nag-ukon-ukon nga kataposan

Ania na usab ako sa karaan namong balay. May mga nawong nga mokalit lag patim-aw gikan sa naglugitom nga kawanangan sa akong mga mata, dayon hinayhinayng matunaw. Ang uban molutaw paduol daw makapalugmaw og luha, apan sa ngadtongadto molingiw daw may kalambigitan sa kanhiayng panagbingkil nga way kataposan. Ang luha mikidlap sa kalimutaw sa kalimutaw sama sa manggigulawong bukobuko sa bakukang nga napiskan sa unang bunok sa panuig. Sa akong pag-ukab sa katre, mananoy nga mipiliik og taghoy ang mga bisagra sa may ulohan nga milibkas sama sa baba sa buaya. Nakita ko nga nagtigom diay si Nanay ug pagkaon alang sa umaabot nga gutom, inasinan nga lumyagan, lima ka lut-od nga maayong pagkahapnig. Nagsinaw silag mantika, para mas molungtad, unya naay mga dapit nga nagtibugol ang asin ug nalugpitan ang mga lusok sa ahos. Ako ning gipahiling sa among katabang kon wa pa ba ni mapan-os. Wa Dong, uy, niya pa, nukos good to eat many years no viands. Sa gawas, ang mga anak sa kasilinganan nagkulisiwg singgit ug katawa nga nag-abiba sa ilang mga sakayan nga ilang gipalumba sa kanal nga gituboan og bagakay sa masigkakilid, nga buyon sa hagip-ot nga kalsada atubangan sa among balay. Kusog ang sulog apan ang tubig tin-aw ra ug tataw nga way tabontabon ang mga mata sa mga linalang sa kahiladman nga nag-aninaw og katingalahang kalibotan. Karon, nabatyagan ko nga sa dili madugay masabtan ko na ang imong kahilom sa unang higayon, ug kining maong talan-awon sa sayong kahaponon mopid-ok sugod sa tuong bahin sa itaas ug sama sa tigmong tulukibon nga nasulbad na magbukot sa kaugalingon ug mahanaw. Apan sa kalit buntag na, ug napukaw ko sa huyop sa baklag nga pagkaon. Sa pagkatinuod, ulahi na aron tul-iron ang hiwi nga pamaagi sa katilingban nga, gawas sa natala sa gipang-agup-op nga mga akta sa husgado, wa tuyoang inanay nga napapas sa nangluod kong panumdoman.

-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO

Koror, Palau