fuente osmeña: ground zero

(Sa dihang gibombahan ang Sugbo)

Ug kalit lang nilanog
ang usa ka balikas
nga nahimong lilo taliwa sa sulog.

Diha dayon, ang mga sanga
sa acacia namunga og tiil,
ang mga pito nawad-ag simod,
ang mga higante naunano.

Ang kahilom gisundag pagsibaw
sa mga kalag nga gadungag orasyon
sa mga pangutanang nayamyam na
sa Mumbai, London, New York, Bali:

Unsa, kinsa, ngano, asa
(Pananglit: Unsa man to? Kinsay hinungdan? Ngano man intawn?
Asa akong bukton, tiil, kumagko, kumingking, pikoy, ilong, pilok?)

Apan naputol ang mga litaniya sa dihang--

ilawom sa monumentong gatikay-ang sa rotunda,
taliwa sa aso ug abo, sa mga gabuy-od ug gahayang,
sa mga madreng way ulo, sa mga gakatag nga gihay,
sa mga confetti nga sagbot, sa mga banderitas nga galaylay--

usa ka anino ang nikisaw,
inanayng nitikang atubang sa bidlisiw...

Usa ka bata!
Gakurog, way saplot,
kulot, ang panit
daw gipa-anuosan.

Sus, ginoo! pulong pas erehes
Itsa mirakel, matod pas Tagalog
Holy smoke, sabat pas balikbayan
Coming through, ingon pas pedophile nga gabitbit og Nikon
Kadakong balita, bungat pas reporter
Mag-ampo kita, duyog pas deboto

Apan koro pas uban: Kadiyot, mosulti ang bata!

Busa, naghulat silang tanan,
apil ang mga uwak nga nanunga, morag namista,
apil ang mga kalimutaw nga niundang
sag pangita sa ilang mga tag-iya,
apil ang nangapungkol nga Timex,
mga text nga nibalik sa agi,
mga serbatong gatak-om

sa kakulba-hinam,
kay mosulti na lagi ang bata,
kaha magdalag balaang tubag
niining mga pangutana
kabahin niining panghitabo
sa dili angayang mahitabo:

unsa, kinsa, ngano, asa?

Tuod man ang tubag, di tubag, nibutho
isip duha ka silaba, mga kaluhang bomba
sa dughan, lahos sa tutunlan,
lahos sa linghod niyang wa-it:

Mama!

-- NOEL S. VILLAFLOR

Mandaue City, Cebu, Philippines