sa ngilit sa kangitngit

Nagkinto ang atong mga tingog.  Ug nagka-

mabaw ang gibilin nilang mga tunob.  Nagka-

hanap usab ang mga nawong sa nahibiling dan-ag

sa kilumkilom. Sa ngilit sa kangitngit, nag- 

langaylangay ako— nagpaabot kon unsa 

ang imong mga itugon— sa di pa ako motikang 

ngadto sa mga ang-ang sa taas nga kagabhion.

-- URIAS A. ALMAGRO

New Berlin, Wisconsin, USA

ang rebelde ug ang iyang sundalong hinigugma

Diha sa mga tinagidyot, diha ko magsugod sa pag-ihap

kay sayon ra man sa paghinumdom ini: mga tinagidyot

nga tubag sa garebolusyon kong pangutana. 

Kay sayod ka— may mga kamatuoran nga limtan nalang sa buot

sama nalang sa pag-ihap sa bituon aron kita matulog.

Dinhi sa kagabhion, nadan-agan kita sa susamang langit

apan managlahing sonata ang atong giawit.

Wala nay kaisog pa sa pag-asdang nga tugawon ka

sa imong kahilom. Sangpiton ko ikaw  

sa tinubdan sa akong pulong.  Walay titik ang akong dila.

Walay tingog mosakdap sa akong mga dunggan.

Walay kainit mogula sa nangamig kong palad.  

Hadlaon ko ikaw sa kabalaka sa akong dughan

kon ikaw makahinumdom sa akong pangalan,

kon sa higayon mag-abot ang atong gahom,

kon kang kinsa'ng kabhang sa bala ang unang mahagbong.

Kanako, ang pagpakabuhi mao ang kamatayon. 

Kanimo, ang kamatayon mao ang panginabuhi.  

Nahibalo ka ba kon unsa ang lisod ihapon?

Mga silhigonon nga mga bala ug nangapukan nga dahon.

Subli-sublion ko ikaw sa paghandom

sa mga tinagidyot nga higayon 

nga kita nahiusa

kausa sa gugma.

-- GENALYN G. OMAPAS

Cebu City, Philippines

ihaw

Sa dili pa mosidlit ang adlaw, guyoron na nila

ang karabaw dapit sa pangpang sa Himanglos

sa may kahoy o puno sa lubi nga nagbarog diin

kini nila ihigot. Usa-usa nga mangabot ang

silinganan, mamungko, manikungkong sa

kabatoan, maghuwat sa matansero. Manabako,

isigdagkot sa ilang upos, magbalyoanay og

tilad, "Diay apog, pare, bunga, buyo, maskada."

Magkandaiyag hikyad og istorya, damgo,

kahiubos, lansis, yaga-yaga, pakatawa.

Bugnaw ang adlaw sa sayong kabuntagon ug

may yamog pa ang sagbot nga iyang gihangrab.

Wa siyay kahadlok, way kabalaka. Manabsab siya,

maghulat, sama sa iyang naandan, sa isangong

buluhaton nianang adlawa. Tingali matingala siya

sa ulhi nganong gaoran man ang iyang duha ka

sungay og usa ka putol nga kahoy, tuyokan og

pisi ug itagkos siyag hugot sa punoan sa lubi.

Apan gikaandan na niya ang pagtuman. Moabot

ang matansero, magbitbit og bunal ug sundang

talinis. Moduol sa mananap nga sa pagkakaron

mobati nag kabalaka, kay kining tanang nahitabo

kaniya wa na mahilakip sa iyang naandan.

Kay wala man siyay pagduda sa tawo, dili ra man

gani siya molikay inigduol sa matansero. Kalit siyang

bunalan dapit gyod sa alimpulo, bunal, bunal, bunal

ug makadaghan, kusog, tuyo siayng lipongon,

pamiangan ang mga tiil, hangtod siya malup-og.

Inigkatumba na niya, duslakon sa sundang hait ang

liog. Mosirit ang dugo.

Mag-aningal ang mananap sa pirmero pa lang

nga bunal, ikaduha, ikatulo, unya sa pagpiang sa

iyang mga tiil. Ang tiyabaw sa hayop madungog

ngadto sa ikapitong tuktok sa Amandewing,

ang iyang kasakit, kon imo gyong pamation, moguba sa

pito ka tuig nimong katulogon, kay mora kinig

nangutana sa mag nag-alirong, "Unsay sala nako

nga inyo man kining nahimo?" Magkahinay nga

magkahinay ang iyang unga. Padayon nga

magabanaw ang init ug lunsay nga dugo. Mangdasok

ang mga tawo, mag-iyahayg salod sa nagbuhagay

nga dugo. Kinabuhi kini, sayod sila; ila kining isagol

sa bag-ong hiwat nga lina, imnon para pabaskog.

Idalit sad kini nila sa ilang mga asawang masus-an

ug sa ilang mga bata, sumala sa naandan.

                                   Moundang nag tiyabaw

ang hayop, ug mao na lay madungog karon ang

hagurong sa iyang hingutas nga gininhawa, hangtod

sa mohilom na gayod. Busbosan ang tiyan, habwaon

ang gininhawaan ug dad-on sa tubig aron limpyohan.

Putlon ang ulo, ang duha ka sungay. Buakon ang

bagol-bagol aron maabot ang utok nga kinaham.

Anitan ang karabaw. Pikason, tagod-tagoron ang

mga pinikas aron mabahin-bahin sa mga panimalay

nga mingdugok, morag mga ulmigas, aron pag-ambit

sa karne. Ganiha ra may naghaling--sa di

tungol. Ganiha pa ming-abot ang dang damahan.

Tagay ang tanan, pati na ang kabataan nga malipayong

magdagan-dagan, dakop-dakop, manikoy ug karne

nga manglasik, pira-piraso sa bukog, aron ilang iuli

ug isud-an.

                Ang Himanglos nga maoy testigos

aning tanan padayon sa iyang pagdailos ngadto sa

kadagatan, wa gyuy ikatug-an. Apan ikaw karon

nga akong gisuginlan ning akong hibatian, hinaot

imo sang madungog ang tiyabaw ug agulo sa

natumba ug samdan nga mananap, unta

maglanog-lanog sa imong alimpatakan ang kasakit

sa way dag-anan. Aron unta duna na koy kauban,

duha na ta, duha na tang magbangotan, bisan intawg

wa gud tay mahimo pagbakwi sa naandan...

-- MERLIE M. ALUNAN

Tacloban City, Philippines

bahin sa mga anghel

Kamo gikuháan sa tanang inyoha: pakò,

sininang puti, apil ang inyong pagkanaa.

Apan ako nagtuo pa kaninyo,

mga tigbutyag.

Kon asa ang kalibotan gibali-bali, didto

sa kalado nga puno sa bituon ug mananap,

kamo nagpasiyu ug nagtandà

sa gisaligang mga tinahì.

Mubo ang inyong pagduaw dinhi,

panagsa sa kaadláwon, kon tin-aw ang langit,

sa huning gisabat sa langgam,

sa kahumot sa mga mansanas inig sawop sa adlaw,

kanus-a ang kakahoyan gisilawan og orasyon.

Matod nila gigamà-gamà lang kamo.

Apan para kanako, dili kini

madanihong pangatarúngan. Gigamà pod ba

sa tawo ang ilang pagkatawo?

Ang tingog—walay duda nga pruyba.

Kini manaa lang sa mga binúhat nga hayag,

walay kabug-at, nagkapakápa—

ug nganong dili?—gibakosan og kilat.

Kanang tingoga nadunggan na nakò

kanunay sa akong pagkatulog.

Ug ang kahibudngan, ako makatuhog-tuhog

sa ilang gipulong sa laing sinultihan,

sa ilang súgò kun hangyò:

nagsingabot ang adlaw

ug adlaw pang láin,

buhata ang imong mabuhat.

(hubad gikan sa balak ni Czeslaw Milosz)

-- JOHN B. LABELLA

New Jersey, USA

self-portrait 3.7

dunay nakamaohan ang santan

nga maskin ang mga santos di kamao.

kat-oni ang tubig diha sa kabo,

ingog gakat-og tubig sa kalawran.

-- ADONIS G. DURADO

Muscat, Sultanate of Oman

salimuang

Sa obra, dila, ug pensar

Ang sanglitanan: ang kinabuhi

subay sa palad. Lukop saag, tiaw, ug tawag.

Pinalabi ang magkugi sa utok ug kamot.

Ang ngalan sa tawo sumpaya’g kalaki o batasan.

Sa ngalan sa gugma, bahinay sa grasya 

ang diwa sa bangkete. Lakip na ang kaplag sa hangin.

Niini, ang ilogan o kawatan ilhong bayani. Daghan

ang mga tuhod ang mangapilo ug tuyoong mabuta

samtang gasumbong sa alampoanan. Ang pangsangpit

usa ka pamasin. Sama sa  mga butang, malaublaobon

ang pagbatyag. Ang pagbalhin-balhin og kasangpitan

taras usab sa usa ka amang. Matikdi ang pagluom

sa Adlaw sa iyang kahago. Hilom niya kining ipahulay.

Ang pagpalabay sa kahaponon mosangko sa tubaan

nga kon daghan ang mayarok, moawas ang mga pulong.

Manalithi ang magbabalak, diay siya langit.

Apan ikasagmuyo niini ang pagtuang.

Tambok, niwang--- ang pabilo moabot.

-- RAUL M. FIGUES

Oslob, Cebu, Philippines

pagsupak sa panaad

Di lang kausa, kon dili kadaghan na

nga misaad ko nga dili na—

dili na ko mosuwat og balak

kay dili na ko gustong masakitan

gusto kong monunot na lang sa katawa

samtang gasud-ong sa gakatawang

mga bata nga nanakop og alibangbang.

Apan sa matag higayon nga makakita ko’g

matahom nga sampaguita

moabot nako ang kalibog kon

ako ba kining kutloon ug ihatag

kanimo aron imong lang kumoton

sa imong tampalasang mga kamot

ug batyagon ang giantos sa buwak.

Ah, dili— dili ko kini kutloon;

dili ka takos sa katahom ug kahumot

sa bulak. pasagdan ko kining hagkan

sa hangin, ianod ngadto sa dughang

mapinanggaon.

Bahala’g ingnon ko nimong bakakon

apan suwaton ko kining berso

usa ka higayon sa imong kamaluibon.

-- OMAR KHALID

Metro Manila, Philippines

balakero eskandaloso

Love, ayaw intawon ko biyai, please…please. Kon biyaan ko nimo,

kada bangon nako matag buntag, pastilan, kangitngit na la’y dayag.

Kalimti, palihog, kalimti tong nakita nimo ganiha. Kadtong babaye

nga akong gikayat ibabaw ning atong tayaong kama--

usa ra to siya ka borikat. Kadtong among panaglayog

sama ra sa, kuan… buyog! Sakto, buyog nga nasaag og tugdon sa tai

nga gituohang buwak. Apan…apan ang akong gugma kanimo

sama baya sa langaw nga mibatog sa gumamela sa hardin. Love,

please, pasayloa na lang intawon ko! Kon gusto ka, hala, kulataha,

bun-oga ko. Pasagdan tika: malamian samtang mapigsat ko nimo.

-- KEVIN A. LAGUNDA

Cordova, Mactan, Cebu, Philippines 

sa akong pagbalik

Nakit-an nako bisan wala pasagdi
Nga natumpag na ang mga haligi
Sa balay nga sa karaang panahon dinhi
Mao’y nahimong bugtong saksi
Sa akong pagmatngon ug pagsusi.

Nahanaw na intawon ang koral sa payag
Ug ang tugkaran diin akong gipungpong
Ang akong mga kalipay ug kasubo nga dayag
Bawnon unya nako puhon sa akong lubong.

Naguba na ang hagdanan
Nga sa pipila ka higayon
Buot nako nga malaktawan
Ug malikayan sa dayon.

Apan ang karaang punoan

Sa mangga sa kanunay gadayandayan,
Gapabiling saksi ug kauban
Sa akong mga handumanan
Dinhi sa yuta nakong natawhan.

-- MARIA VICTORIA BELTRAN

Cebu City, Philippines

may mga sugilanon nga gibukhad

May mga sugilanon nga gibukhad

ang ulan sa akong pagkatulog,

gitagik diha sa bungbong, sa mga atop sa kabalayan.

Ablihi ang akong kasingkasing

O mga lansang!

Aron masabtan ko kadtong

kinauyokan sa tingog

sa mga tubod nga mibuklad

sa mga eskinita sa dakbayan

sa lagyong mga ulan.

Ang mga hunghong ug gakos

ang mga halok sa akong tabontabon

mga sapa-sapa

nga inanayng midailos

ngadto sa mamingawng mga lawod.

-- ESTER TAPIA

Kathmandu, Nepal 

digital narcissism

Bisan buot pang tugkaron ang tinubdan,

mobalik gihapon ta sa pangutana: hain

ang kinutoban sa kalipay ug kasakit?

Kaluha ang matag lusok sa luha ug uwan

nga gatagiktik sa bildong bintana. Aduna ba

kaha’y mobunok diha sa kawanangan?

Aduna ba kaha’y molapaw sa dughan?

Ay, kaayong iambak sa giatubang nga busay 

aron mapukaw ang damgo, ug mahiamgo.  

-- DENNIS S. SARMIENTO

Maryland, USA

nasagmuyo nga buwan

Dugay rang gikahimut-an ang kalingin

sa akong aping bisan

ania gahinuktok sa lim-aw nga samin.

-- JIN GARCIANO

Camotes, Cebu, Philippines

ang dugokan sa akong kabalisa

Ang gusto kong makalimtan nagpunayg apong

bisag unsay akong buhaton, kuyog-baboy,

moluklok sa akong purol, mamanhig, mobutho

sa kangitngit morag tambaloslos nga nagkatawa.

Ang gusto ko mahinumdoman nagpabiling idlas,

gwatsinanggo, naghupohupo sa kalibonan,

mopahipi gyod bisag nagkalisod, morag korek

nga nagpapresyo, ulipon sa maot nga garbo.

-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO

Manila, Philippines 

nganong duna'y tunok ang dan-ag sa dughan

midungaw ka

sa akong bintana

nakig-indig ka
sa lamdag nga bulan

gianinag mo ang kalinaw

ug kaaghop sa akong katulogon

mibangon ko
buot moabi-abi kanimo

mitiklop ka sama

sa usa ka udlot sa rosa

gitukob ko sa kangitngit
apan wala na ako matingala

kining tunok sa akong dughan
ugma managhan

-- RIC S. BASTASA

Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

bulak sa utot-utot

Nangandoy ako nga motaak og usab 

sa kalibonan sa tanamang utot-utot,

nga kanhi sa akong pagkabata, kadaghan

namo sum-oka sa among dula nga gitawag

og lipatora.  Buot kong akong tumban 

ug hidunggan pag-usab ang pagutpot 

sa pagkapusa sa gagmay’ng mga bunga.  Ah, 

ang yanong kalingawan niadtong mga adlaw

sa akong pagkabata!  Karon, wa nay 

mga kabataang nagdula pa og lipatora, 

wa nay mosum-ok sa tanamang utot-utot.  

Ug wa na usab ang batan-ong kababayen-an 

nga kanhi among kakomedyahan—ingnon

nga amo silang halaran og bulak sa utot-utot.

-- URIAS A. ALMAGRO

New Berlin, Wisconsin, USA

ang mekanismo sa pagtubo

ang akong kamingaw
sama sa pagpanalingsing

ang gihatag mong tanom
usa ka libuang paglaom

sama sa pagpanalingsing
sa gihatag mong tanom


-- JONA BRANZUELA BERING

Tuburan, Cebu, Philippines

talinis

Tunok sa Rosas

usa ka alimungaw ang alimyon

dili maihap ang pagkalarag

dili mapungpong ang mga bituon

Lansang sa Palad

duha ang dagway sa kaluwasan

gabakho ang mihampak

gatingsi ang samaran

-- MICHAEL U. OBENIETA

Topeka, Kansas, USA

nganong di ko katulog kon kusog ang ulan

Kay ang tingog sa ulan diha sa atop

ingon kahait sa syagit

sa amahang nangayo’g tabang,

ingon kakusog sa hagok sa tigulang

nga gilumsan samtang nahinanok,

ingon kataas sa tyabaw sa batang nasab-it

sa poste samtang nanawag sa iyang mama

nga gianod uban sa mga haligi,

ingon kabanha sa yawyaw sa bag-ong buang

sa eskina nga usa sa mga nawad-an og bana

ug lima ka anak sa nilabayng' Disyembre.

-- GRATIAN PAUL R. TIDOR
Dipolog City, Philippines

unsa’y kalamposan?

Pagkatawa kanunay og taman;
Pagdaog sa pagtahod sa taasalabotan

Nga mga binuhat ug sa pagmahal sa kabataan;
Pag-angkon sa pagdalayeg sa mga makataronganon

Matinud-anong maghuhukngay ug

Pag-antos sa budhi sa mini nga kahigalaan;
Pagdalayeg ug paghimatyag sa kaanyag;
Pagkaplag sa unsa'y labing mahimo sa uban;
Pagtalikod sa maarang-arang nga kalibotan,

Pinaagi sa mahimsog nga bata;
Usa ka luna sa tanaman o nabawi

Nga kahimtang sa katilingban;
Ang pagkahibalo nga bisan usa ka linalang

Nakaginhawa’g luag-luag tungod kay ikaw

Nagapuyo ning kalibotan.

(alang sa suod higaladagang Ernesto Lariosa, gipanaminan

sa Inenglis nga balak ni Bessie Anderson Stanley) 

 -- MELQUIADITO M. ALLEGO, JR.
 Palm Harbor, Florida, USA

hay, gugma!

Matod pa niya

Wa pa ug di gyod

Moabot ang kausaban

Namong duha—karon

Ug kaniadto, bisan pa

Sa paglabay sa katuigan

Ug pito ka mga anak,

Magpabilin sa gihapon

Nga dili maihap—

Kaming duha.

-- MARIA VICTORIA BELTRAN

Cebu City, Philippines

ardent spring, isla sa camiguin

giunlod ko ang hubo kong lawas
sa gatubod mong kainit

kaanindot ning kagabhion

nga giawitan sa itom

nga kalanggaman

kabugnaw sa mga huni  

sa imong kabungtoran

sa tiilan sa lima ka mga bulkan

ning tungatunga

sa imong lasang
gianinaw ko ang kadahonan

nabanhaw ang kaabtik

sa akong dughan ug ilawom

sa akong tabon-tabon nisaghid

pagbalik ang patay nga

mga sanga sa atong kagahapon

-- RIC S. BASTASA

Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

open kisame

 alang sa manag-uyab nga ka-boardmate ni Erik Tuban

Bisa’g gipaw'ng pa ninyo ang suga,

Tin-aw gihapon ang lumba

Sa inyong mga utnga.

Bisag gipaw'ng pa ninyo ang suga,

Makita ra gihapon mong duha

Sa sinehan sa akong hunahuna.

-- KEVIN A. LAGUNDA

Mandaue City, Cebu

sa akto sa kapikal

"A man known for his enormous penis was stopped by security at San Francisco International Airport and questioned about the bulge in his pants. Jonah Falcon, 41, has an organ which is 9.5 inches long when flaccid and 13 inches erect, according to Rolling Stone magazine. He has featured in a number of documentaries about the world's biggest penises." – kinutlo sa usa ka balita sa Yahoo


Ayaw angkona ang tanang yamog sa kagabhion
Ang kangitngit nanag-iya sab sa ngiyaw ug hadla
Dili tablado sa hambog ang katigson sa pus-on
Kay daghan nang mingdagan sa tinustos sa agta
Bisan pag magbuntag tag paugat sa kaisog
Timan-i: daghang gitetanus sa kagingking natunok
Yamat, tan-awon tag di ba mobahag imong ikog
Kon kakita kag linarang/sinugbang tabugok!
Uy, kanahan, ayaw lagi hagita ang mga Bisaya
Kay wa ka pa mahibawo sa kagahi sa ilang dila!


-- OMAR KHALID
Metro Manila, Philippines

brownout

Samtang nagpaabot ta

kon anus-a mobalik ang suga

nahapinan ang kagabhion

sa dag-om. Wala ta’y laing

nabatian gawas sa hangin

ug alimuot nga galikos

sa palibot. Ug samtang

gihapuhap nako

ang imong aping

nga gidayanan sa ngiob,

niawop ang dag-om.

Napadpad akong hunahuna

ngadto sa mga panganod.

Saksi ang kagabihon

sa bulan, nahimudlay

sa akong palad.

-- TON DAPOSALA

Cagayan de Oro City, Philippines

wala ako maghingapin sa kamaayo o sa kadaotan

Wala ako maghingapin sa kamaayo.

Wala ako maghingapin.

Wala ako.

Wala.

Wala ako maghingapin sa kamaayo

aron maingon nga adunay bililhong kadaogan

nga angay kong matagamtam.

Wala.

Wala ako.

Wala ako maghingapin.

Wala ako maghingapin sa kadaotan.

Wala ako maghingapin sa kadaotan

aron maingon nga angay akong bawian

sa gugma ko sa mga butang

nga sa mata sa katilingban

binuang, binata, walay bili, dili hinungdanon, hiwi, makauuwaw.

-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO

Manila, Philippines 

ang konsepto sa oras

"You're wasting time!" Ug nahingangha ko

sa imong giingon. Ang pagsud-ong ba diay

sa kaanyag sa akong tinanom nga sabila

usa ka pag-usik-usik? Sultii kuno ko, apo—

sa imong kalinghod nga wala baya’y kalainan

sa akong sabila—mahimo ba diayng’ usik-usikan

ang oras nga wa’y sinugdanan, wa'y kataposan? 

-- JONA BRANZUELA BERING

Tuburan, Cebu, Philippines