lamento numero diyes

1 

Ang yagpis 

nga busay—mga dalan-dalan 

nga nahitipas gikan sa langit—nalamba sa kilid sa pangpang ug milayat nga 

gakurog. 

Usahay sa akong likod 

adunay gamayng daob nga padayong midilaab sa ulan, diha sa mingaw niining 

abo. 

Dili na igsapayan, karon, kon alang kang kinsa kini gihaling, 

padayon kini pagsilaob, 

paghatag og kainit 

kang bisan kinsa nga mahiduol sa iyang dagaang, 

usa ka kahoy, nahisalaag nga hayop, mga bato. 

Kon nasinati sa usa ka tawo ang gugma, 

(bisan kausa lang, basta gugma), 

kini modilaab sa kahangtoran 

tungod kay sa himatyong kalibotan, sa usa ka tumpi sa bukog 

nga natumog sa dugo, adunay miduslit niini. 

2 

Nasayod ko nga dakong kabahin sa akong kinabuhi nahimong 

walay hinungdan; nga dakong kabahin sa kinabuhi sa matag usa kanato 

nakawang lang: nga kadaghan unta 

sa atong mahimo o makab-ot 

apan gipugngan kita ang atong kaugalingon 

tungod sa kahadlok 

o sa damgo nga usa ka butang lamang ang angay natong mahimo o makab-ot 

o sa pagtuo nga ang tugob nga kinabuhi 

anha subaya sa tulugkaron—lahos sa tinakpang pultahan sa inayrang agianan. 

Apan usab miturok sa akong hunahuna 

nga walay butang nga nasaghiran sa pangandoy nga makalingkawas 

kanato, makapahilayo kanato sa hangtod 

lapas sa kataposang aligato sa agtang-lampara sa kait-on. 

Ug katin-aw uyamot sa hangin samtang taliabot pa ang kilumkilom. 

3 

Kini ang ikanapulong balak 

ug kini ang kataposan. Tukma lamang, 

sa kataposan, nga ang usa 

ug ang siro 

magkuyog paglakaw, 

mag-inagbayay ngadto sa ngilit niining pahina, 

usa ka linalang nga mipanaw kuyog sa kahaw-ang. 

Ang hangin mohuros 

lagbas sa usa ka dahon, bukog sa apapangig, 

uhot sa dagami. Unsa man ganiy 

motuyhakaw gikan sa yuta, usa ka adlaw niana, sa kataposang adlaw, 

makaamgo 

unsa diay ang bation sa linalang nga gasaloma. 

4 

Ang pagkakataposan 

maoy pagkamadan-agon. Kini maoy pagkamadan-agon 

nga galangkob sa tanang nangaging pagkamadan-agon. Kini maoy motapos 

hangtod sa kataposan. Kini maoy molungtad. 

Ug sa dihang itugyan na niya 

ang paglungtad, wala ug wala nay 

mahibilin, 

sa taya sa dugmok nga mga kotse, 

sa samad sa gilangkat gikan sa lawas sa Mamamana, 

sa gabon sa sapa nga nangalimyon sa kahapo sa kabatoan, 

nangligdas ang mga patay, haw-ang, busdik, sa sinugdanan, 

ug puno na usab 

sa pangandoy ang gaunang tingog nga mihungaw sa ilang tutonlan. 

5 

Nakahinumdom ko sa usa ka konserto ni Bach, dugay na kaayo— 

ang nagpangidlap nga lawak 

sa hamiling mga ginang ug ginong sa katilingban nga walay kamatayon… 

Mipid-ok ang mga hagawhaw, 

giharian sa kahilom ang lawak, 

gihaklap sa biyolinista ang dili-matuis nga kasakit sa iyang bayhon 

nganha sa binuksang palad nga hinimo 

sa kahoy. Unya nagsugod ang musika: 

usa ka habohabo sa bagtok nga duga sa kahoy, 

hinurot ang kusog sa mga kwerdas sa pagpamati 

sa umbangol, sa lawasnong umbangol 

sa tanang daplin-daplin ug nagkadugong lanot sa atong kinabuhi 

nga nagdanguyngoy pa, nga nag-awit pa, gikan sa hiniwang tinai 

sa usa ka iring. 

6 

Ug kining balak, 

kon ato man kining tawgon og balak, 

o konsiyerto sa gabinugtong 

nga gipahat-pahat sa iyang kaugalingon, 

kining patidlom sa yuta nga layat sa parakaydista—ang mga ulod-hantatawo 

sa iyang likod nga galalik apan usab sa samang higayon gakitkit 

sa parakayda sa iyang gugma, kinsa kahay makaluwas kaniya, 

kining gapaday-ang pag-utaw-utaw 

kaniya nga midupa ingon 

nga molupad, samtang gituman niya 

ang kasugoan, unya natagak… 

7 

Sancho Fergus, Ayawg hilak! 

Apan kon gusto ka, hilak lang. 

Sa lawas, 

sa lagom ug bun-og nga unod, sa dihang 

gipabuy-od na kini, pangitaa 

ang gainusarang pulgas nga gakatawa. 

(hubad sa Iningles ni Galway Kinnell) 

-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO 

Metro Manila, Philippines