa ngabil
Ni diwanag nga Bulan--
Dinhi ug didto ug dinha ang Bulan mao lama’y
Usa ka bakasyonanan sa magbabalak nga daman
Sa amporawan sa timbreng password sa buhilaman
Ang mga misteryo magpabiling misteryo
Sa kawalaan didto sa kinailadmang kahiladman
Sa minilyong mga planeta ug abog nga galaksiya.

Bisan pa’g ang nagyaweng mga tunob mag-anam
Kadaghan didto sa laing yuta laing dagat laing langit
Ang mga dakbayan mao na lamay mga laboratoryo
Sa nag-eksperimentong mga hunahuna ug handurawan
Ug ang kalibotan mao’y usa ka gamayng Bola
Nga Iyang gitungtong sa palad sa Pari nga nagdupa
Dinha sa kamingawan sa altar sa simbahan
Bisan pa’g sa gawas sa lawas ug sa sulod sa kalag
Aduna na’y daghang kalibotanong kausaban...


-- MELQUIADITO M. ALLEGO                                                                                                       Lake City, Florida, USA

erotika #6


Mga mangtas kitang nahidagsa ning isla
Sa atong kagutom, gikonsumo nato ang atong mga kaugalingon
Gilamoy mo ako, gikaon ko ikaw ug nahurot kitang duha.


-- OMAR KHALID                                                                                                                              Metro Manila, Philippines

8.05.2017

amahan sa adlaw, anak sa bituon


Gahuwat ka mobalik
ang mga dahon. 
Kining kahoy, taliwa 
sa mga sunflowers og rosebush,
gatuo nga tingtugnaw pa gihapon.

Sama sa mga pulong 
madasigon ang mga dahon 
ug malaomom sa pagpakabuhi, 
o kayha mohatod balik 
Sa pagkabatan-on. Niadtong

mga adlaw nga nahadlok ka
mokatkat, moluwas sa tabanog
nga nasab-it sa palwa sa lubi. Kadtong
mga takna nga gahapuhap ka
sa hiniktan. Taudtaod na baya.

Nalimtan mo ang kalahian
sa sabaw nga bihag ug ang kahumot
sa galutaw nga tanglad. Daw tugbang

sa bituon ang gilay-on niining 
kahilom ug paghandom.


-- DENNIS S. SARMIENTO                                                                                                        Baltimore County, Maryland, USA

pagtimbang-timbang sa mahinungdanon


Kaduha nasugamak, kaduha nadagma,
Ug sa ikatulo nibarog, nanglimbasog…

Apan karon nga naangkon ang kalamposan
Dakong pangutana unsa’y sunod?
Asa paingon? Unsa’y buhaton?

Sumala sa mga nag-una, lisod
Ang pagsugod ug ang pagsunod, angay
Sa gipanumpaan. Labi na karon nga
Ako usa na ka manlalaban.


-- JOHN DX LAPID                                                                                                                             Cebu City, Philippines

8.03.2017

hatagi sila’g ikahunghong


Duwa kini. Busa,
pili-a ang pinakapuwa nga lipstick,
aron mahisama sa mga biyuos sa rosas
ang imong mga ngabil. Balikosay
man kaha sa tinai. Badlisi dayon
ang imong kilay, habog sama sa labyog
sa mga pako sa kabog. Hinagpatay pod
diay sa utok. Pintali kanang imong
aping og mga sundang ug bangkaw.
Ilaha ang sumsom. Imoha ang siyensya.
Sa matag tikang nimo nianang ang-ang
sa tubig, ikaw ang lab-as nga kinilaw
alang kanila, “bulay-og, ambisyosa, gadahom,
mangtas, makasasala, malas.” Ug samtang
nagpinakatay ang ilang laway sa imong
obra, suweldo, degree, ug ang tanang halayo
sa ilang mga mugbong kamot, imong gitay-og
ang mga lamog-lamog sa suka hangtod
nahimo kining bino. Imong gihulma ang yuta
ngadto sa imong dagway; ang mga bato
sa imong bukog.
Sa mga takna nga gipas-an nimo ang troso
gikan sa imong nataran ngadto sa kadalanan,
ngadto sa sidlakang bungtod, natunga ang patag.
Sulod sa imong alimpulo ang usa ka disenyo
nga gaakob sa kabug-at, unos, lilo, ug linog—
usa ka hinagiban alang sa gasurang-surang.
Kon iduslak, ang tanan mabuslot, madunot.


-- CORAZON M. ALMERINO                                                                                                               Los Angeles, California, USA

kawili


Buot kong subayon ang mga sonanoy
sa kataposang panamilit sa ting-init
nga ninggapos sa imong kagahapon.
Pikas-pikason ug dugmukon ang bantayog sa estropa,
himay-himayon ug disdison ang matag tipik sa silaba
kansang mga linya gatanggong kanimo
diha sa ginagmayng mga butang--
antik nga gitukod mo sa kaugalingon.

Ang panahon, mitong-gahom nga gaduaw,
gatipig sa nadugta mong bili.
Baligho, bililhon o talagsaon handurawan
nga mounong bisan pila pa’y panuigon.

Kay kining tanan,
dugay ko nang gikahon sa akong panumdoman,
naglalang og unibersong kalibotan
diin salag nga sugilanon sa dughan ang matag berso.
Ang nikuyos nga mga pulong
ug nagsalimuang nga ritmong natigom
ningmino sa akong mga tudlo
nga sa matag tungang-gabii gatanod-tanod 
sa gilawalawang kamingaw.


-- LJEYHAN RAMA                                                                                                                         Talisay City, Cebu, Philippines

Daghang salamat sa mga maniniyot nga gapaambit sa ilang mga hulagway sa Google ug Flickr.