tubag-pangutana timbang sa balak ni Butch Bandillo

Pila'y kanding sa bukid?

Kadaghan sa bakilid.

Hiniktan binuhian?

Gabahihing' sungayan.

Pila'y karnero sa kapatagan?

Dili maihap nagdagan-dagan.

Hiniktan binuhian?

Sa ikog gilabnihan.

Pila'y anghel sa tumoy sa dagom?

Gainusara pwerteng panglagom.

Hiniktan binuhian?

Baw' lang ikay lintian!

-- MELQUIADITO M. ALLEGO

Miramar Beach, Florida, USA

sagmuyo sa maestrang dalagang ulay

Kuyog nako sa eskuylahan  

ang kasadya sa mga banhaan--

pulos di mamuhi sa akong saya 

ug mag-indigay kinsa'y makauna

sa akong pagtagad. Apan unya 

sa pagpauli inig tikyop sa adlaw,

inig abli nako sa pultahan 

magdagan dayon ang pagkapkap

ug pagkat-on unsaon pagtagbaw 

og gakos sa kamingaw.

-- JONDY M. ARPILLEDA

Davao City, Philippines 

haikugang

mata sa isda
gasiga sa paglutaw
diha sa kaha

gamayng ilaga
garapon gitungtongan
hangtod nahapla

-- DENNIS S. SARMIENTO
Baltimore County, Maryland, USA 

igo na ba?

Igo na ba

Ang mga pulong tang balaknon

Aron atong pagbati saulogon?

Igo na ba

Nga itunong ubos a takdol nga buwan

Atong mga panaad aron dili malimtan?

Igo na ba

Ang mga hugna sa kahilom

Sa gainusara nga paghandom?

Igo na ba

Nga mohangad sa mga bituon

kon ang luha kabundakon? 

Igo na ba

nga dili ko nimo tagdon kay balik-balik ra

ang wala nimo damha nga mga pangutana?

-- ELVIN E. RUIZ

Liloan, Cebu, Philippines

pangutana ug tu(libag)bag

Pilay kanding sa bukid?

Usa ka bakid.

Hiniktan, binuhian?

Kiniskisan.

Pilay karnero sa kapatagan?

Usa ka panaksan.

Hiniktan, binuhian?

Hinugasan.

Pilay anghel sa tumoy sa dagom?

Usa ka kumkom.

Hiniktan, binuhian?

Way sapayan.

-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO

Manila, Philippines

gugma sa kaugalingon

humot ang alisngaw

sa akong ilok

tam-is asgad pod

ang akong singot

kanunay kong mingawon

sa nabaklag nakong purol

ang kugang sa akong samad

nga akong gitangtang

sa ibabaw sa akong palad

lami kaayong lantawon

-- RIC S. BASTASA

Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

pinisik

Magdumili sa mahinayon nga pagpadulong sa maayong kagabhion, Kinahanglang magdilaab ang katigulang ug magbagulbol sa kilumkilom; Mapungot, mapungot batok sa kahayag nga himatyon. Bisan ang maalamon sa ilang kamatayon nakahibalo nga tukma ang kadulom, Kay ang ilang mga pulong wala’y gihiwa nga kilat sila Magdumili sa mahinayon nga pagpadulong sa maayong kagabhion. Mga maayong laki, ang ulahi gakayab sa iyang kamot, gahilak kon unsa kasanag Ang pagsayaw unta sa ilang huyang nga binuhatan diha sa lunhaw nga baybayon Mapungot, mapungot batok sa kahayag nga himatyon. Mga tawong idlas nga nidakop ug niawit sa adlaw nga paspas Ug nakat-on, iwit na kaayo, nga sila nagbangotan ini sa iyang pag-agi, Magdumili sa mahinayon nga pagpadulong sa maayong kagabhion. Mga tawong lawom, duol sa kamatayon, nga nakasaksi sa suwaw nga talan-awon Mga matang buta mahimong magsiga sama sa mga bulalakaw ug malipayon, Mapungot, mapungot batok sa kahayag nga himatyon. Ug ikaw, amahan ko, diha sa masulob-on nga kahitas-an, Balikasa, benditahi, ako karon sa imong bangis nga mga luha, giampo ko. Magdumili sa mahinayon nga pagpadulong sa maayong kagabhion. Mapungot, mapungot batok sa kahayag nga himatyon. 

-- MICHAEL U. OBENIETA 

Topeka, Kansas, USA

usa ka sugilanon sa gugma

nagpabug-at

ang usa ka bunga

sa tambis

di mobuhi

ang sanga

samtang

naghangad

ang nagpaabot

nga sagbot.

-- GRATIAN PAUL R. TIDOR

Dipolog City, Philippines

hemicrania continua

kanunayng gabug-at

mosiak mopislat

labaw pa sa migraine

lupig ligsan sa train

hala ihayon na ang parakol

buk-a ning bombang bagolbagol!

-- MELQUIADITO M. ALLEGO

Fort Walton Beach, Florida, USA

duhiraw

Ganina, way timik imong pagbiya  

bitbit ang mga bug-at nga pulong

nga akong gihabwa 

sa atong talad kan-anan.  

Karon nga gihabolan atong lawak 

sa kamingaw, gabilin og panuhot 

ang pag-alindasay sa balik-

balik nga pagpaabot…

-- JONDY M. ARPILLEDA

Davao City, Philippines 

berbo: hubad sa balak ni Pablo Neruda

Akong gum-oson kining pulonga,

akong lubagon,

oo,

kay sobra ra ang kahamis,

daw ang dila sa usa ka dakung iro 

o ang tubig sa dakung sapa

mihinis niini

sa mga tuig ug mga katuigan.

Gusto kong hikit-an 

ang pagkakunot sa maong pulong,

ang daw puthaw’ng kaasgad,

ang way ngipong kusog

ning kalibotan,

ang dugo

niadtong mga misulti o niadtong mga wa mosulti. 

Gusto kong hikit-an ang kauhaw

sa sulod sa mga silaba:

gusto kong mohikap sa kalayo

sa iyang tunog:

gusto kong mabati ang kangitngit

sa singgit.  Gusto ko

ang kunot nga mga pulong

nga sama sa putli’ng mga bato.

Gihubad ni:

-- URIAS A. ALMAGRO

New Berlin, Wisconsin, USA

tiyo landa

dia na sad ning bayot ay, manaygon sa kalag-kalag.

udtong dako, tagaig piso para motihol. tagaig kwatro 

para mo sirko balentong. "lit-ag sa mga aninipot 

ang alimpulong gidalas dangan," matod pa ni bobby b.

si bobby ba! inyong silingang barberong taga siquijor 

nangluspad man to ganiha apan klaro na kaayo 

nga iya na sad nasayran ang mga butang umaabot.

sigon pa niya, diang mga signos: lamping may tina sa dugo,

ang mga hulmigas nagdasok sa balay sa putyukan 

daw niuk-ok nga panit sa bakukang. gibulhot sa bulhog 

nga bayookon hait ang silindron nga may kagis og patilya,

bug-at ang kamot sa way puangod nga nanilhig sa di oras,

di ikalipay nga wa pa ka nakakaog imported nga de lata,

ug di unta makusokuso ang mga butang nga way mantsa.

bitaw, may nang preparado kay sa magtuotuo. isirado lang

ang atong gamayng tindahan sa eskina, sa kadlawon 

nga maligsan sa mat-ang sirko ang nag-iyagak nga anay.

-- ERIK E. TUBAN

Alang-alang, Mandaue City, Philippines

taliwala sa lawod: gipaangay gikan sa balak ni Robert Bly

Tibuok adlaw ko ikawng gihigugma nunot sa hilanat nga nagkumbitay sa ikog sa kabayo. Miawas ako sa matag higayon nga kab-oton ko ikaw. Mitadlas ang akong kamot sa imong lawas nga liniminan sa sapot nga makapaksit sa kuyamoy sa mananap nga molatay sa mga dahon. Misibog ang unos mibukhad ang mga panganod midalipsay ang mga bidlisiw sa aping sa lawod kaliboan ka milya gikan sa baybayon.

-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO

Manila, Philippines

tinuod nga kahayag

dayag kaayo 

nga abli ang pultahan

ania ang pagduha-duha

kon sugdan ko na ba

ang pagbiya

ang mga kamot sa

kahayag

nangamay kanako

ug ang pultahan

nagsayawsayaw

-- RIC S. BASTASA

Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

dapit sa kasakit

Magdumili sa mahinayon nga pagpadulong sa maayong kagabhion, Kinahanglang magdilaab ang katigulang ug magbagulbol sa kilumkilom; Mapungot, mapungot batok sa kahayag nga himatyon. Bisan ang maalamon sa ilang kamatayon nakahibalo nga tukma ang kadulom, Kay ang ilang mga pulong wala’y gihiwa nga kilat sila Magdumili sa mahinayon nga pagpadulong sa maayong kagabhion. Mga maayong laki, ang ulahi gakayab sa iyang kamot, gahilak kon unsa kasanag Ang pagsayaw unta sa ilang huyang nga binuhatan diha sa lunhaw nga baybayon Mapungot, mapungot batok sa kahayag nga himatyon. Mga tawong idlas nga nidakop ug niawit sa adlaw nga paspas Ug nakat-on, iwit na kaayo, nga sila nagbangotan ini sa iyang pag-agi, Magdumili sa mahinayon nga pagpadulong sa maayong kagabhion. Mga tawong lawom, duol sa kamatayon, nga nakasaksi sa suwaw nga talan-awon Mga matang buta mahimong magsiga sama sa mga bulalakaw ug malipayon, Mapungot, mapungot batok sa kahayag nga himatyon. Ug ikaw, amahan ko, diha sa masulob-on nga kahitas-an, Balikasa, benditahi, ako karon sa imong bangis nga mga luha, giampo ko. Magdumili sa mahinayon nga pagpadulong sa maayong kagabhion. Mapungot, mapungot batok sa kahayag nga himatyon. 

-- MICHAEL U. OBENIETA 

Topeka, Kansas, USA  

luha sa uwan

Usahay, ganahan kong mohunong taliwala sa gabunok nga uwan

Duyog sa paghagti ini sa mga balili samtang namungingi

Ang kahinam sa gasugwak nga pagtugpa sa akong mga pilok. 

Sa akong inusarang pagkahumod, lagmit mangatawa sila--

Wala masayod nga inubanan sa pagdaligdig sa katugnaw 

sa akong aping, mahimong molutaw ang nahunlak kong dughan.

-- ELVIN E. RUIZ

Liloan, Cebu, Philippines

pangutana sa bana ngadto sa nagmug-ot niyang asawa sukad niabot si yolanda

Angay ko bang basulon ang kakamig

nga miipsot sa nawaskag natong bungbong, day? 

Apilon ba pod nato ang mga alindahaw 

nga namatog sa talamboan nganong 

kalit nahupas ang kainit

sa bag-ong gihaon nimong kape tupad

ining sud-an nga buwad? 

-- JONDY M. ARPILLEDA

Davao City, Philippines 

tugnawng gabii

alang sa mga biktima ni Yolanda

Gabii sa akong pagkatulog
Gipukaw ko sa katugnaw.
Sa gawas nadunggan ko
Ang paghagiyos sa hangin--
Mangtas ug madinumtanon.

Dali kong nisuksok sa habol,
Nangiyawat og saag nga kainit
Apan sulod sa kangitngit
Lahos sa akong hunahuna

Giurom ko sa akong nakita:

Ang mga gaduhiraw sa kagutom
Wala'y makatulgan; wala'y sawog,

Atop ug dingding samtang
Wala'y lipod-lipod sa gawas 

Ang pagbulhot sa mangtas.

Gabii natugaw ko sa kabugnaw.
Apan diha sa akong pagbukot kalit 

Nawahig ang habol, ug mora'g 

Nakahubo ko sa akong nadunggan:
Mga bawod sa pagbakho.

-- JAYSON E. PARBA

Honolulu, Hawaii, USA 

musika

konserto

Sama lang gihapon ang mga awit

sa kalanggaman

nga akong hidunggan 

sa akong tugkaran matag buntag.

Sum-ol na ang ilang konserto.

Unta

dunay buntag

nga sa akong pagmata,

maoy akong hidunggan

ang lahi’ng awit nga nagagikan 

sa usa ka laing langgam.

Ang konserto sa usa ka bag-ong tingog.

ang baho

Nagtugtog ang orkestra.

Sipa nga tunog sa trumpeta,

agung-ong sa mga saksopon,

panghayhay sa mga trombon.

Apan maoy labi kong nadungog

ang tugtog sa baho de arko.

Tugtog nga tua lang

sa bakgrawn, apan

makanunayon 

sa ubos niyang kompas.

Ritmo nga maoy pinitik 

sa kasingkasing sa gitugtog nga huni.

-- URIAS A. ALMAGRO

New Berlin, Wisconsin, USA   

nangumpisal si Yolanda

Taliwala sa akong hangin ug uwan

ang kahagip-ot sa inyong panimalay,

ug sa inyong pamahaw: mga tumang pangandoy

nga miangkon kanako.

Gidayeg ko ang inyong kaisog

sa akong pagkulikot sa inyong dughan,

bisan kini ningkipos,

madungog nako ang mga tipak-tipak

sa inyong natun-as nga gininhawa, nisubli kini

kanako, miukiot sa yuta,

apan mitapot sa akong mata

ang inyong paglimot sa pag-amuma

sa akong mga igsuon--dili na nako sila mailhan;

bisan ilang mga ngalan inyong gikalimtan;

ang inyong kaugatan, inyong giutlanan.

Pasayloa ko, apan gibundak ko kaninyo

ang akong pagkahunlak, mao kining taknaa

nga akong bawion ang inyong mga kaugalingon

aron inig balik ini, ang mga kalasangan, dagat ug uwan

matinud-anong mangita sa inyong mga tudlo ug palad.

-- CINDY VELASQUEZ

Cebu City, Philippines

wala'y kapaingnan

mga hunahuna

nga mora'g mga kabayo 

nagdagan kusog kaayo 

sa dakong bukid

paingon sa pangpang dayon

nangahulog 

nagbilin og 

mga abog

-- RIC S. BASTASA

Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

lahing pagtan-aw sa akong balak nga “gikan sa kusog nga hangin ug ulan”

Wala na ang punoan sa kaymito

Uban sa mga sanga, dahon, ug goryon.

Sa kanhi gibarogan sa punoan, gahigda

Ang punoan sa saging

Nga, kagahapon, gianod

Sa usa lamang ka haguros.

Sa pagtugdon sa bidlisiw

Diha sa punoan sa saging, nakita

Ang patayng lawas nga daw way kalainan

sa natumbang punoan.

Ug diha sa maong lawas,

Gabarog ang sunoy

Nga minghoy’ng mikapa-kapa

Sa unsa'y nahabilin

Sa iyang mga pako.

-- GRATIAN PAUL R. TIDOR

Dipolog City, Philippines

haikuhit: pasiaw nga hunghong sa palautog nga kalit natugaw sa damgo kabahin sa linog ug bagyo

Hangin galanog,

galugitom. Kaputi

sa akong itlog!

Pastilan, inday! 

Panalipdi tawon ko

sa imong tanday.

-- MICHAEL U. OBENIETA 

Topeka, Kansas, USA

dinalian

kang Vicente Vivencio Bandillo

Dinalian nga magpatupi ko 

aron pirmeng gwapo.

Dinalian nga mopalit kog tambal 

aron dili sa kalit modiwalwal

Dinalian nga bayran ang electric ug water bill 

aron sa kadulom ug kauhaw makatubil.

Dinalian nga ilisan nako ang napudpod na nga silhig tukog 

aron dili unya ko malubong sa mga abog.

Dinalian nga ihatod nako ang labhonon sa laundry shop 

kay hapit nang birok giusap.

Dinalian nga tubagon nako ang nagtipun-og nga mga e-mail 

kay mahiubos unya si Mike, Ric, Ury, ug Mel.

Dinalian nga usbon ang akong kinabuhi 

kay kuyaw mahimong patayng' buhi!

-- MELQUIADITO M. ALLEGO

Destin, Florida, USA

walay dinalian

Dili dinalian nga magpatupi ko.

Dili dinalian nga mopalit kog tambal.

Dili dinalian nga bayran nako ang electric ug water bills.

Dili dinalian nga ilisan nako ang napudpod na nga silhig tukog.

Dili dinalian nga ihatod nako ang labhonon sa laundry shop. 

Dili dinalian nga tubagon nako ang nagtipun-og nga e-mails.

Dili dinalian nga usbon nako ang akong kinabuhi.

-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO

Manila, Philippines

kahigal #2

Ang taong uwagan mahisama sa gutom

nga iring sungkaban. Wa’y kahadlok mokatkat,

molayat  sa mga akmoanan. Molusot 

sa bangag bisan unsa pa kagamay apan 

magkinto nga molakaw paduol sa tinakloban.   

-- JONDY M. ARPILLEDA

Davao City, Philippines 

human sa akong mga paglibotlibot

Magsugod ako gikan sa sinugdanan.

Sa sinugdang tumoy sa taas nga hilo

nga akong nasubay.  Gikan sa akong pagliyok 

sa sidsid sa balangay sa pagkainosenti,  

ngadto sa akong pagsum-ok sa tiyangihan 

sa kahimatngon, diin wa ko hikat-oni  

kon unsaon paghangyo ang presyo sa kinabuhi.  

Unya sa akong paglusad sa mga dakbayan 

sa paningkamot, diin ang akong mga sapatos 

nangadunot sa tanto kong paglakawlakaw 

sa mga abugong kadalanan.  Magsugod ako 

gikan sa tuburan sa paglaom, ngadto 

sa akong pagtabok sa isla sa kamingaw.  

Misulod ako sa mga paril sa kahilom, 

mitambong sa mga bangkete sa panaghigala, 

ug miapil-apil sa pundokpundok sa kasilag.  

Gidan-agan ako sa bidlisiw sa mga pahiyom, 

ug ningpiksan sa mga lusok sa kagul-anan… 

Ug karon human ning tanang mga paglibotlibot, 

midangat na ako sa balkon sa handurawan, 

uban sa usa na lang ka pangandoy: Nga unta 

way motugaw sa akong paghitagpilaw  

Ning liyaliya sa akong pag-inusara.

-- URIAS A. ALMAGRO

New Berlin, Wisconsin, USA

sinugatan

Ayaw baya papasa ang pahiyom

sa usa ka kuwatro anyos. 

Kon aduna pa’y dagway 

ang kalipay, saksi pod unta bisan

ang manok nga wa’y liog. Daghan sila 

nga nanagan, daw nahadlok 

sa habo-habo. 

Pahilayo sa giingon niyang "giant," 

hugot pa sa bitbit nga panihapon 

ang paghawid sa mubo nga bukton--

Usa ka batang babaye nga gasapwang 

sa usa ka galon nga gatas; iyang kidhat 

sama sa mauwawon nga kilat.

Karong adlawa ang sabot. Ug bisan 

lamyon pa sa uwan ang humot nga aso, 

di gihapon madagit sa hangin ang kinatibok-an 

sa sinugatan. Gani masaligon ang imong anak, 

nga unya atol sa panihapon ikatug-ab ang kagutom.

Karon sab ang adlaw sa pagbalik sa tingtugnaw.

Pangitaon na sab unya pagbalik ang kaigang sa pahiyom.

-- DENNIS S. SARMIENTO

Baltimore County, Maryland, USA 

karon malinawon

ang kagabhion

lahi na gikan

dili ko makatulog 

kaniadto sa kakulba

apan bisan haw-ang 

ang alugnan

salamat nga ikaw

karon wala na

-- RIC S. BASTASA

Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

sa menteryo

ang pag-inusara

gihulagway

sa nadugta nga bulak

nga salin pa

sa miaging kalag-kalag

ug ang kalipay

ingon ra nianang kandila

nga kalit maupos 

inig biya

sa miduaw

-- GRATIAN PAUL R. TIDOR

Dipolog City, Philippines