2.27.2014

ang kamingaw nga gibati sa Makagagahom


Nasabtan ko ang kamingaw nga gibati sa Makagagahom.  Kini maoy nakaaghat kaniya paglalang sa tawo kay gani ako, nga anino lamang sa iyang imahen, bisan tuod nagtipun-og ang binotelya sa balay mogawas gayod ug moadto sa beerhouse diin malingaw akong mag-inom-inom nga nag-inusara. Dinhi, tugahan ako sa kahimuot samtang naniid sa gawi sa manginginomay (aghop ug huyo o kaha pintas ug madagmalon), bayawon sa langit kon naay karaokista nga tungod sa kahubog nagkayuring lang ang agi, mopahiyom matag karon ug unya morag libodsuroy nga napasmo (labi nag makaalinggat og tigulang dakog tiyan nga gikapyotan og seksi nga tsik). Dayon ang akong handuraw manukad mosulbong molupad mosakdap sa napagba nga kapatagan sa pamalak, unya kon makahurot nag tunga sa kaha mosugod nag bilib sa kaugalingon ug, sa makausa pa, moyamyam sa mga pulong sa kritiko nga naghubit sa nanambong sa usa ka Festival de Cannes: “This is the greatest assembly of cinematic talent in the world except when Ingmar Bergman drinks alone.”


-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Dhaka, Bangladesh

mga timaan


Hagbay rang wa mailisi
Ang ponda sa imong unlan
Nga hangtod karon
May lama pa sa nauga mong laway.
Ang habol nga lintak ang pagkabughaw
Diin kaniadto kita naghuot
Nakuspaw na sa kamingaw.
Ug ang hapin sa katre kanunay na
Nga wa'y kum-ot-- kaniadto 
Mao'y timaan sa atong gisaw-an
Sa miaging gabii.

Ug karon, sa akong pagbangon,
Nagpabilin na sab ang gainusarang lubyok
Diha sa higdaanan-- timaan
Sa laing adlaw sa pag-inusara.


-- GRATIAN PAUL R. TIDOR
Dipolog City, Philippines

2.25.2014

usa ka udtong tutok nga pagtagpilaw sa tiguwang nga tindera og buwak samtang gasandig sa gipasilongan nga akasya


Gasamin sa hangin, naa'y kadahonan nga gapakuraw sa balhibo
sa kalanggaman. Naa'y bato nga gibug-atan sa damgo

nga molupad. Naa'y alimyon nga gahuwat sa paglutaw
kuyog sa mga buyog, buot mopalungtad sa kamubo sa bangaw.


-- MICHAEL U. OBENIETA 
Topeka, Kansas, USA

kapuol gikan sa kapungot uban sa kaguol


Ambot nimo nganong ako lang gihapon
ang kanunayng' unod sa imong pangagho?
Pastilan, dong! Wala pa ba diay ka pul-i?
Abi nako'g naabot ka na sa imong panaw 
Palayo nako? Igo na, uy! Baya ka, kapoy 

kanang magdagan bisan pa
wala gukora ni bisan kinsa!


-- HAZELEN C. COBOL
Argao, Cebu, Philippines

2.23.2014

samtang gatukar ang akong apo nga si Maxie sa "zur sonnenuntergangsstunde" (at sunset) ni Mandred Schmitz


Ang gamay niyang mga tudlo naglukso-lukso sa mga tekla sa sinugdanan.
Ang prodihiyang kasingkasing galaylay og mga nota sa matag pinitik
sa simponiyang gitagik sa atubangang musikalibreta
samtang ang mga dalunggan ug mga mata gaduhawit sa henyong 
komposisyon numero 41 sa C major.
Ang gamay niyang mga tudlo nanugdontugdon sa mga pako 
sa  kahangtoran.


-- MELQUIADITO M. ALLEGO
Telok Kurau, Singapore

pagkabungol


Napuno ang atong lawak sa mga tingog
apan basin ako ra'y nakadungog. Sa kangitngit
nagpabiling lanog ang mga pangutana 
nga gahuwat sa akong tubag: Ngano
nga ang uban kinahanglan pang mobiya 
sa naandan, molayag sa laing panubigan, ug ngano 
nga andam pod kong magpakabungol 
sa ubang kasikas gawas sa tagubtob sulod 
sa dughan. Apan kon ang akong dunggan duslitan 
pagbalik sa imong gininhawa, ug imo akong 
sangpiton, wala na ko'y lain pang pamation.

-- MA. CARMIE FLOR ORTEGO 
Talalora, Samar, Philippines

2.21.2014

nawili


Inig abot sa kilumkilom, tagsa-
tagsang manglupad-sakdap pagbalik
sa ilang mga batoganan
ang kalanggaman,

ug maghinam-hinam 
ang mga sulom gikan sa budlay 
nga panikaysikay tibuok adlaw
balik sa ilang balayan,

ug wa’y supak bisan ang mga buwak 
sa calachuchi lakip ang kadahonan 
sa kamagong nga mokuyog-duyog 
sa galaylay nga hangin.

Apan ikaw nga nanginhas daplin 
sa baybayon, wala nimo ikalipay 
ang pagtalikod sa adlaw nga gapadulom 
sa imong gikumkom.  


-- JONDY M. ARPILLEDA
Kapalong, Davao del Norte, Philippines

kon duawon ko ni Kamatayon ugma


Karon dayon sugdan na nako
og limpyo ang akong payag.

Itaod ang hinipusang kurtina ug mantil
nga nanimaho pang' naptalina.

Bisbisan ang mga nalayang mansinitas 
nga dugay nang wa'y atiman.

Silhigan ang nataran sa mga sagbot
sa dahon sa kaymito.

Patukaron ang gipagaw nga cassette, 
ug maminaw'g drama sa udtong tutok.

Awiton bisan tuod yabag ang bugnaw
nga kanta sa kinaham nga singer.

Lutoon ang buwad-danggit nga hinatag 
sa but-an nakong silingan.

Paaboton ang pagliso sa orasan ngadto
sa tunga sa gabii lahos sa kaadlawon.

Lantawon ang nanghadla nga kamot
sa adlaw ug ang Iyang pagngislo

sa Iyang pagbikang nganhi sa unang
ang-ang sa gabok nga hagdanan,

ug dayon payak-on nako siya sa sawog
ug hangyoon nako siya kon mahimo ba

lugwayan pa unta bisan lima ka 
minutos lang samtang magsawo mi

paghigop sa ampay nga puto’g sikwati...


-- LESLIE S. NUÑEZ
Compostela, Cebu, Philippines

2.19.2014

hubad sa balak ni Hafiz


Ang Masuso Sa Imong Mga Bukton
Ang taub sa akong gugma 
Milantong nga labing taas aron ako molunop

Kanimo.
Piyonga ang imong mga mata sa usa ka momento
Ug tingali ang tanan mong mga kahadlok ug mga paghanduraw

Matapos.

Kon kana mahitabo
Ang Ginoo mahimong usa ka masuso sa imong

Mga bukton

Ug unya ikaw 
Mao'y mopasuso sa tanang

Mga linalang!

Gihubad ni:
-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA

ug wala na siya manumbaling


daghang mikatawa
sa usa ka tawo nga napandol sa bato
kay nabuang og tan-aw 
sa kabituonan

pagkadaghan sa iyang nakita
ug ang gilak-gilak sarang na aron di
panumbalingon ang iyang 
gadugo nga agtang


-- RIC S. BASTASA
Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

2.17.2014

sa langgam diha sa kasagbotan


Gapasalipod
sa nanuyhakaw
nga mga lunhaw,
gapanlingi siya
kon duna ba'y nagpangukoy
nga mga bugoy
nga may dala nga tirador
o kon duna ba'y iro
nga naghapa-hapa
nga kalit unyang molabnit
sa iyang ginhawa.

Limod sa iyang kasayoran
ania ako gapasalipod
sa gilumotang' paril,
wa'y tumong nga mopasakit
o mohadlok, hinuon
mapasalamaton
sa iyang pagbisita
ning mingaw’ng kahapunon.


-- GRATIAN PAUL R. TIDOR
Dipolog City, Philippines

ang balak sa tiguwang mananggiti


Abi nako'g higanteng tabili—

Usa diay ka tiguwang mananggiti nga inanay 
Apan yano kaayong mikatkat sa lubi 

Sa may unahan ining balkonaheng 
Akong gibarogan.

Bisan gatikuko na 
Iyang buko-buko, uyon sa porma 
Sa gitakin niyang sangot, 
Makita nimo ang talagsaon niyang kahanas 
Sa pagkatkat. Sinati na kaayo 

Sa iyang duha ka mga tiil ang kada hakhak 
Sa lubing iyang gikatkatan nga maingon ta'g 
Bisan pa gani'g piyongan.

Pag abot sa tumoy, gikuha sa tiguwang
Ang gitaking sangot, gihulbot ang sugong 
Sa gisaksakan ini ug dayon giabisan 
Aron agian sa bag-ong dagayday 
Sa lina. 

Gituyok niya ang lima
O unom niya ka sugong, ug dayon mikanaog 
Uban sa pagdailos 
Sa nagkapughawng' adlaw.

Wa siya kamatngon nako apan
Klarong pareho ming hilom
Nga nakapahiyom sa among kaugalingon—

Siya, bisan nga nagtikukong nagkumpayot 
Panaog sa lubi,
Tungod sa kahinam tingali 
Sa matigom nga lina 
Sa iyang mga sugong—

Ug ako, nga nagbarog dinhi sa balkonahe 
Sa may unahan, tungod ining yanong balak 
Nga akong nakit-an.


-- JEREMIAH BONDOC
Sanciangco, Cebu City, Philippines

2.15.2014

affluenza


gihimugsong gaum-om og kutsaritang bulawan
mangingking magkintokinto sa binakbakang dalan
pari ug san pedro ra miyamyam sa iyang ngalan


-- MELQUIADITO M. ALLEGO
Tarpon Springs, Florida, USA

pagbakiro sa kanding


Kinahanglang' hiniktan ang kanding
gamit ang pisi nga lig-on--
ihikot kini sa iyang liog,
ayaw sa batiis, aron ang pisi
mahimong sumpay sa iyang
pagginhawa apan ayaw kaayo hugta,
igo-igo lang. Nindot nga hiniktan 
ang kanding kay sa bisan asa 
iyang padulngan, labi na'g gatapun-og 
ang bisbisanan ug gunahonon.
Dili masaag ug mahibalik ra gihapon 
sa punto sa iyang nahimutangan, 
mao ra'g siya'y gapili sa tugwayanan
diin labong ang lunhaw, lanog 
ang kapaspas  sa iyang mihihi, 
ug makabungog usahay iyang kaluha 
nga kahilom. Pamatia! Matultolan ra
ug mapadul-an nimo niining higayona 
kining akong kanding nga hiniktan.


-- JESSREL E. GILBUENA
Bantayan, Cebu, Philippines

2.13.2014

pahela falgun


namiyuos ug nanalingsing na ang kinaiyahan
ang yuta nga naughan sa tingtugnaw
nabanhaw na 
tan-awa ang migimaw nga mga gihay
shimul polash krisnachura
isul-ot ang mga sapot ninyo
nga lugom pula ug lalag
binulakang mga sari ug panjabi
mag-ambahan kita sa pagsaulog
sa kalipay ug paglaom
sa bulak balak awit ug sayaw isuliyaw ta 
ang atong pagkabatan-on pag-usab


-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Dhaka, Bangladesh

nag-uyog: hubad sa inenglis ni Harry Aveling gikan sa balak ni Joko Pinurbo


Nag-uyog ang kama tibuok gabii.

Tingali duha ka kalag, duha ka liyon ang galayog.
Kun duha ka kamatayon ang gagubat.

Nauyog ang kama tibuok gabii.

Apan sa tinud-anay diha ra'y duha ka karsones,
usa ka puti nga tipun-og sa itom nga unlan. 


-- MICHAEL U. OBENIETA 
Topeka, Kansas, USA

2.11.2014

pamasin


Nanampiling nga gilantaw
sa bayot nga tiguwang ang balay
sa ligwan nga nagbitay
sa usa ka tangkay sa habog
nga punoan sa santol
taliwala sa iyang tugkaran.

Iyang gidula-dulaan sa hunahuna
ang katam-is kahagkot sa dugyot:
labi na og palugpitan
sa mahumok pinikas nga pan.

Kon naa pa lang siya’y igong kaisog 
hagbay ra niya ning gikatkat
apan kutob lang taw'n siya sa pagyangod
uban sa pamasin nga naa pa'y mokuykoy
sa kakatol sa iyang kaibog.  


-- JONDY M. ARPILLEDA
Kapalong, Davao del Norte, Philippines

usa ka gabii sa bais


Usa ka gabii sa dakbayan sa Bais, 
gipangita nako
ang mga kalag diin ang kangitngit 
nagtutok dayag sa akong lawas 
nga nagkurog. Paglapas sa alas dose, luspad na 
ang bulan.

Ug ang mga iro nanag-uwang.
Ug wala'y madunggan
nga tingog, bisan tunob. Apan ang hangin 
gatyabaw, daw gaduyog sa mga gihiloan.  

Kay ang gabii sa Bais 
usa ka dako nga lawod nga molamon sa barko
lakip na sa bangaw.

Kay ang gabii sa Bais
usa ka panagtigom sa kaguol
sa magbabalak taliwala sa mga botilya
nga napulpog atubangan sa simbahan.

Gahubo ko nga gahigda…
Ug kalit gilibotan ko sa katubhan
sa mga Kastila nga gapabilin 
sa ilang mga balay nga karaan. Dinhi sa Bais,
labing taas ang gabii kon itandi sa buntag.
Basin gatago ang iyang adlaw
sa kaulaw.



-- SIMON ANTON NINO DIEGO BAENA
Bais City, Negros Oriental, Philippines

2.09.2014

mga mata sa kangitngit


Sa kalimutaw sa kangitngit,
atong katutokan
ang damgo ug ang matuod.
Ang anino mao'y mohulma
og kahayag, ang bulan
maoy mopahulam og kasin-ag
sa adlaw. Ug samtang
ang lawas magpiyong 
ug magkatulog, ang diwa
magpabiling magmata, 
maglibot-libot pagpangita
sa matuod nga kalibotan.


-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA

kanang matod mo pag-uswag


Matod mo wa'y pag-uswag ang among mga banwa
ug miuswag ang kayutaang inyong gipangilog kanamo. 
Apan kon ang pag-uswag mao ang pagburot sa tiyan
sa mga tawo nga kanamo aduna'y giutang nga dugo,
hala, kan-a nang imong pag-uswag kutob sa ginhawa,
ug ayaw mi'g dalahiga sa batasan nga di makaon sa iro!


-- ANIJUN MUDAN-UDAN 
Malaybalay, Bukidnon, Philippines

2.07.2014

hulagway


Kon moabot na ang takna sa imong pagbiya gukod 
sa imong kaugmaon, ug dihang hapit na mamakak  

ang imong paghinumdom dungan sa pagkapapas 
sa atong mga pahiyom-- kupti’g hugot ug tutoki’g maayo 

kining atong hulagway ug hinumdumi nga dili lang ni 
alang sa atong kaagi nga akong buot tan-ogan apan 

uban pod niini ang akong timgas nga pagsalig nga usa 
ka adlaw mobalik ka diri magtapad ug magtan-aw ta

pag-usab sa atong nagngisi nga hulagway ug unta imo 
untang kuptan sa kahangtoran atong kalipay kaniadto.


-- MA. CARMIE FLOR ORTEGO 
Talalora, Samar, Philippines

kusog nga sulog sa alimungaw


Usahay ang gugma sama sa pagdunggo 
sa sakayan ngadto sa wa ilhing pulo. 

Ug ako, gabugsay sa pagtuo, wa' pa gyod 
kahibalo asa kutob akong pagkaanod. 


-- GILBERT INTERVALO, JR.
Bais City, Negros Oriental, Philippines

2.05.2014

milabay lang


miabot ang gabon
hinay ug wala 
nagpuyog dugay
kanunayng kuyog
sa hangin ug dayon 
mawala ug kini
atong malimtan
morag wala ganiha 
sa atong tugkaran


-- RIC S. BASTASA
Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

andromeda


Nagsugod ang kabuntagon sa imong pagdugkal sa yuta ug pagtanom
pagbalik sa mga nangapukan nga saging nunot sa dakong bagyo. 
Igo nalang ta sa pagpiyong kon kita mangapuling 
sa atong pagyahat nga pagdakop sa panganod. 
Nganong tam-is gihapon dimdimon ang tuba matag gabii,
labing mosamot ang iyang kalami kon hisgutan nganong kita gainusara.

Imo na ba kahang nakaplagan ang dugay na nimong gipangita
gikan imong nasuta  nga ang tinuod nga bulok sa akong pagkatawo
wala sa akong buhok apan anaa sa akong kalimutaw. May mga adlaw 
nga mokatawa gihapon ta bisa'g dili na maapas og hinapay 
ang atong nangakalkag nga buhok sukad gihapyod-hapyod sa hangin. 
Ug sa pag-atubang sa samin, mahikalimot ta nga may kandiis diay 
nga nagpahipi sa atong mga tinagidyot nga pahiyom.

Daghang kalibog sa kalibotan nga dili na nato masulbad: Pananglit, 
kon kinsa'y gamugna sa gugma ug naghatag sa pagbati niini.
Nunot sa paglurang sa kagabhion paminawn usa natong magdungan
og uwang ang mga iro sa di pa sila dagiton sa bakunawa.
Kon wa na'y luna ang kasingkasing nga kasudlan sa tanang kaguol,
iphon ta nalang ang tanang poste nga atong maagian ug halaran
sa ilang kataposang kokak ang mga baki nga nangaligsan sa dalan.
Unya pasiplat natong lilion kun may mogimaw bang mga bituon 
sa wanang diha sa nagilak nga lanaw nunot sa ulan.


-- GENALYN G. OMAPAS
Cebu City, Philippines

2.03.2014

ang kuan ni inday


Dili ta makaingon nga kuan ray iyang puhonan—
Unsaon ang kuan kon walay palami ug karinyo.
Nga igo lang siyang mipasundayag sa iyang kuan
Dili ta makaingon. Nga kuan ray iyang puhonan
Maoy yubit sa nasina nga siya gikuninitan.
Angkon na lang nga sa iyang pahiyom ikaw nahaylo:
Dili ta makaingon nga kuan ray iyang puhonan,
Unsaon ang kuan—kon walay palami ug karinyo!


-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Dhaka, Bangladesh

ang unang damgo nga akong nahinumdoman


Misulod ang kagirong lalaki nga ga-panty ug ga-bra sa gubaon
Nga opisina ni Kevin Lagunda. Gakupot sad ang lalaki og lapis 
Samtang sige'g pangawot sa iyang sinaw nga opaw diin nalingaw 
Og padailos-dailos ang langaw. Mingisi siya, 
Nangidhat dayon nangutana kang Kevin Lagunda:
“Unsay ikasulti nimo sa imong kinabuhi karon?”
Mitubag si Kevin og pangutana: “Unsa may katungod nimo, ha,
Sa pagsukit-sukit nako?” Mitubag ang lalaki: “Reporter ko.
Ako ning trabaho.” Gibanghagan siya ni Kevin: “Kon di ko motubag,
Magutman ka? Ug unsa man say ikasulti nako sa pesteng kinabuhi, gago?
Ang kinabuhi mismo amang-- wa'y ikayawyaw bahin nako.”


-- KEVIN A. LAGUNDA
Mandaue City, Cebu, Philippines

2.01.2014

unang tagbo


Abuhon ang buhok sa hamtong nga gatutok diha 
sa dahon sa saging nga gawarawara. Gatuo ka 
nga namati siya sa nalubog nga tubig diin duha ka bata-- 
sa ilang kalibotan bug-at pa sa sako sa lata ug botelya--gahakop 
sa mga gagmayng isda. Unang higayon mo 

kini nga pagsubay sa suba sa Guadalupe. Ug nasaag ka 
didto tungod niadtong habog nga bintana diin gatambo 
ang lalaki nga hilom pa sa terracotta. Sa imong pagbiya, ikaw
kalit nga gisangpit. Gidapit ka niya isip usa ka langyaw 

sulod niadtong pinuy-anan nga kabahin sa imong kinabuhi. 
Ug mitanyag siya sa lata'g botelya nga hiniposan lakip 
ang kilumkilom sa iyang kagahapon dihang mikanaog ka balik 
sa sapa. Nangandoy sab ka mobalik sa iyang pagsangpit.


-- DENNIS S. SARMIENTO
Baltimore County, Maryland, USA 

sa makati diin naabtan ko sa uwan


Naalibwag ang tanan
Sa dihang mibunok ang kaganiha pa nagbahad 
Nga dag-om ning gabii 
Dinhi 

Sa syudad sa Makati. Naingon mi atong mga hulmigas 

Nga kalingawan ta'g pasirit og ice water 
Kaniadto, nag iyahay'g pangita'g kasuksokan. 

Ug su'd niining fastfood, ilawom 
Sa usa sa mga toreng gabuntaog 
Dinhi, dali kong nakapahipi 
Ug nakahukom nga magpalabay sa uwan 

Samtang sa gawas, padayon ang paggimok sa da'n. 

Masabot nimong gadali ang tanan paingon 
Sa tagsa-tagsa nilang padulngan, paspas 
Ug nagkara-kara ang kada tikang. 

Kasagaran mipasilong sa da' nilang payong samtang nagkupo
Sa jacket ang uban.  Apan katong usa, 
Nga misuksok sa daplin uban sa mga babayeng masahista, 

Mihangad ug mipahiyong sa iyang mata 
Nga abi nimog gitun-an ang nangatagak nga lusok sa uwan 
Nga misubay sa dan-ag sa suga sa poste, 

Una kini mikaratil pagdagan 
Nga nagpandong lang og peryodiko, diin 
Ang balita kabahin ining daotang panahon 
Nga iya karong gisungasong, 

Daling nahumod sa uwan, mikampat ang mga letra 
Ug wa na'y higayon 
Nga mabasa pa.


-- JEREMIAH BONDOC
Talisay City, Cebu, Philippines

Daghang salamat sa mga maniniyot nga gapaambit sa ilang mga hulagway sa Google ug Flickr.