10.31.2014

adlaw sa minatay


Sa minteryo 
sa kilid sa lubong
ni Mama akong nabati
ang usa ka pagbulhot
sa bugnaw’ng hangin.
Ang bugnaw niyang kamot 
nga midapat 
sa akong agtang
sa akong pag-amen
kaniya.


-- URIAS A. ALMAGRO
Milwaukee, Wisconsin, U.S.A.

sa pagsud-ong


Sa tamboanan nisimang 
ang amarilyong alibangbang,

nitugdon sa akong bukton.

Kalit nihayag kining lawak,
namukhad og mga buwak.


-- JONDY M. ARPILLEDA
Tagum, Davao del Norte, Philippines

10.29.2014

diha sa tangkal ni babe


Naa'y kinutoban ang lapok--
Sa pasipa sa kainit, mokubol.
Sa tanto’ng uwan, mohumok.

Inig dagayday, maghinayhinay 
og kahuyang, mokuyog sa baha.
Ug unya kon molagiting na, 
pastilan, labihan kakaging-- 
makatukod bisan pa'g palasyo
ug bisan lubot sa iniduro!

Pila pa kaha ka uwan-init
ang antoson sa lapok 
hangtod mogimok 
ang tawo?


-- TEA SOLON
Cebu City, Philippines

sa bukid sa marupay


Hilom ming nanglingkod
sa salog sa payag samtang 
gilantaw namo sa atbang 
ang kabungtoran 
apan kining kalinaw 
tuslakon usahay sa awit 
sa usa ka langgam nga 
nangita sa iyang kauban…


-- RIC S. BASTASA
Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

10.27.2014

ang binasahan sa alexic sa mga sulod sa backpack ni doc mel


mangaluya sa mga bag-ang dula esprikitik sando ginailong pasiumang bahad 
sa kinuot gituok nga pangutot tinubigang kahikupos tiniguwang pagkumot
nabugway mga panaghoy gibisong tinugpahan maidlot nga kalambosan
panumbag nahipangaab hinahaling pagliab dalikayat kami hala masinayon
nga paglubok nabugok mata makonsehal nga mga sawa nagpasuling himulbol
nagkarinryong alingasahay nangopya mga panindahay alimukong pangaykay
kalaboso sa takmag mga kanding muta nga pinatupsan gituli hiyod-kayat 
sa tinalidhayng hakab nga bugnaw mga hugawanay sa ginaub-ob nga abhong
mga kutsilyo atang sa makapahimos bakak nga wamapintik gitungab sa ulay
gihay gapatuhog sa singit p.s.: hilaw kag kahaponon
hantokanag pabawon takong gilat-an hapyod kahon


-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Dhaka, Bangladesh

villanelle sa bilbilon og balatian


Gadasok ang gihikawan og halok, gapanilap
Samtang ganganga ang ilang mga kamot-- 
Galugway sa laway laktod sa hapuhap.

Ang akong mga kahinam kapila na gasulirap
Og dan-ag, pwera buyag, sa akong dila nitapot.
Gadasok ang gihikawan og halok, gapanilap.

Hagbay ra kong gatigom og dili maihap
Nga kapait bugti sa katam-is nga dili mahurot, 
Galugway sa laway laktod sa hapuhap.

Paawason nako ang apdo sa awit nga gahanggap
Og tigpaminaw nga ihalas og panimuot.
Gadasok ang gihikawan og halok, gapanilap.

Kubalon og ilong ang kadaghan na nisukarap
Sa pagtagbaw taman sa ginhawa og simhot--
Galugway sa laway laktod sa hapuhap.

Ang akong ihaplas batok sa makaap-ap
Nga katugnaw mopadanlog sa kaguot.
Gadasok ang gihikawan og halok, gapanilap,
Galugway sa laway laktod sa hapuhap.


-- MICHAEL U. OBENIETA 
Topeka, Kansas, USA

10.25.2014

jazz: ala-una sa kaadlawon


Nagngislit ang bulan,
nagdungaw sa puti
nga iring diha 
sa paril gawas 
sa bintana—nagkinto-
kinto duyog sa kiay ug 
ambak sa gipaminaw.

Nagdamgo ko 
nga unta mahinanok na
apan mapasalamaton 
gihapon ko bisan pa
kon nahikawan 
og huni sa hagok. 


-- GRATIAN PAUL R. TIDOR
Dipolog City, Philippines

ngadto sa pagpanaw, dinhi sa pagpaabot


Mga sanga nga gatulisok sa langit,
Mga dahon nga nadam-ok, naghuwat

Sa haguros diha sa tiilan sa punoan.
Namalandong ko, nanghinaot nga 

Mahibalik duol niadtong tugas
Nga namuwak og mga langgam. 

Bisan sugdan ko pa ang panaw 
Karong tungang-gabii, dili nako 

Mabitbit ang itom nga mga balhibo 
Sa pak-an nga damgo kay ang takdol 

Dinhi, habog nga wala'y pamilok 
sa udtong tutok didto sa Sugbo.

Mga lunhawng dahon nga nalambod,
Mga sanga nga gahayhay og inikogan

Nga tabanog. Kataas sa pagpaabot
Sa akong kinaham nga uwan bisan

Magkalapok ang lim-aw sa kalipay!
Didto, dili mangamras ang katugnaw,

Dili sama dinhi. Bisan sa paglabay 
Sa katuigan, gapabilin gihapon kining 

Pagtukaw-- galugway sa taytayan...


-- DENNIS S. SARMIENTO
Baltimore County, Maryland, USA 

10.23.2014

sa akong mga kaaway


Mga puti'g itlog
Kay hadlok maputla'g liog!
Lipot ray ikapanghinambog
Kay way sarang nga kaisog.
Hala, sige lipoti,
Ang sama nako nga mag-inusara
Nga magtaaktaak sa inyong banuwa
Hala, sige lipoti!
Apan pagbantay kamo
Kamo nga mga kaliwat sa tikasan--
Kamo nga mga walay batasan
Kay ang akong magunitan, aw, ako gyong panitan.
Sige, lipot lang taman sa ginhawa
Apan pagbantay kon akoy mobira
Kay dili ta gyod mo buhion
Bisan pag kinsang panuway inyong tawgon!
Usa ray tin-aw sa inyong buhat
Nga ang inyong buhat dili tin-aw
Kay kamo mga ulipon hangtod karon
Sa mga banyagang panuway sa kasadpan nga inyong simbahon.
Ingnon ko kamo mga ulipon sa kasadpan,
"Walay kahayag ang inyong kaugmaon.
Timan-i nga walay aso nga makumkom.
Pagbantay kay duol na ang akong mohukom."


-- ANIJUN MUDAN-UDAN 
Malaybalay, Bukidnon, Philippines

gugma, hangin


Adunay gininhawa ang yuta. Labaw nga mabatyagan kini sa dihang mosugod pagkabaga ang mga panganod, mao ra'g naghangos pagtugbang sa langit.  Lunlon ang hangin ra mao'y luwas molupad sa kinatas-an nga wanang. Basin ang tubig, nanamkon og huyohoy, mahimong mopakanaog sa langitnong halok. Labi na kon maghuwat pagkat-on sa tukmang haguros.

Nagbitay ang tanan sa kabugnaw. Lakip ini ang gugma. Sa pagkatinuod, bisan sa una pa, hinuyopan ang dughan. Sa paglakaw sa dalan nga nailhan na kay gibalik-balikan, o bisan pa'g sa pagkasaag, mahimong mahimamat ang makapatindog sa balhibo. Kon wala, basin nakasakay na kuyog sa bulhot sa tambutso.

Higala ug kaaway ang hangin. Kini--kahinumdom ko sa atong pagduwa-duwa sa una-- ang hinungdan nganong naglutaw-lutaw sa wanang ang akong tabanog. Ug  nganong nagngisi ka tupad nako. Apan kini usab ang nakapakagusbat, ug basin mao po'y timailhan sa imo unyang pagkapadpad. Niadtong duna ta'y gihaling kausa didto sa giduwa-duwaan natong baybayon, nahinumdoman pod nako ang  giingon sa magtutudlo: Kon wala'y hangin, wala'y mahimo. Busa, lisod kalimtan kon unsa'y mapalong ug kon nganong kalit og kahuot ang palibot.

Kining gibati dili lahi sa hangin, dili gyod makumkom. Sama sa gibug-aton sa kahaw-ang.

Kausa kita nagtupad paghigda. Nagtakilid ka, nagtalikod nako samtang gabukot og habol lakip imong nawong. Dihang gitaliwad-an ta sa kahilom, ang kabugnaw sa kagabhion buot unta nakong pasanginlan. Ang haklap gikan sa bentilador lupig pa'y nangusi, nagpahinumdom nako niadtong gabii nga lahi ang akong gikadulog.  Kon unsa'y gapabilin niyang baho, unta gipalid pod sa katugnaw. 

Akong dumdomon kadtong imong nabantayan sa baybayon-- kadtong nagbitay ibabaw sa lubi, taud-taod nga wala mobuhi hangtod kini gitanod sa habagat, nahagbong. Ug dayon nimong hunghong: Tan-awa unsa ang mahimo niyang buhaton...


-- JESSREL E. GILBUENA
Bantayan, Cebu, Philippines

10.21.2014

mga sulod sa backpack


mangaliya sa mga pak-ang dila espiritu santo ginaingong pasiunang bayad 
sa ginoo giluom nga pangluod tinipigang kahiubos tinagoang pagdumot 
napusgay nga pangandoy giminong tingusbawan maidlas nga kalamposan 
panumpang nahisalaag hinanaling pagluib dalikyat dani wala mahinayon
nga pagtubok nadubok wala makompisal nga mga sala nanagsuhing hinulsol 
nagdeliryong alindasay nanudya nga pangindahay alimungawng panghayhay 
kalabera sa tanlag  mga kanhing musa mga kinuptanang giuli hatod-kawat 
sa sinalikwayng halad mga pughaw nga hulagway sa giagup-op nga album 
mga sensilyo alang sa makalilimos balak nga wamapatik gitangag sa ulan
gikan gapatighulog sa langit p.s.:  ikaw lang kagahapon 
handomanan padayon nakong gipas-an hangtod karon


-- MELQUIADITO M. ALLEGO
Golden Meadows, Louisiana, USA

bawok, buwak, ug balak


naatlan ko nga naniba
ang usa ka anunogba
sa usa ka puti nga buwak 

kining orchid dili ang una
daghan na ang gidimdim 
niining gabhiona

walay syagit walay agulo
dihang gitagbaw paghurot
ang kahumot ug katam-is

ug sa hilom usab gaagik-ik
ang puti nga mga gihay
sa laraw nga nilampos

ang pagdani sa pak-an 
nakapagimok dayon 
og bawok sa tago-angkan

ug sa dihang nilupad 
wala damha natisok pod 
dayon sa akong dughan

apil kining mga pulong
nga kalit lang mibuklad 
sa puti nga papel


-- RODELIO BARELLANO
Caloocan City, Philippines

10.19.2014

sa mga lisod angkonon

(kang Yenyen)

Inighakop nimo sa hangin
Usahay abog ra ang imong masigpo.
Ang langgam nga dugay ra nimong
Gidamgo, dili gyod hidakpan.
Apan ayaw igsapayan
Kay sa tanto nimong panaghap
Masikpan ra nimo ang iyang balhibo—
Ang bulawang balhibo
Sa tinuod lang ikaw pa gihapon
Ang labing palarang linalang
Kay makadakop ka man og langgam
Diha sa kawalaan.


-- OMAR KHALID
Medellin, Cebu, Philippines

pagbalik


Ug sa dihang niuli ka
gidumog ang imong dakbayan 
og abog. Wala ka magdamgo 
duyog sa imong paglabay--
sa napanunod nga munisipyo 
nga gipuy-an pod og mga balagtok, 
sa sam-ang diin nag-igdal 
ang mga lapida ug sa acacia 
nga gitanom sa imong papa 
diin ang mga tamsi hiayon 
sa usa ka handurawan
nga nalubong uban sa kagikan, 
sa namyahok nga mga mag-uuma 
sa hacienda sa mga masupang 
nga espanyol, sa mga kalye 
sa kaguol diin gatapok 
ang mga palahubog ug banha 
nga mga iro. Nisulod ka 
sa imong kwarto nga nagdasok 
og handomanan ug mga buak 
nga kuwadro. Natay-an 
ang samin sa imong tinutokan.


-- SIMON ANTON NINO DIEGO BAENA
Bais City, Negros Oriental, Philippines

10.17.2014

pangilin sa gutom nga kalag


kinahanglan mahumpay ang kaligutgot sa mga kalag 
nga gitugotang mobalik  ug magpabilin 
sa ibabaw sa yuta sulod sa usa ka bulan

mao nga magmatngon kita ilabi na sa atong kabataan 
basin hayloon sila sa wala mahiluna tang katigulangan  
ug dad-on sa ngiob ug galha nilang banwa 
likayan ta ang peligrosong mga dapit ug gimbuhaton 
apil na ang pagkaligo sa dagat 
walay magpakasal o mobalhin og puluy-anan karong panahona 
ug labaw sa tanan samtang ania sila naglaroylaroy uban kanato 
higpit nga gidili ang pagkamatay 

mao nga maghudyaka kita mag-ambahan sa pagsaulog 
sa tinagalan nilang pagbalik pakighugoyhugoy uban kanato 
magpasiugda kita og mga kalingawan 
magpasundayag og sadya nga mga talan-awon 
sayaw awit dula sa entablado alang kanila 
aron mahinginlan ang gipanuhot nilang kamingaw 
ang gauylap nilang kalaay 
busgon ta ang tinghaw nilang mga mata 
nga nanglugmaw og lubog-angtod nga luha 

ug isip kataposang pahalipay kanila atol sa tinuig nilang pagduaw 
nga usab maoy pagtuman sa atong katungdanan 
magdaob kita dako ug habog uyamot nga daob 
kansang silaob mabalon nila sa ilang pagpauli 
sa gingharian sa mga patay 

silaob nga maoy makapaugdaw sa atong kamingaw kanila 

silaob nga maoy mobendisyon kanato 
og kadasig nga hugtan ang atong panlimbasog dinhi 
sa abogon nga kalibotan sa mga buhi 


-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Dhaka, Bangladesh

ang gamhanan nga tapolan


dihay usa ka hari
minaog sa iyang trono
aron lang dampasan 
ang sagbot sa nataran
sa gapatuyang og hagok
gapiyong sa paggawas 
ug nangahas pa
pagmando sa hari  
kay lagi daghan pa
ang sagbot sa likod 
sa balay dayon nibalik 
pagsulod sa lawak kay 
gikulangan pa og tulog


-- RIC S. BASTASA
Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

10.15.2014

ghazal sa gasalsal


Unsaon pagkupot sa kangiob sa kaugalingong pagsilaob?
Lanayon sa kainit ang puthaw apan dili ang kahidlaw. 

Ay, mga inday! Kon puti pa ko'g itlog, sayon ra unta 
Pagtalikod aron dili ko mokurog og harong sa kahidlaw. 

Apan bisan mag-aligato ang akong panit sa pagbaid
Batok sa inyong gilay-on, kawhaton ko ang kahidlaw. 

Dili nako piyongan ang kasinaw sa inyong mga hinagiban
Bahala'g kilatan ko sa matag pagdugdog sa kahidlaw. 

Bisan inyo kong malup-og, bisan lunopan pa sa singot, 
Ay, kini si Ondong wa'y undang nga mohagit sa kahidlaw!


-- MICHAEL U. OBENIETA 
Topeka, Kansas, USA

pag-ihap


Ayaw na lang ihapa ang balas 
sa baybayon sa imong pag-inusara 
kay dili ka makatumbok
sa gidaghanon niini, sama ra 
nga wala ka makaihap kon kapila 
nabasa imong mga aping sa higayon
nga ikaw nadugmok.  

Apan kon makahigayon ka'g daitol 
sa imong dunggan sa akong dughan,  
suwayi kuno'g ihap ang hinagubtob 
alang nimo. Unta makataghap ka
sa dahunog sa taob kon wap-a 
mabungog sa katahap.


-- KEVIN A. LAGUNDA
Lilo-an, Cebu, Philippines

10.13.2014

duha ka balak bahin sa panaghigala

1.
Naggunitay kita
ning atong paglakaw
sa samang dalan.
Layo na
ang ning-agian
sa atong panagkaila.
Apan tamdon ko 
nga ikaw tinuod nga higala
kon imo sab nga nabati
ang tunok
nga akong ningtumban.

2.
Nahawan ang lasang.
Gipamutol ang mga kahoy.
Apan dunay usa 
nga nahibilin sa kilid.  
Nagtindog, sama kanimo, 
tinuod kong higala,
dihang ang ubang daghan
mitalikod ug mibiya
kanako. 


-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA

tutoki sa tago


gitamakan ang buwak 
nga gabay-ad dinha 
gawas sa tugkaran

walay pamilok

ang makabuta nga adlaw
gakapkap ang alingungot 
sa gadagmal nga tutok

pila ray asoy itom na

kilat dugdog kilat dugdog 
dinha sa gapasagad nga tamak 
sa walay katagbawang uwan 

nibukhad ang mga gihay

gitamakan ang buwak
nga nagbay-ad dinha 
gawas sa tugkaran

walay pamilok

ang makabuta nga adlaw
gakapkap ang alingungot 
sa gadagmal nga tutok

pila ray asoy itom na 

dinha sa gapasagad nga tamak 
sa walay katagbawang uwan 
nibukhad ang mga gihay


-- TEA SOLON
Cebu City, Philippines

10.11.2014

nganong kuwang ang kahangtoran


Sa wa pa nagsugod ang iyang kinabuhi
gihulma nang daan ang kinaiyahan
ug kaalam. Mga biyuos sa bulak
nga anam-anam nga mituyhakaw
aron pag-andam sa tanghaga
nga maghatag og bugtong bunga
taliwala sa iyang pagpamalandong.

Sa pagbuka sa iyang mga mata
ang kalibotan madasigon nga moduso
sa nanaglambod nga kasinatian
aron mogapos diha sa paghinuktok.

Sa gamay nga takna nga nahibilin
(gikan sa pagbukas ngadto na
sa pagtik-op sa tilon), dalidali
kini niya nga igahin sa pagbugkos
ug pag-ukit sa usa ka mugna
nga menos sa napulo ka kaila
ang alaot nga makasinati.

Bulahan ang adik-adik
tungod kay adunay kamatayon 
o pagbasol nga naghuwat
sa tumoy sa sangpotanan.
Apan siya nga igo lang
nipabadlis sa kaalam diha sa tubig, 
gigaid ang kaugalingon sa duldol 
nga ang bugtong tinguha mahawla
ang tipik sa higayon.
Siya hungog sa kataposan, 
ug kumongkumong 
sa kahangtoran.


-- ERIK E. TUBAN 
Cordova, Cebu, Philippines

vincent


naugdaw ang gilakgilak
sa kawanangan

nalarag ang kalunhaw
sa kabukiran

naamang ang hampak
sa lapyahan

dihang imong nahingpit  
ang nahukman


-- RODELIO BARELLANO
Caloocan City, Philippines

10.09.2014

sa hingpit nga pagtubag


naghimo ko og tigmo
ug ang bata nga gatininuod 
og pamati wala katulog 
pila na kagabii
wala pa maanad 
sa akong kalaki apan 

duna koy punto 
samtang sayo pa ang bata 
kinahanglag makahibalo 
nga dunay mga tigmo 
nga mosumpay ra 
sa mga pangutana
nga tingali sayon ra 
mahibal-an kon huwaton
hangtod sa kamatayon


-- RIC S. BASTASA
Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

tankaka


Gibukotan ka
sa lubot nga galaway
ubos sa sanga--
dagway mo daw maskara
sa langawng' dako’g mata.


-- DENNIS S. SARMIENTO
Baltimore County, Maryland, USA 

10.07.2014

gubbinal sa gibunol


Gansang-gansang ang kahayag sa gibang nga bulan
Nga mihalok sa kagiron nga aping sa kalibotan.


-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Dhaka, Bangladesh

panaw sa pangamuyo


Kakutas sa akong nalakat, kataas na sa nakatkat!
Kadugay ba kaplagon anang tunhay nga kalipay!

Unya, sa akong pagtidlom sa kahinanok, unta
Matultolan na gyod nako ang bag-ong lapyahan… 


-- JONDY M. ARPILLEDA
Tagum, Davao del Norte, Philippines

10.05.2014

luha sa gugma, gula sa labirinto


Asa naman ka 
karon? Nangita ko sa imong tingog 
bisan sa ilalom sa akong habol 
nga nanimaho pa sa imong singot. 
Gimingaw ko sa lasa 
sa imong laway, alimyon 
sa imong ginhawaan, ug pako
sa patay nga salampati diha
sa imong mga ngabil. Naa ba kaha
diha sa nagpasad nga mga condom 
ang salin sa imong bulbol? 
Sa kahayag sa poste, nahumod
ang kagabhion nga napilo sa panid
sa mantalaan, naghulma og
lutaw nga lungon.


-- SIMON ANTON NINO DIEGO BAENA
Bais City, Negros Oriental, Philippines

sa tungang gabii


kasakit sa dunggan 
kon mamati sa uwang

sama pod diay

kasakit sa dughan
kon di ko madunggan


-- LESLIE S. NUÑEZ
Compostela, Cebu, Philippines     

10.03.2014

kon ang bayolin: hubad sa balak ni Hafiz


Kon 
Ang bayolin
Makapasaylo sa kagahapon

Kini mosugod pagkanta.

Kon ang bayolin moundang pagkahasol
Sa umaabot

Ikaw mahimo’ng
Ingon sa hubog nga samokang mokatawa

Kana nga ang Ginoo
Mopahirag 
Ug mosugod pagsudlay kanimo ngadto
Sa Iyang
Buhok.

Kon ang bayolin makapasaylo
Sa matag samad nga hinimo
Sa uban

Ang kasingkasing mosugod
Pagkanta.

(gikan sa Inenglis ni Daniel Ladinsky) 

Gihubad ni: 
-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA

higgs boson


Ang kataposan sa kawanangan
gasugod diha sa sabakan.

Ang kataposang ginhawa
gahagwa sukad sa unang uha.

Ang lunhawng' palibot
gipaabot sa pagkadunot.

Ang paghimugso sa kalibotan
ang sinugdanan sa kataposan.


-- GRATIAN PAUL R. TIDOR
Dipolog City, Philippines

10.01.2014

kinabuhing lamian


(alang kang inday Hanna Vernice)

Gitunolan ko ni inday og kutsara
sa dihang nakita ko niya nga gakinamot,
gakumot sa bahaw nga gisabwan og monggos
salin sa iyang paniudto ganiha.

Siguro nahibulong gyod si inday 
nganong kanunay baya akong kamot
mao gyo'y ikandos sa pagkaon kay modayon
siya'g pahinumdom, “Wa man ka nanghunaw!”

Apan, ay, kalami unta og makahigayon ko
pananglit og pangutana inig dako unya niya 
kon ang tanan nga ihukad ning kinabuhia
madala ba kaha niya'g kutsara. 


-- JIN D. GARCIANO 
Camotes, Cebu, Philippines

ang inyong ubos nga mamamaktol


Naa ba ka'y buot pahamtangan og silot
Labaw pa sa urom? Hala, tusluk-tuslokon nako 
iyang hulagway sa tayaon nakong dagom!
Kanang labaw pa sa bakya ang baga'g
nawong, patuloan nato og kandila?

Magdagkot pod ta'g lain uban 
sa usa ka basong tubig, itlog, ug puting papel 
diin ang ngalan sa imong kaaway
akong yamyaman, dayon lumsan og luwa! 

Nia pa: kanang iyang ngalan
akong ipangaliya sa hanging itom hangtod 
makalibang siya'g lansang, bildo, ug uban pa.

Ug kon siya buta, bungol, patay-limod 
sa iyang binuhatan--buaya og kinaiya-- ay, 
ako ra'y bahala ana. Ayaw'g kabalaka kon

wa'y ka makuot sa imong bulsa. Kining akoa
pangalagad ra. Sama sa saad, wa'y bayad!


-- ADONIS R. ENRICUSO
Dumingag, Zamboanga del Sur, Philippines

Daghang salamat sa mga maniniyot nga gapaambit sa ilang mga hulagway sa Google ug Flickr.