3.19.2018

ang balas sa olango



Samtang naghigda ta 
sa balas sa Olango
naaninaw ko sa kangitngit
ang nangislo mong nawong.
Ah, gigil-asan ka                                     
sa dagko ug hait niyang grano.
Dili sama sa ubang baybayon
nga dugokan sa pauraray
sa nagburlis nga langyaw
usa ka inahan ang Olango
nga gimad-an sa kahidlaw.
Sa gay-ot niyang dughan
misuso ang huwaw sa nagtaob
ug naghunas nga katuigan.
Sa baba sa iyang baybayon 
gidagsa ang mga kalabera
sa paningkamot ug pangaliya. 
Daw nalili mo akong hunahuna;
mituyhad ka
gipasagdang gakson 
ang mimis nimong lawas
sa gil-as niyang balas 
nga sa pagkatinuod lang
sinagolan nag dugmok nga bagal 
sa saang, bungkaliw, litob, kibol 
aninikad, dawraw, balisa’a . . .
hinaha’a nga bayanan sa paya-paya,
tuyom, swake, dap-ag . . .
pulpog nga bukog sa gasang . . .
Ug sa imong pahiyom 
sa kaputi sa imong ngipon
nga migisi sa tapis sa kagabhion
tanto kong nasabtan ang tigmo 
kabahin sa tinipigang kinhason 
nga bililhon sama sa tipaka sa ngipon
sa Labawng Makagagahom.


-- IOANNES P. ARONG
San Roque, Baguio City, Philippines

mga lusa ni unga



naglataylatay naglaray
lupig pa'y hinayhay
nagkamangkamang
bisan punay og kuskos
dili matangtang ang kablit 
hangtod kilkilon og taman

subaya ang linya
biraha matag usa
aron maganid og tangtang
mahimo pod gamitan og suyod
nga tinagoan sa kaban
sa katigulangan

suyod dinhi suyod didto
asoy diri libak didto
hangtod mahanaw
ang kakatol sa ulo
kilkil diri kilkil didto
irok diri irok didto

tagsatagsaon gyod paghubit
walay undang ang ganid
labi nag gapainit kanunay
hangtod sa daplin pagkatulin
sa mga simod nga patangkugo
ang lagapak sa libak


-- TEA SOLON
Cebu City, Philippines

3.07.2018

sphinx: usa ka mangtas nga tahas ug ang tulo ka tulobagon sa pag-ila


Sutaon nato ang mangtas nga dili ingon nato:
Pak-an ang liyon nga lawas bisa’g iyang dagway 
Hayan tawhanon. Dili unta ta maluya, moduko 
Ining atong kahadlok nga kuyaw baya mangunay--
Ngaab nga molanog sa langob-- diin gababag ang
X, gahudlat sa panan-aw natong salimuang. 

Tag-ana nganong ilado ta sa mga taga-laing planeta!

Sabton nato nga kanang bangaw usa ka taytayan
Padulong sa suwaw nga kahibalo sa pagtutok--
Hangad nga pagharong sa tanang wala pa nailhan.
Intawon, padayon pa tang ganganga ug gahagok
Nga saag. Pastilan, pabilin tang’ bugok kon puros
X ang marka sa papel: mapa nga baga’g anuos.    

Tag-ana nganong ilado ta sa mga taga-laing planeta!

Subayon nato ang giyamogan nga mga tunob
Palayo sa mga bugnaw’g dugo (mobukal dayon,
Humok lupig pa’y lapok ug kanunay lang gataob
Ilawom sa dughan). Kini ang atong pamation,
Nawngon nato’g tubag bisa’g makalibat ang hagit:
X nga tanghaga, gapanilap sa atong kangitngit.

Tag-ana nganong ilado ta sa mga taga-laing planeta!


-- MICHAEL U. OBENIETA
Topeka, Kansas, USA

han(d) solo


Iniggawas nako sa pultahan, 
makit-an ko ang imong dughan 
sa sulod sa puti nga sando 
sa nagpakigol-kigol nga silingan 
nga gabisbis sa iyang tanaman. 

Inigsakay nako sa rela, mawani 
ang akong kalag sa hamis 
mong panit nga naa sa bukton 
sa kaabay nga teller kansang
aping sihag ang kaputi. 

Inig-abot sa Jollibee 
sa eskina sa Corrales Avenue
masalaag ko sa imong kahumot 
dihang milabay ang usa ka estudyante
nga gatila sa hot fudge sundae. 

Samtang gakaon ko’g burger
akong nasapon ang imong paniid. 
Gasilak gikan sa kalimutaw 
sa usa ka nurse. Gamanyamanya. 
Gapa-sweet-sweet sa patikon niyang uyab. 

Sa pagbarog nako miabot ang cashier. 
Nagdala sa kuwang nakong sukli. 
Sama sa imong pagtando-tando, 
namuwa ang iyang aping sa pagpahiyom. 
Tataw bitaw sa name tag kinsa siya

apan naamang ko. Miuli na lang ko 
kaysa mopadayon og duhiraw 
sa way-tumong nga kahidlaw.
Sa pagtugpa sa higdaanan, naa na pod ka
motungha tadlas sa kangitngit. 

Wala na ko mahibulong sa imong pagduaw. 
Gakupot ko sa kandila samtang imo kong
giagbayan. Nagduhaduha ko’g subay 
sa madulom mong laraw. Apan sa imong 
hunghong, nabanhaw ang akong kabangis. 

Gikan sa imong inagulo nganhi sa akong dila, 
gibadlis nako’g pinakatay ang porma sa gugma 
taliwala sa mga hinol ug hapuhap hangtod 
nayagyagan ang kahaw-ang sa kinauyokan
sa kahiladman. Hangtod ang mga pulong

nga nagkampat sa kahilom mokuyanap.  
Mahimong awit. Makaamang sa langgam.
Madunggan ug masubayan lamang 
sa iring nga nakalingkawas 
sa iyang halwa.


-- TON DAPOSALA
Cagayan de Oro City, Philippines 

3.05.2018

kon swertihon ko



Paglabay sa usa ka libo ka tuig
Kining libro nga imong gigunitan mapulbos
Ang iyang buko-buko nga karon tuskig
Ug binugkos sa mga duga sa kahoy
Sa primero mabali ug dayon matun-as.
Imbis ang tingog sa pagpakli sa mga panid
And madungog mao ang mga dahon sa kawayanan
Nga gipalid-palid sa hangin.

Kon swertihon ko, ang mga titik nga tinta
Nga mangatagak motipon sa mga kudlit
Sa bato nga pagalantawon sa mga lumalabay
Nga moingon kini padulong sa silangan,
Kana sa kasadpan.


-- ESTER TAPIA                                                                                                                    Kathmandu, Nepal

ang pagpasaylo


Wala kini nagpasabot og pagbalik
dayon sa naandan. Ayaw
katingala sa imong sunod
nga pagbisita, wala na’y
andam nga panihapon. Hulat lang
moabot ra ta diha--
kanang mabusog ta balik
sa mga damgo ug agik-ik,
kanang maabtan na sab ta
sa unang kidhat sa kabuntagon.


-- DELORA SALES-SIMBAJON                                                                                                    Butuan City, Agusan del Norte, Philippines

3.03.2018

kon ang matuod mao ra karon




kon hunahunaon ang ugma
mahinumdoman hinuon nato

ang pagkatkat sa pangpang
diin mora ta’g gisuyop
sa tutonlan sa yuta lahos didto sa patag
unya nagkatawa ang mga bato
nga igo rang mobun-og nato

kon ang kagahapon usab
ang atong paklion
mabati nato kadtong nanakay kita
sa daang kangga nga gibira sa kabaw
unya nagabhian ta gikan sa usa ka pista
sa layong balangay

linaw na hinuon ang sapa
karon ug unya sa atong kahilom
nabatyagan nato ang paglukso sa isda
dayo’g tidlom hangtod ang katin-aw
igo rang taposon sa lubog nga kisaw


-- RIC S. BASTASA
Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines