kalit

Hait ang sagpa sa hangin
dihang iyang nabalitaan
nga wala na

iyang inahan.

Kalit iyang pagkabungol
sa gikusgon sa sagpa,
sa hungihong sa kahapdos
nga karon pa niya sukad
nahinagbo, sa syagit
nga galanog sulod
sa iyang dughan. Bug-at
ang dag-om
sa iyang hunahuna,
di matimbang sa bisan
unsang pulong
ug malitok lamang
sa hilom nga paglanaw

sa iyang luha,

nga wala niya damha
labaw pa sa kalit
nga paghagsa sa langit.


--GRATIAN PAUL R. TIDOR
Dipolog City, Philippines

sista

gaan kaayo imong mga tudlo hanas mogitik 

sa akong hawak liog kasingkasing 

nitukar dayon ang akong katawa agulo ginhawa 

imong kinaham nga kanta 

--TEA SOLON 

Cebu City, Philippines

ang mga repolyo

Kon makakita ko og mga repolyo
nga nanagtubo, akong mahinumdoman
ang akong mga adlaw sa high school,
ang subject nga gardening diin
gihatagan kami og tagsatagsa ka
gamay’ng luna sa yuta nga
among gitamnan og mga talong,
kamatis, sibuyas ug mga repolyo.
Human sa mga pagpadpad, mga pagbubo
ang mga repolyo nanubo ug miporma
og lunhaw’ng mga ulo. Ingon usab
ang mga lunhaw ug nanagtubo namong
mga utok niadtong panahona.
Unya mihugpa ang mga ulod.
Miataki ug dali’ng mi-ut-ot sa mga repolyo.
Ug daghan niadtong mga lunhaw’ng ulo,
mga lunhaw’ng utok, ang nangaangin.
Wa makapadayon sa pagpanubo.


-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA

panahon sa pagkauga sa akong mga luha

tugkaron ko ang tadyaw nianang imong gibati 

suginlan ko imong damgo sa akong mga pangadye 

pag-abot sa panahon kawsan mo akong dughan 

ug pun-on sa pagbati pag-abot sa panahon 

damgohon ug dunggon mo akong mga pangadye 

-- JONALYN ALMACIN-GOURDON

Nantes, France

ang bugtong gasa

ang gisakmit
gikan kanimo

sa panahon
sa imong kabatan-on

dili mo mabawi
gikan kanako

nga karon
ang gipanag-iya

mao na lamang
ang walay kinutoban

walay kinutoban
nga kahaw-ang


-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Manila, Philippines

ang payag sa bungtod

inig-abli sa iyang bentana

mosulod ang kabuntagon
sa sulod, mangukab sa
tinabonang tinughong sa
babher, manimhot sa sinugbang
putpot, molingkod sa lantay
magkanta-kanta og
kamingaw sa payag,
ug kon mokatol ang kamot
mangawat og itlog sa pangki,
manghimudlay sa
sibay ug magpakaaron-ingnon nga
karaang bisita, magtaghoy-taghoy,
motilaw sa utan-kamunggay,
unya mogawas kini nga
magsipit sa kahumot sa aso
sa abohan, lugsong sa darohan
mosakay sa kabaw ug mohunghong
sa mag-uuma nga tingpamahaw na
ug nakaligo na ang iyang asawa


-- OMAR KHALID
Medellin, Cebu, Philippines

lapida: maguindanao, 11-23-2009

Tahali pag-ayo ang lapis hangtod labaw pa kini katalinis sa bala. Ayaw

pamilok sa pagtusak-tusak sa mga buslot nga tuldok sa kalimot. Ayaw

pik-a ang papel, gatabon sa mga lawas gikan giugkat sa yuta. Ay, dili
unta mauga ang dugo ug luha batok sa makabungol nga luom. Dili

unta magtingkagol ug madugta imong tingog ilawom sa kangitngit.
Ayaw pakiglahi sa mga minatay kon ang imong pagtutok dili hait.


-- MICHAEL U. OBENIETA
Topeka, Kansas, USA

tanghaga sa atong mga kamatuoran

i

ang mga kamatuoran
nahisama sa gamayng kamot
sa bata
mibukhad sa napulo ka
mga tudlo

ii

hinumdumi ang paypay
nga naghimo og hangin
ipha kon pila ka pilo inig
ablihan nimo ug pila kon
imong sirad-an

iii

walay paypay nga tupong
ang mga pinilo
sama sa mga tudlo
sa atong mga kamot

iv

sa kataposan ikaw
hiposon ko pagbalik
walay pilo
kumkomon sa palad
nga tago


-- RIC S. BASTASA
Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

kang inday nga biniyaan

Tugoti siya nga motukod

Ug taytayan pabalik sa
Gakang-a mong dughan.

Pasagding pandayon niya
Pag-usab ang lawak
Nga gianay--kaniadto
Inyong gidayan-dayanan
Sa mga giuran-uran nga
Ginunitay ug kinuhitay.

Pasagdi kon kini
Tinapakan na lang.

Moabot ra ang panahon
Ang mga tinapakan kaniadto
Mopapas sa mga karaan
Ug gasiwil nga mga pangagho.


-- GINA MANTUA-PANES
Cebu City, Philippines

alang kang sisyphus

Sama sa buwan ang akong pagduaw
gabantang sa pikas nga bahin sa imong bukid.
Buot unta nakong sutaon ang imong gibati
sa pagligid anang dakong bato. Ay, kinabuhi!

Sukad sa imong pagkapukan, ang panan-aw
gapunay la’g tutok sa tungasonon ug lugsongonon.
Gabalik-balik sa akong handuraw ang imong kaagi
sama sa adlaw nga mopatighulog ngadto sa gabii.

Kanus-a kaha mohunong ang pagtuyok
taliwala sa akong pagpaabot sa habog nga dan-ag
nga mokisaw sa dagat inig banag-banag?

Kadugay na sa kapakyas pagtabok sa bukid.
Ug karon ania ko-- dili na ko nimo malantawan
nga gahangad sa kahayag sa pikas nga buwan.


-- DENNIS S. SARMIENTO
Maryland, USA

mga baka sa dagat: mga manatee sa homosassa

nanibsib sa mga latagaw nga lumot ang kamay-ong
sa mga kataw nga gitugway sa kinoralang lagunahunasan
sa mga gaang sa hardin nga namungingi sa mga tagimtim

sila nagtakobang mga malumong higante sa piliw
sa mga budyong kon igang ang gabii anaa sila
magtampisaw sa mga lim-aw sa bukanang tagboanan
sa naglambigit nga dagat ug suba

patalinghogi ang nagtinikbong nilang pagtimbaya
pamatia ang ilang pag-ingaaaa una ihikot sa pisi
sa toril sa usyosong dumuduong


-- MELQUIADITO M. ALLEGO
Palm Harbor, Florida, USA

birig

namuwa ang aping niining mauwawon nga papel 

kalit lang nahapyoran sa gahalok nga mga pulong 

gikan sa akong dughan 

--TEA SOLON 

Cebu City, Philippines

nganong nindot manglaba kon heartbroken

Sa pag-inusara ikatugbang ang balde ug planggana,
andam mosapnay sa nagtipun-og nga labhonon.
May kaigmat taliwala sa kaputi ug mga bulok sa panapton,
sa pagpahan-ay sa mga pino'ng piraso layo sa dagko,
sa inampingang nuog lahi sa pantalon.

Bisan ang lilo sa washing machine dili makaasdang
sa kumpas sa kamot dayong humol sa tubig. Di na mistil
mamagnos og chlorine; ang gikusgon sa matag kuso-kuso
dali mopalanay sa gahing mantsa nabulit sa puwang sanina.

Ang pinitik sa pulso sa gikumkomang kahilom
mopatin-aw sa matag banlaw ug puga sa sinabonan.
Dayon iladlad ang bestida gamit ang Perla—ang pinisik
sa sabon molabtik sa mata—halang man apan wala
damha nga dali mopaburot ug manganak og bula.


-- GENALYN G. OMAPAS
Cebu City, Philippines

pagkaopaw

Gihimulbolan na sa panahon
Ang kanhi korona sa kaambong;
Ang kagara sa kalabong
Nagpabilin na lang monumento
Sa hulagwayng gikuwadro
Nga karon gibad-ay sa
gilawalawaang pagapaga.


-- JON R. SAGUBAN
Iligan City, Philippines

tugoti

kay nakahukom
ka man
nga magpabilin

tugoti
nga biyaan
ko ikaw

aron andam ako
nga mosugat
kanimo

sa dapit diin kita
iyahay
nga naghulat

kaniadto
sa wala pa kita
magkahimamat


-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Manila, Philippines

linog

Ang kasakit sama sa linog. Lisod ikatagbo kon asa ni magsugod.
Bisan imong tultulon ang iyang sinugdanan, lisod mangita og
pamaagi kon kanus-a gyod ni moduaw og balik. Ang linog dili
maam-aman og mga luha. Ang kasakit sama sa linog. Karon,
24 na ko, apan ang linog dili gihapon matipigan sa mga gutling
ug gutlo, dili matag-an kon unsa ang takdong oras sa iyang
paglanog ug pag-uyog kanako. Dili ko kahisgot nga moabot kini
alas kuwatro ba kaha sa hapon, Martes, sa dalan P. del Rosario.
Ang kasakit usa ka linog. Dili nimo malantawan kon unsa ba
kadako ang iyang pagtabyog sa yuta, dili nimo maihap dayon
pila ka balay ang mga mangaguba, pila ang mga mangamatay,
ug kon maugkat ba kaha ang mga lawas. Tuod man, dili dayon
maihap pila ka kasingkasing ang mga nibarag. Ug usa nako ato.


-- CINDY VELASQUEZ
Cebu City, Philippines

pancit

Dugay nang gisirhan
kadtong gamay’ng tindahan
diin adto ako mopalit
og bulad nga nukos ug pasayan.
Ug ang akong suki sa taboan
nga palitanan ko og sibuyas,
repolyo ug ahos
dugay na usab nga mibiya.
Ang miki didto ko palita
sa dakong tindahan sa Intsik.
Ang asohong dapog, ang sug-ang
dugay nang nangahanaw
ug ang daang kalaha
wa ko hisayri kon diin mahipunta.
Apan karon human sa mga katuigan
daw ako pang hitilawan kadtong
pancit nga kanhi maoy akong lutoon
ug ipanihapon sa hilom
nga mga gabii sa akong kabatan-on.

-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA

buot

bisan pa nag-atubangay tang duha
buot kong moatubang pa gyod nimo
buot tutokan pag-ayo imong pahiyom
buot gakson ang matag takna
ug kon mahimo pa lang
tukohan ang gaway sa orasan

apan wala na koy mahimo kon
buot nimong molingiw
ug sa imong paglakang palayo
buot ko na lamang pamuniton
imong nagkahanaw nga mga tunob


--JESSREL E. GILBUENA
Bantayan, Cebu, Philippines

alindanaw

Iyang kapakapa dili maihap
sa akong pamilok. Gakanaas

iyang pako sa pagbatog
sa akong tudlo, ug dayon

mibalik paglupad. Kanus-a
motugpa sa akong bukton

ang buot nako angkonon?
Taliwa sa damgo nga wala’y

utlanan, mapukaw unta ko
sa pagbalik sa alindanaw.


-- DENNIS S. SARMIENTO
Maryland, USA

gabii sa pagpanu’

Gihapuhap sa huyohoy ang akong tangkugo. Gisud-ong nako
Ang mga gisaw nga gigukod sa mga nanubad nga bawo.
Nibuliskad ang alimyon sa parat nga hangin sa akong ilong.
Nikisaw sa akong dunggan ang tugnaw nga hunghong.

Gitamparos kalit akong kahimatngon, mora’g gihilam-osan
Sa dihang miambak ang kasag gikan sa iyang gilubloban.
Gihugtan ko paggunit ang dala kong petromak ug sundang--
Ay, sa unahan akong kuyog diay nadalin-as, natikangkang!

Lamia kilawon sa isda og pasayan nga sa pagpanu’ makuha,
Bitaw, lagmit makapanilap pod ka kay labaw pa sa humba.
Ang mga laway magtubod, magtilagak. Mga luha magbanaw
Sa kahalang sa suka. Makatagbaw tuod: kalipay nga mabaw!


-- GENE LARIOSA
San Fernando, Cebu, Philippines

kilumkilom

Mibatog na ang himungaan
sa sanga sa kahoy nga gasayaw-sayaw
duyog sa hinanapos nga tuktugaok
sa talisayon.

Ang nalukot nga aso gikan
sa gidauban nga mga dahong laya
hinay-hinay nga nahanaw paingon
sa poste sa kuryente diin nanukad
ang panon sa mga langgam
nga misugat karon sa ulahi
nga kahayag sa adlaw.


-- GRATIAN PAUL R. TIDOR
Dipolog City, Philippines

sayal

Matag Dominggo suoton niya
ang bistida nga ang palda mubo pa
kon itandi sa kagabhion.

Ang takon sa iyang estileto
daw kahait sa bolpen
nga gamiton niya sa tingklase.

Mga tawo-tawo niya danaw
sa dalang aspalto diin nasamin
ang arko sa bulan nga gakipatkipat

ibabaw sa motel. Taliwa sa dulom
nikidhat ang mata sa itom nga Altis.
Ug gihipos niya ang kasingkasing

ilawom sa pitaka aron mabakante
ang mga kamot kansang hawid
labaw kahugot sa iyang blusang pula.

Samtang gakaduol ang sakyanan,
gahinam-hinam pod iyang pag-ampo
nga makasul-ob pod unta siya

usa ka adlaw puhon og bistida
nga pang-Dominggo nga dili
sama kanihit sa damgo.


-- TON DAPOSALA
Cagayan de Oro City, Philippines

kon maglaraw ka og balak sa gugma

tiradora si kupido

sunoga ang libro
sa mitolohiya

nga hastang layoa
sa laylay sa inahan
nga kaduha na gipaangkan

tiuni ang haranista

ug iluga iyang sista
kon di niya mapukaw

tanang natagpilaw
nga mga anghel
sa unang adlaw sa abril


-- MICHAEL U. OBENIETA
Topeka, Kansas, USA

alang sa 19 ka sundalo nga napagan sa gubat sa basilan

Dili mahisabtan ang hunghong sa hangin.
Katag ang pangagpas sa balili sa daplin.
Nagpahiuyon sa agni sa mga alibangbang,
Ang ilang bulok wala’y kalainan sa lit-ag sa lasang.

Ang gugma ug kahadlok nahiusa sama sa kulba--
Kon hangtod asa ang utlanan ining bukira,
Kon mohulip ba ang buwak nunot sa bala.
Uban sa maampingong tunob, garumbo ang hunahuna..
Wala’y manulonda mikunsad nga mosugyot sa balita.

Ug kadtong adlawa, mihilak ang mga gangis.
Nagpunsikok ang kinabag-an sa dag-om.
Gahadyong nga nagkaduol ang pagbuto sa ulan.
Hinay-hinay nangahulog ang mga kadahonan.
Mihunong sa pagtuyok ang kalibotan.


-- GENALYN G. OMAPAS
Cebu City, Philippines

ang pagmahay ko

Ang pagmahay ko, Inday, iting lanay,
Mopilit ang baho kon masaghiran.
Mao nga ayaw ako pakyasa kay
Ang pagmahay ko, Inday, iting lanay.
Maghinay ka man dili gyod ka kalihay.
Tuod, ang gugma ko dugos, apan
Ang pagmahay ko, Inday, iting lanay--
Mopilit ang baho kon masaghiran!


-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Manila, Philippines

paingon sa way padulngan

gisirkus ko sa nagbaga nakong rota
paingon sa way padulngan
gibuwagan ko sa akong kurogon
nga anino. mikuyog siya sa yawyawan
nga hangin. karon. sugod karon
wa nay moagak nako kon
magsusapinday ko tadlas sa mga libaong
sa laberintong kinabuhi. kini. kini ang yabag
nga takna sa paggaid sa kaugalingon.
sa pag-inusara. ug sa pagbalibad
sa sungayang aghat sa kagabhion. dili ko
makigdu’g niya sa dayon kay mobugwak na
og salimuang sa uwan ang akong langitnon
nga imahinasyon... saksihan nako kon
unsaon paglamoy sa uwan ang dakbayan,
polusyong dakbayan nga miluok nako.
ug unya sa pagtuang sa uwan, mahanaw
lakip sa dakbayan ang akong nag-alintabo
nga siyaok tiyabaw danguyngoy
apan nagpabilin silang lanog sa akong
galamhan nga gapakahilom. galamhan
nga nasayod nga ang ugma nako dili angay
nga pasanayon sa yuta diin ang kangitngit
adunay nagpamahit nga pangigi
sa gipadayag sa amang nga kahayag.


-- KEVIN A. LAGUNDA
Mandaue City, Cebu, Philippines

kay lingin ang kalibotan

ang tubig
sulod
sa banga

miawas

ang tubig
gawas
sa baruto

miawas


--ADONIS G. DURADO
St. Louis, Missouri, USA

sa akong pagkalup-og

Basin usa ko ka tunok nga motusak sa mga lapalapang kubalon ug dili ba kaha usa ko ka lansang nga makatitanos sa kumagko sa agta. Dili ba kaha til-as ko mopakatol og mokamang sa ilang mga dunggan o dili ba kaha langaw nga motugpa sa ganana nilang samad... Ako pod tingali ang iring nga motila sa mga kinabuhing biniyaan Ako diay ang babayeng walay nawng, anino sa banag-banag. Buot unta nakong hiluton ang matag gutlo aron tudloan ko pagsayaw sa mga kwaknit ug pakantahon ko ang mga langgam. Buot kong motuo sa abat ug moadto diin gapalibot ang mga aninipot. Makasagubang ko sa tunglo sa mga baki. O, mga minahal sa kinabuhi! Ihalad ko akong pag-antos alang sa ilang kalipay. Ihalad ko akong dugo tungod ug alang sa akong binhi. Makig-ilog ko sa lana gikan sa panit sa nagluno nga bitin. Kataw-an ko ang kilat bisan pa og gision ang akong kalag. Luwaan ko ang dagat aron lunopan niya akong huna-huna, ug sa iyang paghubas iyawat na lang mohupas pod akong kahingawa Salamat sa kasakit; pun-i pa kay wa pa ko matagbaw. Salamat sa pagsaway; tudohi pa kay wa pa ko malup-og. Labaya ko’g bato hangtod malata ang akong agtang. Ug kon wa pa ka mahuman, ayaw pagdagan kay dili tika gukdon; pasaksihon lang tika sa kagidlay sa imong panamastamas. Isumpa ko ikaw hangtod magkamang uban sa mga balili og mga saluyot; ang ilang mga salingsing og umaabot mga udlot magtunglo kanimo. Paughon nila imong laway; suyopon mo matag duga sa akong singot... 

-- JONALYN ALMACIN-GOURDON

Nantes, France