kon ang nindot nga langgam umaabot na

"The nightingale is approaching." -- Rainer Maria Rilke, sa hapit na niya sugdi pagsulat ang iyang bantayugong Duino Elegies

















Kon ang nindot nga langgam umaabot na
ug sa sulod sa imong dughan hibatian mo
ang pagkapakapa sa mga pako-- andami,
andamig dali sa pinalabi mong luna
ug hatagi sa labing piniling sanga

nga iyang kabatogan. Basin pag
magpabilin siyag taodtaod-- igong maghimog salag,
mangitlog, molumlom ug mopusa sa mga kuyabog
kansang gagmayng mga awit
molanog unya sa nanagpongot nga mga sanga
ug mga dahon ning kalibonan

sa atong hunahuna. Ang Makabibihag sama sa kilat
nga mokulap ning atong mga mata ug modulot
ngadto sa uyok sa atong balatian. Bantayi,
bantayi gyud ang iyang paglabay.
Kay sama sa nindot nga langgam:
daklit ang iyang pagbatog, daklit ang iyang pagbiya.


-- URIAS A. ALMAGRO, M.D.
New Berlin, Wisconsin, USA

nangagda si nostalgia

gikablit ko sa iyang sitsit ug nangatol
ang akong bagulbagol

mahimo bang manghinguto ko niya
diha sa hagdanan padulong sa buwan
matag tingtakdol

igo ra kong niyango pinaagi
sa pagtilap sa iyang mga kuyamad
sa akong palad

gisupsop niya ang dugo sa akong dila
gabuwabuwa akong baba


-- MICHAEL U. OBENIETA
Topeka, Kansas, USA

saksi ko dihang giluba ang balak

Ngalan?
Adonis Durado.

Edad?
32.

Asa ka dihang nahitabo ang krimen?
Naa ko sa kwarto. Sa akong apartment.

Oras sa panghitabo?
Pasado alas tres sa kahapunon.

Mahimo bang isaysay og detalye ang imong nasaksihan?
Anang orasa namintal ko sa akong kwarto, samtang lanog nga gapatukar og Beethoven… 9th Symphony in D minor, op. 125 choral. Apan kalit lang naungot ang CD pag-abot sa 4th movement… gabalik-balik og ambak ang linyang "O Freunde, nicht diese Töne!" Niadto ko sa sala diin nahimutang ang component ug gi-eject ang CD. Sa akong gibarugan, nasiplatan nako si Mahler, ang Siamese nako nga iring, nga gakitkit og ilaga kilid sa may bintana. Giduol ko si Mahler, ug ako siyang gihapuhap: "Good boy, Mahler, i-genocide tanang Mickey Mouse nga mikibkib sa akong Finnegans Wake ug Remembrance of Things Past." Ug kalit lang, nakadungog ko nga may nilagubo… Mitambo ko sa gawas, milantaw sa atubangang bintana kasikbit sa among building. Ug didto, akong nasaksihan nga gilayog ug giataki sa usa ka tawo ang balak nga nag-inusarang gapuyo atbang sa akong pinuy-anan. Naningkamot ang balak og ilog sa kutsilyo nga gisuway og taup sa iyang may ubol-ubol. Mihupo ko nga nahikurat… mitago sa kaugalingon nga nangurog. Ako na lang nadunggan nga may miping-ik, morag may miiwigik….

Nganong wa man dayon ka motawag og pulis?
Gumikan wa ko kahibalo kung unsay angay kong buhaton anang higayuna.

Nasayod ka bang miabot og usa ka semana una nakaplagan ang patayng lawas?
Nasayod. Gumikan ang baho niini gasigeg suong sa akong bintana, sugod sa tulo ka adlaw human ang panghitabo.

Tinuod bang dugay na mong kaila ang biktima?
Tinuod.

Sukad kanus-a?
Sukad nga misugod kog kumpisal niya.

Kanus-a?
Basta, dugay na. Din-a ko kahinumdom. Sukad nga gipa-ila-ila ko niya sa gahum sa pulong. Ug sukad nga nakapamabdos kog metapora. Siya ang mimaymay kanako kung unsay angay kong buhaton, dihang nakasala ko sa kalibutan. Dihang mikuyog sa panon sa ubang makasasala – nilang Whitman ug Dickinson, nilang Eliot ug Pound, nilang Rilke ug Neruda, nilang Szymborska ug Oliver, nilang Dobyns ug Bandillo…

Sa ato pa, matawag nga suod mong higala?
Siguro. Pero, siya man mismo ang miingon nga di nako siya angay isipon nga higala.

Tungod kay?
Tungod kay... sama kuno sa kamatuoran... siya maluibon. Kung isipon nako siyang higala, basig sa utlanan masakitan lang unya kuno ko.

Unsay buot mong ipasabot?
Sama ani karon.

-- ADONIS G. DURADO
Bangkok, Thailand

daghang napasmo

sa pasalig
sa

pulang
sanggot

nga gitay-an sa
ihi

sa mga putig
itlog.


(alang kang Leo Bob Flores)

_________________________________________________________
● Sa usa ka pamahayag, miinsistir si William Carlos Williams nga ang magbabalak "should resist producing propaganda" apan sa samang higayon miangkon siya nga ang balak mahimong gamiton "in the service of the proletariat".

-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Dubai, United Arab Emirates

world of coca cola

Bisag hulmigas nga hanas na
sa birada, maghilab gihapon
ang dughan sulod sa garapon.
Ilawom sa tabon, bistado na
Ilang sikreto sa mga nagdanga-
danga didto. Kahibaw na ka sa
iyang ihunghong paggawas
ug mahimo nga balikbalikan.
Pero kon magsige ka’g tuyok-
tuyok mora kang' nagkutaw
sa imong tinigom sa kalibotan
sulbong sa buwa sa botelya,
dayo’g kawa’, kapugong pa’y
birtod sa utitod.

-- NOEL D. RAMA

Clinton, Maryland, USA

davao death squad (dds)

"The only reason there is peace and order in Davao is because of me."-- Mayor Rodrigo Duterte, sa usa ka interview sa Time magazine.

Usa
Usa-usa silang nangatagak
Si Eddie Boy nga higalang mangunguot
Si Momoy nga singanlang tulisan
Si Kekay nga gibantog nga burikat
Si Dahlia nga drug addict

Gitagsa-tagsa silang gibuak
Gibuak ang ilang mga panagway
Sa tingga sa itom nga baba
Sa itom nga kalibre 45
Sa mga mamumunong nagsakay
Sa itom ug kusgan mga mga motorsiklo
Nga nagsul-ob og itom nga mga butas
Itom nga mga karsonis
Itom nga mga jacket
Itom nga mga bonnet
Itom nga mga Rayban
Ug posibling itom nga mga kasingkasing

Apan mangutana lang ko, Digong,
Nganong ang mga gutom ug kabos
Lang ang madutlan sa tingga?
Nganong dili man gukoran sa mga aliporis sa kamatayon
Ang sama nianing salbahis nga kongresman
Ang walay uwaw nga nagpasopaso
Sa lobby sa hotel nga naghubo
Kita ang iyang itom nga lubot og itlog
Kung diin nakita sab
Nga iyang gisipitan ang mga dolyar
Sa baho og itom nga mga ilok?
Kanang gobernador nga kawatang dako
Nga magsuroysuroy sa laing nasod nya mangabang
Ug mga Amerkanang burikat sa Las Vegas
Manugal og mopuyo sa Caesar’s Palace
Apan i-charge ang tanang gasto
Apil na ang maid og driver sa tulo niya ka kabit
Sa kaban sa kapitolyo?

O kanang mayor nga nakapalit og mamords nga Harley
Nga ang sweldo dili man gani kaigong ipalit og kamote?

Apan, Digong, mas naglibog ko
Nganong nangawala naman
Ang mga kalaag sa Bukana sa Dabaw*
Nga unta sila man ang mga lumad dinhi?

Si Eddie Boy kalaag!*
Si Momoy kalaag!
Si Kekay kalaag!
Si Dahlia kalaag!

Unsa
Mao na kini karon ang uso?
Ang pagpuo sa mga anak sa nagdilaab nga kayu? *

__________________________________________________

* Dabaw= nagdilaab nga kayu
* Kalaag = giilang mga anak sa nagdilaab nga kayu.
* Kayu = karaang bisaya sa kahoy
* Bukana = ganghaan; dapit sa dabaw kon diin nagpuyo ang unang nakitang mga lumad sa maong dapit.

-- LEO BOB FLORES
Bukit Batok, Singapore

lakbit-lantaw sa impyerno ug purgatoryo duol sa simbahan sa sto. rosario

Gawas sa ganghaan
diin pabawgon ang pikas tuhod
aron makasulod tadlas sa duha ka palad
nga gapilit sa inamang nga panangpit

way kihol nga gidawat
sa nagbuy-od nga buang—nagsiwil
ang bulbol—ang tanang pasiplat;

way panumbaling
ang irong kagiron sa kampanang
gabagting samtang gayagaw ang alirong
sa mga debotong langaw;

way nakadungog
sa hubak sa batang namaligya
og kandila samtang hangak nga gapaghot
ang mga tambutso sa trapiko;

way bawot
ang bug-os ug pinabato nga postura
sa ga-yoga kon itandi sa nagluhod nga
makililimos—pilit pas grasya ang buhok
nga pinahuping sa grasa sa pomada
ug hugot nga naghupot sa lata—

way banha
sa iyang paghatag
og kahigayonan sa tanang lumalabay
nga makasasuway og kab-ot sa kuko
sa ginoo bisan og pinaagi sa gamay,
gaan ug kadiyot nga
hagbong sa sinsiyo.


-- MICHAEL U. OBENIETA
Topeka, Kansas, USA

ang kumpare ko nga wa mapanton sa asawa

Lami suyopon ang agua de pataranta
Bisag ang sumsom bolinaw nga inun-onan.
Kon bastante na ang nayarok, wa nay blema,
Lami nang gugakson ang gwapa mong silingan.

Bisag ang sumsom bolinaw nga inun-onan
Lami ang inom-inom uban sa barkada,
Lami nang gugakson ang gwapa mong silingan
Bisag asawang selosa mat-an pas pinya.

Lami ang inom-inom uban sa barkada.
Mosamot gyod kagwapa ang imong gidumtan.
Bisag asawang selosa mat-an pas pinya
Naa gyod kay makit-ang bangag nga kalutsan.

Mosamot gyod kagwapa ang imong gidumtan.
Kon bastante na ang nayarok, wa nay blema,
Ikaw na ang labing macho sa kalibotan.
Lami suyopon ang agua de pataranta.


-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Dubai, United Arab Emirates

subak-duyog

(Ang happy meal version 2.0 sa awit nga Pain ni Tupac Shakur)















PAIIIIIIN! PAIIIIIN! PAIIIIIIN!
BOOOM! DAAHG! BOOOM! DAWG! BOOOOM! DAWG!
TSOOOKODOG! TOKOTSODOG! TSOOK!TSOOK! SHOOOT!

Sige
Usapa
Na
Kanang
Hamburger
Sa
Panaugdaug
Lamya
Na
Kanang
Mga
Pilipinong
Nanaglubog
Sa
Sidewalk
Imna
Na
Kanang
Imong
Coke
Tungod
Kay
Niabot
Na
Ang
Panahon
Nga
Akong
Tagudtaguron
Sa
Akong
Pinuti
Ang
Wait
Mong
Nangluspad
Sa
Kaputi

SHOOOK! SHOOOT! HOOT! FOOOOK! FOOOK!
BOOM! DAG! TAGADAGADAG! BOOOM! DAKDAK!
PAIIIIIN! PAIIIIIN! PAIIIIN!
TRAALAAALAAADAALAAA PAIIIIIN!


-- LEO BOB FLORES
Bukit Batok, Singapore

alang kang jona, magbabalak nga nahimong ahente sa call center

Makaungo gyod nuon nang imong trabaho. Pero sa akong sabot, kining kalibotan sa arte kalibotan nis mga tawong pak-an—estonses, ungo ra gihapon— nga di makauyon kon pilay gimarka sa tarheta ibabaw sa humayng dinurado. Magtungok pirme morag maoy tag-iya sa uwahing tunob sa anayng nagbakya ilang Ilik-Sedes. Mora-morag matang sa depensa nga makaligwat og tinggil (aw, kahibawo kaayo ka ini kanang naa ka nay kostumer nga di mahaylo sa kaigat sa imong tono). Mahanduraw lang nako, Jo, magkayuring ka man gyod tingali matag higayon may moromansa sa imong Iningles. Matay, Jo, mao gyod niy madungog nako sa akong mga suod: “Da, artist man kuno na siya? Ambot unsaon na niya kon tingkaon na...?”

Kapoya sa kalibotan. Pero di sad nako ibutang sa gas range akong lubot parehang Sylvia Plath. Gusto pa sad kong mokatawag inamaw, maggitarag inamaw, magkanta-kanta aron ingnong korek... magsulat-sulat sa mga butang tinuod ug dili tinuod... magbalak-balak og bahin sa taknaang naghikog sa kaugalingong minutohan. Ngeee! Grabe ka-horror pod sa imahen ana ba. Ah, kuan na lang...kanang magbababalak nga nakig-inom kang Jesukristo didtos menteryo usa ka udtong tutok samtang si Pilo, ang sepulturero, gisugdan nag sulod sa nitso.

At least, medyo gaan ra, di ba? Pero ang labing tinuod nga bisan si Pilo dili makabarog sa kamatayon. Maungo ka man parehas ni lily, kitang tanang mga magbabalak mamalbal gyod matag gabiing ang arte morag demonyong misulod sa atong lawas...


-- OMAR KHALID
Medellin, Cebu, Philippines

nahibu'ng si inday nganong iyang manoy maora’g tuko sa bungbong

tingalig dunay gipasayaw
ang iyang maguwang nga
maorag gatambol ang kamot
ug ang kalimutaw halos
mosudlot lahos sa lungag
nagkadusingot ug nauntol
kay wa damha ang iyang
singgit dihang nakuratan
kay nagtuo nga makamatay
kadtong kalit lang nisidlit


-- MICHAEL U. OBENIETA
Topeka, Kansas, USA

ang saxophonist sa l’enfant plaza

Nitipas ang iyang panan-aw sa kalimutaw
sa sumasawop nga adlaw. Lihaylihay sa laay
iyang mga nota. Ug siya nagtuo iyang sonata
usa ka rumba sa kabalaka sa nagdalidaling
mga dumuduong nga naglikaylikay pod
nga mangahagbong sa hilabihan ka handag
nga hagdan patighug ilawom sa estasyonan.
Ang garab sa iyang barag uyon sa bawog
sa iyang saxophone, ug iyang siyaok lit-ad
sa kaluoy nga taginting pa’s mga sinsiyong
ningkagay gisawo sa iyang Stetson nga kalo.
Gilok sa mga lapalapa iyang gitugtog,
tun-og ang tuno nga namayuok sa iyang
liog. Ug lagmit mangulipas siya nga wa gyod
mabungol sa nagngulngol nga mga kalyo,
sa nagkadaiyang mga tiil, ug labaw nang dili
siya mabungog sa nagkonsyertong mga tunob,
(aron lang hiapsan ang katapusang utong
sa train) sa dili pa tak-opan ang ganghaang
gihimo niyang kasamtangan nga bantawan.


-- NOEL D. RAMA
Clinton, Maryland, USA

isog ug ambongan ang mga lalaki

(Tubag sa balak nga "Bagsik ug Seksi ang Babaye" ni Michael U. Obenieta)
















Labi na gyod
kon puston nila
ang mga bitoon
sa pula nga papel
patabanan og ribbon
ayuhon paglatag sa kahon
unya ipadala sa ako puhon.

Matag adlaw, kinahanglang
magpadala sila sa ako
og init nga sabaw
haron ning natulog
kong kalimotaw mabanhaw
ug ang nagkusmod nga panganod
sa langit, pintalan
anggid sa mabulukong bangaw.

Pagkahuman, paminaw
kining mga
lusoklusok sa aninipot
nga sa ako nagsalida
isulod sa botelya
kay mahal na
karon ang gasolina.

Hinumdomi usab
nga wa koy gana
sa pagsugba’g inanag
og paggunit sa imong alho--
dili ko buot mohunghong
sa gahi mong lusong
ug sa pagsakay
sa kabayo mong nagdagan
apan dali ra diay kutasan.


-- MARIA VICTORIA BELTRAN
Cebu City, Philippines

ang gahum sa asawa sa madyekero

(alang kanimo kumpareng Adonis Durado)

Usa ka ordinaryong buntag
Nakadesisyon siya nga sayo manglaba
Iyang giunag kuha ang mga nagkatipun-og
Nga mga puting sapot
Ug ngadto niyaka gilayon siya
Sa landong ug hayahay nga pansayan
Nya nagsigeg pameste gisapot sa hilabihan
Nya nagsigeg bagutbot nga haskang paeta
Aning makabana tag tambok nga madyekero
Nga walay hibangkaagan sa pagmadyek tangtang sa mga buling
Iyang gibagnos ang morag bato nga bareta
Sa polo shirt nga gibansiwag ang pangalan sa National Bank
Morag dakong baboy kadak-a ang maong sapot
Apan tungod kay mao kini ang paborito sa iyang bana
Wala siyay mahimo apan sa pag-una nianig laba
Iyang ginusnosag maayo ang nawong sa presidenti
Sa maong bangko nga gibandera sa puting polo shirt
Nagngisi man lang gihapon ang panuwayng dako!
Iyang gihapak ang ngisi sa palupalo
Tangtang lagi ang baba sa tonto!
Iyang gipuspusan ang duha ka mga mata
Da ang kolera nabuta!
Iyang gibunalan ang duha ka mga dalunggan
Ang duha ka limbarok natangtang!
Iyang gilubok ang ilong
Ang pislat nga amaw nahanaw!
Nya gisunod niya ang uban pang mga bulingon
Sa ubay-ubay pa niyang mga baktin
Sa laktod nga pagka-istorya
Sa paghuman sa taud-taod nga bahogbahog pinusposay
Nahuman gyod siyag panglaba
Sa dihang iya nang giladlad ubos sa gihilantang adlaw
Ang puting mga sapot
Ug tungod kay gikapoy na siya
Nagdalidali siyang nisulod balik
Sa sekretong payag sa mga madyekero
Sa humok nga lazyboy sa sala siya naghayang-hayang
Og iyang gi–click ang power on
Sa remote control sa National nga aircon
Unya iya dayong gi-click ang power on
Sa remote control sa National nga stereo
Iyang gi-click sa CD mode alang sa iyang paboritong CD
Nga nagsulod sa iyang paboritong awit
Ug nibunal gilayon ang iyang paboritong baho
BOOM! BOOOM! DAWG! BOOM! BOOOM! DAWG! BOOOM! DAWG!
Ug nagsagitsit ang sitsit sa tweeter
TSHIKIISH! SHITSHIIIT! TSHIKHIIIISH! SHIIITSHIIIT! TSHIKIIISH! SHIT!
Ug nilusot ang maidlot nga tingog nga daw namaghot nga chihuahua
Gloria Gloria labandeeeera! Gloria Gloria labandeeeera!
Labandeeera si Gloria!


-- LEO BOB FLORES
Bukit Batok, Singapore

ang tambaloslos

Kon makabagat kag di ingon nato
Mapobre ka man o madato
Usa ray akong pahimangno:

Pangatahoran, unya pinaduko ang ulo
Pangayog pasaylo
Sa nabuhat mong di nila gusto.

Apan sutoy bisag mangapanggos
Bisag nagkurog mong lagay mangaloslos
Kon makahinagbo kag tambaloslos.

Ayawg tan-aw sa iyang mata
Nga gikapotag ugat nga pula,
Nga morag agipong gihuyop nagsiga.

Labi nag makapasiklap ka sa iyang tingsi,
Ayay! kuripas gyod intawon, way lingi-lingi,
Mangamungi mangamungi.

Kon modukot ka, dad-on ka sa ilang gingharian
Diin kada oras ila kang kukataw-an.
Di madugay segurado kang malisoan.

Sa sertipiko sa imong pagkawala
Ang hamugaway niyang baba
Maoy gamitong tamla.


-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO

Dubai, United Arab Emirates

tractatus logico-philosophicus

"Ka pensive sag dagway anang bayhana, uy."

"Basta gwapa, sir, expensive gyud na."

-- ADONIS G. DURADO
Bangkok, Thailand

dili ko inutil kon makatukod ko’g motel

(harana alang ni Miss America nga nagdamgo og world peace ug sa tanang dumuduong nga natanggong taliwala sa katahom ug urom)

















dinhi diin daghan
ang nagpangiyod ug naghangos
nga motinghaya ug motidlom
sa bawod sa biga

sa gatas ug dugos

dili na kinahanglang
magtukod ko og simbahan
hangtod manglugmaw
sa akong mata ang bindita

sa gatas ug dugos

diin usa ka lawod ang higayon
sa pag-agas sa tam-is nga singot
gikan sa kilay ug ang katin-aw
sa dugo bawos

sa gatas ug dugos

dili na kinahanglan
ang mga anghel kon mag-abot
sa akong motel ug di mag-ibot
ang turista ug ang terorista


-- MICHAEL U. OBENIETA
Topeka, Kansas, USA

salman rushdie (?)

"Insults are mysteries. What seems to the bystander to be the cruelest, most destructive sledgehammer of an assault, whore! slut! tart!, can leave its target undamaged, while an apparently lesser gibe, thank god you're not my child, can fatally penetrate the finest suits of armor, you're nothing to me, you're less than the dirt on the soles of my shoes, and strike directly at the heart."(The Ground Beneath Her Feet)

Kining misteryoha padayong nagmulto
sa ilang mga ulo hangtod karon, ug kon
kinsang ginuoha ang nagsagop nimo
human ka gitambog didto sa walog
lugwa sa baba sa yawa. Nanungay man
gud nang imong The Satanic Verses
ngadto sa dili nimo ig-unsa, na-fatwa
na ‘nuon ka ni Ayatollah. Lalim ba’y
punggotan ka sa kaugalingon nimong
mga pulong. Imo gud nang birtud.
Maayong pagkatago imong ikog no
kay wa man gyoy nisiwil bisan anino?
Dili lang dila unta ang way labod nimo
kon nasakpan pa nila ang abog sa imong
hambog. Kon nakatultol na ka ‘ron, kon
asa kang minteryoha magsantelmo,
panaktak nya intawn sa mga agiw agi
sa imong tunob. Didto sa way nakaila.

-- NOEL D. RAMA

Clinton, Maryland, USA

ich sage dir

(tubag sa balak nga "Nganong Palahubog si Botsoy" ni Vicente Vivencio Bandillo)

Sa wala pa matawo si Socrates
Aduna nay mga alipures nga nagbatbat
Hangtod ang ilang mga mata nangalibat
Ug ang ilang mga karsones nangahibat:

Kon asa naggikan kitang tanan
Lakip na ang mga mugna ning kalibotan

Gisumpayan kini ni Copernicus
Nga gihimong kasahos
Sa mga paring nahiubos

Si Bruno, si Keppler og si Newton
Sa ilang panahon nagpadayon
Sa pagtubag niining pangutana
Nga hangtod karon nagtagawtaw
Dinha sa imong kalimotaw

Ayaw, palihog, pasanginli
Si Pythagoras nga taga Samos
Si Thales nga naglibog sa ohales
Si Zeno nga taga Elea
Ug si Heraclitus nga natulog sa Ephesus

Kay kining mga pilosopo sa
Vorsokratiker walay alpeler
Sa imong pagka alkoholiker
Ich sage dir.*

_______________________________________________
* Ingnan ta ka

-- MARIA VICTORIA BELTRAN
Cebu City, Philippines

lain na sang balak bahin sa nagbagang kasingkasing

(alang kanimo v)

















Usa kadto ka Dominggo
Niadto ko sa Orchard Road
Niguho ko sa Orchard MRT Station
Tukma jud nga ikasiyam sa kabuntagon
Nanugpa na ang mga Pilipino sa Orchard
Daw mga gulansiyang nga nagtapok
Nangalimyon ang lutaw nilang kahumot
Nisakay ko sa escalator padulong pataas
Tungod kay adto ko mopakals sa Old Changkee
Nga tua nahimotang sa tugkaran sa mamords nga mga tore
Sa mall sa gibantog nga Takeshimaya
Akong nalabyan ang kayong pula nga Ferrari
Ako sang nalabyan ang puti nga Alfa Romeo
Ako sang nalabyan ang itom nga Bugatti
Ako sang nalabyan ang mga hayag kaayong yellow nga Maseratti
Ako sang nalabyan ang hait nga orange nga Lamborgini
Nahubog ko sa pista sa mga gamhanan
Ug labing matahom nga mga makina sa tibuok kalibotan
Ug ang akong dila buot nang manilap sa mga pulong
Nga gustong mobatbat sa kakusog sa Italyanong mga sakyanan
Mga sakyanang labing kusog nga daw ibayaw ka
Sa kawanangan sa himaya sa modernong gahom sa kahimanan
Ug buot kong tadlason ang kadalanan sa abstraksiyon
Ang abstraksiyon sa imahinasyon sa gahom sa utok
Alang sa pagduki-duki sa paghabal sa arte og teknolohiya
Apan gutom ang akong tiyan sa konkretong unod
Unod nga maoy tubag sa nagbagang kahapdos sa reyalidad
Mao nga nibulhot kog lakaw pwerti nakong lakaw sutoy
Og sa pag-abot jud nako sa tugkaran sa Takeshimaya
Lahos kog ngadto sa Old Changkee
Ni-order gilayon kog duha ka tuhog sa lapad nga fishcake
Nag-aso-aso sa kainit ang dagko ug ugdo nga mga fishcake
Nya nilingkod ko sa ang-ang sa hagdanan doul sa Isetan
Duol sa gibantog nga istambayanang dapit
Sa mga batan-ong mga Pinay nga ginganlag Food Republic
Ug didto akong nakita ang maanyag nga inahan
Inahan sa akong mga balak nga naglingkod nagpakigol
Nipahiyom siya dayong yango ngari kanako
Samtang ang iyang kaubang matahom nga sama kaniyang Bisaya
Nag-atubang kaniya og daw machinegun ang baba
Nagsigeg paarak sa mga pagargar nga binastos
Nibikangkang siyag hinayhinay
Ug akong nakitang nilili ang kaanyag
Kaanyag sa ngabil nga nangilo nangamay
Ug sama sa Ferrari nga ang bulok kayong pula
Ang maanyag nga ngabil nga nag-nga-nga pula kaayo
nanghubag nagsinaw og daw nagbaga
Ug paghuman nakog habhab sa duha ka tuhog nga fishcake
Nibundak ang ulan sa nagbagang mga pulong sa akong balak
Ug dili lang ang bilahan sa imong utok
Ang gibahaan sa makapasong kainit

Dili ba?

______________________________________________________

* Old Changkee = gibantog nga Chinese food stall sa Orchard Road
* Adunay hotel sa Orchard Road nga magtapok ang mga Ferrari, Bugatti, Maseratti, Lamborgini og uban pang sports car matag Dominggo.


-- LEO BOB FLORES
Bukit Batok, Singapore

naglain akong lawas, statue of liberty

Pasagdi kon mora ko og mamosohay
sa imong tiilan, kunohay magsuongsuong
sa imong bilahan, apan ang tinuod kanang
imong tinagoang kaanyag, ay, ang akong
gihangad. Kamatintalon sa imong katahor
nga lutaw kaayo ang imong nanganawkanaw
nga bayhon gikuronahan sa sidlak sa adlaw.
Kamatintalon sa imong mga matang nangagda,
katkat ra gud diri, dumuduong, mao ni Amerika.
Gani, ang gibug-aton nga gisapwang nianang
usa sa duha ka timaan sa imong pagkababaye
kay sama ka gaan sa gihunghong nga dagaang
sa akong dunggan nga wa pa gyod na’y tatsa
ang imohang dungog, wa pa gyod na malatid
sa mga panid nianang libro nga imong gisapupo.
Ug ang kahulogan sa nag-ulbo nianang su’o
nga imong gibandilyo sa panganod, nagagikan
mismo sa duha ka suso sa imong dughan
nga bisag gitilaan sa mga nanglabayng uwan,
init ug tugnaw, utog pa kaayo hangtod karon.
Pagkanindota gyod nimong estatuwaha ka.
Adto na ko, basi’g mapriso ko tungod nimo!

-- NOEL D. RAMA
Clinton, Maryland, USA

balak sa tulo ka pasaherong gadungag tutok sa panganod

Matud sa Buddhistang mongha:

"Panon sa mga langgam milabay…
Mipapas sa gilantawng panganod."

Matud sa gibuwagan sa asawa:

"Hawan ug haw-ang lagi ang langit,
Bisan gakamuritsing sa panganod."

Matud sa may dugay nang gipaabot:

"Natay-an ang sandayong, natay-an ang atup.
Natay-ang pulong ubos sa natay-ang panganod."


-- ADONIS G. DURADO
Bangkok, Thailand

dagkot

Itom ang dunggan sa hangin
nga gidul-it sa hungihong
sa mga kandila. Mga dila
nga nag-aso ug nag-asoy
sa gitug-an sa mga nagpiyong
pahilayo sa nag-alirong nga
bagulbol sa mga bungol.


-- MICHAEL U. OBENIETA
Topeka, Kansas, USA

nganong palahubog si botsoy

Sa motuo kag sa dili, Madam, kanang bilyakong Vorsokratiker
Maoy nagtukmod ning ubos mong higala pagka-alkoholiker.

Ang mga pilosopong dako maoy nakadaot sa akong utok,
Ang ilang estorya nga kon dili pabali-bali, patuyok-tuyok.

Pananglit, unsay unang mando sa labing gungis nila nga si Thales?
"Butones, sayri ang imong pagkabutones, pasagdi ang ohales."

Otrong buringog kadtong balbahutog nga gihinganlag Pythagoras
Nga nagpunay lag pungko ug kwenta-kwenta, gausik-usik sa oras.

Unya unsa man tawon ang pagtulon-an sa himi nga Heraclitus
Nga wa pul-ig labang-labang sa sapa samtang nagsigig hingus-hingus.

Ang labing makapingot sa tanan mao ang gwatsinanggong si Zeno—
Wa kunoy makaapas sa bao, ma-Achilles man o ma-koneho.

Naglibog akong kutaw, Madam, sa ilang mga tanghaga ug butbot
Mao nga nakahukom na lang ko paglumos sa akong kaligutgot.

-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO

Dubai, United Arab Emirates

bagyo

Nihilak na usab
ang diwata
sa panganod
ug ang suba
mora'g mabdos,
ang iyang tiyan
nagbuy-od.

Nagdanguyngoy na pod
ang kalangitan;
mao na kini
ang hinungdan
sa pagbungkag-lapinig
sa katawhan,
daw putyukan.

Nag-aligutgot sa taman
ang hangin
duyog ni Habagat
ug gidayandayan
ang usa ka sakayan
didto sa nag-alingasa
nga dagat.

Nibugwak pa gayud
ang koryente
nga wala maggikan
sa posti
lagmit, gikan sa tinai
ning kalibotan
nga daw adunay kasuko
sa katawhan-

nga bisan og ang signos
numero uno na man
nagtuo lang gihapon
nga sila mao'y tag-iya
niining dalilang
sa kahiladman.

Nan, karon
Unsa man?


-- MARIA VICTORIA BELTRAN
Cebu City, Philippines

basah masah (1961-2008)

Daghan kaayo kag mga tanghaga Abang
Oops, pasayloa kay mas gusto diay nimong
Tawgon takag Kak Basah
Tungod kay matod mo mas daghang matingala
Nganong molupad ang letrang k sa tumoy sa Kak
Daw agila nga molupad pataas ngadto sa kagawasan
Daghang maintrigang mga orang barat
O mga orang aktibista sa Pinas
Sa ginikanang pulong sa pangtawag pangrespeto
sa mga kaidyolohiya kadugo kaulu

Apan mas ganahan ko nga tawgon kag Abang Masah
Tungod kay morag matay-og ang kalibotan
Sa kabug-at sa kahulogan sa maong pangalan

Ako nagsulat sa usa ka balak pahinungod kanimo
Bisan nagsige kag ingon kanako kaniadto
Nga ayaw na lang o dili na kinahanglan

Tungod kay walay laing kagawasan kining akong gibati
Karon nga ang usa ka Orang Laut kan-on na sa yuta sa Temasek.

_______________________________________________________

* Basah Masah = akong manager kaniadto sa nagtrabaho pa ko sa Underground Pipes Dept. sa Intel Singapore. Namatay sa usa ka aksidente didto sa Flores Island sa Indonesia sa niaging Semana Santa.
* Abang = tiyo; uyo-an
* Kak (silent k ang paglitok sa tumoy nga letra ani) = igsoon
* Barat = kasadpan
* Laut = lawod; ang kahulogan dul-it gayod sa lawod sa dagat
* Orang = tawo
* Temasek (silent k ang paglitok ani; karaang pangalan sa Singapura ) = kahilom
* Ulu = karaang tawag sa mga taga-Bogan nga buot pasabot taga-isla


-- LEO BOB FLORES
Bukit Batok, Singapore

ang katahom nga nag-apong sa kamatayon

"Eos rhododactylos…" -- Homer

Ang mga tudlo sa kaadlawon tag-as ug sihag sama sa gihay sa rosas.
Nanuyhakaw sila sa silangan dihang gisunog sa lapad nga kapatagan sa
Troy ang nagkaguhayguhay nga lawas ni Hector nga gibuntog ni Achilles
sa kombate. Ug usab, human molabay ang kapin sa tulo ka libo ka tuig,
sa usa ka isla sa Pasipiko samtang nangandam ang mga sundalong
Amerikanhon pag-ilog sa usa ka pansil nga bungtod gikan sa mga Hapon.

-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO

Dubai, United Arab Emirates

sa magbabalak nga miambak sa ika-pitong andana

Kung mabuakan og kasingkasing
Ang usa ka magbabalak,
Sobra pa kinis nabuakan
Og usa ka dosenang porselanang plato.
Sobra pa sa nabuakan
Og usa ka gatus nga tasa ug baso.
Sobra pa sa nabuakan
Og usa ka libong botelya sa bino.

Kay kung mabuakan og kasingkasing
Ang usa ka magbabalak,
Kausa ra kini mokagay
Apan ang nagpabilin nga lanog
Kay hangtod sa hangtod.


-- ADONIS G. DURADO
Cebu City, Philippines

natakdan ko sa nuka ni nostalgia

Gikawot niya iyang bugan
dayon iyang giyak-an ang akong nawong.
“Tan-awon ta,” matod niya samtang gapiyong
ug gaagulo, “kon makalimot ba ka nako.”

Sukad niadto, kanunay na katlan akong
dila sa kahidlaw. Daw dugos ang tabisay
sa akong laway, milapaw sa kurikong

sa akong kasingkasing, nagpabugnaw
sa lab-as nga uwat. Ug bisan sa among gilay-on,
gipaksit gihapon sa iyang mga kuko ang kugan
ilawom sa akong agtang.


-- MICHAEL U. OBENIETA
Topeka, Kansas, USA

mga leksyon nga makutlo gikan sa maanyag nga executive sa island life international insurance

Sa pag-abot sa ikasiyam sa buntag niguho ang iyang kaanyag ug kahumot sa lawak. Hi, Pinaypay! Hi, Pinoypoy! Nya nangatawa dayon ming duha. Nya gibukhad dayon niya ang mga dokumento nga dala alang sa akong pagsusi, nya niingon dayon siya nga dako na gyod diay kang tubol diri sa Shell Singapore, no? Kay hapit tanang tawo mahadlok naman sa imong pangalan! Nganong kaingon ka ana? Kay bisan ang mga gwardiya sa gate diri sa inyong main office kay makurat man dayon matag litok nako sa imong pangalan nga unta taga-isla man ka sa Jurong! Aw, gisultian naman ka nako sa sekreto di ba? Wala diay nimo sulayig gamit ang gamhanang mga pulong? Gamit kaayo nako karon uy! Gamhanan na sad ko sa among opisina! Nangahadlok ang mga lumad diri sa Singapore sa dihang ako silang gipaarakan sa burit nga ang akong kagikan gikan sa isla sa Bogan. Kadtong imong gisaysay kanako nga alamat sa itlog nga balot pinoy; naniga lagi ang ilang mga mata sa paghuman nakog istorya! Labi na gyod kadtong alamat gikan sa atong higala nga si Basah kabahin sa mga ngipon sa yuta sa Temasek. Sus, nakaingon god sila nga alamak! That’s the reason for this fucking disease! Nya nangutana ko kaniya sa iyang reaksiyon kabahin sa balitang nalunod nga barko sa Simplicio Lines, nipahiyom dayon siya niya niingon nga mora man kag nagmatag morning. Dili ba didto man ka nagtrabaho sa Simplicio sa dihang nag-inspeksiyon ko sa barkong Santa Maria Napuno sa Grasya? Kahinumdom ka nga hapit man gani ko matagak sa kadako sa bangag sa sawog sa bodega sa ikatulong ang-ang? Nya gikan didto sa maong buslot kita man gani ang dagat gikan sa maong sawog? Akong gi-report sa opisina sa London nga dili gyod mahimong madawat sa insurance ang maong barko kay dunot enter na kaayo? Haskang milagroha sa mga kwarta kay na-insured man sad ang gubaong barko ni Monpord. Nya nakahinumdom ka mao man tong barkoha ang labing daghan ang nabarbekyo sa tunga sa lawod sa kasaysayan sa University of the World sa dihang nakighabal kadtong barkoha sa dako nga tangker nga napuno sa gasolina rock? Matag duha man ka tuig kanang Simplicio malunoran og barko mga barkong karaan pas nangamatay dili ba? Apan imbis mabangkarote ang giatay nisamot man hinuon kadaghan ang ilang sakayang pangkamatay! Unya nagkadaghan na sad ang pangalan sa ilang shipping lines di ba pinoypoy? Anaa na kanang Gogaka Lines ug San Lorenzo Gogaka Shipping ug anaa na silay Gogaka International Cargo nga mga higanti ug modernong mga barko. Oops, ayaw kalimot nga sila na ang 60 percent nga tag-iya nianang Keleleng Shipyard Philippines nga adunay opisina diris Singapore. Hah! Ang gahom sa negosyo sa kinabuhi nindota ahhh! Hoy, pinoypoy morag naglain man ang akong pamati uy! Oohh, morag niabot na sad ang kuwanggol. Ayay nakaigit naman ko uy! Kagabii pa ko gikalibang pag-abot gyod sa balita nga nalunoran na sad og laing barko ang tiguwang baboy! Gakalibang kog inihap sa mga numero sa kwarta nga daw dili na maihap iyang madawat uy! Asa dapit ang inyong toilet diri? Akong gitudlo sa akong simod ang among toilet. Nya nagdalidaling nagkiaykiay ang siokoy. Ang baho sa tae nga daw nipilit kaniya nikuyog sab niyag sutoy.

-- LEO BOB FLORES

Bukit Batok, Singapore

tingog sa kabuwakan

Ang Antulangan gibrotsa
Sa kabakaba nga bungol
Nga wala kadungog sa ngulngol
Nga protesta sa Dalya

Ang kahumot sa Sampaguita
wala intawn masimhot
Sa dangog nga lumot
Nga nagpataas sa iyang bungot

Maghulat pa diay ta
Sa singgit sa sirena?
Sa mga hunghong sa huyohoy
Ug yagaw sa mga borloloy

Nga nagbitaybitay-
Sa among mga dunggan
Nga dugay nang gilabtikan
Sa ikog ni Haring Syokoy.


-- MARIA VICTORIA BELTRAN
Cebu City, Philippines

ang nagkawat sa bisiklita

Haskang itoma kaha’g konsensya atong
kagwanga, nga wa man gyod mamatikdi
sa iyang pagsutoy hangtod gilamoy siya
sa kangitngit sa unahan, gihapit pa man
gyod pagdagit ang bisiklita sa akong anak
kinamagwangan. Nauphak nang pintal ato,
hilis kaayo to’g ligid, tayaon na’g mga rayos,
luag na’g roska ug ang manubila hiwi pa.
Hunong na la’g ngaab, 'nak uy--pag-am-am
nako niya pagkabuntag-- ibilin lagi to’s kanahan
natong silingan, didto sa eskina nga wa’y
makakita niya, siguradong mangutkot gyod to
sa iyang itom nga panit, sa aspalto nipilit.


-- NOEL D. RAMA
Clinton, Maryland, USA

cadena de amor

(Prose-poem nga sinunod kang Francis Ponge ug Robert Bly)

Kon gahinan tag igong pagtagad ang tanamang cadena de
amor, atong hisaksihan kon unsa ang nagkulang dinhi ning atong
kalibotan.

Ang di maihap niyang mga gaway mga gagmayng bukton nga
di mohunong pagpangita niadtong buot nilang gakson. Ang
nagkatay niyang mga dahon nagsubay sa taas nga lugway sa mga
higot nga hinimo sa lunhawng mga kasingkasing. Ug ang mga
pungpong sa hilaw rosang mga bulak nga buot niyang isad-ong sa
mga liog nagbaton og kasin-ag nga gipanag-iya lang sa mga mutya.

Apan sayang! Kay sa masigkadaplin ning mingaw'ng dalan-dalan,
ang tanamang cadena de amor nagpadayon lang pagtubo
nga nag-inusara. Nagkatap ug naggumon sa iyang kaugalingon.
Kay sama sa daghang mga bukton ug mga kasingkasing dinhi
ning atong kalibotan way ningpalgang kalikosan sa talikala
sa mainiton ug matinud-anon niyang paggakos.


-- URIAS A. ALMAGRO, M.D.
New Berlin, Wisconsin, USA

kon makighilawas ko sa manananggal

(alang sa tanang nanglupad sa laing nasod aron manimpalad)

Lagmit malangkat ang kataslak, ug mobilangkad
Ang kahigayonan sa pagpagaan bisan pa'g pasagad

Ang bagnos ug hangos sa upat ka hangin gukod
Sa akong kahigwaos. Bisan pa gani’g magbaguod

Sa tunglo sa panginahanglan, ako gihapon molutaw
Tultol sa tumong sa akong dila. Andam ko mokilaw

Sa kangitngit sa pagduha-duha ug pag-inusara.
Mokitkit sa kamingaw bisan pa gani’g mobara

Ang uwang sa irong latagaw sa akong tutonlan.
Lihay sa mga bagakay, akoa gihapong' matultolan

Ang putol sa akong pusod. Di gyod ko mawagtang.
Makat-on ko pagbalik bisan kapila pa ko maukang.


-- MICHAEL U. OBENIETA
Topeka, Kansas, USA

nikatol ang kuan

Pastilan!
Katol kaayo kining akong kuan
Matag tumaw sa takdol nga bulan
Sigon pa sa katigulangan
Basin kuno'g ako gibarang

Pastilan!
Ngulngol ang katol nga nitakdol
Ang iyang paak, la og suol
Ang akong inahan naguol
Angay kuno nakong ihinulsol

Ang tanan nga mga kalapasan
Niining akong kuan
Nga adunay bisita kada buwan

Pastilan!
Kutob ra baya siya
sa akong pantawan.


-- MARIA VICTORIA BELTRAN
Cebu City, Philippines

sa dihang gilusad ang labing dako nga labor union sa makina ug nahubog na sad ang magbabalak sa neo-marxist dialectics

(alang nilang Noel, Nilo, Olive, Armamina, Tonton, Ven ug sa uban pang mga "companions of my youth," matod pa ni Emman Lacaba)

Unsa ang presyo?

Si Karl Marx nagkanayon nga ang presyo sa mga butang nga nabuhat sa mga taw alang sa paghatag sa tukma nga bili sa pamuo sa mga butang dinhi sa kalibotan. Ang presyo dili og dili gayod mag-agad sa kabililhon sa butang a kinabuhi sa taw apan sa pamuo. Gibuhat ni Marx nga sanglitanan ang hangin wala kini presyo apan mamatay ang taw kon kini dili niya maginhawa sa pipila lamang ka minutos samtang ang bulawan pwerting taasa sa presyo apan nga dili man mangamatay ang mga taw bisan wala sila maka-angkon niining maong butang nga gitawag nga bulawan. Mao nga mamaghot una ko kay morag nahubog na sad kos mga pulong sa Das Kapital :
Ingon sila nga adunay equilibrium

Nga adunay equilibrium
Sa supply and demand sa lana.

Apan nganong adunay pagtaas
Sa presyo sa lana?

Tungod sa paghunong
Sa pagsuyop
Sa duga sa Iraq?
Nga gustong suyopon
Sa bugo nga presidente
Sa tinipong
Bansa sa Amerika?

Saman diay kining
Maong presidente
Ang bag-ong
Bugo nga bampira?

Tungod sa mga
Dato nga mga meyembro
Sa gutom ug uhaw
Nga kartel?
Apan asa pa man nila ibubo
Ang kwartang papel?
Sa bungtod sa nagbagang bas
Sa disyerto sa ilalom sa kulot
Nilang mga buhok?
O sa disyerto sa ilalom
Sa mas labawng kulot nga mga bulbol
Nga nigimaw sa ilang mga bugan?

Saman
Natinuod na diay
Ang mga tagna
Nga ang mga makina
Makaangkon na
Sa gahom sa ispirito?

Saman
Tinood nga mao kini ang hinungdan
Sa paglupad pataas sa mga presyo?
Ang pagtukod sa mga makina
Sa dakong hugpong sa pamuo?


-- LEO BOB FLORES
Bukit Batok, Singapore

damgo

ang damgo kay usa ka buakon nga samin
kung moatubang ka niini tungaon niya
ang imong kaugalingon ngadtos way kahumanan
nga kung imo siyang tutukan aron sabton
ang pikas ra sa iyang dagway ang imong makita
nga nanamin sa pikas nga dagway


-- ADONIS G. DURADO
Cebu City, Philippines

Tabangi ako

Pagpangita og usa ka balak
Nga mobangon ug manglugod
Sa iyang mga mata matag buntag.
Moatubang sa salamin sa mga adlaw
Ug makaila sa kaugalingon niyang nawong.
Usa ka balak nga gikubalan ang mga kamot
Nga manglulho sa iyang mga bukton
Ug way pupanaganang motidlom
Ngadto sa giladmon sa inadlawng gimbuhaton.
Tabangi ako pagpangita
Og usa ka balak nga dunay dugokan, dunay lapad
Nga mga abaga ug kusganong mga tiil
Nga di maluka sa bisan unsang mga sulog.
Usa ka balak nga may lubasang tingog, nga makig-
Kabildo kanato sa way pagpamilok.
Tabangi ako pagpangita
Og usa ka balak nga dunay pultahan
Nga magtultol ngadto sa mga lawak
Nga hangtod karon nagpabilin pang gisirhan.
Usa ka balak nga mopalupad og mga aligato
Nga daw mga gagmayng gapasan nga makigbugno
Sa nanaglikos nga mga gaway sa kangitngit.
Tabangi ako pagpangita
Og usa ka balak nga hugot ang layag sa paglawig
Sa lalom ug bughaw’ng dagat ning atong mga galamhan.
Usa ka balak nga mohangad ngadto sa kabituonan
Sa pagdayeg, sa pagdamgo, sa pagpalandong.
Tabangi ako pagpangita
Og usa ka balak nga dunay kasingkasing.
Nga moduyog sa huni nga nagagikan
Sa gikablit nga mga kwerdas sa tawhanong kagul-anan.
Usa ka balak nga mopauli inig ka-kilomkilom
Manghinaw ug mosalo kanato
Ning tagana nga gisukad ug gidulot
Sa gamayng talad ning atong mga kinabuhi…
Tabangi ako.


(Alang sa mga magbabalak sa pinulongang Binisaya).


-- URIAS A. ALMAGRO, M.D.
New Berlin, Wisconsin, USA

nakita ko ikaw sa taboan sa jurong east, bisayang walt whitman, nakita ko ikaw!

(yukbo kang Ernesto Lariosa)

Nakita ko ikaw Senyor Ernesto Lariosa sa paguho ko pa lang sa tren sa Jurong East. Sa dihang gisugat ako sa bugnawng kahayag sa panon sa mga flourescent nga mga suga, ug akong nakita nga nibuhayag ang mga bulok itom, dag, coklat, puti sa nagkalainlaing mga paa sa itom, dag, puti, coklat, mas itom, mas puti, mas dag, mas coklat nga mga paa sa mga nagpakigol nga mga batan-ong mga babaye sa istasyonan sa tren. Nakita ko ikaw nga nikanaog sakay sa escalator maong nisunod ako sa imong direksiyon nagpahipi lamang sa imong luyo. Unya nakita ko ikaw nga nisulod sa taboan sa Jurong East ug gisugat na sab ko sa pista sa mga bulok pula nga mga kamatis, lunhaw nga mga pitsay, mga dag, puti, coklat, itom nga mga hubag nga mga dughan sa mga seksi kaayong mga batan-ong mga babaye. Ubos sa init kaayong kahayag sa panon sa bombelya sa incandescent nga mga suga. Nagpawng siga ang kahayag sa nagkaopaw na nimong ulo sa matag labay nimo sa mga suga. Paw'ng siga ang nagkasinaw na nimong ulo. Ug nakita ko ikaw nga nitagsa-tagsa'g pili sa mga kamatis pula kaayong mga kamatis nya imong gihinolhinol ang hamis kaayo niining panit. Ug naaninaw ko sa imong baba ang nihulma nga pahiyom. Nya ang mga hinog kaayong mga kapayas dagko kaayong mga hinog nga mga kapayas ang imong gisunod sa pagsusi. Hubag kaayo ang mga kapayas oo hubag kaayo ang mga kapayas nya akong nakita nga nagpanlad-ok ka. Nya pagkataud-taod nilakaw ka padulong sa mga kan-anan. Unya nasimhot ko ang pista sa nagkalainlaing kahumot sa mga pagkaon. Adunay hait nga kahumot sa chicken curry, sa tinabal nga gisagol sa rice claypot, sa fried hokkien me, sa laksa, sa satay, sa muton, sa kambing, fish head soup, sa bakur teh, sa chicken briane , chicken rice, lontong ug uban pa. Ug nakita ko nga niabot ang imong gi-order nga lontong. Nag-aso-aso sa kainit ang tuno niini. Ang mga puso naglutaw sa kalami. Dili ka bayot Senyor Erning, dili ba? Apan nganong usa ra man ang nagsinaw nga itlog nga nagbitay sa bugan sa tulo ka puso sa imong lontong? Wala kaha ka biroka animal kang dako?

_____________________________________________________________
Lontong = usa sa labing lami nga pagkaong Malay diri sa Singapore.

Kabahin sa mga seksing Singaporean adunay nasulat nga libro kabahin sa kasaysayan niini si Prof. James Francis Warren nga giulohag, Ah Khu and Karayuki-San


-- LEO BOB FLORES
Bukit Batok, Singapore

pahimangno sa gustong mamingwit og tautoga onitis

"Tautogs are brown…and have plump elongated bodies." -- Wikipedia

















Mapahiyumon apan salbahis
Ang sinaw og himbis
Nga tautoga onitis.

Nailhan sa anggang 'tog',
Kining isdaang way libog
Di ganahang maglubog.

Bisan tuod siya idlas
Maayong modalag hilas
Kay moduol ug magbadhas-badhas.

Di siya mokubit
Kon ang modaitol sa iyang wait
Way hugas, aslom, o pait.

Aduna lagiy mamimingwitay
Nga makapanangpit usahay
Sa bikog, peste ug atay.

Kiniy timan-i:
Ayaw dayog labni
Kon mao pay pagkurog sa tangsi.

Angay nimong seguroon
Nga lahos gyod ang pakatulon
Sa lamian mong paon.

Mao nga ayg kompyansa sa lansis
Sa bus-ok ug hamis
Nga tautoga onitis.


-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Dubai, United Arab Emirates

tigkulit sa carreta

Maayo pang mga namahulay sa menteryo, sige lang og katulog.
Way bangon-bangon. Way kaon-kaon. Way problema. Bisag banha
ang videokehan ni Nang Dayon, nga kon paminawon, puol pa
sa orasyon ni Nang Pasyon. Way imik, hilom lang gihapon.
Mga masuk-anong busina sa mga sakyanan nga natinggakol sa napawong
traffic light (usahay makugang ko, mahiwi ang mga letra nga akong gikulit
sa lapida). Wa jod ko kita'g kalag nga mobangon aron mamadlong.
Maayo sad sila, nakapahulay na. Gani kon hasolan ko, ganahan kog mingaw,
mo-relax, adto lang ko sa taliwala sa menteryo. Mohigda ko’s babaw
sa nitso. Matulog, magpundo og igong kusog kay medyo daghan ko
og order karon. Kulit na sad ko’g mga ngalan sa mga kwadradong marmol

nga bisag usa, wala pa'y akoa.


-- JOSUA S. CABRERA
Cebu City, Philippines

irong tigulang

Nagtuwad baliskad si Tatay
Kay gidala siya ni Inday
Didto sa tam-is nga yuta
Nga gibubua'g gatas og himaya

Mouli kos' atoa
Diin bulad ang akong grasya
Pun-an pa sa tuba
Nga matag hapon mobisita

Wala kasabot si Inday
Sa hilak sa iyang tatay
Wala siya kasulbad
Sa iyang Tatay nga nagtuwad-baliskad.

Mopauli kos' atoa
Diin ang hulmigas wala nag-inusara
Pagpangita sa katam-is
Didtos' punuan sa Tambis

Ug si Inday, nabalaka.


-- MARIA VICTORIA BELTRAN
Cebu City, Philippines

missing

"A day later, villagers found six bodies—including a man and a woman who had bound themselves together." – 700 Missing, Sun.Star Cebu, 23 June 2008

taga nga nag-ungot
sa baba sa mantaga
ang tanghaga bahin
sa duha nga nagapos
ngadto’s usa human
gibanlas ilang lawas
sa pikas tampi, didto
sa dili na makita.


-- NOEL D. RAMA
Clinton, Maryland, USA

tinubdan

Bantang ang atabay
atbang sa bintana sa lawak
ni inday nga bag-o lang namukol
ug karon nahumol sa kabugnaw
nga nibanaw sa banig dihang
nilakra ang kainit ug kapula
sa iyang kahimatngon.

Mibangon, nagkaang
iyang lakang ngadto
sa tamboanan aron tawgon
iyang tatay nga hagbay rang
nabiyudo ug karon nagsangkiig
sa pagkawos og tubig.

Ang iyang singot sumpay sa pisi
naglugyaw sa timba nga di tidlom
kon di ikalit og kaw-it sa panit
sa katin-aw ug dayon ibusdak
ngadto sa pusod sa tubod,

ug hapit nalublob
iyang ubol-ubol dihang siya
nakalitan sa buak nga tingog
sa iyang bugtong anak nga
sa iyang paminaw mao pa’y
pagkatugkad ug pagkat-on
unsaon paghilak.


-- MICHAEL U. OBENIETA
Topeka, Kansas, USA

anatomiya sa brutsa ni edgar degas

Ang pamukway sa imong Fin d’Arabesque
Buhi ang ballerina nga nagsayaw sa akong panan-aw
Sa sungkod sa koryograpo sa Dancers Practising at the Bar
Nasangit ang akong diwa— ah, ambi ang imong
Folio de Artes kay himoon kong unlan
Karong gabii sa akong pagkatulog
Nangutana ko kon giunsa nimo paghimog
Pastel ug tempera sa kamatuoran
Sa Woman with Chrysanthemums
Di ka motingog, apan sa mga kilay sa nagbitayng Self Portrait
nahimugso ang linain nga manipesto sa
Impresyonismo
Nagtalikod nga mga babaye,
Nagtakaba nga mga babaye,
Nagtakilid nga mga babaye,
Naghubo nga mga babaye,
Ikaw, ikaw ang nawalang binatonan ni Eros
Nga nagpasalipod sa The Tub

Namahuway ang mga magdudulateyatro sa Paris
Daw flamingo sa lamakan nga nanan-aw sa lumba sa kabayo
Ang porma sa ilang liog pangutana
Karon, ania, nakita kong tinulo sa imong pintal
Nga nangakay-ag ngadto sa prismo sa mga bulok
Samtang gigukod sa mga salbahis ang babaye sa The Rape
Sa dinaydayang kambas nakita ko, nakita kong imong mga kudlit
Giguba mong katedral sa suryalismo
Nangandak kang sa tulo ka adlaw tukoron mo kining sinagoga sa Arte
Buot mong pungkolan ang mga tighimalad sa Delphi
Nangayo kag eskalpel ni Michaelangelo
Ikaw ang rebeldeng maestro
Gipangutlo mong kabulakan ni Manet
Nakasabot baya kos imong katuyoan
Nakigduwa kas akong kalimutaw
Pananglit kahag himoon kong mga pinaangkan
Ang mga babaye mo sa cafe
Walison ang sayal sa imong mga ballerina
O kaha lilion lang sila samtang mangaligo

Ayaw kahadlok,
Di ko mansahan ang gitagoang
Milagro sa ilang gasking nga bulbol
Wa ko tagoi ang imong bagulbagol


-- OMAR KHALID
Medellin, Cebu, Philippines

tubag-tubag sa duha ka anino diin dili maila kon kinsa ang namulong

Ang gihablon sa kahayag
sulod sa imong mga mata
badbaron sa katulogon—
usa ka kupo sa paghandom
nga way pagkadugta.

♠

Sa pagbuka mo sa imong
mga mata, nagtan-aw ka lahos
sa bintana, gikan sa gawas.
Gianinaw mo ang atong lawak,
nangita og mga tinagoan.

♠

Mahikatulog ako unya mahigmata
na usab, sulod sa usa ka
halawom nga katulog diin
naghukdong ako sa may bintana
nga gidan-agan sa buwan.

♠

Matag kaadlawon, mamat-an
ko nga nagbaga na usab
ang akong mga kamot,
nga hugot mong gihawiran bisan
sa kusganon kong pagdumili.

♠

Makahukom ka man pagbalik
o dili, angkona, bisan alang
sa imong kaugalingon lamang,
nga dili matapos ni mokunhod
ang gihambin mong kasakit.

-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO

Dubai, United Arab Emirates

kabuwakan

Karon ra ko kamatikod:
Manlibak diay ang mga buwak.
Ingon ana ka hanas sa labtik sa dila
Ang pagpamukhad nila sa imong natad.
Sama sa gilawmon sa pulong,
May gilugumon ang kapuwa sa rosas
Nga di kalitok ang ubang misitas.
Ug ang kahayag sa gabanig nga dalya
Kay tataw nga usa ka protesta
Batok sa lunhaw nga diktadorya.
Bantayi ighunghong sa huyuhoy –
Maglingo-lingo ang garbusong bombil,
Mangagik-ik ang kumintang sa hilom.


-- ADONIS G. DURADO
Cebu City, Philippines