todo por nada dos

Nangatagak ang mga takna sa gahong sa udtong tutok lagbas sa lantip nga kabuntagon. Oo, talitapos na ang tuig nga hinanali apan dumalayon. Way hunong ang atong pagmartsa latas sa kapatagan nga gikusokuso sa hangin nga gipat-akpat-akan og mga kasko sa nangalunod nga bapor de giyera. Gikan sa langit paingon sa yuta ang takna naglatid sa kaugmaon sa binagurhang binhi sa gubat nga human molabay ang usa ug tunga ka kaliwatan nag-aso ug nangantuhoy pa. Sa way pasumangil moung-ong sa atong ilong ang alintabo sa handumanan sa pangiling nangapagtong, daw humot nga daob sa bakasyon nga angay hisgotan sa kumpisal nga nagbatbat sa kamatinud-anon ug pangindahay. Apan way nasayod asa o kanus-a. Way angay masayod. Gawas pa, sa unang bahin, nganong may kagubot pa, nganong naa may mga nawong nga kulismaot sa tug-ab ug pagmahay. Ug sa hurnohan sa atong alimungaw tin-aw ang amag sa mga dapit nga atong hipalgan nga sa ngadtongadto nahaw-ang kanato, nga mitungina sa atong kaaghop sama sa kilat nga gibakyaw sa panahon, usab, sa kataposan. Sama sa bayhon sa langit. Unya balik na usab. Ug himanhiman sa usa ka isla sa layong habagatan gitungas nato ang usa ka asyenda diin ang mga kahoy nanurok gikan sa lapad nga nawong sa pangpang nga misulbong gikan sa lamurok sa rosang baybayon nga may-ong sa tigulang daotan. Milabyog kita gikan sa usa ka sanga ngadto sa sunod ginamit ang nagbitayng mga pisi nga nagkitiwkitiw sama sa lihokang mga ikog sa unggoy. Sa atong pag-abot sa itaas way laing gidulot sa atong mga mata kon dili ang mga gun-ob nga siyudad sa buhilaman nga gipapas sa miaging lukop nga kaguliyang ginamit ang sibong pagkapunting nga tulo sa tinta. Kana, sigon sa atong gibati. Kay karon ania na kita sa lain na usab nga kagubot. Ang atong mga kontrasinyas nagkahanap atol sa atong pagpatighulog paingon sa tiilan sa maabiabihong kalibotan diin nagkanihit ang timailhan nga dihay nanimuyo kaniadto, samtang dugay nang way tubag sa atong mga taho, ug ang atong panlimbasog napug-ok sa kakulang sa bag-ong mga tugon, ug bisan unsa na lang kaha unta nga mensahe. Paminaw: sa lunhaw pa ang mga dahon sa Paraiso gisag-ulo ko na ang atong misyon ug mahimo pa gihapon nako ning yamyamon, matag balaan nga pulong, sa tumoy sa akong dila o sa hagip-ot nga suok sa akong salabotan, sama sa usa ka orasyon. Oo, orasyon lang gihapon kini hangtod karon. Ug sa pagkatinuod kini maoy akong unlan, akong dagon, akong yawyaw sa kanunayng panabang. Nungkang mosupak ko sa akong gimbuhaton ug mangutana sa uban unsay tinuod nilang gibati. Unya, usa ka sayong hapon niana, samtang wa miy tingog nga nagpalabay sa panahon, nagdungaw sa lawom nga atabay nga gibungotan og higanteng kipikipi, nakaamgo ko nga sama kanako, ang akong mga kauban nagpabiling buhi tungod kay niining among kahimtang, bisag dili pa nimo gusto, wa ka nay laing mahimo (samtang nag-apong kanimo ang kahadlok dili sa wa hisabti kon dili sa unsay dili na angayng ipasabot pa).

-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO

Koror, Palau