12.31.2009

laylay sa batan-ong manlulukot
















Sa akong paghagpat sa lukot hikat-onan ko ang kahangtoran.
Sa ubos nga bahin sa imong pus-on adunay gubot nga dapit.
Tungod nimo nakat-onan ko ang pagmahal sa lukot sa dagat,
Ug sa lusay nga mosaghid unya mobalikos sa akong mga tiil.

(hubad sa Iningles ni Robert Bly)

– VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Koror, Palau

kadtong danlog nga nagtighaya nag-inusarang gondola sa mga kanal sa venice
















hagbay rang midunggo ning panumdoman

panghigayong nahilambigit sa tiaw o komedya sa kapalaran
usa ka gabiing pamasinbasing pautaw-utaw sa mga inagwahang kanal dinan-agan
sa daklit ug lumalabayng dagitabnong mga bitoon
nanuhiltuhil namukad og gilok gasanting sa kinapusoran sa matilapong tubig
samtang gigabling sa nag-alimpuyo nag-alintabo nag-utngang pagbati
hangtod ang matag nagtikubong hayon sa bugsay nahimong nagsuylang
metapor sa libokalibong tentasyon
ikaw ug ako usa lang ka nawong sa hut-ong sa mga dinapit sa restorante dolce vita
kita mga langyaw sa matag usa
mga destiyerong naanod sa lilo sa sulagmang panagkita
mga dumuduong sa kinasang-an sa bilahan sa salingkapawng panamilit

hagbay rang milawig ning panumdoman



-- MELQUIADITO M. ALLEGO
Palm Harbor, Florida, USA

12.30.2009

taghoy alang ni Job bawos sa iyang danguyngoy
















Ania ang amang gikan galaklak sa tubaan
sa eskina. Subay diha sa giagup-op nimong hagdan
ang sarasay sa iyang mga lakang. Ikaw ra
iyang matultolan. Bisan gatabisay iyang sinuka,
pasudla siya sa imong panimalay nga gianinohan
sa langit lahos sa atop nga giduslitan sa mga buslot.

Pamalikas. Apan ayaw talikdi iyang pagdangop
diha nimo bisan kon gabulhot sa imong dagway
ang huyohoy sumpay sa iyang ginhawaan, gilok
sa napulpog nga mga balhibo ug bukog sa balot
nga iyang gisumsom. Paminawa ang huni
sa iyang hutoy. Pasandiga siya bisan gayunyon
ang bungbong nga gatigom og mga mapa
nga galakra sa salin sa tanang milabay nga unos
ug anino sa tanang kalendaryo. Abo sa kaagi.
Aso sa panumdoman. Ang iyang ikatug-an, mao ra
kini: Wala ka mag-inusara sa imong pagbangotan.

Paghilom diha. Kon abyan nimo ang hangos
sa iyang hagok hangtod tugbang sa sidlakan
ang unang tuktogaok, basin madunggan pod nimo
ang tunob sa byuda didto sa Sanciangko, gasungkod
padulong sa Katedral samtang duyog sa kampana
ang panghuy-ab sa borikat. Sa imong pag-atubang
sa samin unya sa imong paghilam-os, ayaw pamilok.
Bisan magupok imong tingog sa kahingangha,
panguros bugti sa imong maaninaw: Sarang ra nimo
ang gatingsi nga maskara sa Manunubos.



-- MICHAEL U. OBENIETA
Topeka, Kansas, USA

kini ang wala nimo makita
















kini ang wala na nimo makita
gusto nimong g ilubong
ang imong hulagway
diha sa likod sa balay nga nipa
sa kilid sa punoan sa nangka
nga wala na mamunga
sa layo dili na nimo
kaayo maklaro ang usa ka iro
nga puti nga dunay puntik
nga itom sa iyang wala nga mata
gutom nangarol bahong
patay nga baki

wala na'y tawo kining balaya
hagbay ra namong gibiyaan

ang nagpabilin lamang
mao angmga handurawan
nga nagpunay og hinuktok
sa kilid sa bintana
nga hagbay rang nadugta

gibitik ang iro
gihimong sumsuman
sa mga palaigit

ang lubi nga tigulang
wala gyoy mga pulak

ang kabaw gikitlan
ug ilang gipaambitan

ang dalan nangliki na
gumikan sa dakong hulaw

kini ang dili mo
gusto nga mabati apan
sayod ko sa pag-abot
sa saktong panahon ato lang
gihapong balikan


-- RIC S. BASTASA
Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

12.21.2009

akong ablihan ang mga kurtina
















Sa di pa ko moadto sa akong higdaanan ablihan ko ang mga kurtina.
Unya sa akong pagmata gusto kong hikit-an ang buhi’ng kangitngit,
ang mga pines ug ang langit. Ningbaw-an ko ang usa ka lubnganan,
apan kadto wa’y mga gagmay’ng bintana ngadto sa kabitoonan.

Si Orion miabot na sa kasadpan, nangayam, nangayam--
wa siya makaabot og mas layo kay sa akong naabtan.
Ang punoan sa cherry sa gawas sa akong bintana gahukas og itom.
Ang langit usa ka kampana, nga makalipong sa kaasol, diin
ang mga kuko sa himatayong bulan naghimo sa ilang pagkawras.


(hubad sa balak ni Olav H. Hauge)

Gihubad ni:

-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA

kinsa ko?
















ako ang sista
nangita og moduyog
sa akong pag-inusara
mobuntog



-- ROMEO NICOLAS BONSOCAN
Carcar, Cebu, Philippines

12.20.2009

ang tukmang silot
















Gimino ang masupilong manulonda
sa lasang sa dahong laya.


-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Koror, Palau

pagpangataltag
















Gayaka, gapiyong, gapalandong.

Gialirongan sa mga laya’ng dahon –
Gadula-dula, gasayaw-sayaw,
Gadakop-dakop, galupad-lupad
Nunot sa mga tayhop sa panahon
Ngadto sa nahabiling dan-ag ug
Kainit nga karon ga-awop
Daw gaduka nga mga mata
Ug ang kalimutaw gihidlaw
Nga habulan sa nangaluyang’
Tabon-tabon uban sa nangalawos
Nga mga pilok, daw mga kandilang’
Gi-ugbok sa tungod sa sam-ang:
Lubnganan sa kalibotanong’
Handumanan, sa udtong’ tutok
Nangahilis, nangabaliko, niyuko,
Nanghalok sa yuta
Samtang nagtulo
Daw gabakho.

Kabudlay, kahapo
Sukli sa malaumong
Pagpanlimbasog kanhi lanog
Ningsiyaok, gaagulo, gamulo
Sama sa aktibista’ng way puas
Sa pagpangugat pagbalikas sa namat-ang
Kahimtang sa katilingban
Napagtong, napagaw
Nangminghoy.

Nimata, nitindog, niyawit:
Kausik sa kusog
Mangapunggak,
Mangahulog,
Bisag dili
Uyugon,
Dughiton.

Huwan tapulan, pagkabulahan!
Sa imong paghayang-hayang
Diha nianang duyan
Ubos sa mga puno-an
Imong kaha’ng napamatud-an
Walay kalahi-an
Ikaw ug si Pedro
Kugihan?

Bayabas nga latâ
Sama kaha kalami
Sa balbanga-an?


-- JOHN K. ZABALA
Baltimore, Maryland, USA

12.13.2009

human bun-ogapunga: sa m.r.i tipaka sa bala gasamoksamok sa utok
















Matag kasikas tulimbag ratatat
Udtong-tutok tungang gabii nanghambat
Demonyong mino pislangong tarantado
Nagpiga ning inutil lulid bardado

Nabalbag sa Iraq
Gitumod sa Afghanistan
Pauli ning deliryong atob
Yabag patayng-buhi gaambangol gaaliwaros

Nagkuray nagdusingot sa kahadlok


-- MELQUIADITO M. ALLEGO
Palm Harbor, Florida, USA

tulo ka dili matago
















tulo kuno
ang dili matago

ang adlaw ang bulan ug ang kamatuoran

gitagoan ko ang ikatulo
hangtod sa akong ikamatay

padayon ko kining tagoan
dinhi sa kinailawman
ug kinauyokang lawak
sa akong kasingkasing

ako ang unang nakakita niini
ug dili ko na gayod kini malimtan

ngil-ad ang iyang dagway
ug malooy ko kanimo kon
ikaw makakita unya niini

ayaw pamugos
utang buot ayaw intawon pamugos
kay basin unya kini mahimong hinungdan
sa imong hinanaling kamatayon

gusto nako nga ikaw mabuhi pa
sa sunod nga usa ka gatos ka tuig
gusto ko nga ikaw
moabot nianang imong pagkahingpit

kon gusto ka nga mahisama kanako
tan-awa ako
gapahiyom apan gadugo
ang dughan

adunay hubag
apan walay buthanan


-- RIC S. BASTASA
Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

12.08.2009

daan ra gyod kong humot sa mga nalisoan
















ug sa mga kuwangkuwang.

sukad pa sa kindergarten
hangtod nga na-elementary
high school
college na ko
motapot diri
nako
ang mga sinilhig.
kadtong usa ray bukton,
nagkirigkirig ang ugat sa liog,
mga al-al,
nagpirokpirok ang mata morag
diyolen iring-iring,
mga birok,
kadtong may kayugot sa katilingban,
mamumuno, adik
sa pamuso
ug mga kiriwan.
sa akong panrabaho
ug bisan sa nagstambay
na lang ko
kanunay nakong madani
ang mga pinilian. mailhan
dayon ko nila unya
motapot na. hangtod
karon.
dinhi sa akong adres karon
nasakpan na kog
usa nga ingon nila.
naghandodhandos siyag
kariton
nga puno sa basura:
mga bali nga sungkod, liston
nga way pares, putos
sa potato chips,
tetrapak, mantalaan,
buak nga antiyohos…
“hoy, bay, kumusta na?”
mohunog ko unya mag-estorya mi
kadiyot.
bisag nanamilit na ko
mosunod gihapon
siya
agi sa mga imnanan ug
mga borikatan…
“sultihi baya ko bay ha,
sultihi baya gyod ko,
gusto kong makauna
sa labing lab-as
nga balita!”
siya maoy akong bag-o.
wa gyod ko kakita niyang
nakig-estoryag lain.
ang kariton mikagolgol
og gamay
sa akong likod
unya dihay morag
natagak.
mihunong siya aron
puniton kini.
dihadiha
midali kog tipas ug milighot
pagsulod sa hotel
sa eskina,
mitadlas sa lobby
unya migawas sa gawang sa likod
diin dihay iring
nalibang.
tugob sa himaya,
mitutok kini kanako
ug mipahiyom.


(hubad sa Iningles ni Charles Bukowski)

—VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Koror, Palau

dako ug gamay
















Dakong balod, gamayng balod.
Samang
Moanod ug mabanlas kanimo.

Dakong kahoy, gamayng kahoy.

Samang
Dunay imong kapasilongan
Inig bundak sa ulan.

Dakong kahayag, gamayng kahayag.

Samang
Mobanwag kanimo
Taliwala sa kangitngit.


-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA

12.07.2009

hubad gikan sa kinutlo nga panid sa “Gitanjali” ni Rabindranath Tagore
















Diin ang alimpatakan wala’y kahadlok ug ang ulo gipataas;
Diin ang kaalam gawasnon;
Diin ang kalibotan wala mabuak ngadto sa iyang mga tipaka
sa hagip-ot nga mga bungbong sa banay;
Diin ang mga pulong galugwa gikan sa gilawmon sa kamatuoran;
Diin ang wa’y lapoy nga paningkamot galugway sa iyang bukton
ngadto sa kahingpitan;
Diin ang tin-aw nga dagayday sa katarongan wala masaag ngadto
sa dulom nga desyertong balas sa mga patay nga pamatasan;
Diin ang alimpatakan giguyod nimo paingon ngadto sa kanunay
nga paghawan sa hunahuna ug binuhatan—
Diha sa ingon nianang' langit sa kagawasan, akong Amahan,
pasagdi ang akong nasod nga mahigmata.


-- MICHAEL U. OBENIETA
Topeka, Kansas, USA

usa ka hakop nga panimalos kuyog sa naglupad nga tulabong
















maoy tinuod nga bili sa akong paghigugma.
pananglitan, ilawom nianang mangga
hagkan ko ikaw sa labing mahilomon
kong kaaghop ug ikaw mohakop
og abog gikan sa inyong nataran ug
way kalisang mosabyag niini sa akong mga mata.

tutoki, tutoki
ang akong kalimutaw
nga napuling sa
imong kabanyaga.


-- OMAR KHALID
Medellin, Cebu, Philippines

12.05.2009

sultihi ko nga duna'y laing kalibotan gawas dinhi















(alang sa mga biktima sa Maguindanao)

Sultihi ko nga dunay laing kalibotan
Gawas dinhi
Diin ang mga kamot mohikap ug mobati ug paghikap
Managana pagdakop sa mga alibangbang
Managana nga makabali unya sa ilang mga pako

Mga babaye ug mga lalaki
Giputos sa katulogon
Sulod sa gikiyogpos nga mga pako

Hangtod kanus-a ang ilang pagpandong?
Hangtod kanus-a ang mga alimyon sa bulak
Ug ang walay kinutobang
Pagpanaw sa mga kandila?

Didto sa Maguindanao
Ang tibuok lungsod gibukotan sa mga hardin
Mibuswak ang mga bulok sa rosas
Diha sa nagbanaw nga mga karsada
Diha sa nabungkag nga mga lapok

Hangtod kanus-a una moapas sa langit
Ang mga kaba-kaba?


-- ESTER TAPIA
Kathmandu, Nepal

ang akong mama
















Akong natagamtam ang iyang luha

Nga mitulo sa nagkanasa nga ginisa--

Mga gipino-pino’ng lamas sa kaha.
Ay, basin iya ning buhok ang nahisagol

Sa gihungit kong init nga kan-on.

Saksi ko sa iyang dugo nga mikapyot

Sa kutsilyo, sa pag-abis niya sa karne
Dihang naapil pag ad-ad iyang tudlo.
Apan padayon kong mikaon sa subak.

Kahibalo ko nga kining parat nga gitagamtam

Napun-an sa iyang singot, naapil sa tubig

Nga iyang giandam kon ako matuk-an.

Ug bisan pa man sa away nilang' papa,

Ug sa panagtrukis nila ni ate kaganiha,

Mitungtong kos bangko’ng gilingkoran
Ako siyang gigakos, gipasalamatan pakapin

Og hunghong: “Ma, pun-i pa ang pansit.”


-- BERNARD PAGUSARA

New Orleans, Louisiana, USA

12.04.2009

hatagsalamat
















Hinangop!
Hinangop!

Kita managtigom
Kadasig gihakgom

Hudyaka!
Hudyaka!

Lamano timbaya
Way pagpasibaya

Saulog!
Saulog!

Hain man ang pabo?
Karatil sa abo

Sumsoman!
Sumsoman!


-- MELQUIADITO M. ALLEGO
Palm Harbor, Florida, USA

paglayas
















Sa usa ka higayon, sa pagsakay nako og tren, mitutok ka kanako
sa pangagpas kob ako usa ka langyaw ani nga lungsod o ba kaha
sakpon mo ang akong kahadlok nga nabadlis sa akong mga mata
dihang kalit ko'g gakos sa akong maleta. Wala tika panumbalinga
kon nagkatapad man og sandig ang atong mga abaga.

Buot kong motindog duol sa drayber ug barawon iyang pagduka.
Kahibalo ka ba pila na ka byahe iyang gitadlas niining dalana?
Niining taknaa, dili na lisod abton ang kapanganoran
sa matag piyong sa mata ug pagbayaw sa hunahuna.
Kapakyas ug paglaom nga nahulma sa matag hunong sa estasyon

inig balik og sakay unta mosumpay pa sa atong sugilanon.

Ug sa sunod nakong pag-ikyas palayo sa baryo uban kanimo
di nako malisang nga mosulod sa naghaguros nga sakyanan
dala ang panghambog nga ihunghong ko sa imong dunggan—
Nindot diay mosakay sa MRT labi na'g dili na kita manganaog
ug mopadayon na lang pagsakay paingon sa walay kapaingnan.


-- GENALYN G. OMAPAS
Cebu City, Philippines

12.03.2009

daghang nahisama
















Sa silaw sa adlaw nga gisumpo sa kangitngit
Daghang nahisama: ang atong gugma, pananglit.


-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Koror, Palau

mga tagsa-ka-dako nga nangahulog gikan sa langit
















Dili milagro kon ako makakita
Og usa-ka-dako ning abugong agianan.
Tayaon, apan lingin gihapon
Sama sa usa ka mata nga natingala.
Ikaw ug ako nahibalo
Nga hapit wala ang bili
Ning tayaon nga usa-ka-dako
Nga karon nia sa sulod sa akong bulsa.
Apan kanako kini nagtimaan
Sa daghang mga gagmayng butang
Nga nangahulog gikan sa langit.
Ingon pananglitan ning talisik
Nga karon huyoʼng midapat
Kanako, sa kadahonan, sa mga balili
Ning uga tang kalibotan.


-- URIAS A ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA

12.01.2009

alang kang andal ampatuan, jr.
















ania ang mga talinis nga kandila
sa umaabot nimong kaliwatan

ania ang usa ka kumo nga yuta
nalapok sa mga bakho gibunokan

ania ang kahilom nga gapula
molakra sa inyong mga daman


-- MICHAEL U. OBENIETA
Topeka, Kansas, USA

sa imong pagbiya
















ayaw kalimti'g tan-aw
ang sulod sa imong payag

hinumdomi'ng kini ang nag-inusarang
saksi sa imong kaugalingon

dinhi

ang bungbong nanglili
sa love letter nga imong gisuwat

dinhi

ang katri nakadungog
sa imong gipangyawyaw
samtang gadamgo'g ugdo,
hamis, dughan, sampot

dinhi

ang sawg nga kawayan
nakakita sa tanan
nimong tinaguan:
bisag unsaon pa
nimog kipi,
way maka-ipsot sa
mata sa sawg

dinhi

ang mga abog nahimong
kabahin sa tanan


-- JONA B. BERING
Tuburan, Cebu, Philippines