10.30.2013

duaw


kasadya sa lubnganan
tibuok gabii ang kahayag
nga labaw pa sa baylehan

kanta taman sa ginhawa
yarok hangtod buntag 

gakatawa ang kalabera 


-- MICHAEL U. OBENIETA 
Topeka, Kansas, USA

ayawg tumbi ang mga pantiyon sa nobyembre


Nagganayan nagpunsisok na upod sila sa sam-ang
alang sa pista kumbira o reyunyon.  Kitang wala makakita
kanila nangugbok og mga kandila, nanab-ong og mga
lukong sa bulak, nagbasabalak sa mga epitapo. Ug kita
naghisgot bahin sa mga relo ni Fidel nga nangligid didto
sa kalubngan sa aseras sa Leon Kilat


-- MELQUIADITO M. ALLEGO
Mount Dora, Florida, USA

10.28.2013

nayutanasya


kang Melquiadito M. Allego

(Tungod sa taman niyang pamugos, gituman ko ang iyang hangyo 
Nga tangtangon ang baga nga putos sa bibingka niyang kasingkasing.
Paingon na mapan-os, apan makaon pa. Medyo nagmantika na lang.
Nakahungaw na ang nagpuot niyang kahiladman. Siya inablihan na.)

Nayutan na siya.


-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Manila, Philippines

aftershock


Nakay-ag kalit ang among paniudto.
Misulbong ang suliyaw sa palibot.            
Gibukotan dayon mi ni nanay
sa iyang mga bukton.

Natangkas ang mga tabil
sa among sala. Miligid ug nangambak     
ang mga inampingang butang sa estante
lakip ang kuwadro ni tatay
napusgay sa salog! Mitiyabaw si nanay.

Ug bisa’g naugdaw na ang dilaab 
sa panghitabo, hangtod karon nasinati 
gihapon sulod sa among panimalay 
ang pagkahugno. 


-- JONDY M. ARPILLEDA 
Davao City, Philippines

10.26.2013

sampayna: usa ka pasumbingay


Kining nagumon 
sa ginhawaan-- gilain 
ang mapuslan, gilimpiyohan
sama sa pagsabon 
ug pagkumot og dahon sa labana 
o di ba kaha ubod sa linghod nga saging
ug unya pino-pinohon 

ang maanyag nga mga pulong:
ukay-ukayon uban ang lamas 
sa mga pagbati hangtod mohumok, 
moalisngaw ang kahumot,
tagamtamon ang kalami 
ug saw-an sa kaliwatan.


-- JON R. SAGUBAN 
Iligan City, Philippines

kahidlaw


Kon sapian pa lang ko, 
mag-ulian unta ko sa Pinas 
kada buwan. Ug dayon didto sa among bukid, 

mag-anag ko'g mais,
mokao'g manggang hilaw,
mamutong sa among kalubin-an,
mangisda didto sa Bunawan,
maghigda-higda sa duyan
samtang magbasa'g libro,
magkigdula sa mga pag-umangkon,
magluto'g samporado matag hapon,
magsakay sa habal-habal. Unya, 
kon kapoyon na, maghigda-higda dayon ko
sa payag, maminaw sa gadasok nga huni 
sa hangin nga moduyog ug moduyan nako
hangtod sa akong kahinanok.


-- JAYSON E. PARBA
Honolulu, Hawaii, USA

10.24.2013

mga tipak: mga mubo’ng balak


Balita

Usa ka mariposa mibatog sa akong bukton.
Postcard nga nagpahibalo kanako
nga mibiya nga wa nay pagbalik ang nagpadala. 

Mga Tubag

Sa di pa ako mahikatulog, ang nagkang-ang bintana
mopalusot sa mga hunghong sa kangitngit
ug sa mga pangutana nga nagpadulong kanako
kansang mga tubag akong gidahom
nga mokilab unya sa tilon sa akong mga damgo.
Samad

Ang kutsilyo sa panahon.  May dugo
nga naduhig sa iyang sulab. 
Kinsa na man say bag-o niyang nasamdan?


-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA

balili


nagpatuyang og tubo
ang mga balili
atubangan sa balay

matod pa
sa among silingan
angayan na daw ning dampasan
aron di puy-a'g bitin

apan bisan pa ma'g gasiwagkang
ang ilang pagtubo, makatapol
ilang kanindot labi na'g diha 

sa ilang pagpanuyhakaw
halokan sa bidlisiw
ang salin sa ulan
sa miaging gabii


-- GRATIAN PAUL R. TIDOR
Dipolog City, Philippines

10.22.2013

tulo ka lanog



Usa ka bata nagyuko nga nanghagdaw og mga buwak sa iyang mga tudlo nga nagtipig og kahayag ug mga gasa. Usa ka tawo nagbasa og mga pulong naglingkod naghawid sa mga panid sa iyang mga tudlo nga nagtipig og mga dilaab ug mga anino. Mga tudlo nagdugtong... Nagbasa, naghagdaw, ug naghugpong. Usa ka bata nanghagdaw og mga buwak. Usa ka tawo nagbasa og mga balak.

-- MICHAEL U. OBENIETA 
Topeka, Kansas, USA

yutanasya


(Sigon sa kataposang testamento ug panugon,
Hinayng' gipanangtang ang oxygen tank ug IV tubing
Dubok na ang utok. Nahiugnok ang kasingkasing.
Dili na siya mag-antos. Siya na malinawon na.)

Yuta na siya.


-- MELQUIADITO M. ALLEGO
Mount Dora, Florida, USA

10.20.2013

sumbalik-tutok

kang Ric S. Bastasa

naghikog
nga gabitay

dunay usa ka luha 
ubos ug ibabaw

lima ka pilok
imong usa ka mata

padak-a


-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Manila, Philippines

pasumbingay


Atoa karon ang higayon. Dali, 
kuyog nako sa pungkay 
sa bungtod, ug atong subayon 
ang mga natagak nga mga bituon.
Ug didto, ato pod suwayan
pagpaminaw ang hungihong
sa tigmo diha sa inanay 
nga pagbukhad sa mga dahon 
sa kipikipi taliwala sa kakamig 
sa tungang kagabhion.  

Unta di ka madani
sa mga nagpangidhat
nga kawanangan, ug unta
matubag nimo ang dayag 
nga mga tanghaga 

ning dughan. Apan pananglit, 
dili nimo matugkad kining 
akong gitinguha, hangyoon ko ikaw: 
sa dili pa kita molugsong, unta 
sayawan natong duha ang gabansiwag
nga taghoy sa buwan.


-- JONDY M. ARPILLEDA
Davao City, Philippines 

10.18.2013

tutok

padak-a
imong usa ka mata

lima ka pilok
ubos ug ibabaw

dunay usa ka luha 
nga gabitay

naghikog


-- RIC S. BASTASA
Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

anod


Wala nako mahisabti ang dagat.
Nganong sa buntag hapsay ang anod ngadto sa baybayon,
ug inig hapon manghabwa sa iyang kahiladman: lanog 
ang pagpanghasi inubanan sa nagkagutay-gutay nga mga lusay.

Tingali, buot niyang ipasabot nga dili sa tanang panahon
masukod ang ritmo sa kinabuhi. Usahay,
pasagdan ta lang ang iyang pagkayab-kayab

bisan pa’g wala na siya mahitumong sa takna.


-- JIN D. GARCIANO 
Camotes, Cebu, Philippines

10.16.2013

duha ka balak ni Rene Char gikan sa ininglis ni Sussane Dubroff


Kining Aso Nga Nagdala Kanato...

Kining aso nga nagdala kanato igsuong babaye sa bara nga misip-ak
sa dakong bato ug sa panganod nga miabli sa langit.  Wa siya masilag
kanato, iya kitang gisagop nga ingon kanato, nihit nga mga gagmayng 
sapa nga giamuma sa pagkahuyang ug sa kalibog, nga may mga gahi’ng
apapangig ug usa ka bukid sa atong tinan-awan. 


Katigulangan

Akong nakaplagan ang hinanaling kamatayon sa kilid sa dakong bato,
sa nagbukas nga katre ug iyang mga suok, sa silong sa kahoy'ng igos.*
Way timailhan sa mamumutol og kahoy: ang matag buntag sa kalibotan
mibuklad sa iyang mga pako sulod sa giladmon sa kinalamlang gabii.

Nia dinhi, sa way akong pagsublisubli, gibuhian sa mga tawhanong 
kahadlok, gipalandong ko ang akong paglubong ug ang akong pagkabanhaw.

_________________
* kahoy’ng igos - fig tree

Gihubad ni:
-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA

uwan

Ang kalit
nga pagbunok,
giduyogan
sa kasikas
sa mga nagdali
og pamuklas.

Ug ang hayhayan
nga gibiyaan,
dali-dali nga
gipangkapyotan
sa gagmayng
kalibotan.


-- GRATIAN PAUL R. TIDOR
Dipolog City, Philippines

10.14.2013

dinali-dali, kinawat-kawat


Ang albinong bitin misulod-gula sa langob.
Gasaghid-saghid sa nangigdal nga ugat
sa ibabawng bahin sa ganghaan,
Nag-anam kabasa ug kadanglog.
Nagbaha ang sapa. Dalugdog ug kilat ug liti.
Misidlit ang taligsik. Utong, siyagit, kurog.

Gapangumo ang upat ka mga tiil!


-- MELQUIADITO M. ALLEGO
Mount Dora, Florida, USA

etheree: mananahi sa rally

Kon
inyong
matigom
ang hinuyop
nga tanod-hangin,
sul-obon pod namo
ang gibiste sa wanang.
Matangkas ba ang kasakit 
gikan naburda ang kawad-on?
Kon makatahi mo’g tanod-hangin.

Kon ang pagtahi og tanod-hangin
makat-onan ninyo’g mabansay,
tudloan ba ninyo kaming
modispuga’g pahiyom
sa samad-paglaom?
Yano ra kamo
nga motangkas 
sa mga saad.
Ay, igo 
na!


-- DESIREE L. BALOTA
Talisay City, Cebu, Philippines

10.12.2013

paghubad sa duha ka balak ni Shin Yu Pai


Aswata ang tabil sa bintana diha sa lawak.
Ipahimutang ang tin-aw nga botelyang bildo
diha sa akmoanan. 
Aduna'y pinintalan inig
subang sa kabitoonan.

...

Martilyoha ang lansang diha sa samin.
Ipahimutang ang mga tipak
sa biniyaan nga luna
nga naa'y hawan nga lantawan
sa langit.


-- MICHAEL U. OBENIETA 
Topeka, Kansas, USA

sukna ni junior


Nganong matag ihi ni Tatay sa banyo
dugay man kaayo siya didto?

Ug nganong gikan siya migawas,
nanagbitay gihapon ang iyang mga singot?

Sugaton dayon siya ni Nanay og:
“Pesteng yawa! Letse! Animal! Igo ra nimo!”

Hahay, makalagot gyod bitaw ning tubig
nga haskang hinaya motulo!


-- JONDY M. ARPILLEDA
Davao City, Philippines 

10.10.2013

kadto


ihayang ang imong mga kamot
dayon ipatakilid aron makita mo 
ang iyang anino diha 
sa bungbong sa imong lawak
silong sa gaamag ug lingin
nga suga

aron labaw kang magmalipayon
balikan nimo imong kabatan-on
ug pangitaon didto 
ang imong iro
gaaw-aw.


-- RIC S. BASTASA
Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

lanog


"When I was young I never needed anyone.
And making love was just for fun.
Those days are gone...”
 -- Eric Carmen

Nagkalawom akong pagpanaw
sa dulom ning langob, ug naglanog
ang imong pagsangpit kanako.
Wala ko'y laing makita gawas sa
imong nawong.

Buot tika abton taliwala sa wanang
lingkawas sa inusarang paglatagaw.
Inig buswak sa kahayag, wala ko'y 
nahimasan gawas sa salin 
sa kahidlaw,

gatulo sa  kahaw-ang. Ug unya,
nasapawan ang imong sangpit 
sa suliyaw sa kamingaw.


-- TON DAPOSALA
Cagayan de Oro City, Philippines 

10.08.2013

kilumkilom sa oktubre


Samtang giyarok nako ang ika-limang San Mig Light sa usa ka inato nga imnanan sa Pasay naalinggatan kong milingkod sa atbang lamesa ang usa ka niwang apan tigson nga lalaki kansang trabaho klaro nga patulo sa singot. Ang iyang edad naa sa mga 25 hangtod 30 anyos. Nag-inusara siya. Mi-order siya og Red Horse litro ug miyanghag sa TV nga nagsibya sa balita sa alas sayis kabahin sa labing lab-as nga kalamboan sa pork barrel scandal. Sa iyang tinutokan sa screen klaro nga wala siyay nakita o nabati, nga wala siya sa kaugalingon. Wala siya sa kaugalingon. Sa akong pagtimbang-timbang dako ang kalagmitan nga naghandom siya sa ilaha, nga gimingaw siya sa pinangga niyang asawa, nga gihasol siya sa katahap unsa kaha kon tungod sa kadugay na niyang wala mahiuli nagluib kini, nga kalit gihakop and nayagaw niyang alimpatakan sa katam-is sa ideya nga karong gabii mohigda siya sa riles sa LRT taliwala sa mga estasyon Libertad ug Buendia ug magpaligis sa unang biyahe sa tren gikan sa Baclaran paingon sa Monumento.


-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Manila, Philippines

syudad


Dunggo sa pantalan, 
milusad ako ngadto sa syudad 
nga nagbuklad daw mga panid sa daang magasin
kansang mga letra hanap ug di mo na mabasa.
Nanagsingkit nga mga bilding,
mga karaang simbahan, mga hotel,
lainlaing kabalayan, mga hospital,
ang daku ug maayong pagkaguardya nga prisohan.
Sa nanagsambod ug gahob nga mga kadalanan
misum-ok ako ngadto sa nagpunsisok nga mga katawhan.
Mao kini ang syudad. Ang iyang libolibo ka mga nawong 
nga way usa nga imong ning-ilhan.  Ang libolibo ka mga nawong 
nga way bisag usa nga nakaila kanimo.  Ang panagsagol
sa kaanindot ug kalaksot, sa kagahob ug sa kamingaw.
        
-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA

10.06.2013

balitaw sa tingdalag tingtagak sa kabatan-on


Bulawan sa batan-ong Oktubre Neneng
Nanglupad na uban sa mga barungoy
Tadlas sa mga lawod ning kasingkasing
Nagsungsong sa mga timogong huyuhoy.

Oo, ang timon nga mopadpad sa baroto,
Ang hanging motisok sa liso sa halok
Diha sa mahamis aping sa dagat mo
Nia na sa lapyahan tang nahinanok.

Ug mohuros na usab sa mga piliw
Ang amihan sa latagawang pagbati
Malinglahon sa mga saad moagiw
Ug sa mga balod sa dughan mogisi.

Ang mga layag ta Neneng namukhad na
Nagtiklop nagsalod sa mga hutuhot
Nga gibuga sa gatalidhayng katawa
Hangtod kanus-a pa kanimo malimot.

Karon ug unya mosibaw tinikbong ta
Mga balod mosuyla sa puting balas
Inanay makutaw sulog sa sonata
Nga giugom sa kagiki mong nabanlas.

Hinog na ang mga tipay sa balirong
Kang kinsang pahiyom akong ikuwentas
Kang kinsang mga ngabil akong isab-ong
King pungpong sa mga kinuptanang perlas.

Nag-awit na ang mga balod ta Neneng,
Nagduhawit sa baybayon sa Parnaso
Ning bulan sa nangatagak kasingkasing
Mibuhagay na ang balitawng' gaaso.


-- MELQUIADITO M. ALLEGO
Mount Dora, Florida, USA

sa yuta


Diha sa bilahan sa yutang imong padulngan
Nahaw-as ka sa igang nga lim-aw, nagputos kanimo 
hangtod mibangon ang banagbanag.

Nahimugso ang tyabaw sa imong pangindahay 
nga gakson ka sa daghang katuigan sa dili pa sakmiton 
sa sabakan sa yutang imong padulngan.


-- JON R. SAGUBAN 
Iligan City, Philippines

10.04.2013

kabog


Gihadlok sa akong ig-agaw
akong pag-umangkon. Ang kabog-- 
hala!--abat kuno. 

Buot unta nako siya pasabton
nga ang kabog sama ra adtong langgam
nga mibatog sa mansanitas, ug dili pod
lahi sa alibangbang nga nagtabok-
tabok sa kabulakan. Apan 
mikaratil na siya og dagan.

Ug wa na niya masaksihi ang malipayon
nga paghadyong sa kabog ubos
sa kabitoonan.


-- GRATIAN PAUL R. TIDOR
Dipolog City, Philippines

helicopter


Atol sa ting-init, ang bunga
sa maple tree daw helicopter,
nahagbong. Karon, sa pagbalik
sa tingtugnaw, wa’y limbong kini
nga naugbok daw gibug-atan
sa kinaiyahan nga nadugta.

Apan kon ako ang papilion,
kana di ko  buot itandi sama sa bunga.
Kon tugotan, huna-hunaa, sama ko
sa dahon. Inig pamuypoy sa batiis
og bukton, buhian ko ang paghawid
sa sanga. Unya sa di ko pa matugkad
ang yuta, balibalihon, tuwad-tuwaron
og ilad-ilaron yuna ko sa hangin.

Mao kini ang nahitabo karon, nakita ko
ang kalahian sa dihang dungan nahagbong
ang bunga og dahon sa maple tree.
Apan ang bugtong kong’ saksi
mao ang gangis nga nibiya sa hilom.

Ambot ngano? Nahadlok kaha kini 
nga tukbon sa gakulob ko nga anino, kun
di ba kaha sa kapuol sa talan-awon?
Hinuon, di ko sab mabasol ang gangis
nga gabudlat gani diha sa dahon 
nga wa'y imik. Unsa pa kaha 
kon mapuling na kini inig bunggo 
sa gahelikopter nga bunga.


-- DENNIS S. SARMIENTO
Baltimore County, Maryland, USA 

10.02.2013

desperada


Kadtong gugma nga gisaad sa balak
akong gihinayhinayan og pangita sa mga panid 
sa libro, kalendaryo, ug mapa diin unta ikaw 
akong mahikit an, apan dili man dia'y yano 
ang pagsapnay sa mga pangutana 
nga sa tinud-anay wala mahitultoli sa takna. 
Kay kon palabihan paggukod ang tubag, kuyaw
molahos kini sa wala'y kapa-ingnan.


-- JIN D. GARCIANO 
Camotes, Cebu, Philippines

lab-as


Nganong di man gyod ka pahangyo
sa imong baligya, 'day? Suki na baya ta. 
Bisa'g gamay lang gud. Pastilan, 
Kabalo baya ka ining 

akong paborito. Ikaw gyod,
wa'y sama kabagsik! Di magpadala 
sa paluoy-luoy sa akong mata 
ug bisa'g unsaon pa tika'g bulatik.

Napamatud-an na gyod tawon nako
ang gisulti ni Pare Tiburcio nga dinhi 
sa siyudad bililhon kaayo 
ang mga isda sa bato.   


-- JONDY M. ARPILLEDA
Davao City, Philippines