adlaw sa minatay

Sa minteryo 

sa kilid sa lubong

ni Mama akong nabati

ang usa ka pagbulhot

sa bugnaw’ng hangin.

Ang bugnaw niyang kamot 

nga midapat 

sa akong agtang

sa akong pag-amen

kaniya.

-- URIAS A. ALMAGRO

Milwaukee, Wisconsin, U.S.A.

sa pagsud-ong

Sa tamboanan nisimang 
ang amarilyong alibangbang,

nitugdon sa akong bukton.

Kalit nihayag kining lawak,
namukhad og mga buwak.

-- JONDY M. ARPILLEDA

Tagum, Davao del Norte, Philippines

diha sa tangkal ni babe

Naa'y kinutoban ang lapok--

Sa pasipa sa kainit, mokubol.

Sa tanto’ng uwan, mohumok.

Inig dagayday, maghinayhinay 

og kahuyang, mokuyog sa baha.

Ug unya kon molagiting na, 

pastilan, labihan kakaging-- 

makatukod bisan pa'g palasyo

ug bisan lubot sa iniduro!

Pila pa kaha ka uwan-init

ang antoson sa lapok 

hangtod mogimok 

ang tawo?

-- TEA SOLON

Cebu City, Philippines

sa bukid sa marupay

Hilom ming nanglingkod

sa salog sa payag samtang 

gilantaw namo sa atbang 

ang kabungtoran 

apan kining kalinaw 

tuslakon usahay sa awit 

sa usa ka langgam nga 

nangita sa iyang kauban…

-- RIC S. BASTASA

Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

ang binasahan sa alexic sa mga sulod sa backpack ni doc mel

mangaluya sa mga bag-ang dula esprikitik sando ginailong pasiumang bahad 

sa kinuot gituok nga pangutot tinubigang kahikupos tiniguwang pagkumot
nabugway mga panaghoy gibisong tinugpahan maidlot nga kalambosan
panumbag nahipangaab hinahaling pagliab dalikayat kami hala masinayon
nga paglubok nabugok mata makonsehal nga mga sawa nagpasuling himulbol
nagkarinryong alingasahay nangopya mga panindahay alimukong pangaykay
kalaboso sa takmag mga kanding muta nga pinatupsan gituli hiyod-kayat 

sa tinalidhayng hakab nga bugnaw mga hugawanay sa ginaub-ob nga abhong
mga kutsilyo atang sa makapahimos bakak nga wamapintik gitungab sa ulay
gihay gapatuhog sa singit p.s.: hilaw kag kahaponon
hantokanag pabawon takong gilat-an hapyod kahon

-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO

Dhaka, Bangladesh

villanelle sa bilbilon og balatian

Gadasok ang gihikawan og halok, gapanilap

Samtang ganganga ang ilang mga kamot-- 

Galugway sa laway laktod sa hapuhap.

Ang akong mga kahinam kapila na gasulirap

Og dan-ag, pwera buyag, sa akong dila nitapot.

Gadasok ang gihikawan og halok, gapanilap.

Hagbay ra kong gatigom og dili maihap

Nga kapait bugti sa katam-is nga dili mahurot, 

Galugway sa laway laktod sa hapuhap.

Paawason nako ang apdo sa awit nga gahanggap

Og tigpaminaw nga ihalas og panimuot.

Gadasok ang gihikawan og halok, gapanilap.

Kubalon og ilong ang kadaghan na nisukarap

Sa pagtagbaw taman sa ginhawa og simhot--

Galugway sa laway laktod sa hapuhap.

Ang akong ihaplas batok sa makaap-ap

Nga katugnaw mopadanlog sa kaguot.

Gadasok ang gihikawan og halok, gapanilap,

Galugway sa laway laktod sa hapuhap.

-- MICHAEL U. OBENIETA 

Topeka, Kansas, USA

jazz: ala-una sa kaadlawon

Nagngislit ang bulan,

nagdungaw sa puti

nga iring diha 

sa paril gawas 

sa bintana—nagkinto-

kinto duyog sa kiay ug 

ambak sa gipaminaw.

Nagdamgo ko 

nga unta mahinanok na

apan mapasalamaton 

gihapon ko bisan pa

kon nahikawan 

og huni sa hagok. 

-- GRATIAN PAUL R. TIDOR

Dipolog City, Philippines

ngadto sa pagpanaw, dinhi sa pagpaabot

Mga sanga nga gatulisok sa langit,

Mga dahon nga nadam-ok, naghuwat

Sa haguros diha sa tiilan sa punoan.

Namalandong ko, nanghinaot nga 

Mahibalik duol niadtong tugas

Nga namuwak og mga langgam. 

Bisan sugdan ko pa ang panaw 

Karong tungang-gabii, dili nako 

Mabitbit ang itom nga mga balhibo 

Sa pak-an nga damgo kay ang takdol 

Dinhi, habog nga wala'y pamilok 

sa udtong tutok didto sa Sugbo.

Mga lunhawng dahon nga nalambod,

Mga sanga nga gahayhay og inikogan

Nga tabanog. Kataas sa pagpaabot

Sa akong kinaham nga uwan bisan

Magkalapok ang lim-aw sa kalipay!

Didto, dili mangamras ang katugnaw,

Dili sama dinhi. Bisan sa paglabay 

Sa katuigan, gapabilin gihapon kining 

Pagtukaw-- galugway sa taytayan...

-- DENNIS S. SARMIENTO
Baltimore County, Maryland, USA 

sa akong mga kaaway

Mga puti'g itlog

Kay hadlok maputla'g liog!
Lipot ray ikapanghinambog
Kay way sarang nga kaisog.

Hala, sige lipoti,
Ang sama nako nga mag-inusara
Nga magtaaktaak sa inyong banuwa
Hala, sige lipoti!

Apan pagbantay kamo
Kamo nga mga kaliwat sa tikasan--
Kamo nga mga walay batasan
Kay ang akong magunitan, aw, ako gyong panitan.

Sige, lipot lang taman sa ginhawa
Apan pagbantay kon akoy mobira
Kay dili ta gyod mo buhion
Bisan pag kinsang panuway inyong tawgon!

Usa ray tin-aw sa inyong buhat
Nga ang inyong buhat dili tin-aw
Kay kamo mga ulipon hangtod karon
Sa mga banyagang panuway sa kasadpan nga inyong simbahon.

Ingnon ko kamo mga ulipon sa kasadpan,
"Walay kahayag ang inyong kaugmaon.
Timan-i nga walay aso nga makumkom.
Pagbantay kay duol na ang akong mohukom."

-- ANIJUN MUDAN-UDAN 

Malaybalay, Bukidnon, Philippines

gugma, hangin

Adunay gininhawa ang yuta. Labaw nga mabatyagan kini sa dihang mosugod pagkabaga ang mga panganod, mao ra'g naghangos pagtugbang sa langit.  Lunlon ang hangin ra mao'y luwas molupad sa kinatas-an nga wanang. Basin ang tubig, nanamkon og huyohoy, mahimong mopakanaog sa langitnong halok. Labi na kon maghuwat pagkat-on sa tukmang haguros.

Nagbitay ang tanan sa kabugnaw. Lakip ini ang gugma. Sa pagkatinuod, bisan sa una pa, hinuyopan ang dughan. Sa paglakaw sa dalan nga nailhan na kay gibalik-balikan, o bisan pa'g sa pagkasaag, mahimong mahimamat ang makapatindog sa balhibo. Kon wala, basin nakasakay na kuyog sa bulhot sa tambutso.

Higala ug kaaway ang hangin. Kini--kahinumdom ko sa atong pagduwa-duwa sa una-- ang hinungdan nganong naglutaw-lutaw sa wanang ang akong tabanog. Ug  nganong nagngisi ka tupad nako. Apan kini usab ang nakapakagusbat, ug basin mao po'y timailhan sa imo unyang pagkapadpad. Niadtong duna ta'y gihaling kausa didto sa giduwa-duwaan natong baybayon, nahinumdoman pod nako ang  giingon sa magtutudlo: Kon wala'y hangin, wala'y mahimo. Busa, lisod kalimtan kon unsa'y mapalong ug kon nganong kalit og kahuot ang palibot.

Kining gibati dili lahi sa hangin, dili gyod makumkom. Sama sa gibug-aton sa kahaw-ang.

Kausa kita nagtupad paghigda. Nagtakilid ka, nagtalikod nako samtang gabukot og habol lakip imong nawong. Dihang gitaliwad-an ta sa kahilom, ang kabugnaw sa kagabhion buot unta nakong pasanginlan. Ang haklap gikan sa bentilador lupig pa'y nangusi, nagpahinumdom nako niadtong gabii nga lahi ang akong gikadulog.  Kon unsa'y gapabilin niyang baho, unta gipalid pod sa katugnaw. 

Akong dumdomon kadtong imong nabantayan sa baybayon-- kadtong nagbitay ibabaw sa lubi, taud-taod nga wala mobuhi hangtod kini gitanod sa habagat, nahagbong. Ug dayon nimong hunghong: Tan-awa unsa ang mahimo niyang buhaton...

-- JESSREL E. GILBUENA

Bantayan, Cebu, Philippines

mga sulod sa backpack

mangaliya sa mga pak-ang dila espiritu santo ginaingong pasiunang bayad 
sa ginoo giluom nga pangluod tinipigang kahiubos tinagoang pagdumot 
napusgay nga pangandoy giminong tingusbawan maidlas nga kalamposan 
panumpang nahisalaag hinanaling pagluib dalikyat dani wala mahinayon
nga pagtubok nadubok wala makompisal nga mga sala nanagsuhing hinulsol 
nagdeliryong alindasay nanudya nga pangindahay alimungawng panghayhay 
kalabera sa tanlag  mga kanhing musa mga kinuptanang giuli hatod-kawat 

sa sinalikwayng halad mga pughaw nga hulagway sa giagup-op nga album 
mga sensilyo alang sa makalilimos balak nga wamapatik gitangag sa ulan
gikan gapatighulog sa langit p.s.:  ikaw lang kagahapon 
handomanan padayon nakong gipas-an hangtod karon

-- MELQUIADITO M. ALLEGO

Golden Meadows, Louisiana, USA

bawok, buwak, ug balak

naatlan ko nga naniba

ang usa ka anunogba

sa usa ka puti nga buwak 

kining orchid dili ang una

daghan na ang gidimdim 

niining gabhiona

walay syagit walay agulo

dihang gitagbaw paghurot

ang kahumot ug katam-is

ug sa hilom usab gaagik-ik

ang puti nga mga gihay

sa laraw nga nilampos

ang pagdani sa pak-an 

nakapagimok dayon 

og bawok sa tago-angkan

ug sa dihang nilupad 

wala damha natisok pod 

dayon sa akong dughan

apil kining mga pulong

nga kalit lang mibuklad 

sa puti nga papel

-- RODELIO BARELLANO
Caloocan City, Philippines

sa mga lisod angkonon

(kang Yenyen)

Inighakop nimo sa hangin

Usahay abog ra ang imong masigpo.

Ang langgam nga dugay ra nimong

Gidamgo, dili gyod hidakpan.

Apan ayaw igsapayan

Kay sa tanto nimong panaghap

Masikpan ra nimo ang iyang balhibo—

Ang bulawang balhibo

Sa tinuod lang ikaw pa gihapon

Ang labing palarang linalang

Kay makadakop ka man og langgam

Diha sa kawalaan.

-- OMAR KHALID

Medellin, Cebu, Philippines

pagbalik

Ug sa dihang niuli ka

gidumog ang imong dakbayan 

og abog. Wala ka magdamgo 

duyog sa imong paglabay--

sa napanunod nga munisipyo 

nga gipuy-an pod og mga balagtok, 

sa sam-ang diin nag-igdal 

ang mga lapida ug sa acacia 

nga gitanom sa imong papa 

diin ang mga tamsi hiayon 

sa usa ka handurawan

nga nalubong uban sa kagikan, 

sa namyahok nga mga mag-uuma 

sa hacienda sa mga masupang 

nga espanyol, sa mga kalye 

sa kaguol diin gatapok 

ang mga palahubog ug banha 

nga mga iro. Nisulod ka 

sa imong kwarto nga nagdasok 

og handomanan ug mga buak 

nga kuwadro. Natay-an 

ang samin sa imong tinutokan.

-- SIMON ANTON NINO DIEGO BAENA

Bais City, Negros Oriental, Philippines

pangilin sa gutom nga kalag

kinahanglan mahumpay ang kaligutgot sa mga kalag 

nga gitugotang mobalik  ug magpabilin 

sa ibabaw sa yuta sulod sa usa ka bulan

mao nga magmatngon kita ilabi na sa atong kabataan 

basin hayloon sila sa wala mahiluna tang katigulangan  

ug dad-on sa ngiob ug galha nilang banwa 

likayan ta ang peligrosong mga dapit ug gimbuhaton 

apil na ang pagkaligo sa dagat 

walay magpakasal o mobalhin og puluy-anan karong panahona 

ug labaw sa tanan samtang ania sila naglaroylaroy uban kanato 

higpit nga gidili ang pagkamatay 

mao nga maghudyaka kita mag-ambahan sa pagsaulog 

sa tinagalan nilang pagbalik pakighugoyhugoy uban kanato 

magpasiugda kita og mga kalingawan 

magpasundayag og sadya nga mga talan-awon 

sayaw awit dula sa entablado alang kanila 

aron mahinginlan ang gipanuhot nilang kamingaw 

ang gauylap nilang kalaay 

busgon ta ang tinghaw nilang mga mata 

nga nanglugmaw og lubog-angtod nga luha 

ug isip kataposang pahalipay kanila atol sa tinuig nilang pagduaw 

nga usab maoy pagtuman sa atong katungdanan 

magdaob kita dako ug habog uyamot nga daob 

kansang silaob mabalon nila sa ilang pagpauli 

sa gingharian sa mga patay 

silaob nga maoy makapaugdaw sa atong kamingaw kanila 

silaob nga maoy mobendisyon kanato 

og kadasig nga hugtan ang atong panlimbasog dinhi 

sa abogon nga kalibotan sa mga buhi 

-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO

Dhaka, Bangladesh

ang gamhanan nga tapolan

dihay usa ka hari

minaog sa iyang trono

aron lang dampasan 

ang sagbot sa nataran

sa gapatuyang og hagok

gapiyong sa paggawas 

ug nangahas pa

pagmando sa hari  

kay lagi daghan pa

ang sagbot sa likod 

sa balay dayon nibalik 

pagsulod sa lawak kay 

gikulangan pa og tulog

-- RIC S. BASTASA

Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

ghazal sa gasalsal

Unsaon pagkupot sa kangiob sa kaugalingong pagsilaob?

Lanayon sa kainit ang puthaw apan dili ang kahidlaw. 

Ay, mga inday! Kon puti pa ko'g itlog, sayon ra unta 

Pagtalikod aron dili ko mokurog og harong sa kahidlaw. 

Apan bisan mag-aligato ang akong panit sa pagbaid

Batok sa inyong gilay-on, kawhaton ko ang kahidlaw. 

Dili nako piyongan ang kasinaw sa inyong mga hinagiban

Bahala'g kilatan ko sa matag pagdugdog sa kahidlaw. 

Bisan inyo kong malup-og, bisan lunopan pa sa singot, 

Ay, kini si Ondong wa'y undang nga mohagit sa kahidlaw!

-- MICHAEL U. OBENIETA 

Topeka, Kansas, USA

pag-ihap

Ayaw na lang ihapa ang balas 

sa baybayon sa imong pag-inusara 

kay dili ka makatumbok

sa gidaghanon niini, sama ra 

nga wala ka makaihap kon kapila 

nabasa imong mga aping sa higayon

nga ikaw nadugmok.  

Apan kon makahigayon ka'g daitol 

sa imong dunggan sa akong dughan,  

suwayi kuno'g ihap ang hinagubtob 

alang nimo. Unta makataghap ka

sa dahunog sa taob kon wap-a 

mabungog sa katahap.

-- KEVIN A. LAGUNDA

Lilo-an, Cebu, Philippines

duha ka balak bahin sa panaghigala

1.

Naggunitay kita

ning atong paglakaw

sa samang dalan.

Layo na

ang ning-agian

sa atong panagkaila.

Apan tamdon ko 

nga ikaw tinuod nga higala

kon imo sab nga nabati

ang tunok

nga akong ningtumban.

2.

Nahawan ang lasang.

Gipamutol ang mga kahoy.

Apan dunay usa 

nga nahibilin sa kilid.  

Nagtindog, sama kanimo, 

tinuod kong higala,

dihang ang ubang daghan

mitalikod ug mibiya

kanako. 

-- URIAS A. ALMAGRO

New Berlin, Wisconsin, USA

tutoki sa tago

gitamakan ang buwak 

nga gabay-ad dinha 

gawas sa tugkaran

walay pamilok

ang makabuta nga adlaw

gakapkap ang alingungot 

sa gadagmal nga tutok

pila ray asoy itom na

kilat dugdog kilat dugdog 

dinha sa gapasagad nga tamak 

sa walay katagbawang uwan 

nibukhad ang mga gihay

gitamakan ang buwak

nga nagbay-ad dinha 

gawas sa tugkaran

walay pamilok

ang makabuta nga adlaw

gakapkap ang alingungot 

sa gadagmal nga tutok

pila ray asoy itom na 

dinha sa gapasagad nga tamak 

sa walay katagbawang uwan 

nibukhad ang mga gihay

-- TEA SOLON

Cebu City, Philippines

nganong kuwang ang kahangtoran

Sa wa pa nagsugod ang iyang kinabuhi

gihulma nang daan ang kinaiyahan
ug kaalam. Mga biyuos sa bulak
nga anam-anam nga mituyhakaw
aron pag-andam sa tanghaga
nga maghatag og bugtong bunga
taliwala sa iyang pagpamalandong.

Sa pagbuka sa iyang mga mata
ang kalibotan madasigon nga moduso
sa nanaglambod nga kasinatian
aron mogapos diha sa paghinuktok.

Sa gamay nga takna nga nahibilin

(gikan sa pagbukas ngadto na
sa pagtik-op sa tilon), dalidali
kini niya nga igahin sa pagbugkos
ug pag-ukit sa usa ka mugna
nga menos sa napulo ka kaila
ang alaot nga makasinati.

Bulahan ang adik-adik

tungod kay adunay kamatayon 

o pagbasol nga naghuwat

sa tumoy sa sangpotanan.

Apan siya nga igo lang

nipabadlis sa kaalam diha sa tubig, 

gigaid ang kaugalingon sa duldol 

nga ang bugtong tinguha mahawla

ang tipik sa higayon.

Siya hungog sa kataposan, 

ug kumongkumong 

sa kahangtoran.

-- ERIK E. TUBAN 

Cordova, Cebu, Philippines

vincent

naugdaw ang gilakgilak

sa kawanangan

nalarag ang kalunhaw

sa kabukiran

naamang ang hampak

sa lapyahan

dihang imong nahingpit  

ang nahukman

-- RODELIO BARELLANO

Caloocan City, Philippines

sa hingpit nga pagtubag

naghimo ko og tigmo

ug ang bata nga gatininuod 

og pamati wala katulog 

pila na kagabii

wala pa maanad 

sa akong kalaki apan 

duna koy punto 

samtang sayo pa ang bata 

kinahanglag makahibalo 

nga dunay mga tigmo 

nga mosumpay ra 

sa mga pangutana

nga tingali sayon ra 

mahibal-an kon huwaton

hangtod sa kamatayon

-- RIC S. BASTASA

Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

tankaka

Gibukotan ka

sa lubot nga galaway

ubos sa sanga--

dagway mo daw maskara

sa langawng' dako’g mata.

-- DENNIS S. SARMIENTO

Baltimore County, Maryland, USA 

gubbinal sa gibunol

Gansang-gansang ang kahayag sa gibang nga bulan

Nga mihalok sa kagiron nga aping sa kalibotan.

-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO

Dhaka, Bangladesh

panaw sa pangamuyo

Kakutas sa akong nalakat, kataas na sa nakatkat!

Kadugay ba kaplagon anang tunhay nga kalipay!

Unya, sa akong pagtidlom sa kahinanok, unta

Matultolan na gyod nako ang bag-ong lapyahan… 

-- JONDY M. ARPILLEDA

Tagum, Davao del Norte, Philippines

luha sa gugma, gula sa labirinto

Asa naman ka 

karon? Nangita ko sa imong tingog 

bisan sa ilalom sa akong habol 

nga nanimaho pa sa imong singot. 

Gimingaw ko sa lasa 

sa imong laway, alimyon 

sa imong ginhawaan, ug pako

sa patay nga salampati diha

sa imong mga ngabil. Naa ba kaha

diha sa nagpasad nga mga condom 

ang salin sa imong bulbol? 

Sa kahayag sa poste, nahumod

ang kagabhion nga napilo sa panid

sa mantalaan, naghulma og

lutaw nga lungon.

-- SIMON ANTON NINO DIEGO BAENA

Bais City, Negros Oriental, Philippines

sa tungang gabii

kasakit sa dunggan 

kon mamati sa uwang

sama pod diay

kasakit sa dughan
kon di ko madunggan

-- LESLIE S. NUÑEZ

Compostela, Cebu, Philippines     

kon ang bayolin: hubad sa balak ni Hafiz

Kon 

Ang bayolin

Makapasaylo sa kagahapon

Kini mosugod pagkanta.

Kon ang bayolin moundang pagkahasol

Sa umaabot

Ikaw mahimo’ng

Ingon sa hubog nga samokang mokatawa

Kana nga ang Ginoo

Mopahirag 

Ug mosugod pagsudlay kanimo ngadto

Sa Iyang

Buhok.

Kon ang bayolin makapasaylo

Sa matag samad nga hinimo

Sa uban

Ang kasingkasing mosugod

Pagkanta.

(gikan sa Inenglis ni Daniel Ladinsky) 

Gihubad ni: 

-- URIAS A. ALMAGRO

New Berlin, Wisconsin, USA

higgs boson

Ang kataposan sa kawanangan

gasugod diha sa sabakan.

Ang kataposang ginhawa

gahagwa sukad sa unang uha.

Ang lunhawng' palibot

gipaabot sa pagkadunot.

Ang paghimugso sa kalibotan

ang sinugdanan sa kataposan.

-- GRATIAN PAUL R. TIDOR

Dipolog City, Philippines

kinabuhing lamian

(alang kang inday Hanna Vernice)

Gitunolan ko ni inday og kutsara

sa dihang nakita ko niya nga gakinamot,

gakumot sa bahaw nga gisabwan og monggos

salin sa iyang paniudto ganiha.

Siguro nahibulong gyod si inday 

nganong kanunay baya akong kamot

mao gyo'y ikandos sa pagkaon kay modayon

siya'g pahinumdom, “Wa man ka nanghunaw!”

Apan, ay, kalami unta og makahigayon ko

pananglit og pangutana inig dako unya niya 

kon ang tanan nga ihukad ning kinabuhia
madala ba kaha niya'g kutsara. 

-- JIN D. GARCIANO 

Camotes, Cebu, Philippines

ang inyong ubos nga mamamaktol

Naa ba ka'y buot pahamtangan og silot

Labaw pa sa urom? Hala, tusluk-tuslokon nako 

iyang hulagway sa tayaon nakong dagom!

Kanang labaw pa sa bakya ang baga'g

nawong, patuloan nato og kandila?

Magdagkot pod ta'g lain uban 

sa usa ka basong tubig, itlog, ug puting papel 

diin ang ngalan sa imong kaaway

akong yamyaman, dayon lumsan og luwa! 

Nia pa: kanang iyang ngalan

akong ipangaliya sa hanging itom hangtod 

makalibang siya'g lansang, bildo, ug uban pa.

Ug kon siya buta, bungol, patay-limod 

sa iyang binuhatan--buaya og kinaiya-- ay, 

ako ra'y bahala ana. Ayaw'g kabalaka kon

wa'y ka makuot sa imong bulsa. Kining akoa

pangalagad ra. Sama sa saad, wa'y bayad!

-- ADONIS R. ENRICUSO

Dumingag, Zamboanga del Sur, Philippines