bulahan ang makapahilak sa labing gamhanan

I.

Pwera buyag baya sa mananabtan! Bus-ok tuod kanunay 

iyang tiyan bisan pa man og ang kataposang bahandi

igo rang tuwaran sa tigkawot og lubong. Pagkahayahay

sa iyang inadlaw nga pakigsawo ug pahimulos sa dili-

matagbaw nga uwag sa Manananggot kansang binuhi

nga uwak mangiti usab matag tabisay sa mga kandilang
gitilaan ang pabilo sa gapalibot nga kabugnaw duot

sa kabukogan. Pun-on og mga bakho ang kahaw-ang. 

Ug unya moawas gihapon—wa’y pakyas, di malimot—

ang gabon ug yamog diha sa gauha nga mga udlot.  

II.

Na hala, buk-a na ang garapon sa mga limos! Pauwani 

og mga sensilyo ug linukot ang mga palahubog diha

duol sa taboan. Lakip sa bakol nga mangunguot, suholi

sila nga molayat sa mga lubnganan bisan pa’g gahulga

ang mga aw-aw ug uwang. Sa baylehan sila tultoli!

III.

Pwera buyag baya sa mananabang! Bisan dili pa siya

motambol samtang gakiyodkiyod ang mga kundatan

batok sa tanang tunglo sa signos, ang iyang hapuhap ra 

ang igong mohabwa sa gabalikos nga sinugdanan— 

gagamot og kahayag, gabuswak og laing kalibotan

nga dili malipong bisan pa’g hagbay rang gatuyok.

Gani, siya ra’y paminawon sa raynang gabilangkad

pagtuman sa iyang pagbuot nga moutong og mosyaok

hangtod molugwa ang umaabot nga hari: ipatuwad

aron sagpaon ang lubot sa dili pa sa trono motugkad.

-- MICHAEL U. OBENIETA 

Topeka, Kansas, USA

tinagoan

Mihunas ang malinawong 

dagat. Migimaw

ang nagpahipi nga bildo. 

Dako ug hait.  

-- DELORA SALES-SIMBAJON

Butuan City, Agusan del Norte, Philippines

subay ni bob dylan

Pila kaha ka buok mga bata

ang buot matawo

gikan sa pugas sa mga binatilyong  

midagan ug buot magpakabuhi 

sa mga eskinita ning syudad --

mga eskinitang triangulo, talinis, kinutsilyo -- 

midagan  aron moeskapo sa mga aninong  

nagpahipi sa mga posteng  

pinatyag suga, nagmaskara, nagtakuban,  

mga posteng puno sa aslom nga mga paskin,  

ning bulok nga prutasan sa syudad? 

Pila kaha ka buok dalagita ang buot  

moharong og tinutokay  walay tabon-tabon

naghuwat sa mga eskinita 

sa naandang mga baho, 

naghuwat  sa mga binatilyong mieskapo  

ngadto sa mga mabawng tubig 

walay lawod nga padulngan,

naghuwat ang mga dalagita 

nga nagsugod na og pangalarag, 

dili sila mga ulay

sa tinghulaw.

Unsa kaha kalapad sa mga dagat ang magpalatas 

sa mga binatilyong ginapos ang mga kamot, 

tinakpan nga mga baba, 

ginaid nga mga tiil

bisan pa sa kabughaw sa mga langit 

o sa daghong sa mga kompas nga mipunting sa amihan 

mitultol sa walay pagtapos nga kapunaw-punawan.

Pila kaha ka buok mga pintas nga piyer 

sa baybay nga mikawhat sa mga balod  

buot nga dunggoan, 

buot timonan, 

sa mga binatilyong naputlan og  mga dila 

nahupsan sa mga panumpa; 

ang mga lapokong kanal naughan,

mga sakayang papel nahutdan sa hangin, 

nasangad sa pagbara sa mga tutonlan 

ug pagkapupos sa unos sa mga layag, sa baga 

sa mga binatilyong natadtad

sa  kayugot sa kinabuhi ug sa gugma.

Miaslay ang ginhawa sa mga binatilyo--

dihay mga pulong 

nga buot luwaton, pasanayon,  

didto sa nagbuy-od nga mga pinuy-anan 

ubos sa mga gisumpang panganod.

-- ESTER TAPIA 

Kathmandu, Nepal

kay dili swak

Kuwidaw sa tabas

nianang imong dila—kanang

imong pinakatay nga ningwisik

sa mga gaunlang luas

taliwala kanato. 

Tinuod, dili kita swak ug 

wala kitay mga pusod nga

ikabugkos. Walay kagahapon

nga nakigdulog nianang 

mga lumot sa habol nga imong

gihapin kanako. Walay tando.

Bisan pa man niining tanan,

wala kay katungod nga mosusi kon

ang ania dinhi sa imong atubangan, karon, 

mahisama nianang imong kinaugalingon.

Tungod kay, sukwahi sa imong swak, 

sama kini sa mapinanggaong inahan, 

gahago og laylay sa iyang anak

sa matag tungang gabii. Gapatutoy

bisan gutom. Mopupho sa mga mumho

ug igit. Molahutay sa tanang pasmo

ug hilanat. Dili mangayo og sukli. 

Busa, kuwidaw. Ayaw pasulabi.

Ayaw kini itandi labi na nianang

walay mga perlas nga ikalabay

sa baboyan. Kay basin, basin baya

kon mahinayak, kon mosugmat,

didto ikaw ibartolena sa iyang

tagoangkan.

Aron biyaan.

Aron sa hingpit hikalimtan.

-- CORAZON M. ALMERINO

Los Angeles, California, USA

kurbada

gisubay mo

ang matag kurbada

nianang imong hawak

hapyod-hapyod sa bat-ang

atubangan sa liki nga samin

wala kay laing nakita kon dili

ang naghagdan nimong bilbil

molingi ka nga nagkusmod kay

dili ka sama ni kuan nga dali ra

masul-ob ang ingon ani ug ana

gisapot ka sa imong nakita apan

wala mo paminawa ang kahilom

nga namintana sa akong mata

diin gisamin ang ikaw ug ako

nga nagpabilin taliwala 

sa pagburot o paghiyos 

nianang imong bilbil

-- DAVE PREGONER


Lapu-Lapu City, Cebu, Philippines

hingyap

Mahagkutay manggud yana.

Aada ha im’ hunahuna nga

Pagsagka mo tikang ha dagat,

Pakauli ha iyo balay, magpapatola 

Ka kan im’ arog, mahigop han 

Sabaw han ti-aw, ngan

Maghuhuma paglatag han banig.

Pabay-i kun agap pa.

Asya ini nga mas madagmit 

Dumamo an mangirisda kontra

Han isda ha Maqueda Bay. 

Mga hagkutan manggud kamo,

Siring mo. 

Kundi sige nala. Yana nga di na damo

An isda, mag-aarisgar an kabataan 

Nga mangaram, magtapos, magbiling

Hin iba nga pagkakabuhi-an.

Makakapamunay na an mga masag. 

Makakapahuway na an dagat.

Waray la unta trawl.

Waray unta sagad.

-- ERIC ASEO

San Julian, Eastern Samar, Philippines

uloran

didto sa layo

kahayag makapaso

dinhi sa sanga

nangapkap ko sa bunga

sa punoan nga buta

-- DENNIS S. SARMIENTO

Baltimore County, Maryland, USA 

wanang

Rosas kuno 

sa wanang

akong gigasa 

sa iyang anak--

dalikyat ra 

ang pagkahimamat sa tubig 

kay walay tubig nga makatuhop 

sa hangin.

Rosas kuno 

nga gitanom sa yuta

ang gasa nga angay 

sa iyang anak--

binisbisan 

gitanom sa tubig 

human putla.

Gitubag ko siya 

nga ang wanang

ang akong ginikanan--

ang sabakan niini,

among yuta,

among tubig.

Gilabay niya og lapok 

akong baba; nakuyapan siya

ug ang dughan sa iyang anak

nadat-ogan.

-- DESIREE L. BALOTA


Talisay City, Cebu, Philippines

awit sa magbubuhat

I. 

Aslom ang liso sa kalamansi, apan
kini ang tulbok sa atong kosmos.

Tam-is ang duga sa mangga, apan
diri nikuliba ang tubod sa nebula.

Parat ang balas sa asin, apan
kaspa kini sa atong galaksiya.

Pait ang ginaling nga kape, apan
diri gihulma ang yuta ug planeta.

II.

Aslom ang singot, apan kini ang tulbok
sa akong pagkayod-- ang kunot sa
kamot, sa kalisod ug paningkamot.

Tam-is ang dugo, apan diri nikuliba
ang tubod sa akong damgo--akong
handuraw nimo matag pukaw nga adlaw.

Parat ang laway, apan giugom nako
ang asin aron mahinlo ang bungbong
sa akong ngipon, ang atop sa akong dila

Pait ang kinabuhi, apan diri
gihulma sa imong pag-amuma
ang uniberso sa atong gugma.

III.

Gihinlo nako akong baba. 

Gahuwat

ang halok sa imong baba,
ang tilaw sa imong laway,
ang gilok sa imong kilay,
ang banlaw sa imong dila.
ang sinugdanan sa tanan.

tam-is, aslom,
parat, pait

sa panganod nako
nisangpit.

-- MIGUEL ANTONIO B. GARCIA  

Zürich, Switzerland

yamog sa pagsubang

talidhay 

sa adlaw mitapsing 

sa dahong gatulo

ang luha

-- JOVANIE B. GARAY 

San Isidro, Davao Oriental, Philippines

berso

ang mga imahen

bitoon sa kangitngit

ang mga pulong

lumalabayng panganod

ang metapora

lagyong planeta

ug ang kahilom—

uniberso

-- GRATIAN PAUL R. TIDOR

Dipolog City, Zambonga del Norte, Philippines

taraubon

An nahiabtan ko na la, mga harigi san mga balay 

nga akon ginsisinurot-surot ngadto sa dagat 

(kun diin ak nahibaro paglangoy) 

para bisitahon an nahibilin nga mga naglabay.

Waray na didto an hataas nga bato san akon pag-abot.  

Kagab-i, ginpainop ak nga natungtungan ko na ini. 

Ngan nahikit-an ko an kahalapad san hubas                                                                                   kun diin ginpapadayag an talagudti nga sekreto san dagat. 

Waray kabataan nga namumurot san mga buskay 

sugad san amon sadto gin-uuyagan.

Aadto, gintutusok nira an kakunat san panit san balat, 

igpapaligis sa sigad an nahidagsa nga walo-walo. 

Naghinglo na ini nga lugar san iba nga anit. 

Pinanhiluan an ira huna-huna san kapuot 

san diri dinudutkan nga basura 

samtang padayon an kapalid san naaarab 

nga barahibo san gin-iihaw nga ayam. 

Waray na namamangti ngan nanunulo. 

Makuri umidlang an siwak sa tubig nga ginlubog 

san hanang. Pipira nala an bato nga gin-uukab 

san pag-laom nga may-ada nahibilin nga masag, isda, 

o pugita san paghubas. Kun may-ada man makakasamad 

san rapadapa, diri umang o sarad kundi mga lata san sardinas. 

Pira nga kag-anak an waray umilob san hapdos

sadton gindaay san lara san kadagatan an ira kabatan 

san magpasipara ini nga tungtungan an hataas nga bato. 

Didto sira nahibaro pag-ampo. Nakilala nira an patrona 

nga pasasalamatan san mga nasisibad nga grasya. 

Pero san inagi nga Soleda pipira nala an umupod 

sa propsesyon sa dagat. Magabok an bandiritas 

nga nararabtas san hangin ngan nagkalutaw sa tubig 

kahuman bumuhi san ira mga baloto. 

Sa akon inop, magkaupod kami san kabataan 

Diri ak nabati san ira ginhuhuring ngan tigda 

sira nga nagkawara pag-abot san taob. 

Waray ak mahitultol san dalan paggawas. 

Siniplatan ko an pagkamang san balud, 

ginsusukol an iya pagbulos.

-- REYNEL M. IGNACIO 

Calbayog City, Samar, Philippines

damgong tuwapos

sa imong pagmata 

gisugat ang imong panan-aw

sa imong kaugalingon nga nagbarog  

sa tugkaran sa balay nga gipanumpa mo

nga dili mo na balikan

ug diha-diha gidaog ka sa kamingaw 

samtang gasud-ong sa imong lawas 

nga nahiugbok sa gawas sa bentana 

sa lawak nga dugay 

mo nang gilubong sa kalimot 

uban sa nagmalinawong mga anino 

nga gihan-ay sa sulagmang panagbagat

sa kahayag ug kangitngit 

diin gidamgo mo kining tanan

-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO

Dhaka, Bangladesh

sumpayi ayaw ang gabii

Husto na ni ayaw sumpayi ang kangitngit

Aron maputol ang patayng damgo

Mapusgay ang urom sa kagabhion.

Bisan di ka buot tumban ko

Ang atong mga tunob aron mabuni

Matambog sa bung-aw ang mga panghupaw.

                                                

Kalimtan ko ang lanog sa imong mga katawa

Aron maluwas ang kabuntagon sa paghikog

Bisan sa likod sa bumubuswak nga banagbanag.

-- ERNESTO D. LARIOSA

San Fernando, Cebu, Philippines