6.28.2010
si adan ug si eba, siglo 21
Dako na kaayo ang pagkabalhin
ning atong kalibotan.
Wa nay pagkaamgid sa kanhing hardin.
Apan wa kita’y mga pagmahay.
Gani, buot pa man nga kita
motilaw pag-usab niadtong bunga,
kon duna pay motultol kanato
hain man kadtong gibaorang punoan.
-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA
alang sa akong uyoan nga hakog
6.27.2010
yagayaga sa giango-angong satanas
Ang katupad sa abyon nagtangkil og bomba
aron kuno mahalangit ug gasahag usa ka dosenang donsilya.
Ang kagamhanan ug magbabalaod manghilabot ug magbuot
sa katungdanan ug katungod sa mananambal.
lakip ang kahimtang sa pasyenteng nagkanguhal
Ang akong matinaopong pagkatawo gisayberkawat
kuydawo adunay laing burdogoyng melquiadito mangabat
pordiyos magbitik ka sa imong humot utot dusipil
-- MELQUIADITO M. ALLEGO
Palm Harbor, Florida, USA
pag-ampo sa rugby boy
Amahan namo, unta sa akong pagpakalimos
makaginansya ko bisan lang singko.
Hinaot kining singko dili nako ipamahaw
didto sa eskina uban nilang Opaw ug Tata.
Hahay, unta kining lawasa dili na lang
bug-at sama sa kamot ni Papa,
sa mga ubo ni Lola Pina, ug sa pamorikat
ni Mama. Dili na lang unta bug-at, aron ba
makalupad ko nga wala to, samas langgam ba.
Sama na lang unta kagaan akong lawas
sa nahisulod ning plastik nga akong gihuptan
sama sa kalibotan diin akong nahipalgan
ang akong pako nga tagolilong. Amen.
-- CINDY VELASQUEZ
Cebu City, Philippines
6.26.2010
awit sa akong pagkasaag sa kaadlawon
Kon wa man masulat kining mga pulonga
Sa imong kasingkasing, pugson ko kini
Pagtitik sa mga mata sa kangitngit
Hangtod awasan sa apdo ang kilat
Ug hatdan ka sa labing pait nga balita
Nga ang ngalan nga gikulit ta sa punoan
Sa mangga, gibugha na sa dugdog.
Sa matag tikang sa akong pagkamino
Witkan kog mga pasumbingay
Ang hangin, ang asgad nga hangin—
Nga mihikap sa pus-on sa langit
Iyawat mahubo ko kining karaang panit
Ug balit-aron ko ang akong lapalapa
Bahalag hapdos nang pamation
Ang lunhawng yamog sa balilihan
Matultolan ko lang ikaw
Taliwa ning akong pagkasaag
Pagtultol sa imong banagbanag.
-- OMAR KHALID
Medellin, Cebu, Philippines
mubo
Usa ka gabii, kuyog nako ang usa ka babayeng ang panginabuhi mao ang pagbilar sa kagabhion. Niadtong gabhiona, ang iyang lawas bituon sa akong mga mata, ang duha ka bulan nga nag-ugdo sa halapad niyang dughan nagkiat sa akong kahinam.
Kalit kong katingala sa alingag-ngag pa lamang sa akong pag-am-am kaniya: ang iyang agulo di masipra, ang iyang pilok inanayng nagkalagas, ang iyang aping gibanlas sa yamog gikan sa iyang mga mata. Nahanaw usab ang iyang bukton, sampot, bulan ug bituon hangtod nahingpit ang iyang pagkahanaw.
Nabilin kong nag-inusara.
Ang gibulhot nakong aso sa sigarilyo karon walay kalainan niadtong mubong higayon.
-- GLENN T. MUÑEZ
Dumanjug, Cebu, Philippines
6.25.2010
upat ka han-ay sa ikaduhang damgo ni dora
(Sigon sa sugid ni Ida Bauer kang Sigmund Freud)
1
Naglakaw ko nga nag-inusara sa usa ka lungsod nga mao pay una nakong pagtaak. Nabag-ohan ko sa mga kalsada ug suroyanan nga misugat sa akong panan-aw. Miadto ko sa estasyon sa tren ug nangutana sa usa ka gatos ka higayon: “Hain man ang estasyon sa tren?” Ang tubag nga akong madawat kanunay lang: “Singko minutos.” Dayon nag-atubang ko sa usa ka lasang, ug mipadayon ko paglakaw, ug didto nangutana ko sa tawo nga akong gikasugat. Niya pa: “Duha pa ka oras ug tunga.” Ingon siya iya kuno kong kuyogan. Pero mibalibad ko ug mipadayon nga nag-inusara. Dayon nahiuli na ko sa amoa. Sa kasamtangan nagbiyahe tingali ko, pero wala koy nasayran kabahin niini. Miadto ko sa pahulayanan sa mga kargador, ug nangutana bahin sa among gisak-an. Ang among katabang maoy miabli sa pultahan ug iya kong gitubag nga si Mama ug ang uban tua na sa sementeryo. Makita nako ang estasyon sa tren sa akong atubangan apan dili ko kini maabot. Sa samang higayon, gihakop ako sa kabalisa nga masinati sa damgo diin bisag unsaon nato dili ta kalihok. Dayon naabot na ko sa among balay. Mideretso ko sa akong kwarto ug nakita ko nga dihay sulat gikan ni Mama. Niya pa, tungod kay milakaw ko nga wala mananghid, dili na unta siya buot mosulat kanako pagpahibalo nga si Papa nasakit. “Karon patay na siya. Kon gusto nimo, mahimo kang mopauli.”
2
Naglakaw ko nga nag-inusara sa usa ka lungsod nga mao pay una nakong pagtaak. Nabag-ohan ko sa mga kalsada ug suroyanan nga misugat sa akong panan-aw. Dayon naabot na ko sa among balay. Mideretso ko sa akong kwarto ug nakita ko nga dihay sulat gikan ni Mama. Niya pa, tungod kay milakaw ko nga wala mananghid, dili na unta siya buot mosulat kanako pagpahibalo nga si Papa nasakit. “Karon patay na siya. Kon gusto nimo, mahimo kang mopauli.” Miadto ko sa estasyon sa tren ug nangutana sa usa ka gatos ka higayon: “Hain man ang estasyon sa tren?” Ang tubag nga akong madawat kanunay lang: “Singko minutos.” Dayon nag-atubang ko sa usa ka lasang, ug mipadayon ko paglakaw, ug didto nangutana ko sa tawo nga akong gikasugat. Niya pa: “Duha pa ka oras ug tunga.” Ingon siya iya kuno kong kuyogan. Pero mibalibad ko ug mipadayon nga nag-inusara. Makita nako ang estasyon sa tren sa akong atubangan apan dili ko kini maabot. Sa samang higayon, gihakop ako sa kabalisa nga masinati sa damgo diin bisag unsaon nato dili ta kalihok. Dayon nahiuli na ko sa amoa. Sa kasamtangan nagbiyahe tingali ko, pero wala koy nasayran kabahin niini. Miadto ko sa pahulayanan sa mga kargador, ug nangutana bahin sa among gisak-an. Ang among katabang maoy miabli sa pultahan ug iya kong gitubag nga si Mama ug ang uban tua na sa sementeryo.
3
Naglakaw ko nga nag-inusara sa usa ka lungsod nga mao pay una nakong pagtaak. Nabag-ohan ko sa mga kalsada ug suroyanan nga misugat sa akong panan-aw. Dayon nahiuli na ko sa amoa. Sa kasamtangan nagbiyahe tingali ko, pero wala koy nasayran kabahin niini. Miadto ko sa pahulayanan sa mga kargador, ug nangutana bahin sa among gisak-an. Ang among katabang maoy miabli sa pultahan ug iya kong gitubag nga si Mama ug ang uban tua na sa sementeryo. Miadto ko sa estasyon sa tren ug nangutana sa usa ka gatos ka higayon: “Hain man ang estasyon sa tren?” Ang tubag nga akong madawat kanunay lang: “Singko minutos.” Dayon nag-atubang ko sa usa ka lasang, ug mipadayon ko paglakaw, ug didto nangutana ko sa tawo nga akong gikasugat. Niya pa: “Duha pa ka oras ug tunga.” Ingon siya iya kuno kong kuyogan. Pero mibalibad ko ug mipadayon nga nag-inusara. Dayon naabot na ko sa among balay. Mideretso ko sa akong kwarto ug nakita ko nga dihay sulat gikan ni Mama. Niya pa, tungod kay milakaw ko nga wala mananghid, dili na unta siya buot mosulat kanako pagpahibalo nga si Papa nasakit. “Karon patay na siya. Kon gusto nimo, mahimo kang mopauli.” Makita nako ang estasyon sa tren sa akong atubangan apan dili ko kini maabot. Sa samang higayon, gihakop ako sa kabalisa nga masinati sa damgo diin bisag unsaon nato dili ta kalihok.
4
Naglakaw ko nga nag-inusara sa usa ka lungsod nga mao pay una nakong pagtaak. Nabag-ohan ko sa mga kalsada ug suroyanan nga misugat sa akong panan-aw. Dayon naabot na ko sa among balay. Mideretso ko sa akong kwarto ug nakita ko nga dihay sulat gikan ni Mama. Niya pa, tungod kay milakaw ko nga wala mananghid, dili na unta siya buot mosulat kanako pagpahibalo nga si Papa nasakit. “Karon patay na siya. Kon gusto nimo, mahimo kang mopauli.” Makita nako ang estasyon sa tren sa akong atubangan apan dili ko kini maabot. Sa samang higayon, gihakop ako sa kabalisa nga masinati sa damgo diin bisag unsaon nato dili ta kalihok. Dayon nahiuli na ko sa amoa. Sa kasamtangan nagbiyahe tingali ko, pero wala koy nasayran kabahin niini. Miadto ko sa pahulayanan sa mga kargador, ug nangutana bahin sa among gisak-an. Ang among katabang maoy miabli sa pultahan ug iya kong gitubag nga si Mama ug ang uban tua na sa sementeryo. Miadto ko sa estasyon sa tren ug nangutana sa usa ka gatos ka higayon: “Hain man ang estasyon sa tren?” Ang tubag nga akong madawat kanunay lang: “Singko minutos.” Dayon nag-atubang ko sa usa ka lasang, ug mipadayon ko paglakaw, ug didto nangutana ko sa tawo nga akong gikasugat. Niya pa: “Duha pa ka oras ug tunga.” Ingon siya iya kuno kong kuyogan. Pero mibalibad ko ug mipadayon nga nag-inusara.
-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Koror, Palau
1
Naglakaw ko nga nag-inusara sa usa ka lungsod nga mao pay una nakong pagtaak. Nabag-ohan ko sa mga kalsada ug suroyanan nga misugat sa akong panan-aw. Miadto ko sa estasyon sa tren ug nangutana sa usa ka gatos ka higayon: “Hain man ang estasyon sa tren?” Ang tubag nga akong madawat kanunay lang: “Singko minutos.” Dayon nag-atubang ko sa usa ka lasang, ug mipadayon ko paglakaw, ug didto nangutana ko sa tawo nga akong gikasugat. Niya pa: “Duha pa ka oras ug tunga.” Ingon siya iya kuno kong kuyogan. Pero mibalibad ko ug mipadayon nga nag-inusara. Dayon nahiuli na ko sa amoa. Sa kasamtangan nagbiyahe tingali ko, pero wala koy nasayran kabahin niini. Miadto ko sa pahulayanan sa mga kargador, ug nangutana bahin sa among gisak-an. Ang among katabang maoy miabli sa pultahan ug iya kong gitubag nga si Mama ug ang uban tua na sa sementeryo. Makita nako ang estasyon sa tren sa akong atubangan apan dili ko kini maabot. Sa samang higayon, gihakop ako sa kabalisa nga masinati sa damgo diin bisag unsaon nato dili ta kalihok. Dayon naabot na ko sa among balay. Mideretso ko sa akong kwarto ug nakita ko nga dihay sulat gikan ni Mama. Niya pa, tungod kay milakaw ko nga wala mananghid, dili na unta siya buot mosulat kanako pagpahibalo nga si Papa nasakit. “Karon patay na siya. Kon gusto nimo, mahimo kang mopauli.”
2
Naglakaw ko nga nag-inusara sa usa ka lungsod nga mao pay una nakong pagtaak. Nabag-ohan ko sa mga kalsada ug suroyanan nga misugat sa akong panan-aw. Dayon naabot na ko sa among balay. Mideretso ko sa akong kwarto ug nakita ko nga dihay sulat gikan ni Mama. Niya pa, tungod kay milakaw ko nga wala mananghid, dili na unta siya buot mosulat kanako pagpahibalo nga si Papa nasakit. “Karon patay na siya. Kon gusto nimo, mahimo kang mopauli.” Miadto ko sa estasyon sa tren ug nangutana sa usa ka gatos ka higayon: “Hain man ang estasyon sa tren?” Ang tubag nga akong madawat kanunay lang: “Singko minutos.” Dayon nag-atubang ko sa usa ka lasang, ug mipadayon ko paglakaw, ug didto nangutana ko sa tawo nga akong gikasugat. Niya pa: “Duha pa ka oras ug tunga.” Ingon siya iya kuno kong kuyogan. Pero mibalibad ko ug mipadayon nga nag-inusara. Makita nako ang estasyon sa tren sa akong atubangan apan dili ko kini maabot. Sa samang higayon, gihakop ako sa kabalisa nga masinati sa damgo diin bisag unsaon nato dili ta kalihok. Dayon nahiuli na ko sa amoa. Sa kasamtangan nagbiyahe tingali ko, pero wala koy nasayran kabahin niini. Miadto ko sa pahulayanan sa mga kargador, ug nangutana bahin sa among gisak-an. Ang among katabang maoy miabli sa pultahan ug iya kong gitubag nga si Mama ug ang uban tua na sa sementeryo.
3
Naglakaw ko nga nag-inusara sa usa ka lungsod nga mao pay una nakong pagtaak. Nabag-ohan ko sa mga kalsada ug suroyanan nga misugat sa akong panan-aw. Dayon nahiuli na ko sa amoa. Sa kasamtangan nagbiyahe tingali ko, pero wala koy nasayran kabahin niini. Miadto ko sa pahulayanan sa mga kargador, ug nangutana bahin sa among gisak-an. Ang among katabang maoy miabli sa pultahan ug iya kong gitubag nga si Mama ug ang uban tua na sa sementeryo. Miadto ko sa estasyon sa tren ug nangutana sa usa ka gatos ka higayon: “Hain man ang estasyon sa tren?” Ang tubag nga akong madawat kanunay lang: “Singko minutos.” Dayon nag-atubang ko sa usa ka lasang, ug mipadayon ko paglakaw, ug didto nangutana ko sa tawo nga akong gikasugat. Niya pa: “Duha pa ka oras ug tunga.” Ingon siya iya kuno kong kuyogan. Pero mibalibad ko ug mipadayon nga nag-inusara. Dayon naabot na ko sa among balay. Mideretso ko sa akong kwarto ug nakita ko nga dihay sulat gikan ni Mama. Niya pa, tungod kay milakaw ko nga wala mananghid, dili na unta siya buot mosulat kanako pagpahibalo nga si Papa nasakit. “Karon patay na siya. Kon gusto nimo, mahimo kang mopauli.” Makita nako ang estasyon sa tren sa akong atubangan apan dili ko kini maabot. Sa samang higayon, gihakop ako sa kabalisa nga masinati sa damgo diin bisag unsaon nato dili ta kalihok.
4
Naglakaw ko nga nag-inusara sa usa ka lungsod nga mao pay una nakong pagtaak. Nabag-ohan ko sa mga kalsada ug suroyanan nga misugat sa akong panan-aw. Dayon naabot na ko sa among balay. Mideretso ko sa akong kwarto ug nakita ko nga dihay sulat gikan ni Mama. Niya pa, tungod kay milakaw ko nga wala mananghid, dili na unta siya buot mosulat kanako pagpahibalo nga si Papa nasakit. “Karon patay na siya. Kon gusto nimo, mahimo kang mopauli.” Makita nako ang estasyon sa tren sa akong atubangan apan dili ko kini maabot. Sa samang higayon, gihakop ako sa kabalisa nga masinati sa damgo diin bisag unsaon nato dili ta kalihok. Dayon nahiuli na ko sa amoa. Sa kasamtangan nagbiyahe tingali ko, pero wala koy nasayran kabahin niini. Miadto ko sa pahulayanan sa mga kargador, ug nangutana bahin sa among gisak-an. Ang among katabang maoy miabli sa pultahan ug iya kong gitubag nga si Mama ug ang uban tua na sa sementeryo. Miadto ko sa estasyon sa tren ug nangutana sa usa ka gatos ka higayon: “Hain man ang estasyon sa tren?” Ang tubag nga akong madawat kanunay lang: “Singko minutos.” Dayon nag-atubang ko sa usa ka lasang, ug mipadayon ko paglakaw, ug didto nangutana ko sa tawo nga akong gikasugat. Niya pa: “Duha pa ka oras ug tunga.” Ingon siya iya kuno kong kuyogan. Pero mibalibad ko ug mipadayon nga nag-inusara.
-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Koror, Palau
6.23.2010
mga tipak: mga mubo’ng balak
9. Uban Kanimo
Mamakak ako kon ako moingon
nga ang langit dili mao
ang gipangandoy kong adtoan.
Mamakak usab ako kon ako moingon
nga ning gutloa buot na akong' molalin didto
kon ikaw magpabilin pa dinhi ning atong kalibotan.
10. Ojos Verdes
Sa malulot nga tinutokan
sa berde mong mga mata
ang akong kalag
usa ka talabanog nga naglupad
kansang tugot di mabugto
bisan pa sa imong pagpamilok.
11. Gamay’ng Langit
Didto sa langit
dunay anghel
nga nag-atang sa pultahan.
Dinhi sa yuta
dunay anghel
nga mibutho sa akong pultahan.
Ug sa usa ka pamilok
ang akong lawak nabalhin
ngadto sa usa ka gamay’ng langit.
-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA
usa ka adlaw nga kinabuhi sa abog
I.
ug sama sa gihapon
ang salingsing sa kabuntagon
sa kalit mituyhakaw,
nangagda kanimo ug naminaw.
mga samad sa kagahapon
sa nahanawng yamog i-uli.
walay angayng hiposon
ang kalibotang nagdumili.
II.
kinsay imong gibalaan, anak sa tawo?
gipangaliya mo ba ang mga tunok
sa bukog sa kapalaran?
o, ang mga nangahugnong taytayan
sa imong panahon?
samdang hingpit ang nagpas-an
og abog sa iyang buko-buko.
III.
ikaw ang aligato nga madasigon
sa kagabhion.
ang imong kundat gitagana
ngadto sa kangitngit.
apan sa kabuntagon, ikaw
ang abog sa suok. naghulat
alimahan sa kainit
sa dughan.
-- ERIC TUBAN
Mandaue City, Cebu, Philippines
6.22.2010
akong mga apo sa hongkong
Si Jack ug Maxie preskong misakanaog
sa Pok Fu Lam Family Trail
inalirongan sa ihalas walingwaling
ni Lola Thelma ug Mommy Carmel.
Ilang mestisong bayhon miadorno,
mikumpayot, miikid-ikid lagbas
sa nagsapatos dalandalan
ug nagkintong hagdan-hagdan.
Ang mga namangong gabon nanglupog
sa mutaon, nagkayuring buntag.
(Samtang kaniadto kanhiay, si Tony ug Ditoy
nagtiniil pagbaktas sa nangigdal nga mga pangpang
sa Montealegre tadlas sa mga bung-aw ug lugot
sinaling-ay ang hingigong tirador).
Si Jack ug Maxie mitalidhay, mitungas
ug milugsong sa mga bungtod ug bakilid
ning gaduawng kasingkasing
nga lumalarga na ugma puhon.
Napalgan ang nahanaw. Namalik
ang nikagiw nga kabatan-on!
-- MELQUIADITO M. ALLEGO
Palm Harbor, Florida, USA
sa balamban, ika-13 sa hunyo
“Bus nga puno sa mga pasaherong Iranian national nahulog sa pangpang sa sityo Z, Barangay Cansomoroy, Balamban,Cebu pasado alas 10:00 Domingo sa buntag.”
– SuperBalita
Kon mabitad pabalik ang takna
gikablit nalang unta ka sa mga kumagko
sa balod nga imong maagian sa dalan Toledo.
O kon nieskirda ba hinuon
ang hago nimong manibela
sa halapad ug tul-id nga taytayan
sa Sangi ug Dumlog.
Ay, naunsa ba? Kalimot na tingali ka
ang mino sa kapalaran mangilad
bisan kapila ka pa magbali sa imong gisul-ob.
Apan kon itandi mas tam-is ang huyuhoy
sa hangin nga nanuotsuot diha
sa pangpang sa Balamban.
Sayod ko nadani ka lang sa alimyon
sa mga bag-ong tubo nga balili
nga mituyhakaw sa daplin sa dalan.
Sayod ko niadtong tak-naa ang pahiyom
sa imong asawa ang nagpabiling nangaw-it
sa nahabiling sanga sa imong hunahuna
Kon motadlas man ko pagbalik sa Cansomoroy
Buot kong isipon nga dihang lugara,
kauban sa imong mga pasahero,
igo ka lang nagpasalipod diha sa dakong bungtod,
nasaag sa pagsuroy taliwala sa kakahoyan
ug malipayong nanaghoy sa mga huni
duyog sa imong nalumping nga stereo.
-- GENALYN G. OMAPAS
Cebu City, Philippines
6.20.2010
paglingkawas
Wala’y palad ang dili madakpan. Ayaw katahap.
Pasagdi nga hakpon sa kilumkilom ang abo
Sa dugdog. Gahuyatid ang ting-init nga ningkatap
Sa mga bungtod ug walog sa akong kauhaw.
Gadupa ang mga pangutana, patuyang og hay-ad
Sa balilihan sa kagabhion tugbang sa bung-aw
Diin gahulat ko sa atong panagtagbo. Oh, Veronica!
Bisan matanggong ang katugnaw sa akong panit,
Tilaan pod sa uwan ang uwat sa akong mga nuka.
-- MICHAEL U. OBENIETA
Topeka, Kansas, USA
sa gabiing nangamig
6.18.2010
sayo nga pangadye
daman
Nibundak ang uwan pagkakadlawon.
Gipukaw ka sa gidanggas nga kabuntagon.
Gihubak ka sa sinugbang hangin gikan
sa buwad-pinikas sa imong silingan.
Galawig imong panan-aw sa lata sa biskwet--
sudlanan sa bugas, gahapon pa wa’y mapunit.
Nituktogaok na ang hiniktan, ug kalit la’g
buhagay ang alimyon sa tuba sa imong payag.
Nibangon ka gikan sa lantay, nibarag
takilid sa kahaw-ang nga di nimo mobuwag.
Nikuyanap ang kabugnaw sa imong galamhan
samtang gahapuhap ka sa imong tiyan.
-- CINDY VELASQUEZ
Cebu City, Philippines
6.16.2010
hubad sa duha ka mubo’ng balak
Eagle Rock
ni Tomas Transtromer
Luyo sa naglibot nga bildong pinuy-anan
ang mga nagkamang nga mga mananap
wa managlihok.
Usa ka babaye nanghalayhay sa linabhan
sa hilom.
Ang kamatayon nagmalinawon.
Sa kinahiladman sa yuta
ang akong kalag mitulot
hilom sama sa usa ka kometa.
Ang Mga Kagamitan Sa Kasub-anan
ni Mary Oliver
(Sa akong paghikatulog gidamgo ko kining balaka)
Usa ka linalang nga akong gihigugma kausa mihatag kanako
og usa ka kahon nga puno sa kangitngit.
Daghang mga katuigan ang milabay una ko hisabti
nga kini, usab, usa ka gasa.
Gihubad ni:
-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA
awit dihang wa’y timik ang mga gangis
Mokagiw palayo ang hangin
Gani mohunong ang mga balod
pagtuya-tuya. Unya takulahaw
Ang mga kinana-as mahanaw.
Didto sa kawanangan
Maglutaw ang tubig-ulan
Modumili sa paghagwa
Sa yuta. Bisan ang adlaw
Dili gyod mopatim-aw.
Ingon niani ang tanan, pinangga.
Sa higayon nga motakilid ko,
wala ka nga akong hinol-hinolon.
-- GINA MANTUA-PANES
Cebu City, Philippines
6.11.2010
upat ka panganod
1
Gihuyop sa hangin ang mga bagaybay
sa langit nga nanglungkab
sa kampanaryo sa usa ka bulak.
Gihugaw-hugawan og hiwi nga baybayon
ang mga sidsid sa panganod.
Ugis nga mananap nga mopahamtang
og umog nga kangitngit nganha
kang bisan kinsa, siya nga yamog ang unang
kinabuhi, ug ang kataposan.
2
Tibuok adlaw, dihay kahumot nga mipasilong
sa kinapusoran sa kakahoyan.
Didto, giihap ko ang mga lawak sa aso
nga nanuyhakaw paingon sa langit
nga walay gitagana alang kanila.
3
Subay sa bungbong nga pulos bintana
diin dihay gipangbitay nga mga anino
milatay ako sa pinisi nga hangin
paingon sa tabanog nga malinawong naglukdo
og usa ka sako nga panganod.
Sa ubos, ang kalibotan inanayng
nahulma, ang nanganawkanaw kong mga tiil
namalpag sa lasaw nga kilumkilom.
4
Batan-ong bituon, ang imong silaw miabot
kanako, sa kataposan, nagtiniil,
samtang nagbarog ako dinhi taliwala sa hawan,
naghulat sa panganod nga matagak
sama sa pukot nga nagpilit
sa kahagkot, ug sa sapa-sapa nga nagbaklay
paingon sa kapunawpunawan.
-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Koror, Palau
kantahi ko, dong, samtang kita mag-jogging
Kantahi ko, dong, samtang kita mag-jogging
Pasagdan tang mag-unhanay
Og duyog ang singot sa atong aping
Sa atong pagsugat sa di maihap nga pagtuyok
Ipidpid og dyutay kanang goma nimong sapatos
Di ko mopaspas o mohinay sa pagdagan
Apas lang kon ikaw akong maunhan
Manganta ta, dong, samtang kita mag-jogging
sa naghuwat nga lunhaw nga hawan
mohangop sa nangamig natong kasingkasing
-- GENALYN G. OMAPAS
Cebu City, Philippines
6.08.2010
hain nang mga komedyante
Tungtong nianang bantawan nga nagtabil sa iyang kaugalingong
pagpakaaron-ingnon adunay mga manlilingaw nga nagsabwag
og mga kagiki Diay kitang lumalabayng tumatan-aw gakumpayot
pa man sa mga bahakhak Tataw nianang entablado ug telon
pangitaon silang nahisugamak sa pakpak sa binayrang suliyaw
Magpakatawa kay di buot mohilak Kayha pikon nga mga badlis sa
pinintalang mga kunot sa mga aping ang magdugtong sa nagngisi
nga bulok sa pahiyom Kay nihikohiko man ang gigambalayng
balaskastilyo taliwala sa mga hugyaw nanggitik sa mitalidhay nga
pagnayanaya Padayon padayon silang makighagwa sa mga
talidtalitang kahimuot Mitukiki kita kanila encore o wala sa pelikula
ning dramaturgong kinabuhi
-- MELQUIADITO M. ALLEGO
Palm Harbor, Florida, USA
6.05.2010
apan kini klaro kaayo sa panumdoman
Pagkakuwang sa akong panan-aw,
dili sama sa akong iro nga mouwang
inig kakita sa tawo nga milusad gikan sa
buwan
o sa akong iring kansang kalimutaw mahimong
berde
ug asul ug mokalit og ikid kon
makakitag multo
o santilmo nga nagsuroy suroy sa
kilomkilom.
Bisan ang akong camera tin-aw kaayog
kuha
sa mga butang nga dili ko na makit-an:
ang nagkatay nga mga linya sa imong
kamot,
ang nagkalapad nga konstelasyon sa mga
tumtom sa imong aping,
ug ang miyongyong mong mga pilok nga
gibug-atan
sa nagpunsisok nga mga panan-awon.
Ikaw ba gyod ni?
Morag dili ko makatuo ug susihon ko og
balik
ang nagtipun-og, abogong mga album diha
sa lamesita sa suok;
pangitaon ko ang mga hulagway nga pares
sa kuwadrado sa akong panumdoman.
Pananglitan kini: nagtindog ka nga
nanighawak sa baybay
ang imong buhok gihuypan sa huyohoy,
naglantaw ka sa mga panid sa dagat nga
gipakli-pakli sa hangin;
ug kini, kini klaro kaayo nako:
sa imong tiilan nagpasad ang mga
hulagway nga gibanlas sa balod.
-- ESTER TAPIA
Kathmandu, Nepal
paggawas
(alang ni mama)
usa ka lawak. usa ka itom
nga kalibotan. bisag unsaon nakog tutok,
tanan walay kalainan. ang akong kamot.
ang akong tiil. ang akong nahimutangan.
bisag ang akong gihunahuna.
itom ang tanan.
sa ibabaw sa akong ulo,
usa ka sakit-tutokan
nga kahayag. gipandongan ko
ang akong mga mata
aron makit-an, matataw ang hinungdan:
usa ka kubalong kamot, usa ka hayag
nga sakyanan ang mitugpa
sa akong nahimutangan.
misakay ko, nanggunit sa iyang mga tudlo
aron di sab ko mahulog og balik
sa itom nga kalibotan,
sa itom nga panahon.
ug sa gihapon, gipunit na sab ko,
gilabni gikan sa itom nga kahon.
-- ROMEO NICOLAS BONSOCAN
Carcar, Cebu, Philippines
6.04.2010
mga utlanan
(alang kang compañero Mel Allego)
Milagbas na kita og daghang mga utlanan.
Dulom ang kagabhion.
Sa gawas sa bintana sa atong sakyanan,
ang gilabyan tang mga anino
lainlain ang mga porma.
Higala ko, tan-awa,
ang kangitngit ug ang kabituonan
wa'y mga utlanan.
-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA
gilawmon sa paghanduraw
6.02.2010
mga taho gikan sa ilaya
1
Dulom ang gabii
ug ang tawo nagbarog sa darohan
nga inanayng natunaw,
naghandom sa usa ka bukid,
sa usa ka sapa.
2
Ingon niini ang pagkahanaw
sa kagahapon: sa imong pagdungaw
maaninaw mo ang nagligdas
nga baybayon, walay
tag-iya, gituya sa katulogon
nga gitapin-an og panganod.
3
Pagsilang sa adlaw
wala nay mga tunob nga nagpasad,
gipahat-pahat na ang bakilid
sa misanap nga kabulakan:
aron masubay mo ang dalan
paingon sa ubos, ingna
nga mobalik ka pa,
ingna nga bugtian mog kahilom
ang mga lawak sa panumdoman.
4
Sa ikaduhang sinugdanan
sa kalibotan, mogimaw
ang mga isla nga gilaktawan
sa kagahapon, mga sumusunod
nga dili kasangonan og kaakohan
pagpanalipod sa umaabot.
5
Kausa, kay gikabsan sa pagtuo
gisapid sa usa ka kahoy
ang iyang mga sanga
paingon sa kahitas-an.
Pumapanaw, sama sa walog
nga walay gidapigan
ang langit dili kalambigit
sa atong kasakit,
sama sa gibiyaan tang kinabuhi
ang kangitngit mokunsad
aron panalanginan
ang hinanaling ulan.
-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Koror, Palau
krimen
Nitakilid ko
ug namukaw ang akong gusok
nga nabali sama sa paak
sa usa ka gatos nga hulmigas
samtang ikaw
padayong naghagok
sa kaluag
sa atong kama. Usa
ka bulan na kong’ nagtakiang
samtang ang atong anak
gisapnay sa laing
dughan. Kadtong
lalaking nidasdas
gawas sa kalisod
dala ang bunal
ug akong pitaka
angayan gyod ikiha. Tinuod
ang akong gusok
sa dili madugay,
ingon sa doktor, maulian ra
apan unsaon man
kon adunay magpabiling
mga liki sa matag adlaw
natong gininhawa?
-- DELORA SALES-SIMBAJON
Butuan City, Agusan del Norte, Philippines