2.27.2017

bata sulod sa pitaka


Tan-awa ning hulagway sa bata
nga akong gitipigan sa pitaka.

Tan-awa og tarong.

Ang kudlit sa iyang ngabil
gibadlisan og kahigwaos.

Bisan ako adunay mga badlis sa lawas:
mga uwat, mga patik, mga sugilanon.
Apan duna po’y mga tinipigan.
Kini ang mga hikap nga mohampak,
kon makasulti pa kining akong panit
(gilangkat na niya ang tanang gisubay
adtong demonyong mosulod sa kuwarto.)

Apan, dili ko makapadayon
kon biyaan nako kining mga badlis
sa akong pagkabata.

Tan-awa lagi og tarong.

Tan-awa ang hulagway sa akong pitaka,
gihunghongan nako siya matag adlaw:
"Nia ra ko, wala na’y mohilabot kanimo."


-- CINDY VELASQUEZ                                                                                                                                  Cebu City, Philippines

pamaagi sa paghikog


Ilabay ang pisi.

Buhii ang kutsilyo.
Hiposa ang pusil.

Kining tanan
sagad nang gigamit sa uban.
Di ba laay ang ginabalik-balik
ug kon unsa’y naandan?

Hinuon, higugmaa siya.
Siya nga sayod ka sa sinugdanan
dili angay higugmaon.
Siya nga wala
mahigugma kanimo.

Higugmaa siya sa hingpit nga katakos.
Ingon sa wala ka’y kahadlok.
Sama adtong sa makadaghang higayon
nga ikaw misuway pag-ambak gikan 
sa kinatas-ang andanas. Imong dughan 
natagak, nabuak.


-- MANUEL M. AVENIDO, JR.                                                                                                     Talibon, Bohol, Philippines

2.25.2017

ting-ulan, tingpamulak


(alang sa akong mga tinun-an)    

Tulo ka adlaw, ug nahingpit   
ang dag-om sa iyang tulomanon.
Gatabisay ang mga ngabil sa yuta, 
ug hapit na mobilangkad
ang mga piyuos. Nanuyhakaw
ang mga tugkay, ug ang balilihan
dayag nga gahinamhinam
pagtagbaw sa gasa sa adlaw.


-- JONDY M. ARPILLEDA                                                                                                            Tandag City, Surigao del Sur, Philippines

yanong suluguon sa ginoo


Moabot gayod ang higayon
Nga maamgohan mo ning tahas
nga gisablay diha kanimo—ambot lang
Og angay ikapasigarbo.
Sama niadtong bangasong gisugo kaniadto
Sa pagpatukod og arko aron ihasok
Ang tanang matang sa kahayopan
Sulod sa sinto singkwenta diyas 
Nga maglutawlutaw sa way kinutobang lunop
Sa kalibotan.

Di ka man gayod hiabtan og katulogon
Sulod sa higayon sa katukoran ning arko.
Pagbuot sa kahitas-an ang matag kalkulo
Gikan sampot ngadto sa ulohan,
Wa’y kuwang, wa’y labaw, tingali’g
Giha ra’g siwil ang hinungdan sa pagkatikwang.

O, tanang matang sa kahayopan:
Unang unos sa batan-ong paghigugma
Sa dihang mitiurok kang midigwa’g nahikyad
Ang tinai mo sa kadalanan sa Kamagayan.
Lakip na ‘tong mga sigbin ug tirong
Nga nangalyas og pangalan, nagpahipi’g namalikas
Sa kasibsiban sa imong panumduman.

O, tanang matang sa kahayopan:
Liboa’g usa ka nangatumba sa kabukiran
Uban sa kalihokan sa mga gidagmalan
Sa gamhanan ug wa’y katagbawan.
Kadtong mga nagutman, katong gilangkatan
sa ilang dagway ug pangalan. Mga kabaw
kadto silang hinayhinay mong gipasakay
adlaw’d semana sa dag-om sa katukoran.

Dili ka man gayod pakatulgon sa kahitas-an,
Maglawig ta sa lawod nga lagmit wa’y kinutoban.
Usahay, buhian ta ang mensaherong langgam
Sa mihayag nga kalangitan. Paabuton tang
Mahiuli, magdala’g dahon sa katitikan.


-- JANUAR E. YAP
                                                                                                                                     
Talisay City, Cebu, Philippines

2.23.2017

laraw


Duha ka bitin 
Ibabaw sa laya nga kadahonan.
Duha ka itlog nga bungol
Sa mga hilak sa mga langgam.
Usa ka pag-ampo sa inahan
Nga mouwan unta og bato ang langit.
Usa ka magtiayon nga igo ra mopabudlat
Sa mata (unta mopakurat sa gigutom).
Duha ka bitin nahagsa
Sa balilihan, kuyaw makuhaan
Kay gabusdik ra ba ilang tiyan.  
Wa’y itlog nga nasiak,
Wa’y kinabuhi nga nausik
Kay gilamoy ang nagpiyong
Sa katulogon.


-- DENNIS S. SARMIENTO                                                                                                                 Baltimore County, Maryland, USA

pasalipod ko sa kagabhion


Kalit kong nawala sa imong panan-aw
Dihang mipasalipod ako sa kagabhion
Gikawhat kong kangitngit aron mohabol kanako.

Migukod ka kay di ka buot mopahilayo
Hangtod nasakpan mo ako ug gisapupo
Apan nakalugnot ko sa lang-og mong gakos
Ug midagan tadlas ngadto sa halayong wanang.

Paghangad ko pa mibad-as ang kasanag sa langit
Kamot sa kabuntagon mikaw-it kanako
Sa dakong kahimatngon sa imong kabanyaga!


-- ERNESTO D. LARIOSA                                                                                                                   San Fernando, Cebu, Philippines

2.21.2017

sa freedom park sa dumaguete


gaiyahay og tuplok
sa ilang cell phone
ang tapok sa mga batan-on

way sibog-sibog
ang mga sakyanan sa hi-way
diin naglamog ang kabanha
sa balikas ug bosina

gihutoy ang tigbantay
sa galaray nga motorsiklo

naay naglalis nga managtrato
tupad sa gitalumtom
nga ulo ni Ninoy

ibabaw niining talan-awon
padayon nga mikayabkayab
ang napughaw nga bandila


-- GRATIAN PAUL R. TIDOR                                                                                                       Dipolog City,  Zambonga del Norte, Philippines

pasidaan alang sa pilyo


Kinsa man intawon ko, uy,
Para mobalibad nimo, Ondoy!

Baya sa matag hapuhap pa lang nimo
Sa akong bukton,
Sa matag buga sa imong ginhawa
Sa akong tankugo,
Sa matag kuot nimo sa mga angay kuoton,

Molisngag akong ilong,
Mamugnaw akong dugokan,
Mosawop akong mga mata,
Mopaspas akong kakulba.

Apan, pwera buyag, dili pod baya
Tanan nimong lihok
Igo nang makaukay sa akong kalipay.
Na hala, padayon lang.
Kay inig katapos ining kagilok

Mauyamot ka kay wan-a ko’y ikahalad
Kon makaako nako nimo’g balibad.


-- ANNE JENICA G. DAYMIEL                                                                                                      Dipolog City, Zamboanga del Norte, Philippines

2.19.2017

tigmo


alang kang Melquiadito M. Allego, M.D.

Ang panganod sa tuong kamot
Sa kataposang tambalan nakagamot
Sa pusod sa masusong anino 
Nga gihagwa sa nabanhawng berano.


-- KEVIN A. LAGUNDA                                                                                                                  Talisay City, Cebu, Philippines

postcard sa taliwala: kuala lumpur-new delhi


Labing Pinangga,
1
Duha ug tunga ka oras ang nakalahi sa duha ka syudad, apan sa mapa sa kalibotan nga gipilit nako sa bungbong usa ra ka dangaw ang ilang gintang. Hapit wa ko pasudla sa boarding area kay kinahanglang naa ko’y kopya sa e-visa. Ang pasabot sa copy, segun pa sa Malaysian staff, kanang mahikap. Nagdagan-dagan ko sa pagpangita’g ka-printahan sa e-visa. Nakahilak. Ang airport usa ka dakong syudad. Hapit ko nasaag. Salig. Salig, matod ko.
2
Nagpiyesta ang langit. Ang kilat nangamras sa kangitngit. Naa ko sa middle seat. Chinese ang pikas. Indian sa usa. Kaihion kaayo ko. Apan maikog ko mohangyo sa akong tupad. Gilingaw nako ang akong kaugalingon sa pagtan-aw og The Terminal. 11:23 p.m na. Hapit na. Hapit na.
3
Samtang nagkaduol ang oras sa atong panaghimamat, ang akong utok nagrigodon. Pananglitan, aduna’y mosyagit og bomba samtang galinya ko sa immigration. Pananglitan, mawa ang akong passport. Usahay, nakahuna-huna ko nga usa ka idlas nga hayop ang kalipay. Ug kini dili para nako.


-- JONA B. BERING                                                                                                                                Tuburan, Cebu, Philippines

2.17.2017

ang tubag sa tigulang nga ulitawo sa pagmahay sa tigulang nga dalaga


“Nagtigom ang higayon sa imong pagtuktok, apan
kagubaon na man intawon ning pultahan, Dong, uy.”
-- Cindy Velasquez

Sayri nga sa akong alimpatakan
kapila ko na wiwia ang nagpilit
nga mga ngabil sa bisagra
sa kagubaon mong pultahan.


-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO                                                                                                       Dhaka, Bangladesh

didto kanhi gikan dinhi


nabiyaan na nako
ang dapit natong duha

didto kita kaniadto
naglumbay naglukot
sa dahon sa lumboy
nagpaaso lahos
sa mga panganod

gibalikan ko kini
gahapon ug gitay-an na
ang mga labat nga alambre
mituyhakaw ug labong na
ang mga sagbot lakip
sa mga cogon mga amorseko
ug ang mga balili

nangambak na sa pikas
nga bahin samtang daghang
mga idlas nga manatad
ang nagsalag sa punoan sa lumboy
nakita ko ang mga itlog
duna nay napusa unya
ang mga pispis wala na didto
mahimong nakalupad
na kini sa ilang tagsa
tagsa ka mga adtoanan
nga wala ko’y kasayoran

suginlan ko ikaw
kabahin lang sa mga salag
ug dili tungod
sa laing pang hinungdan

maghilom na lang unta ko
aron ingnong wala maghandom
sa mga balikanan


-- RIC S. BASTASA                                                                                                                  Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

2.09.2017

aduna’y mamatay kon naa’y mabanhaw


Taudtaod na kong nagpakaaron-ingnong buhi
ug malipayon. Dugang bakak kadtong luha
lakip ang pahiyom nga imong nakit-an. Day,
nituo baya ko sa imong gipamulong nga gilubong mo na
siya. Ataya, nakapanimaho gihapon ko
sa nagtingang’ rosas samtang ang mga tunok ini
dulot sa akong dughan. Kahibawo ko
nga giabogan na ang inyong tanaman apan
ang pagkalunhaw ini’g usab kanunayng andam, labi na
kon balikan pagbisbis. Pisting yawa ra pod
kay andam na pod kong mamatay Danang higayona.
Nan, mohangyo lang good ko nga mapahimutang nimo'g
tarong ang akong lubong. Palihog lang,
ayaw tamni’g rosas ang luna sa akong kahilom.
Dili na ko ganahang mabanhaw, mobalik
sa naandan. Pamisahi lang intawon kay kuyaw baya
ang kondinar sa kasingkasing. Mao bitaw
nga nagdagkot ko daan og mga kandila uban
sa pangamuyo nga dili na lang tang duha samokon
sa iyang kalag. Unta, siya ug ang atong higalang
Kamatayon gapakaaron-ingnon lang.


-- DONG DOÑOS                                                                                                                               Catmon, Cebu, Philippines

kon nganong wala nako tubaga ang imong pangutana


Matikdi ang inagay-ay sa duha ka managlahing sapa-- ang sabaan ug ang hilomon. Suwayi’g lusad kadtong unang misanong sa imong pagtagad. Aninawa, pamatia ang nag-alingasang’ bul-og sa tubig. Unsa’y gilawmon sa imong pagtugkad? Pangga, imo untang masabtan nganong’ gipili nako nga magpakahilom na lang niadtong higayona.


-- JOJIE  E.  OGA-OB                                                                                                                       Barili, Cebu, Philippines

2.07.2017

sa paglantaw


Pipila na ka higayong’ nakita nako
Ikaw— madangaw ra ang gintang nato.

Sa pagpamalandong usa ka gabii,
Diha’y mingtumaw nga sanglitanan:

"Ayaw kutloa ang bulak aron iyang
Kaanyag sa panan-aw molungtad."

Sa imong paghiluna sa akong handuraw,
Aduna’y pagkamatay ug pagkabanhaw.


-- ADONIS R. ENRICUSO                                                                                                          Dumingag, Zamboanga del Sur, Philippines

ang panumdoman irong wala’y tag-iya


Ang panumdoman irong wala’y tag-iya
naglibod-suroy sa kadalanan sa syudad
nagpanimhot sa mga kanal, nagpangita’g
makatambal sa kagutom
nanguykoy sa mga baho nga nalubong
sa mga nagtakilid nga mga poste,
mobalik ngadto sa karaang kapilya ug molubog
diha sa anino sa mga estatuwa,
mobaid-id sa mga tiil ug bitiis sa mga nangagi.
Ikaw ba ang tag-iya sa usa ka panumdoman nga nagkitkit
og itom nga goma ilawom sa taytayan nga nahubsan?
Usab may panumduman nga mokalit lang og hasmag kanimo
ug mopaak sa imong tikod ug moagas ang dugo.
Gibakunahan ka na ba sa rabies
sa panumdoman nga karon gisulod na sa tangkal?
Ang iyang pinaakan magngulngol sa kagabhion.
Mag-alindasay ka sa imong katulogon
samtang madungog mo ang multo
sa panumduman nga, karon, hinay'ng mihaplos sa iyang prisohan,
miuwang sa buwan. Mihamok.


-- ESTER TAPIA                                                                                                                                    Kathmandu, Nepal

2.05.2017

dalit sa deboto


Dinuyogan sa kaguliyang 
sa nahisaag nga huni,
gipaningkamotang hubaron
sa uyamot nga kiay sa babaye
nga nagkugos sa mga pag-antos
samtang ang usa niya ka kamot
naninguha sa pagbadlis-badlis
sa hangin ginamit ang kandila,
nagpakiluoy sa senyor
aron matagak ang kaluoy
sa mga pasaherong nagpas-an
sa nagkadaiyang sugilanon
sa tulin nga kalibotan.


-- JON R. SAGUBAN                                                                                                                            Iligan City, Philippines

persimmon


Kini, ang kinaunhang prutas
nga akong natilawan diri, mora’g chicos diha
sa ato: Kon padugayon nimo ang iyang katam-is,
matagamtam nimo kadiyot
nga mora'g balas sa imong dila.

Ang punoan ini dili mamunga
hangtod dili mag-ilis ang kainit (nga mas igang pa
sa Pilipinas) ug motidlom hangtod sa 9 degrees
atol sa pagkausab sa kadahonan: lunhaw
paingon pula, lunhaw paingon dalag…

Ang bunga nga imo rang makit-an
tunga-tunga sa ting init ug sa tingtungnaw
kanunay'ng gitugon kaniadto
sa akong inahan.

Nahinumduman nako 
nga ang gibuwad nga persimmon
mao’y kataposang prutas nga iyang gikaon
sa wala pa siya nag-ilis ngadto
sa wala’y utlanang panahon.


-- DANESSA ALINSUG                                                                                                              Bucheon, South Korea

2.03.2017

balak sa upat ka babayeng gadungag tutok sa pultahan



(pagsalga sa “Balak sa Tulo Ka Pasaherong Gadungag Tutok sa Panganod” 
ni Adonis Durado)

Burikat


“Dili na uso ang mga pultahan
sulod-gawas  na lang ang tanan.

Kabit

“Gimingaw na kining lisoanan sa pultahan
sa imong mga palad. Basin labirinto ko?”

Biyuda

“Adunay ganghaan diin ipadayon ug tumanon nato
ang atong panaad; giunhan lang ko nimo sa pag-abli.”
Tigulang nga Dalaga

“Nagtigom ang higayon sa imong pagtuktok, apan
kagubaon na man intawon ning pultahan, Dong, uy.”



-- CINDY VELASQUEZ Cebu City, Philippines

handom


Tiguwang na
ang punoan sa lumboy
luyo sa atong balay.

Ang kagiskis sa gahagwa
nga mga kulasisi sa hayhayan
mibinat nako sa kagahapon
diin didto sa pungkay

gitilawan nato
ang kinatam-isan
nga bunga.


-- JONDY M. ARPILLEDA                                                                                                                Tandag City, Surigao del Sur, Philippines

2.01.2017

subang


ibabaw sa atong lantay
ilawom sa mga bituon

kitang duha gasinaaray

ang buwan ug ang lawod
sa atbang gahinagkanay


-- RODELIO BARELLANO                                                                                                                 Caloocan City, Philippines