iya-iya

nagpalami ko

nagpalami ka

wala na gani kita
makalung-ag

nia buntag na
nagawsan ka

ug ako wala pa

-- RIC S. BASTASA                                                                                                                      Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

pagpaabot

Naanad ko’g luto alang sa pito ka tawo.

Apan, karon nga nag-inusura na ko,

labing lisod pa man dia’y magluto

alang ra nako, lakip ang akong anino.

Wala na’y mga kagubot sa kusina.

Wala na’y mga mumho sa lamisa.

Wala na’y mga plato nga biyaan.

Wala na’y mga sugilanong giambit.

Wala na’y mga pagdayeg sa sud-an.

Wala na’y mga pahiyom ug katawa.

Maong karong gabii, magluto ko

sa tanang ninyong mga kinaham.

Pito ka plato ug daghang adobo.

Adto ta kaon sa gawas duol atong

punoan sa santol ug kaymito.

Maghuwat ko sa inyong pag-abot

sama sa paghuwat ninyo sa akong

pag-abot gikan sa Hongkong.

Apan, nahanaw bisan ang mga punoan

gikan niduaw ang bagyong kinakusgan.

-- CINDY VELASQUEZ                                                                                                                        Cebu City, Philippines

kinahanglan modag-om ka aron ko makapahiyom

Misakay na ko sa purlon, ‘day.

Wala ko makapalit og kalipay

Nga matod mo makita sa kamay sa pinaypay.

Gabilar ko tibuok adlaw kagahapon,

Namasin moabot ang kagabhion

Sa kang-a sa udtong tutok,

Namasin mobalik ka sa akong atubangan,

Dili sa akong kiliran nga samaran.

Kon mobalik ka, maabtan pa ko nimo.

Makasakay ka padung sa de-aircon nga espidno

Uban sa akong duha ka kagirong iro 

Nga magtambisay ang laway kon makakita 

Sa imong halang nga mga bukog,

Mouwang duol sa imong tuhod kon makatimaho

Sa imong pahumot nga gikan sa lalaking way baho. 

-- KEVIN A. LAGUNDA

Lilo-an, Cebu, Philippines

gapula, gahubag

Sayon ra baya

ang pagtambal sa piskat.

Pagkuha’g lima ngadto

sa pito ka palwa sa kamunggay.

Pilia nang gulang. Sagoli’g ugat,

kanang linghod, uban sa bunga:

tunga sa kumkom. Dukduka.

Ang duga salaa, dayon patuloi

ang mata. Unya, ang gikusgon

sa tiyabaw mag-agad

sa kahalang sa kalimutaw.

Mawala ang piskat apan

ang kabulhog hayan

magpabilin.

-- DON FERROLINO                                                                                                                  Norzagaray, Bulacan, Philippines

silaob

espidnong gadilaab

akong kasingkasing
sukad gisilaban mo
ang akong mga luha

-- RODELIO BARELLANO                                                                                                                  Caloocan City, Philippines

ang lahing dagway sa luha

Balaan kining matanga sa yamog

nga sagad mahulma kon matandog

ang pulang tigbayon sa sulod—

dali rang moungot ug lisod 

ang hapsay ug hingpit nga dailos

kon wa’y gibug-aton ang katim-os.

Pangga, ayaw na lang katingala

nganong kanimo dili ko mauga.

-- JOJIE E. OGA-OB                                                                                                                           Barili, Cebu, Philippines

ang katungod sa bulak

Ang tanang bulak adunay katungod

mabuhi. Adunay katungod mobukhad

malawos madugta. Ang rosas, ang bombil,

ang waling-waling. Bisan ang yano

nga bulak sa kipi-kipi adunay katungod

nga moangkon sa iyang pagkasiya.

Gani, bisan ang plastik nga bulak

nga walay pagkalawos—nga gikoloran

og dyubos nga baratohon, nga gisulod

sa plastik nga plorera nga gigunitan

sa manikin nga walay kalimutaw—

adunay katungod nga tawgon og bulak.

Plastik nga bulak, akoa na ang imong kahingpit.

-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO                                                                                                        Dhaka, Bangladesh

tuyhakaw

Mga mata ko gipanumban mo sa yuta

Mituasik lagi ang mga aninipot

Didto sa nawong sa itom nga dag-om

Di pa mahugpong baya ang kahayag

Nga naninguha karon nga di mapawong

Samtang may talinggab pang tumoy

Sa damgo ko sa pagpakabuhi.

Gukdon man nako o di ang katumanan

Dakong buhi lang gihapon ang pamasinbasin

Nagahigda lang ko naggakos sa paglaom

Nga nagpitokpitok pa nagtutok sa litik

Nga nagtikungkong sa akong tudlo

Nga sarang ba makapaligtiw sa balhibo ko

Aron motugpa didto sa lapad nga dughan

Sa bungtod nga buot mo sad latason.

-- ERNESTO D. LARIOSA                                                                                                                     San Fernando, Cebu, Philippines

sa ulahi

Karon, human sa tanan,

Ang unang madungog

Dili ang kahilom. Kon ikaw

Duna’y nakat-onan

Sa pagkabuak sa liso

Taliwala sa umog nga yuta

Ug pagdag-om sa langit lakip

Ang tingog nga nagkalayo

Uban sa baga nga nagkaupos

Ngadto sa pagkabugnaw,

Tingali imong hisayran

Nga ang pagpadayon,

Ang imong pagpadayon mao

Ang pakig-uban-uban sa agipo

Sa walay nawong nga hangin

Kay ang pagtandog, pagtandog.

Tinuyoan man o dili.

-- ADONIS R. ENRICUSO                                                                                                         Dumingag, Zamboanga del Sur, Philippines

wala'y kahumanan

(alang kanimo nga mipalayo)

Gitapos mo na ang atong sugilanon

Sa wala pa mibunok ang ulan.

Nag-inusara kong misagang

Sa mga pangutanang gilampurnas

Sa hangin dinhi sa akong aping.

Nganong mibiya ka? Kinsa ba
O unsa ang hinungdan?

Usa na ka buwan ang milabay apan padayon

Gihapon kong nag-apong sa bantawan

Sa akong hunahuna— dinhi, mao pa la’y

Pagsugod sa salida, ang pagpaila kon kinsa

Ang nahigugma ug ang gihigugma. Dinhi

Sa lapyahan sa akong paghanduraw,

Wala’y biniyaan. Imo untang malantaw

Nga dili kaantigong mobiya ang mga balod.

Usa ka buwan na akong gabaybay
Sa kamingaw niining isla nga kanhi nahimong

Dakbayana sa atong mga bahakhak, alindasay, basa-

Balak, gakos, halok. Ug ang paghimugso

Sa atong kaugalingong sugilanon. Natapos na.

Apan padayon gihapon kong nagtukaw sa

Apas-sumpay niini. 

 -- MECHELLE CENTURIAS                                                                                                              Cebu City, Philippines

palihog sabta

(tubag sa balak nga ‘Apas-Sumpay’ ni Jondy Arpilleda)

Dili ikalimod nga dakong sayop

ang pag-angkon sa kasakit

ug paghakop sa pagsawop sa adlaw

niining kinabuhi’ng hinulaman.

Dili ko mabasol ang imong dakong kayugot

sa pagkutlo aning mubo’ng higayon

nga kita nagkaila,

dili ko igsapayan, dili!
Kay dili mo na sab angay masayran

ang mga tunok nga naglaslas

sa akong kalag, wala na’y hait nga modulot

sa akong tanlag kay nahabol na kini pagbaid

sa panahon-- huwaw akong kasakit

ug walay igo’ng ulan nga makabisbis

sa akong pagmahay. Dili ko ikahimuot

ang pagdagkot og kandila

kay dugay ko nang gilubong kining

kaugalingon ngadto sa kalimot.

-- JIN D. GARCIANO                                                                                                                                Camotes, Cebu, Philippines

kahaponon

Wala na’y mga orkestra alang kanato.

Tagbaw nalang ta ani bisan 

taliwala sa mga labhonon--

lipay nga kagubot sa atong panimalay.

Naa pa’y romansa bisan dinhi.

Kay ingon man ka pinangga, dili ka mosayaw,

Ug ang pagdapit nimo idlas nga paghan-ay:

Ang malumoy nga taghoy sa usa ka kantang

kita ra ang nahibaw, ang hagkap

apan mapiliton nga hikap nga ibutang

ang bisa’g unsa nga gikuptan:

Saninang ilisan, tasa sa kape,

Hair pin -- kini ang mga kwerdas

nga akong gikutlo kanimo, ang mga piligis

sa imong panit bugtong nga pyano

nga akong gitulpok samtang gibati nako

ang imong mapanagan-ong mga tudlo

sa akong hawak. Pinangga,

ang takna ania sa atoa.

Gasayaw, gahakop, gatutok,

gahinay hangtod kini mohunong. Oo,

mauwahi ta. Basi’g nakatulog na

ang imong mga batan-on nga pag-umangkon

inig bisita nato didto. Apan wala sila kahibaw

sa dan-ag sa mga kalipay nga ingon ini:

Ang dan-ag sa kahaponon gasidlak

sa mga kurtina– gahunob nga kaanindot.

Kay ang kahinam sama kahinay sa takna,

gahuwat sa iyang kahingpitan. Ug dinhi,

dinhi pa lamang magsugod

ang kahangtoran. 

-- MA. CARMIE FLOR ORTEGO
Talalora, Samar, Philippines

apas-sulat

(alang sa akong higala sa dagang)

Kon makahukom ka'g dayon

pagkutlo sa imong kinabuhi--

simbako lang!-- paminaw, day:
Dili ko ikaw pahinungdan

og balak ug nungka

nga isugilon nako sa kalibotan

ang hinungdan niini lakip

sa pagsaulog sa danguyngoy

ug pagmahay. Ug dili pod nako

isangyaw ang imong kaputli

ug uban pang mahunihon  

mahitungod nimo. Laksion nako

ang imong hulagway uban

sa akong panumdoman. Dili ko

mohalad og mga buwak dugang

sa yamyam sa mananabtan.

Dili ko modagkot og kandila

hangtod malubong ka sa kalimot.

-- JONDY M. ARPILLEDA                                                                                                          

Tandag City, Surigao del Sur, Philippines

kausa nabuhong tang duha

Kapila na man nato gihimong lansis ang simba

aron lang makita nato ang isig usa? Kunohay

mosulod sa simbahan, motuslob sa bendita dayon

mogawas agi sa kilid nga ganghaan, motipas

sa kumbento, moliko sa unang kanto…
Kahinumdom pa ka niadtong nag-akin-akin ta

sa tampi sa mga nahagbas tang mga saad samtang

nagkisap ang mga lusay sa hubo nga hunasan

ug sa unahan naghunat ang mga bawod

sa lapyahan, dayon gigukod sa atong mga mata

ang pagkagiw sa adlaw diin nagkadugo

ang kasadpan? Sa sidlakan gisugat ang kilumkilom

sa nagkaata nga langit. Gikuninitan ang atong panit

sa mga ibos, sa hapuhap sa gatosan nga mga pako

samtang ang imong panyo--nagkamuritsing

sa salsa sa tempura ug kwek-kwek-- nahulog diin

ang mga tuyom lapos sa atong mga hagawhaw.

Nakahinumdom pa ka niadtong gabhiona?

Nabuhong ta sa atong pag-inusara, ug wala ta

himatngoni nga naay naniplat luyo sa daw habol

nga panganod. Intawon pod, gi-hepa ang buwan!

-- ELVIN E. RUIZ                                                                                                                                          Liloan, Cebu, Philippines

parataxic distortion

ubanay pa unta nagbilin kag dagitsulat panamilit

nahanaw ka man lang daw alimpulong aso

niadtong siglo 19 biniyaan wamalibrong mga magnum opus

sa kaban sa kisame sa garahe sa kamalig sa library sa altar

sa unang kinabuhi/kagahapon sa tambilagaw nadiparahan

nahimay-ongan ko sa estasyonan sa tren sa chicago

usa ka latagaw gabukhad sa palad nanalod og mga pinili

pinulhoang pulong pamilyar tinan-awan ug ngislit

ug manerismo ug linihokan:

ikaw ba kini higaladagang sa ikaduhang kinabuhi

pagbalik pagduaw paglalang?

-- MELQUIADITO M. ALLEGO                                                                                                       Palm Harbor, Florida, USA