6.29.2017

igmata


Diha sa pagpiyong imo kong makit-an
lakip sa kabituonan. Dili nimo panumbalingon
ang gilapdon sa kangitngit. Kining wanang

tadlas sa damgo, dili kaha tulokibon lang
kon magpabiling daman? Ug bisan pa’g tukbon
sa dag-om ug unos ang tibuok kalibotan,

magpadayon pod sa pagtalikod ang adlaw
aron makahangad ta sa mga dan-ag, duhiraw...


-- DENNIS S. SARMIENTO                                                                                                     Baltimore County, Maryland, USA

didto sa layong gingharian ug dinhi sa kamingawan


Sukad nakalingkod ang hari,
ang akong kabuhi wala na gyod maulii--
kay hapit matag gabi-i kong mag-atang;
ug kon unsa man ang akong gihuwat,
bisan gani ako wala masayod.

Sukad nakalingkod ang hari,
magduhaduha na akong bana og pangita’g
panginabuhi kay kuyawan magabhian
labi na kay awaaw kining among dapit,
dali rang dam-okan sa kangitngit
Kuyawan lagi kuno siya—basin unya
kalit lang siyang birahon sa
kaugalingong anino

Sukad nakalingkod ang hari,
ang agianan tungod sa among bintana
mao ra’g baylehan—magkidlap-kidlap
among bintana inig haguros sa sakyanan
nga kanunay wiwiw ra’y tukar.

Sukad nakalingkod ang hari,
kasagaran mingaw na among balay
matag gabii kay hilom na akong bugoy,
basin nangluod kay wa man tagai
sa iyang gipangayo. Kanang
kamay muscovado nga iyang kinaham
isuwa sa tinughong nga kanunay hinatag
sa among silingan tupad sa among payag.

Sukad nakalingkod ang hari,
nanghalang na’g pulaw ang akong kalimutaw
kay upat na ron ka gabii nga wala makauli
akong bana, labi na kay tulo ka adlaw nga
wala mibangon akong bugoy, ug
dili na pod motubag kon sangpiton.


-- ELVIN E. RUIZ                                                                                                                           
Liloan, Cebu, Philippines

6.27.2017

apan niini nga kalagmit


Unta mao na kini ang naghinapos.
Usa ka yugto tubag sa pagpanuko.

Human sa napulo ka tuig,
ania gihapon ikaw, namasin
nga modagsa ang liboan ka mga
hangin nga mosapnay kanimo
ngadto sa kinatumyang kaway
sa gipangtipak nga hayag. Usa ka
padpad layo sa naandan. Tim-os
sama sa ugma.

Duol sa imong gitindogan karon
mga kagingking nga ningbalikos
sa panas. Mga sagbot nga nanglipang
gihapon sa huwaw. Ang alimyon
sa kalachuchi taliwala sa kalangsi.
Ang bugtong kabilya nga ningsiwil
gikan sa kinailadmang yuta. Ug
ang nahimugsong pagkakaron nga
galandong sa pultahan.

Walay makasugid kanimo kon nganong
adunay kaabli nga dili mohangtod.
Kon ngano ang matag tunob
mokabad sukwahi nianang naghinapos
nga pahat. Kon nganong mapugsanon
makigharong ang tanang giluom taliwala
sa tanang hayag, sa tanang gihalad.

Imo kining higayon. Karon. Apan,
adunay panaad ang pagpanuko
nga dili ikatugyan sa ugma.
Agay sa gisandayong kagabhion.
Ang bugtong gihambin. Idlas
sama sa hangin. Malungtaron
sama sa mga bituon.


-- CORAZON M. ALMERINO                                                                                                             Los Angeles, California, USA

panamilit


Ania na pod ko
sa imong atubangan, gadagkot.
Nangiyawat nga unta mao na kini
ang kataposan. Dili na nako
mapugngan ang taknaan. Laylay na
ang akong mga bukton sama

niining mga kandila
nga gahulat sa pagkabugto sa
ilang kahayag sukad
gipatindog, nakigtigi bisan
huyang batok sa gaalirong
nga kadulom. Unta,

sa pag-upos niini, inanay pod
ang pag-awop kon unsa’y
gaaso-- kanaas sa katig-a
nga naluyloy na’g pamati niining
mga panghupaw nga gapahipi
sa baba sa kamatayon.


-- JEFF DEL ROSARIO
                                                                                                                    Danao City, Cebu, Philippines

6.25.2017

gama sa gabii


Hunahunaa niining gabhiona
Diyes. Baynte syete. Desisayis
Tunga sa kalibotan natabonan na
sa kangitngit apan ang puti nga kanbas
sa imong atubangan nagpabilin kanimo
sa pagsangkap og kahayag. Gidudo mo

ang limpyo mong tudlo sa bughaw nga pintal
ug gipahid sa luna. Gihulagway mo ang suba
nga nag-uros-uros sa imong paminaw
apan adunay laing kamot nga misundog
sa agay-ay sa dagan sa imong kamot. Busa lampurnas
sa dughan mo na lamang ang madungog.

Ang pintal nagtulo atol sa tibugol mong singot.
Bisan bugnaw ang hangin nga galatay sa imong panit,
ang pula sa imong obra mibanda
sa imong mga aping, ang ubi nga tinta
misaphig apil sa imong simod,
ug ang kahuot sa dughan mo

sama sa mga nagsinukmagay nga bulok
nga sa imong kamot nga gikumot.
Sa pagsabyag niini sa kambas
maingon-ingon usab nga lugapak sa bomba
nga imong dughan lamang ang naigo,
ug ang kahilom sa kangitngit walay nabuhat niini.

“Hapit na mahuman,” tingog nga dili sa tilaok mo
nagikan. Katawa ang mialingawngaw
sa kagabhion… Hunahunaa niining gabhiona—
Diyes. Baynte syete. Desisayis.
Gigama ninyo ang usa ka obra
nga wala’y naandan sa pag-inusara.

Hunahunaa nga niining gabhiona—
Gimugna ninyo ang pinakatsada nga gabii.


-- JAIRAH JAY MANO                                                                                                                  Claveria, Misamis Oriental, Philippines

sa lunhaw nga panan-aw


Pakit-a kuno ta anang bayabas
nga napupo nimo, dong.
Susihon ta’g sakto na ba kana
sa kahinugon. Kon ang kahilaw ma’y
atong hisgotan, dili unta
ang pahiyom, labi na’g masinati
ang kanahot sa tubig sa tinghuwaw.
Sutaon ta kon lig-on ba
Ang pungango sa bunga batok
sa bagyo inig haguros, kon magpabilin ba
ang mga liso bisan pa’g hapakon
ang tukon sa iyang berdeng bukton.
Dili ba kaha niya isul-ob
pagbalik iyang korona nga basin
nadugmok sa imong pagsang-at ini
dinhi sa nipis nga sanga
nga gikabyonan ta.


-- EDWIN A. NUÑEZ                                                                                                                 Cordova-Mactan, Cebu, Philippines                                

6.23.2017

gurs refugee camp


nagsiga ang lampara diha sa bintang

ang myrmidons 
naglubong na pod og minatay

sa bato
ang balo naghulat
sa basiyo sa bala

diri
kabkab pa gyod
og labing lalom
igsoon ko
kabkab pa gyod
og labing lalom

ang buslot luag kaayo

hinumdumi ang hardin
ang kahil likod
sa sagidlisan sa imong lolo
ug katong kahayag

(matag bukog nga nagpasad
usa ka handurawan
nga gipaningkamotan nimo’g limot)

kay ang langit
sama gihapon sa tunok

sama gihapon sa uwak


-- SIMON ANTON NINO DIEGO BAENA                                                                                      Bais City, Negros Oriental, Philippines

kanus-a pa kaha ta mauli-an?


Kini ang pangutana kon naa’y
balak nga mokalit lang og
ambak samtang gapatutoy ko
sa akong inday: Kanus-a pa kaha ko
mauli-an, magsabak na usab
og lain pang mugna?

Paminaw ko
Kanunay kong gigukod og tuldok:
Wala pa gani ko kasugod
gadasok na ang mga pulong,
hapit nang malata
sa akong hunahuna.


-- DANESSA ALINSUG                                                                                                               Bucheon, South Korea

6.21.2017

lanog sa dughang tay-og


Miambak ang tasa
sa gisalohan natong kape
sa miaging gabii.

Buntag na apan
padayon sa pagtukaw
ang kagay sa kamingaw.


-- ANGELITO G. NAMBATAC, JR.                                                                                                Iligan City, Philippines

iring-iring


Kon ugaling mobalik pa
si Miming sa akong tugkaran
tagbawon na gyod nako siya

sa akong pag-atiman

kay niadtong ako siyang gibuhian
nahigalam na nuon
sa paksiw sa among silingan.


-- KENNETH JOHN CUTAR                                                                                                       Tandag City, Surigao del Sur, Philippines

6.19.2017

kon mabati mo ang kahaw-ang


Sa mga higayon nga mabati mo
ang kahaw-ang,

hinumdomi lang tong kagabhion
dihang ang akong ulo nahiluna
sa imong abaga ug ang imong kamot
gitapion sa akong aping. Unya,
ang mga pulong nga nabara
sa tutonloan, nihungaw
duyog sa imong gininhawa--
nipadpad kuyog sa mga kwaknit
nga nagkanaas sa lasang
sa kahiladman.

Nituo gyod ko niadto
nga nasaag ko taliwala sa damgo
ug kamatuoran. Apan sa imong hupaw,
ang kahilom napuno sa huni.
Wala ko’y laing nabuhat gawas
sa paglikos sa akong braso
sa imong dughan.

Sa mga higayon nga madunggan mo
ang kangilo sa pag-inusara, langga,
hunahunaa lang
nga hangtod karon, diha
sa ninglabay nga huyohoy,
gatuliyok gihapon imong hapuhap
sa akong pag-inusara. Sa akong
pagpamalandong sa nabilin nga huni,
pil-on ko ang tanang nabatian
ug itayhop sa awit. Unta pod mapuno
ang kahaw-ang sa tagsa-
tagsa natong kalibotan: puno

sa mga pak-an nga tanghaga
nga naglangas sa kagabhion. Lakip pod
ang mga bituon nga atong nasaksihan.
Gagilak sa kawanangan niadtong
unang higayon sa atong panag-uban.

 (alang kang Jae Mari Magdadaro)

-- TON DAPOSALA                                                                                                                         Cagayan de Oro City, Philippines

dihang gabawod ang mga biniyaan


Tigumon sa dagat
ang tanang sinuka
sa sapa: ang igit sa masakitong kabaw
sa lunangan, ang tinai sa baboyng’
nahikog, ang iro nga nadugta
 lakip
ang puya. Nangaanod:
 luha

sa pinasagdan. Kuyog
sa dagayday ang mga nanimahong’
duga ug kagaw gikan sa mga bukog
ug unod. Walay baw’t ang mga bata nga
mingtugsaw sa tulay sanglit ilang kalipay
tipik sa tinigom nga kasakit.


-- MECHELLE S. CENTURIAS                                                                                                          Cebu City, Philippines

6.17.2017

karma sutra


1.
Kawrason sa bilbilon nga iring ang wangkig og kasingkasing. Gahigugma ra 
sa iyang kaugalingon, gibalhiboan ang simod sa gahalok kanunay sa samin.

2.
Dili moaw-aw ang iro inig agik-ik sa demonyo. Nanaghoy ang kawatan dihang 
gisunog ang balay sa 5-6 nga tigpatanto.

3.
Dugokon og hulmigas ang singtonon nga bugan. Tam-is kaayo’g pahiyom ang 
upat ka pinaangkan sa bakakon, ug igwad ang ilang pagtalikod sa iyang lungon.

4.
Kakha-tuka ang halok sa kamatayon. Kadugay nihunong sa mga tuktogaok 
dihang wala na makamata, giurom, ang pulis nga tigtokhang.  

5.
Tugkan og mata’g tiki ang ulok sa uwagan. Pikat ra ang panimawos ni Aura, 
ang bayot nga bugaw, nga iyang gilugos.   

6.
Mga ulod sa samad ang puwang rosas sa mga saad. Nunot sa piniliay, ayay, ping-it 
nga magkamang ang mga gapailad.

7.
Pasagdi ang paghaguros sa mga kwaknit sa kasubo. Bahala na ang kasakit ug 
kaluoy—labaw sa atong yukbo— sukad nabanhaw ang gibitay-lansang sa kahoy.

8.
Ayaw kabay-i ang kabaw kay kini dili baya kabayo. Basin ika’y matuwad 
sa lunangan, maumod sa gaba (giingong dili magsaba).


-- MICHAEL U. OBENIETA                                                                                                        Topeka, Kansas, USA

mga hulma sa panganod


Sa akong pag-inusara ako nanambo sa bentana.
Mihangad ko sa langit sa puting mga panganod.
Ikaw nga nagpahiyom tin-aw nga akong nakita.

May sakayang linayagan gipadpad sa hunahuna
Gipulihan sa mga kabayong kusog nanaglumba.
Sa akong pag-inusara ako nanambo sa bentana.

May dakong langgam misakdap sa tunga-tunga
Sa sakayang may layag ug sa tuling mga kabayo.
Ikaw nga nagpahiyom tin-aw nga akong nakita.

Nakita ko si Kupido nga nagdala sa iyang pana
Nangita sa kasingkasing nga ahaw sa gugma.
Sa akong pag-inusara ako nanambo sa bentana.

Daghang butang sa puting panganod namugna
Lakip na ang mga anino sa mga tawong naglakaw.
Ikaw nga nagpahiyom tin-aw nga akong nakita.

Di ko mahimong hikalimtan ang imong larawan
Nga nahimutang na sa pedestal ning handurawan.
Sa akong pag-inusara ako nanambo sa bentana;
Ikaw nga nagpahiyom tin-aw nga akong nakita.


-- LAMBERTO G. CEBALLOS                                                                                                     Dalaguete, Cebu, Philippines

6.15.2017

‘persistence of memory’


Sa gapnod sa wala’y ngalan nga baybayon nasagbay ang sidsiran sa kahaponon. Mga ulod paingon sa damgo, mga abo, mga balhibo. Nianang sanga nga wa’y dahon, ang kaigang sama sa ngabil nga naughan sa ting-init. Ayaw kalisang, kupot lang sa puntirohan sa lanay nga mga taknaan.


-- OMAR KHALID                                                                                                                              Metro Manila, Philippines

lawas


I. Pagkabata

Kini mao’y yuta sa dihang gakamang pa
ang mga katuigan-- panumdoman
sa sinugdanan sa pagbuhat og mga ugat
sa kinalawman. Dinhi, ang matag moturok  
mahimo unyang kalasangan nga sud-ongon
sa tanang moamuma niya. Sayop gani
ang matanom, lisod na unyang putlon
puhon: kuyaw kon pait ang bunga.

II. Pagkadalaga

Inig abot sa iyang regla, molungtad
ang kalayo nga gigahin sulod kaniya.
Mahimamat ang pagdagsa sa kalangitan
ug kalisang sa makahilos nga katuigan.
Subayon ang kinaiya sa paghigugma,
makatagamtam ang yugto sa paghidlawas.
Ang tingog sa kalayo ug ang kaisog sa aso
mao unya’y pitik sa iyang kasingkasing.

III. Pagka-inahan

Magpaanod ka sulod og balik sa sulog
nga bugnaw. Sama sa puya, kita tanan
mobalik paglangoy sa tubig: unya ra ka
moawas og gugma kon ikaw mobalik pod
sa imong inahan. Imong pag-ampo:
               “Unta ako ug ang tubig maghiusa, tilawan
               og balik ang kalihom sulod sa panimalay,
               diin dugay-dugay na kong wala kabisita.”

IV. Pagkatigulang

Hinay-hinay nga gihulma ang imong mga pako.
Dad-on ni nimo sa pagpauli didto sa hangin.
Lupad, lupad, lupad lang padung sa kawanangan.
Duyog  sa imong mga gigikanan, sugata
ang kamot sa manulunda, gidala ang kinatumyan
sa  imong sugilanon. Niluspad na ang huyuhoy.
Karong gabii, tayhopon ang mga dahong laya,
molawig, molawig, molawig, ipadpad sa ulan.


-- CINDY VELASQUEZ                                                                                                                      Cebu City, Philippines

6.13.2017

mga kulongo


Nag-abot nang mga ungo sa slot machine
Mga purdoy sa engkantohanong paggani
Utang kon baylo dibuynas namasinbasin

Giprindang kaugmaon damgong gimatuto
Kampiyon sa poker adis-adis dimalas
Sa aso drogalak gimino naglaguto


-- MELQUIADITO M. ALLEGO                                                                                                       Lake City, Florida, USA    

pagbuak sa kahilom


Iasoy nako pinaagi sa mga balak
tanang buot nakong iasoy kanimo.

Iasoy nako tanang wala malitok
sukad ko naamang sa imong pagbiya.

Palihog lang, basaha tagsa-tagsa.
Paminawa kining tipik sa kamingaw:

mga lanog sa imong pagkabungol. 


-- MANUEL M. AVENIDO, JR.                                                                                                     Talibon, Bohol, Philippines

6.11.2017

earth hour


sa pagkapalong sa suga
sa mga building ug kabalayan
mipuli ang gagmay’ng kahayag
sa gipangkayab nga smartphones

wa’y nagkipat-kipat nga aninipot
apan nagpulihanay’g kiblat
ang nagkadaiyang camera

nanaghangad sila
sa nagkalalom nga kagabhion
diin gisapawan sa liboan ka lantern
ang kaanyag sa mga bituon


-- GRATIAN PAUL R. TIDOR                                                                                                        Dipolog City, Zambonga del Norte, Philippines

Daghang salamat sa mga maniniyot nga gapaambit sa ilang mga hulagway sa Google ug Flickr.