tulo ka hugna, usa ka away

GUMALAYSAY

1. Ang Epekto sa Filipinisasyon Diha sa Binisaya

SA tuyo nga magkasinabtanay ang mga Pilipino diha sa usa ka komun nga lengguwahe, gisugyot ni Pres. Quezon sa Phil. National Assembly niadtong Okt. 27, 1936 ang pag-ugba sa Institute of National Language (karon Komisyon sa Wikang Filipino). Ang misyon mao: “To undertake a study of all existing languages in the country and choose one as the basis of a common language.” Tuod man, pagka Nob. 9, 1937, ang Institute of National Language nga gilangkoban sa mga representante sa pito ka nanag-unang pinulongan sa nasod mingdeklarar nga ang Tagalog maoy himoong basehanan (basis) sa pagatawgong Pilipino (nga sa ulahi gihimong Filipino) nga maoy National Language. Ug kini maoy gitawag nakog Filipinisasyon— nga sa ato pa, Filipinizing all Philippine languages. Ang proseso mao ang pagpalambo kuno sa National Language ginamit ang ubang mga pinulongan pinaagi sa paglakip niini sa bokabularyong Filipino. Sa laktod, anam-anam nilang gihimong Filipino (o Tagalog) ang 170 kapin ka lumadnong pinulongan sa Pilipinas. Abag niini, higpit nga gipaimposar sa mga eskuylahan ang language policy diin multahan ang mga bata nga magbernakular...


(PADAYONA PAGBASA pinaagi sa pagpindot sa ngalan sa magsusulat sa ubos)


-- EDGAR S. GODIN
Manila, Philippines