1.31.2013

gikan sa balak nga "and poems have too" ni Charles Bukowski


ayaw kabalaka, Dostoevsky,
ang isda ug mga bakilid ug ang pantalan
ug mga babaye ug mga kabayo ug ang
mga dalan-dalan ug mga kagabhion ug ang mga iro
ug mga punyal ug mga hilo ug
ubang mga bino ug mga inano ug ang
mga sugarol ug mga kahayag ug ang mga pusil
ug mga bakak ug ang mga sakripisyo
ug mga langaw ug mga baki ug ang
mga bandira ug mga ganghaan ug ang mga tamboanan
ug mga hagdanan ug ang mga sigarilyo
ug mga hotel ug ang akong kaugalingon
dugay na nga naga-istambay sa hataas nga panahon.

sama kanimo lang.


-- MELQUIADITO M. ALLEGO
 Palm Harbor, Florida, USA

gikan gihinuktokan nako ang “why i wake early” ni Mary Oliver, ug nganong dugay ang akong tigkatulog


aron lantawon
ang kaanyag sa bulan
diha sa balhibo sa itom nga iring
nga naglataylatay sa paril
diha sa mga himungaan ug sunoy
nga nahinanok sa ubos nga sanga
sa punoan sa mansanitas

aron paminawon
gawas sa kahilom
sa kaadlawon
ug pungpong sa mga bitoon,
ang kasikas sa mga kabog
diha sa nangalimyon
nga punoan sa buongon


-- GRATIAN PAUL R. TIDOR
Dipolog City, Philippines

1.29.2013

déjà vu: simbolismo somnambulismo


Napugwat ko, kalit 
napukaw ang akong tunob nga natidlom 
sa sapa diin nanghilam-os ang gakurog
nga dagway sa buwan. Asa ka 
padulong, nihunghong ang huyohoy.

Sa akong pagbalik, nalanay 
ang akong anino ug napalgan nako: 

galutaw ang akong lantay padulong 
sa pikas isla. Gabawod ang kabukiran 
nga gitugaw sa ihalas nga uha sa
unahan. Unya, magtukaw ko paghabwa
sa akong kalimutaw.


-- MICHAEL U. OBENIETA 
Topeka, Kansas, USA

mahimo ba?


Mahimo ba 
Sa sunod nga molabay ka
Papaa ang tanang lakra
Sa imong mga tunob?

Kung mahimo dad-a
Tanang nahibilin niadtong 

Misaghid-saghid pa, 
Misangit ang imong 
Mga sapot sa mga suok-
Suok sa akong panit. 


-- GINA MANTUA-PANES 
Cebu City, Philippines

1.27.2013

mingaw


dinhi sa among balangay
kusog kaayo ang sound system 
sa kabuntagon

atbang sa among simbahan
kanunayng gipatugtog ang

glory be to the new born king
glory be to the new born king

usa kadto ka pasko 
sa plaza sa katipunan
alas otso sa buntag 

walay tawo


-- RIC S. BASTASA
Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

si moses, sa baylehan


Kinsa kining tiguwanga 
nga ni-crip-walk man pasulod
sa dakong hawanan,
naglukdo og duha ka tabla
nagsaninag sako sa harina,
naligo sa lapok-- 
lawas nga mora'g sawa 
nasudla'g daotang panuway 
(espirito sa impakto), 
klarong hanas 
mokiay ug molabyog sa hawak 
nga pinakinto ang mga tudlo 
sa tiil, miduyog 
sa tagubtob sa baho? 

Ug wa ka diha, parts,
sa dihang gipatukar na 
ang  budots budots
nisaka kini sa entablado 
ug nangawat kini'g rosas
sa rayna ug giitsa ngadto
sa mga hubog nga nagbuy-od
sa daplin.

Miabiba ang mga batan-on:
Sayaw, buang! Sayaw, buang!
Sayaw, buang! Sayaw, buang!

Wa kapugong, ni-cartwheel kaupat,
ni-head-spin, backflip, dayon
niingon: ako ang hari sa dance floor,
kinsa kadtong mosupak
duol lang diri sa atubangan 
aron makit-an tang katag!

Hoy, buang! Kanaog, buang!
Kinsay buang? Ika'y buang!

Nisiaw na hinuon ang kanahan
sa dihang gisita na kini 
sa tanod-- tayming nga nagronda
niadtong tungora.
Apan gihiwian lang sa kanahan
ang buang, dayon gidiwalwalan
ang katawhan sa kagiron niining 
lubot.


-- ERIK E. TUBAN 
Mandaue City, Cebu, Philippines

1.25.2013

pantalan


Inig dunggo sa barko, madungog 
sa pantalan ang kisaw sa pagbati

gikan sa naglatas nga hasi 
sa dili maihap nga mga  balod.

Molutaw ang kalipay sa pamasin
nga makapas-an sa mga karga.

Kon unsa'y itunol, igo na ibayaw 
nga mutya samtang gahangad

ang mga Bajau nga nagpaabot 
sa pagtugpo sa mga sinsilyo.


-- JON R. SAGUBAN 
Iligan City, Philippines

sukmat sa hubog nga bana sa mikagiw nga asawa


Dinhi ibabaw sa tunga-ka-metro kwadradong lamesa
Atong bukharon ang lawod sa Pasipiko.

Dayon sa isig katumoy sa nahimutangang baybayon,

Atong subayon ang mga adlaw human ka mibiya ug milangyaw.
Mag-inom ta, dayon sukmati ko sa mga gabii 

Didto sa imong dapit nga gihabolan sa uwan,

Diin matod mo kanunay kang gitakigan sa kamingaw.
Sukmatan pod tika sa mga kadlawon dinhi 

Diin kanunay kong gipukaw sa alimungaw, mabalikuwas 

Sa nanglambang kahaw-ang likod sa gitrangkahang pultahan.
Tagay pa, dayon ilaylay katong mga sonata nga matud mo

Kanunayng namidpid sa ngilit sa imong mga mata.

Lagmit masud-ipan ko sa mga pulong
Nga nagpabiling nag-ung-ong sa ganghaan sa akong dughan.

Dili kita moluang bisan lapawan sa taob sa kahubog. 
Dinhi ibabaw sa tunga-ka-metro kwadradong lamesa, atong isukmat 
Sa isig-usa ang mga adlaw nga kitang duha pulos nag-inusara.

Hangtod magsusapinday ang kagabhion,

Hangtod ang buwan molukapa.


-- JEREMIAH BONDOC
Cebu City, Philippines

1.23.2013

bungang makahilo


Nasuko ako sa akong higala;
Akong gitug-an, kasuko ko napapha.
Nasuko ako sa akong kaaway;
Akong giluom, kasuko ko milamay.

Ug gibisibisan ko kini sa kakulba
Adlaw'g gabii sa akong mga luha;
Ug gipatambok ko sa mga katawa
Ug mahawot nga lansis ug lingla.

Ug milipang kini gabii ug adlaw,
Hangtod namunga'g mansanas nga sinaw;
Ug nakita kini sa akong kaaway,
Ug siya nasayod nga kini akoay,

Ug misugok siya sa akong tanaman
Sa gabiing dulom ang kalangitan:
Pagkabuntag ako nakapanaghoy,
Kaaway ko nagbuy-od ilawom sa kahoy.


(gikan sa Iningles ni William Blake)

-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Manila, Philippines

itom nga bino


Puno
sa lainlaing mga ilimnon
ang baso sa atong kabatan-on.
Unya
sa atong pagkatigulang
mao na lay nahibilin
kining baso 
sa itom nga bino.
Itom, dili sama sa kangitngit
kun di itom, sa pagka-
tugob, sa pagkabuhong.
Gikan kini sa kaparasan
sa mga katuigan, giitos
uban sa duga
sa atong mga kasaypanan.
Sagol ang kaaslom,
sagol ang katam-is
apan kini 
ang mas labing lami.
Kini usab mao 
ang kataposang tagay.
Kay lalom na ang kagabhion
ug manira na 
kining imnanan.


-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA

1.21.2013

ekwilibriyum


labihang nakasilaob sa kalayo
ug ang tubig sa takore labihang
nakasinggit og pakiluoy, ayaw,
ayaw intawon, ihunong intawon
ang imong pagpaantos kanako,
sakit kaayo ang imong kamangtas

apan labihang nakapanghambog
sa kalayo, ako, ako ang labing
hawod sa kalibotan, ako ang
motapos sa tanang butang, ako
ang angayng yukboan sa tanan

ug sa dihang natilok na ang tanang
kalisang sa tubig, miawas kini sa
takore aron pailhon ang kalayo
nga ang gihatag niining kainit
usa diay ka bitayan sa kaugalingong
kalaglagan!


-- OMAR KHALID
Metro Manila, Philippines

sa acacia nga naa sulod sa centrio ayala


Wa ko kabalo
Kon angay ba kong malipay o maguol
Nga wa ka nila putla.

Kon nalipay ba ka
Kay daghang nanubo nga tanom ug sagbot
Diha sa imong mga ugat.
Ug may mga bata sab nga nanagdula
Diha sa imong tupad.

Kon naguol ba ka
Kay mas sulaw ang suga sa mga café
Kaysa sa dilaab sa adlaw
Ug mas banha ang tingog sa mga nag­-shopping
Kaysa sa kasikas
Sa mga dahon ug hangin.
Ug kay wa usab koy nakitang mga langgam
Diha sa imong dagkong sanga
Nga hagbay rang
Gipangbiyaan sa mga dahon.


-- GRATIAN PAUL R. TIDOR
Dipolog City, Philippines

1.19.2013

hain na ang timba sa atabay ug sag-ob?

1

ang humdonong patadyong wala makasalipod
sa namukol nga kaluhang potot sa dalaginding putat
nilakra ang sako-sa-harinang karsonsilyo sa banagbanag

2

(paglawig sa kalibotan pagbugtaw sa tingusbawan)

3

adunay nayitgawon nga nagkabokabo sa spa
nanalod og namiyahok nga tubig sa destiyerong thermos
usa niana ka kilumkilom sa nursing home


-- MELQUIADITO M. ALLEGO
 Palm Harbor, Florida, USA

minugbo


Ang mubo nga gugma
kay adunay mga gitipigang sugilanon
nga hangtod karon walay kataposan.
Kay sa kasingkasing sa gibiyaan,
gadasok, nagtapok ang mga pulong
inig sangpit niya sa kahilom.

Ang mubo nga balak
kay sumpay sa kinataas-ang konstelasyon
kay sa matag linya, gilup-itan 
og mga nagtipun-og nga pagbati nga buot 
mopaambit og ganghaan, apan kini 
miyungyong sa kalihom sa mga tanghaga.


-- CINDY VELASQUEZ
Cebu City, Philippines

1.17.2013

ang tinuod nga kadaogan

Ipanugid

nga gipili nako 
ang kasakit

nga akong gidawat
ang pagkahulog

nga akong gipihig 
ang kadungganan 
diha sa pagpakahilom
ug sa pagpalayo

ug dili magpahibalo
sa akong gitagoan
nga kadaogan.


-- RIC S. BASTASA
Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

adelfa


Ang hilo sa kinawat
nga adelfa gipilo'g kaduha:

Una, ang nag-ukon-ukong kakulba
nga ang tag-iya nagmata pa.

Ikaduha, ang tagok sa pinul-ongan
nga labaw pang law't sa kabalaka.


-- JONA BRANZUELA BERING
Tuburan, Cebu, Philippines

1.15.2013

sinulog


Ang panon sa katawhan nga nanagduyog sa mga lihok sa sinulog,
Duot sa mga isda nga nagpatabantaban sa sulog ning atong tinuhoan.


-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA

sinunog: a cross stick


Himaya sa diwa gipakayab sa kada kiay, kundat, ug kiat.
Atong gisaulog ang pagkahulog sa ginoo isip simbolo.
Indigay sa tambol, ritmo, sayaw ug komersiyalismo.
Liboan ka Kristiyano nibalaan sa pagsangpit ug aghat.

Sinulog! Garbo sa kalit mibutho ining langyawng pagyukbo.
Ambahan ikaw sa mga kidlat nga tikang ni Baladhay.
Tampoan sa mga balodnong kamot nga nisilaob sa pag-ampo.
Alang kanimo kining tanan-- among awit ug kalipay
Niining balaanong adlaw sa pagmaya bulahan ming nitampo.


-- ERIK E. TUBAN
Mandaue City, Cebu, Philippines

1.13.2013

kataposang lansis


Dinhi sa hanap nga isla nahinagbo ko ang adlaw 
taliwala sa mga daob kansang dilaab  
sama kalugom sa yutang tabunon. 
Ug sa takulahaw dili ang mga panganod 
maoy nagkatibulaag kon dili ang mga sapa 
nga nag-alirong sa pantalan sa kasingkasing. 
Kinsay moangkon nga siya sumusunod 
sa tinago nga kalihokan sa mga balili? 
Giihap sa kahilom ang gipas-an kong katuigan 
ug ang irehes nga mga lusok sa alindahaw, 
ug matag huros sa hangin hilamon ko 
ang manggas sa akong kamisin 
diin gisuksok ko ang akong pagkabata
isip kataposang lansis batok sa kahaponon.  


-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Manila, Philippines

usa ka gabiing himatayon ang buwan


Gitadlas sa iwag sa sakyanan ang nagliko-
Likong dalan subay  
Sa baybayon sa Boljoon. Buot niining tugkaron 
Ang kangitngit. Giablihan nako ang bintana
Aron sa ingon sayon nga makasulod ang hangin 
Nga sama sa imong kamot, gaan 
Kaayong mihapyod sa akong aping. Gigakos ako 
Sa kabugnaw ug akong nahagkan ang kaparat 
Sa dagat.

Sa unahan, mibukhad 
Sa akong panan-aw ang lapad nga hunasan 
Nga daw gisabwagan sa nagkatag nga kahayag.
Kaingon ko ba’g mino 
Apan gikan diay kadto sa gidagkotang langkay 
Sa mga manuloay. Ug wa ko mamatngoni, mihinay 
Diay ang akong dagan.

Apan sa gihapon, padayon nakong gitadlas
Ang ngitngit nga dalan. Gisirhan nako pagbalik 
Ang bintana. Ug sa dayong pag-arangkada, gilingi 
Sa makausa pa ang nagkatag nga kahayag 
Sa lapad nga hunasan nga karon, diha sa gamayng samin 
Kilid sa sakyanan, tapad sa naandan nimong lingkoranan,
Nahisama'g usa ka tipak sa kagabhion 
Nga namungingi sa mga bitoon.


-- JEREMIAH BONDOC
Cebu, Philippines

1.11.2013

sumpay sa kalipay


Samtang gaaso ang akong tinuwa 
nga ulo sa pink salmon, nahinumdom ko 
sa pagarpar sa sipat nga lab-asera:
kini, sir, kini gyoy palita
kay lamian ang ulo ning isdaa, ang lawas
niini maoy ampay sa mga adunahan
didtos mahalong mga lawak nga tinakpan.

Ambot kon usa ba kini ka dakong insulto
nganong ang pobre ra may tigkaon
sa iyang ulo?

Karon, sa akong kahimangod
samtang gakitkit kos' sag-ang
niining isdaa, gisupsop nako'g
maayo ang iyang mga mata
gisalindron nako'g maayo
ang namilit niyang kalangsi
bahalag ingnon kong hangol
sa mga iring ug iro
kay karon ning malumong kahaponon
ang kaputol sa akong dila ug diwa
nakigkombera sab
sa dagkong hotel nga niining orasa
may mga nanaghamong pod sa lawas
niining pink salmon.


-- OMAR KHALID
Metro Manila, Philippines

buot molutaw


Lubog na
ang tangkulan dihang atong naabtan,

ug inanay
mitidlom ang sakayan.


-- JIN GARCIANO
Camotes, Cebu, Philippines

1.09.2013

sirkador


Tan-awa ang sirkador. 
Ang iyang kinabuhi mao ang paglatay sa alambre,
nagbalanse uban sa iyang tukon
labang sa usa’ng tumoy ngadto sa pikas tumoy.  
Ug kita usab ingon sa sirkador
nga nagbalanse sa atong paglakaw
gikan sa usa’ng tumoy ngadto sa pikas tumoy 
ning atong kinabuhi.
Usa ka sipyat sa atong lakang
ug sama ang atong pagkahulog.


-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA

sa dihang misarasay ang sundalo


Pag-ulbo sa bomba, mga lim-an ka dupa gikan niya,
dayon niyang sarasay ug nahapla sa lim-aw.
Dili samaran, wala usab mapiang.
Nagkadugo lang ang dunggan.
Pu’ong pa sa pagkamang sa iyang kauban
Paingon sa gapatong-patong nga sako
Nga pwerteng pagkabungog kuno sa sarhento.
Ang pangdungog, matod sa siyensya, mao'y
naghatag og balanse sa tawo. Motuo gayod ko niini,
kay kadtong pagsarasay sa sarhento, dili kadto tungod
kay nalumyan siya'g panuhod. Tungod kadto
kay siya nabungog ug nawad-an sa balanse.
Sa paghisgot man gud nimo sa matuod mong
gibati kanako, nalup-og ko'g kalit ug nahapla
sa lim-aw, nawad-an og balanse.


-- JANUAR E. YAP
Talisay City, Cebu, Philippines

1.07.2013

palihog ayaw


sayod ka
nga sa usa lamang ka duslit
sa posporo
modako ang sunog
mosilaob
ang bagang uhot
nga gitapok
sa ting-init diha
sa basakan
diin nangliki na
ang yuta

busa palihog
ayaw kitkita 
ang tumoy 
sa akong dalunggan
yaw hunghongi
ang akong
dila


-- RIC S. BASTASA
Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

kahidlaw


gainusara kong nagkaon
dinhi sa sikat nga café
‘ning dakong dakbayan
diin taas ang kagabhion
ug nagpangidlap ang kadalanan

beef tenderloin sizzler
akong gi-order
ug giparisan ko kini
sa ilang specialty
nga crème brulee milktea

apan bisan pa man 
sa kalami ug kanindot 
sa pag-serve sa pagkaon

kada hungit nako 
nagtubod akong laway

sa kinilaw’ng tuloy
ug piniritong bilong-bilong
nga kanunany namong pistahan
kada uli nako didto
sa among lungsod


-- GRATIAN PAUL R. TIDOR
Dipolog City, Philippines

1.05.2013

dili gul-an ang mga magul-anon


(kang higaladagang psychiatrist Tito Alquizola)

Sa alinghuna sa matinaopong saykayatris
Ang panghupaw makaugdaw sa daob sa matris
Ang mga libidong aligato
Mangapukling mangapulpog tanto
Ang psyche unya magtulibagbag
Matarantado mahisalaag
Kunohay laglom depresyon molumoy mobabag
Sa gakuryente nga tubo sa kaulag


-- MELQUIADITO M. ALLEGO
Palm Harbor, Florida, USA

kon mag-abot ang magdadaro nga palito ug kaputli sa gapas



mosulirap ang mata 
inig tultol sa katol nga hilabihan

kalami kanindot sa pamati nga
gikulitog ang gagimok

sa masusihon nga dunggan


-- TEA SOLON
Cebu City, Philippines

1.03.2013

nostalgia


Hapdos ang mga dagom sa taligsik,
Nikisaw ning mga matang gahanduraw. 
Nauyog ang mga dahon sa paghandom,
Nangalarag paglabay sa huyohoy. Ug
Ang punoan tugbang sa imong bayhon
Nahimong lunhaw nga tilimad-on
Sa gasanga-sanga tang kagahapon.


-- GILBERT INTERVALO JR.
Bais City, Negros Oriental, Philippines

foodstreet


Gibungkag na ang Foodstreet, bay. Nangangha ko 
Sa akong pag-agi gabii, dihang wa ko na mahingosi 
Ang saksak-sinagol nga kahumot sa batsoy ni Karlos, 
Balut, potsero ug barbekyo. Kaingon ko gani'g nabungol ko 
Kay wa ko na man pod madunggi ang dahunog
Ug syaok gikan sa videoke. Si Manang, suki ta sa sigarilyo, 
Wa ko na hikit-i sa naandan niyang pwesto, diin siya 
Magtukaw mata'g gabii, ilawom sa nagtungkawong
Buwan--malingin man, pikas o pihing ang porma niini.
Si Inday, katong serbidorang hubag, baga'g make-up
Budlot og simod, ambot ug asa na. Nadani na gyod 
Tingali sa tagay sa mga pasumbingay 
Sa tiguwang insik nga kanunayng mag-inusara uban 
Sa iyang mga serbesa. Bag-o ug lahi na kaayo 
Ang mga imnanan, bay, nga napuli karon didto. 
Misuway ko'g lingkod sa usa sa mga lamesa ug mipakli-pakli
Sa menu. Dihay gambas ug pork sisig apan wa ko na hikit-i
Bisan giunsa nakog tuwad-tuali, ang kilawin 
Nga maoy sumsoman nato pirmi. Puhon 
Ug matagaan na ka'g green card 
Nga dugay na nimong gihandom, unya makauli ka 
diri'g makadalikyat didtong dapita, siguro 
Mahingangha pod ka. Ug tingali
Sa imo unyang kakurat, imbis unta to 
Hinampak! gi-ahak! ug uban pang naandang balikas,
What the fuck! maoy imo unyang mahilwas.


-- JEREMIAH BONDOC
Cebu City, Philippines

1.01.2013

wa'y kataposang kaagi


Nanuktok ang gahangos nga tuldok, nalup-og
sa iyang paghuwat kon kanus-a siya 
pasudlon sa tigsaysay nga nabudlat kay wala pa makatulog 
sukad sa unang tuktogaok. Gasiwil ang dila sa nanghiwi 
ug namikat nga sidlakan, gapahipi sa papel. Kini 

ang ganghaan. Makasulod ka dinhi 
kon lungkabon nimo ang mga tinipigan nga 
pangutana. Tilapi ang mga panid, ug pasagdi nga lamyon ka
sa kagutom nga tagbawon ra sa kabanha
ni Herodotus samtang hilom nga gatug-ab ang mga gakilaw 
og mga buwak sa lotus. Lamaton ka sa umaabot kon 
masaag ka gikan nalingkawas sa lasang 
sa kagahapon. Kon buot kang makatultol sa lawak nga giduyan 
sa damgo, tun-i lang ang pagtultol og tutok sa kangiob 
hangtod motakdol ang usa ka tuldok. 


-- MICHAEL U. OBENIETA
Topeka, Kansas, USA

dagom


Wala na ko kamatngon nga naa'y talinis 
nga gipangita sa gamayng tindahan ni Mama. 
Wan-a tong "Papalita kog dagom, Nay Pena!"
nga mamukaw sa nahinanok nakong apohan.

Kaniadto tingali daghang mga tastas
ug gisi nga angayng sursihon ug pikoton. 
Tingali wa na'y mga tastas nga angay 
kabalak-an ug atimanon, ug ang mga gisi

dili na angay panumbalingon karon. 


-- JONA BRANZUELA BERING
Tuboran, Cebu, Philippines