3.30.2013

pagbabay


mahimong maghisgot ta 
kabahin sa kangitngit

unya moabot kita mahitungod 
nianang mga tanghaga 
sa mga sakayan lakip na
kabahin anang suba hangtod
didto sa baybayon diin gatagbo 
ang kaasgad ug katab-ang

pauyonan ko imong pagsubay
hangtod kon asa ka ihatod
sa imong mga kaligutgot apan kon 
motikang ka na sa damyo 

mao lamang ang akong ikadalit 
ang akong kamot nga kanimo
mowagayway og panamilit


-- RIC S. BASTASA
Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

sumbalik sa balak nga "nganong kulba-hinam ang kaluwasan"


Naa sab baya'y pari nga ang ulo
upaw pa sa iyang pagtuo.
Ug naa’y balakiro nga ang pagtuo
hait pa sa gamay nga bato.

Naa’y pari gahupot og talaan
sa pagtuo tultol sa kaluwasan.
Naa po’y balakiro gitungdan
ang bato ngadto sa kawanangan.

-- DENNIS S. SARMIENTO
Maryland, USA 

3.28.2013

nganong kulba-hinam ang kaluwasan


Naa'y pari nga wala'y ulo.
Naa'y ulo nga wala'y pagtuo.
Naa'y pagtuo nga wala'y pari.


-- MICHAEL U. OBENIETA
Topeka, Kansas, USA

pahimangno


Itugot nga dili mangalawos 
ang mga rosas. Ayaw hikawi sa pagtagad
bisan pa'g nihit ang piyoos, naluyloy 
ang mga dahon. Hinumdomi--

ang tanan may kataposan. Ang kaamyon 
dili makumkom. Ang mahabilin mao ra 
ang handomanan nga ikaw sa usa 
ka higayon sama sa alibangbang 

nga nalumay ug naghinam pagsakmit 
sa tambison nga kapula sa rosas.

-- JONDY M. ARPILLEDA
Davao City, Philippines 

3.26.2013

duha ka mubo’ng balak


Pana
Nahuman na ang akong balak.
Gibuhian ko na ang pana
gikan sa banayan.  
Wa ko hisayri
kon asa
ang iyang 
taroyan.


Takdol Nga Bulan

Labing masin-ag
ang takdol nga bulan.
Apan timan-i, 
nga hinulaman lang 
ang iyang kahayag.

-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA

utlanan


Kon mahuman na gani si Nanay
sa matag gabii niyang sugilanon, 
moingon dayon siya namo, 
“Dinhi ra kutob ang utlanan”
Mangutana ko niya'g ngano, 
apan wa siyay isulting tubag.
Gipamulong ba sa kahilom 
ang lisod litokon sa dila?

Nganong mosangko mas utlanan 
ang tanang maihap, mubo, taas 
ug lisod dangawong estorya? 
Kun ang mga balod sa lapyahan? 
Kun ang panon sa kalanggaman 
sa dili malikayang kilumkilom? 
Kun ang dagayday sa busay 
nga mora ba'g wa'y kataposang 
mikanaas sa kahilom? 
Ana na kaha kutob ang tanan 
tungod kay gisulti niya 
ug wa na siya'y laing mahimo 
gawas sa pinugos nga pahiyom? 

Nanglakaw ang tanang ngalan
sa agtang nanustos sa kataposan
ug unang takdol sa pagkabata.
Nahanaw ang mga hulagway
sa duwendeng namungko sa uhong, 
engkantada sa karaan 
ug bulawang barko sa damgo
lakip na ang kasilag ug gugmang 
nagluklok sa kasingkasing.  
Ug gilantaw ko silang napapas 
sa kahayag apan dili didto 
sa halayong yuta sa paghandom.


-- NOEL P. TUAZON
Dauis, Bohol, Philippines

3.24.2013

hubad sa balak ni Billy Collins

Paghatod

Bulan galihok sa ibabawng bahin sa bintana,
anino sa dagang sa kamot ko nitandang sa pahina--
Nagsige ko'g pangandoy nga ang balita sa akong kamatayon

unta ihatod dili sa usa ka ngiob nga trak
apan sa pagsuway sa usa ka bata nga modibuho sa maong trak--
inapilan og taas kuwadradong kahon nga kargahanan,

uban ang mga letrang giminolde sa kilid,
unya ang nag-ugdong lingkoranan sa sapyor, linging mga ligid,
kayha dili mapiri nga bayhon sa drayber,

ug bitaw pod mga bulhot sa puting aso
gagikan sa tambutso, dinibuho daw mga bulak
ug kaamgid sa ilang pagtimbaya sa mga panganod sa langit,

mas gamay lang hinoon.


-- MELQUIADITO M. ALLEGO
Palm Harbor, Florida, USA

luyo sa landong


uban nianang nasalop nga adlaw
ang kasadya sa kangitngit

kahabog sa nihit nga kamingaw
kalanog sa landong nga gaping-it


-- HAZELEN C. COBOL
Argao, Cebu, Philippines

3.22.2013

mga kamot sa kahayag


adunay mga tanghaga
nga mabatyagan

gihikaw ang kangitngit
sa kadalanan

gihapuhap ang lunhaw
nga kakahoyan

giyamogan ang gauga
sulod sa dughan 


-- RIC S. BASTASA
Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

polaris


“Di ka mawala
basta subayon lang nimo
ang Polaris kay mao man na 
ang North,” matod mo 
samtang naghigda ta
ubos sa kabitoonan.

Sukad niadto, di na nako 
maihap pila na ka gabii 
ang minglabay.

Ambot unsa kaha'y 
imong masulti nganong 
wa gihapon nimo 
matultoli hangtod karon
ang dalan subay  
sa atong kagahapon.


-- GRATIAN PAUL R. TIDOR
Dipolog City, Philippines

3.20.2013

in vino via crucis: simang nga pasakalye atol sa pasundayag nga siete palabras sa maayong laki nga mga politiko ug mga pari


Dugdog, habuhabo, pangpang…
Duyog sa dila sa bitin 
ang gawitik nga kauhaw 
tugbang sa galutaw nga lanog 
sa lingganay. Asa ang busay 
nga sarang mowaswas 
sa dag-om nga naungot 
ug nabugnawan sa lugot 
ilawom sa dughan? Kaiinit 
sa gilad-ok natong tuba,

mga kauban! Tagay pa! 
Magsusapinday ta hangtod 
sa atong pagkalukapa. Ay,
Ginoo! Salamat intawon 
kay abli gihapon ang tubaan 
bisan Biyernes Santo! 

Mahuwasan na unta mi 
inig Dominggo puhon
aron lagsik na pod mi 
sa pagsuway og subay 
sa Imong tingog bisan
hangtod pa kini sa mga kantil 
sa Mantalongon. Dinhi diin
gakaratil ang hangin,
galumpayat paghimamat 
namong mga kanahan
nga wala intawo'y panahon 
bisan sa paghikog-- bahala na
bisan gapanikad ang pari,
gapanilap nga motukmod namo 
gikan nangulihad sa iyang wali--
magpaabot gihapon mi 
sa Imong pagdapit. Bisan pa 
kon malangay mi pagdalikyat 
sa Kamagayan, unta anaa 
motultol gihapon Ka namo didto
sa kumbira sa Cana.


-- MICHAEL U. OBENIETA 
Topeka, Kansas, USA

pagsikop sa sigbin


Inig takdol sa bulan, 
andama ang tanang hiramenta
ug ang mga paon: ang kalabasa, uling, 
ug dumalagang manok sa tugkaran.

Unya, ayaw katulog. Likayi 
ang pagduka kun katapol. Kuhaa 
ang muta sa iring ug inudnud 
sa imong mga mata. Paabota, 
paniid sa kasikas kun palak-palak
Kay sa iyang pagtungha, kalit iya kining 
tukbon. Aw, kon di ka igmat, ang tanan 
maanugon. Inig abot, ayaw padala 
sa katalaw kun kakulba ba hinuon.

Atubanga siya, unya tuwad dayon.
Ayaw kahibulong kon wala kay 
makit-an. Naa ra ba siya'y gahom 
mopalibog nimo. Ug kun siya imong
masakpan, ablihi ang lana ug 
isablig niya! Unya, sampongi 
ang imong dunggan kay basi'g mabungol ka 
sa kasakit sa kisikisi niyang pagsiyagit. 
  
Karon, simbako manimalos kini
ug hasmagon ka, kupti gyo'g taman 
ang iyang dagkong dalunggan.
Hinumdomi nga mangtas kini 
kon masuko--manlimbarot, mangalisngag 
ang mga balhibo, mosiga ang kapula 
sa mga mata, mag-ikwad-ikwad, 
maglukso-lukso aron ilampurnas ka, 
paakon sa iyang mga tango, 
kawrason sa iyang mga kuko.

Apan kon imo nang mapuypoy 
ang iyang kasuko, kalit kining modanguyngoy 
sa kapildihan, unya muyukbo sa imong tiilan.
Putla dayon ang iyang ikog, ug tagoi
aron sa matag karon ug unya, kon imo siyang 
tawgon sama nga ikaw na'y iyang bathala, hala,
hangyo bisag unsa! Di ka niya pakyason pa.


-- JONDY M. ARPILLEDA
Davao City, Philippines 

3.18.2013

diborsyada


Sayran tika, sayon ra pangitaon ang gugma 
inig kalibog sa kasingkasing. Apan baya
ang utlanan sa kalipay diha sa katagbaw
daklit lang. Kalimti ayaw, samtang 
gapaabot ka sa paglipang sa kadahonan, 
labaw pa sa tingtugnaw ang natun-as 
nga mga sanga sa rosas. Kasubo sa lasang.

Pasayloa nga dili pa gyod nako diha nimo
mahatod ang usa ka kahon nga panganod.
  
(alang ni Darlen)

-- DENNIS S. SARMIENTO
Maryland, USA

pagkahuman sa panginhas


Gikan sa tibuok hunas nga panginhas,
iya dayong pagunitan nako
ang tanan namong mga kinhason.
Unya, pamuniton niya ang mga batang,
nahidagsa sa gamay ko pang baybayon.
Iyang pilion ang mga gagmayng sanga
gikan sa mga dagkong punoan, 
ilain ang nag-umog gikan sa uga 
ug hilom niyang timbang-timbangon
ang bug-at ug gaan 
nga maora ba'g gisuta niya 
ang gibug-aton sa lasang diin kini gikan, 
iyang gisayod ang gilay-o'g gidul-on 
sa panaw'g pagduhiraw 
nga gilabang sa tanang dili 
mahulagwayng lawod ug unos.
Nahibawo si Nanay
kon unsang kahoya ang hagad, 
kon unsa'y guwang ug kon unsa 
ang gibahi na sa katuigan nga paglawig.
Ug dili masayop ang akong inahan. 
Inig-uli namo sa balay, 
mohalirong dayon ko sa karaan 
ug gitakuling namong sug-ang: 
sud-ongon nako ang puot 
sa asong mangab-ot sa panganod 
samtang akong paminawon ang lagitik-
sugilanon sa mga kahoy, 
nag-asoy sa gigikana'g paulian nga, 
tumoy sa lapyahan sa ilang pagkaanod, 
giangkon nila ang namukhad 
nga mga tudlo sa kahayag ug kalayo:
moasul, mopuwa sa akong handurawan. 


-- NOEL P. TUAZON
Dauis, Bohol, Philippine

3.16.2013

si manang baya


Si Manang baya, bisag dughanon na kaayog tiyan
Sa publiko magpunay og baiid sa iyang kabit
Nga kon edaray, masaypan nga siya maoy inahan.
Si Manang baya, bisag dughanon na kaayog tiyan
Makaako pag pasundayag sa iyang kauwagan,
Tinan-awan pay imo nga morag latik sa kapilit.
Si Manang baya, bisag dughanon na kaayog tiyan
Sa publiko magpunay og baiid sa iyang kabit!


-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Manila, Philippines

pregunta


Usa ka gabii,
sa akong pagpauli
sakay sa tren gikan sa Chicago,
akong gikasakay 
ang usa ka gamayng' grupo
sa mga batan-on. Labihan
ang ilang kabanha
ug way hunong sa pakighinabi
sa tibuok biyahi.  Lainlain 
ang ilang gipanagsultihan
apan latagaw, taphaw, wa'y unod. 
Diha'y usa kanila
nga mokalit lang og sagbat
ug moingon:  “Makamao ako
og Kinatsila-- pregunta.”
Pangutana.  Ug ako 
nangutana sa akong kaugalingon
nga kon ingon man niini 
ang ato karong mga batan-on
asa man ang gipadulngan
ning atong kalibotan?
Pregunta.  Pangutana.
Daghang mga pangutana.
Wa'y mga tubag.
Ug ang tren daw nagdaghong
nga nagsubay sa iyang rilis 
tadlas sa dulom nga kagabhion.

-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA

3.14.2013

unang basa nako sa balak ni Mary Oliver


Alibangbang. 
Di nako kahinumdom kanus-a  
Ang kataposan nakong pagkakita'g 
Alibangbang. Ug aninipot, tamsi, tukmo, tambubukad.
Dugay na pod kong wa kapamupo og mga buwak.
Nalimot nako sa alimyon sa gumamela.
Wa nako makaligo'g balik sa sapa. Dugay na.
Ug hagbay rang wa ko kadungog 
sa kanaas ini.

Intawon kapobre! 


-- GRATIAN PAUL R. TIDOR
Dipolog City, Philippines

gahalok nga landong


nag-uban kitang nangandoy kaniadto
pagtuman sa atong panaad
kadugay sa panahon hangtod 

masukod na sa atong 
gilay-on nga usa ka pulgada 

kining sikit nga landong sa kangitngit   


-- HAZELEN C. COBOL
Argao, Cebu, Philippines

3.12.2013

aphiemi


Gipasaylo
sa uwat ang lansang
nga wa'y palad

gibuhian
sa samad, giligwat
sa kahayag.


-- MICHAEL U. OBENIETA 
Topeka, Kansas, USA

kahigal


kining kahidlaw
nga wala
matuman
nahisama 
sa usa ka
batan-ong namatay
kay naligsan

adunay buwak
sa iyang ulohan
adunay buwak
sa iyang tiilan


-- RIC S. BASTASA
Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

3.10.2013

hubad sa balak ni Richard Gillard

Awit sa Sulogoon

(1) Mahimo bang akoy imong sulogoon, tugoti sama
     Ni Kristo ngadto kanimo; Pag-ampo nga aduna akoy grasya
     Nga mosugot kanimo nga mamahimong katabang ko upod.

(2) Kita ang mga laagang galawig, kita ang mga magpapanaw
     sa dalan; ania kita aron pagbulig sa matag usa
     Paglakat sa milya ug pagpas-an sa bug-at nga karga.

(3) Akong gunitan ang Diyosnong kahayag alang kanimo sa gabii
     sa imong kahadlok; akong itunol king kamot nganha kanimo
     Pagbungat sa kalinaw nga gipangandoy mong mapaminaw.

(4) Ako mohilak samtang ikaw nagbakho; kon mokatawa ka
     mobahakhak ako uban kanimo; ako moambit sa kasubo ug kalipay
     Hangtod makita tang natapos na ang biyahe sa kapulihay.

(5) Kon moawit kita sa Ginoo sa langit, atong makaplagan
     ang panagdait sinamkon sa tanang nahibaw-an sa atong panag-uban
     Bahin sa gugma ug kasakit sa Labawng Makagagahom.


-- MELQUIADITO M. ALLEGO
Palm Harbor, Florida, USA

pagbiya


Mahimo ba nga ibilin yuna nato  
ang tagsa-tagsang natong kahimtang
samtang sa ulahing higayon
subayon nato ang ngiob nga dalan
paingon sa minugna natong 
kalibutan? Diin didto
mamulak ang mga puwang rosas
nga wa'y tunok, managkiay
inig taghoy sa hangin.

Manghigda ta'g balik sa bagnotan,
samtang ihunghong ko kanimo
ang mga pulong nga mopahunong
sa nanambo mong mga luha.
Unya, hubo tang mangambak 
sa daw samin kahamis nga suba
aron atong tugkaron ang himaya
sa tiilan sa busay diin
didto mosubang ang idlas
nga bangaw. Maayo unta,
aron magdungan tag litok
nga sa kaulahian, hukman ta 
nga kita rang duha ang mag-uban.

Apan sama sa tun-og sa kabuntagon
nga mangikyas inig sidlak sa adlaw
mobalik ta sa hagip-ot nga dalan
kon asa mosugat kanato ang kahayag 
nga atong dawaton ug gakson  
bisag nagdala kini kanato
og dili maaninaw nga kasub-anan.   


-- JONDY M. ARPILLEDA
Davao City, Philippines 

3.08.2013

sa tingtugnaw


Tingali angay nakong basulon
ang hangin nga ningtayhop
sa akong tingkoy kaganihang
naglakaw ko padu'ng sa atoa.
O di ba kaha, ang dakong sanga
sa kaymitong imong tinanom
nga karon nagbabag nas da'n,
o kaha ang siloy nga ningkapa-kapa
aron mangatagak ang katugnaw
nga nangumpayot sa iyang balahibo.
O di ba kaha, ang salibong nakaipsot
sa bungbong natong amakan
aron, sa makausa pa,
habulan ko sa kamingaw


-- JONA BRANZUELA BERING 
Tuboran, Cebu, Philippines

sigbin


Kuyaw'g masimhotan ka sa sigbin, 
matod ni Nanay kon mag-iyagak ko
kay gustong mokuyog 
sa lapyahan aron sugaton si Tatay
gikan sa tibuok hapong panagat.
Moburot kuno ang akong tiyan 
nga mora'g gipuy-a'g bakukang
ug manghubag ang akong nawong
kon mabughan sa nagdilaab niyang baba. 
Sa binata kong imahinasyon,
molutaw ang sigbin
sa hulagway sa irong buang,
binuhi sa among silingan, 
nga maoy makapakurog 
sa akong tuhod kaniadto. 
Modali ko'g dagan sulod
sa akong lawak,
motago ilawom sa katre.
Apan padayon kong paminawon
ang kalayo sa dila sa sigbin,
ang takdol sa iyang ikog,
ang lim-aw sa iyang kalimutaw.
Makatulog ko nga mobahad 
ang pahiyom sa kilumkilom.
Unya, manuktok ko'g usa 
ka pultahan ug moingon nila, 
Suginli pa ko'g lain.
Bahala'g labaw pa sa sigbin.
Bahala'g mahadlok ko.
Pukawon ko nila'g modagan 
dayon ko sa gawas sa lawak,
mogakos ni Nanay. Ug mao kadto 
ang una kong sugilanon. 


-- NOEL P. TUAZON
Dauis, Bohol, Philippines

3.06.2013

vista previa de la inmortalidad


Sila nga miundang nag inom, o igo na lang morespetar og pipila ka botelya, maayo kaayong mohinumdom sa nga higayon nga nagkamang ta sa kahubog, o kaha nangita kinsay isog, o gihakop sa sentimiyento ug nagdanguyngoy sa kamingaw sa gisakmit tang kabatan-on. Apan alang sa sama kanato nga maunongon sa bathalan-ong tulumanon, hanap ang atong paghinumdom niining mga butanga, maayong pagkalahugay ang mga panghitabo, mabulokon man o giharian sa kalaay, atol niadtong malamaton ug sagrado nga mga gutlo. Kana kon napatik man ugaling sa alimpatakan, kay malagmit ang medyo tin-aw pa sa panumdoman mao ra ang inom sa miaging adlaw, o sa usang adlaw—mahinumdoman nga dihay panagtigom sa manginginomay apan diha ra kutob. Hayan dili na ta kahinumdom sa lugar, sa oras, sa tema sa lantugi, gani usahay mataligam-an nato kinsa tong mga hanggawa nga atong gikatagay—usa ka taras nga salawayon apan, sa pagkatinuod, dili angay gahinan og bisan usa lamang ka pudyot nga pagmahay.   

-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Manila, Philippines

ang barko’ng nagpundo sa pantalan


Ang barko’ng nagpundo sa pantalan 
hinay’ng nagtuyatuya 
daw nahitagpilaw ug nagdamgo 
sa duyan sa gagmay’ng mga balod.
Lagbas sa pantalan
nagbuklad ang lapad nga lawod
ug lagbas sa lawod
wa'y mga utlanan.
Usa ka adlaw motikang ako 
sa andamyo ngadto sa barko.
Ug unya human 
sa pag-alsa sa iyang angkla
ug pagbulhot sa iyang pito,
maglawig 
sa malamatong mga balod
sa lawod nga wa'y mga utlanan.


-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA

3.04.2013

text


Kon mahimo pa lang i-send og apil
ang hugot kong gakos lakip
sa mga halok ug hagawhaw
nga lagmit wala'y lakra
diha sa mga letra--

dili unta ko ron mabungol
sa imong reply;
dili unta maamang og apil
ang gakang-a nga lawak,
dili unta ko mangapkap sa hawan 

diha sa gadumili mo nang dughan.


-- GRATIAN PAUL R. TIDOR
Dipolog City, Philippines

sinkhole


Gapaabot imong tigmo sa takna
nga ihimugso ang pagtuo-- kaluha 
sama sa hangin og yamog. Inig uha 
sa yuta, motidlom sa lawod 
ang mga panganod. Dili lahi sa kamatayon 
ang kalibotan. Usa ka tuldok sa kangitngit
lahos sa kawanangan. Sama sab nimo,
kining gugma nanamkon og kakulba
nga basin lamyon sa gilawmon 
sa gabanaw diin wala’y katagbawan 
ang kauhaw.


-- DENNIS S. SARMIENTO
Maryland, USA

3.02.2013

paghandom


Wala ko na paabota ang panahon
nga ako mopauli sa usa ka dapit
diin ang tuyo lamang mao ang pagbati
sa pagduaw sa adlaw sa gamingaw 
nga kabuntagon
aron nako bation pag-usab
kadtong unang higayon
sa atong panagkita.

Moabot ang panahon diin 
ang akong katuyoan mao na lang 
ang pagsalom sa suba 
sa akong kabatan-on diin ako 
hubo nga misalom, mikapakapa,
milangoy sa pikas tampi, ug unya
mohay-ad sa dakong bato aron
mabulad ug matulog hangtod 
sa pagkauga sa akong panit.

Unsa pa ba ang akong balikan? Wala ka na 
didto ug sayod ako nga ikaw dili na
mobalik. Wala na ako'y balikan, 
ug gani ang paghandom mao na man lang 
ang pagkahumod sa akong aping 
sa tumang kahilom.


-- RIC S. BASTASA
Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

phone sex


Idaitol ko ang awditibo sa imong dalunggan.

Pamation ta ang nag-aliwaros nga hinagawhaw
Sa nag-alintabong tapya-tapya sa gilok kauhaw
Tadlas sa gipangdanggas nga tangkileponong gilay-on.
Ang daw humotbatong laway sa  dila ko nagpamisik
Sa dekoloreteng ngabil mo pilit-pilit, nanggitik.

Idat-ol, idat-ol kining gatuyhakawng awditibo.


-- MELQUIADITO M. ALLEGO
Palm Harbor, Florida, USA