ang tubag sa nahuwasan nga palahubog gikan siya natandog sa balak ni Li Po nga "i make my home in the mountains"

Dili gyod ko mangutana nimo nganong gapuyo ka

nga gainusara sa lasang diha ibabaw sa bukid,

ug igo ra kong gapanilap samtang gapaminaw

sa bag-ong gaipon sa pikas nakong bungbong:

nasaag intawon ang akong kalag sa ilang paraiso

nga hagbay ra giangkon sa gahunghong nga bitin.

Namunga ang poste sa suga og bukog sa tabanog.

Nasangit akong dila sa gadiwalwal nga imburnal.

-- MICHAEL U. OBENIETA 

Topeka, Kansas, USA

inig lunop sa iyang luha

buang nang bayhana

nga magpabilin dinhing dapita

puno sa kamingaw

ug kawad-on nga galapaw 

apan kon siya mahigugma

ug mao'y hinungdan nga siya 

maungot sa espidno

maanod ra siya gikan sa damgo

-- HAZELEN C. COBOL
Argao, Cebu, Philippines

pamalandong sa garapon kilid sa bintana

gaatubang ko sa kahayag

hasmag sa akong katalaw 

dili ko mopiyong sa kalibotan

makahangol ang kalunhaw

sa kakahoyan nga gilandongan

sa asul nga pandong sa panganod

naay dalan subay sa daplin

sa suba paingon sa dagat

gabuswak ang mga gumamela 

alayon sa kasagbotan

samtang natanggong ko 

sa kamingaw ning lawak

bisan nia pa sa ngilit sa paglaom 

unta dili ko mabuak

-- RIC S. BASTASA

Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

light years

pagkahayag

pagkaduol

sa mga bituon

apan kutob ra kita

sa pagtutok

pagkatam-is

pagkaduol

sa atong kagahapon

apan kutob ra kita

sa paghandom

-- GRATIAN PAUL R. TIDOR

Dipolog City, Philippines

ang pagsulat og balak

Kon magsulat ako og balak, di ko buot

nga sama sa usa ka singgalong*--nga modakop

sa mga pulong ingon sa mga tukbonon

pinaagi sa pagkamalimbongon.  Di ko buot

nga mangalaw sa kangitngit.  Hinuon,

buot kong adto ako sa usa ka ngitngit nga lawak

uban sa usa ka gamay’ng lamparilya

ug magpaabot nga ang mga pulong modayon--

sama sa mga anunugba nga moliyokliyok

sa iyang gamay’ng kasiga.

* singgalong: fox   

-- URIAS A. ALMAGRO

New Berlin, Wisconsin, USA

tubag ni Psyche sa dihang mibiya si Kupido

Niingon ka

dili katuhoan ang gugma

kon wala’y pagsalig.

Wala ba ka 

mosalig sa akong gugma

bisan nakit-an na tika?

-- MA. CARMIE FLOR ORTEGO 

Talalora, Samar, Philippines

ang painting nga nakita nako sa encarta website: pinasubay sa "Écuyère aux Colombes" ni Marc Chagall

Gidibuho nimo ang wa'y 

kataposang lupad

sa nagtualing salampati,

gikolora'g buwagaw 

ang gatagok nga panganod

apan pug-aw nga puwa

ang bulok sa hangin

ug yukog nga biyolinista.

Matag badlis nimo sa linya, 

milutaw ang tigmo ug

kagawasnon sa damgo. 

Matag wisik og lingin,

nahimugso ang tanghaga

nga dugay nang misalingsing 

sa imong kasingkasing:

ang kahidlaw sa kahayag, 

ang simangan sa kilumkilom,

ang kuninit sa mga dahon

ug ang hiwi nga pahiyom 

sa gahubong babaye,

naglingkod sa asno,

hilom nga nagtutok nako

samtang gitutokan ko usab 

siya sa mitapot mong kuwadro 

sa LCD nga mora bag, 

sulod sa iyang duha ka mata, 

nag-ungaw ko sa kakuyaw:

unsa mang orasa, 

asa mang dapita

kalit kong dasmagan 

sa kamatayon.

-- NOEL P. TUAZON
Dauis, Bohol, Philippines

basiyo

Bisan hubo, huwaton ko ikaw 

diri sa kaha uban sa laing 

mga botelya nga naglaray sulod

sa hinulman ug lingin nga 

kahaw-ang, maghuwat kon 

kanus-a nimo pun-on.

-- JIN D. GARCIANO 
Camotes, Cebu, Philippines

pagharong sa hangin sa akong pagbangon

Niining lawom nga kagabhion,

natukas ang nipa sa atop 

ug napalid ang akong katulogon. 

Gilumsan akong duha ka dunggan

samtang gapasiaw ang unos.

Gipatin-aw ko ang laylay sa ulan.

-- MICHAEL U. OBENIETA 

Topeka, Kansas, USA 

hubad sa gitagik nga awit nilang Alan ug Marilyn Bergman nga giduyogan ni Michel Legrand

What Are You Doing the Rest Of Your Life?

Unsay imong gibuhat sa nahabilin mong kinabuhi?

Habagat ug amihan ug sidlakan ug kasadpan sa kinabuhi mo?

Aduna lang ako'y usa ka hangyo sa imong kinabuhi

Nga igugol mo kining tanan kuyog kanako

Ang tanang panahon ug higayon sa mga adlaw mo

Ang tanang mga singko ug diyes sa imong mga adlaw

Tugti ang mga rason ug rima sa mga adlaw

Tanan magsugod ug matapos uban kanako

Gusto kong maaninaw ang nawong mo

Sa matag matang sa kahayag

Sa balisbisan nga bulawan ug

Mga kalasangan sa kagabhion

Ug kanus-a ikaw gatindog atubangan

Sa mga kandilang gabarog sa usa ka sopas

Oh, pasagding' ako ra ang nakabati

Sa gihimo mong hilomong pangandoy

Kadtong mga ugma nga naghulat sa ilawom sa mga mata

Sa kalibotan sa gugmang gitipigan sa imong mga mata

Akong pukawon ang nahitagpilaw sa imong mga mata

Magkinahanglan og usa o duha ka mga halok

Lagbas sa kinatibuk-an kong kinabuhi

Ting-init, tingtugnaw, tingpamulak, ug tingtagak sa kinabuhi ko

Ang tanang akong mahandom masubay ning kinabuhi

Mao ang tibuok kong kinabuhi uban kanimo.

-- MELQUIADITO M. ALLEGO

Palm Harbor, Florida, USA   

roro, gikan sa el nido paingon sa puerto

dili ang gilay-on

dili ang kaabogon

tapad tang duha

ning atong panaw

dili ang mga angaton

dili ang mga dulhugon

tapad tang duha

ning atong panaw

dili ta masaag

dili ta magbuwag 

-- RIC S. BASTASA

Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

saari ko, pangitaa ko

Napukaw imong pagbati sa kahinanok 

sa akong kasingkasing. Wa’y banagbanag 

imong damgo. Wa’y kilumkilom 

akong gugma. Sama ta sa mga bituon 

nga gihiusa sa kangitngit. Ug ang kahayag

gikan sa suok nga gilawmon sa kamingaw, 

moawas inig tugaw-awit sa atong hagok.

-- DENNIS S. SARMIENTO

Maryland, USA 

takdol nga bulan

Ning gabii sa takdol nga bulan, 

akong nakita nga ang kahayag 

sama’ng midan-ag

sa mga harianong kabalayan 

ug sa mga payag.  Sa ispoting

nga katawhan nga nagpadulong 

sa mga piging ug mga pagsaulog.

Sa mga bulingit ug tastas

nga kabataan nga kasaw’ng

nanagdula sa abugong 

wanang.  Sa sapa’ng puno 

sa gilabay’ng mga hugaw.  

Ning gabii sa takdol nga bulan, 

mao ra'y mahimo’ng 

kasalohan sa tanan--

ang natibuok nga bulan

kansang kahayag molukop 

ning gibahinbahin tang kalibotan. 

-- URIAS A. ALMAGRO

New Berlin, Wisconsin, USA

kon nganong usahay dili tinuod ang damgo

Gabii, nagdamgo ko.

Usa ka damgo nga

Daw tinuod gayod

Nga morag dili gayod

Damgo.

Ako kang gihikap,

Gihagkan, gigakos sulod

Sa akong damgo. Ang kalibotan

Libot nato usa ka madamgohon

Nga damgo sa nagkiay-kiay

Nga tabanog ug bulak sa Mayo.

Nakaingon ka—

Dili kini damgo!

Apan misupak ko. Ug tungod

Sa imong kakulang sa pagtuo

ug tungod sa akong pagsupak napukaw

Hinuon ang nindot kong

Pagdamgo.

-- OMAR KHALID

Metro Manila, Philippines

pasidaan 2

i

Moluklok sa tutunlan 

sa kahilom ang mga dili

mabungat nga kahadlok.

Bulawan ang kalayo 

sa matag aping, 

ug ang pangandoy 

mga pungpong 

sa balhibong modagit 

nimo paingon sa dag-om.

ii

Mamilit ang gagmayng' 

pako sa mga alibangbang

sa hangin inig buka

sa kiyuom mong mga ngabil.

Mao nang kinahanglan

nimong danihon

ang pulong sa kahilom.

iii

Molutaw ang bangaw,

mokutay sa imong duha

ka gagmayng palad

ug moulbo ang kahayag 

inig piyong sa mata.

(kang Mitzi Lungay, nagtuo nga ang kabalaka mahupay pinaagi sa yoga)

-- NOEL P. TUAZON
Dauis, Bohol, Philippines

tutok

Ang tinutokan sa bata halayo,

mahimong abton ang unahan lakip na 

ang mga katuigan. Sama sa iyang pag-aninaw

sa dagat nga mahimong mobira niya 

hangtod madagsa siya sa pikas
isla sa iyang mga damgo.

Busa, basin lahi ang makit-an

sa mga tiguwang sanglit bitaw 

mabantayan nako si Lola Borin nga magtambo 

sa may pultahan, ug modayon man siya

og tak-op sa iyang mga tabon-tabon
nga mao ra ba'g iyang gipugngan

ang taob sa kagahapon.

-- JESSREL E. GILBUENA
Bantayan, Cebu, Philippines

hubad sa balak ni Russell Edson

 Pan

Ganahan kog hitsuraan nga pan. Pan nga masinugtanon. Klase sa pan nga mapalgan sa mga damgo sa kagutom.

Ug pila ra may estorya, nahimamat ko ang ingon niini nga pan. Nanuktok kog pultahan (usahay ako ning buhaton aron mapraktis ang akong mga buko sa tudlo) unya ang miabli usa ka babayeng naglanay, nagluspad lang ang agi (morag harinang gitubigan na apan wala pa maluto, wala pa gani mamasa), nagkugos og hitsuraan nga pan.

Giingkib nako ang pan ug kini mihilak uroy dayon... 

-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO

Manila, Philippines

dead stars

Nagpadayag nako 

ang usa ka basahon

nga ang makita natong mga bitoon

salin na lang diay 

sa iyang kahayag, dugay na 

nga nahanaw ug wala na

dihang tungora.

Mao tingali 

nga bisan hagbay ra kang milakaw,

sa kanunay, ako gihapong malantaw

ang imong panagway.

-- GRATIAN PAUL R. TIDOR

Dipolog City, Philippines

kintsukuroi

1.

Gadanghag, buwan

sa sidlakan nakay-ag--

Abong bulawan.   

2.

Dughan nasamad.

Ang gibantog nga langgam

Dinhi manukad.

-- MICHAEL U. OBENIETA 

Topeka, Kansas, USA

kambyo kontrapuntal sa haiku nga "kintsukuroi"

kumpyansang bulan

napusgay ang kaulay

bulawang ulan

panumpang buak

sigon sa kapalaran

panudyang gilak

-- MELQUIADITO M. ALLEGO

Palm Harbor, Florida, USA

pagkabanhaw, 1983

sukwahi kay wala mi

makapudyot og easter egg

nangasaba pa gani 

si tatay nganong wala

matugway ang kabaw

gitakda namo ang paglibwas

sa atop nga nipa sa kamalig 

aron dili mabasa ang mga sako 

sa humay nga galumbay

kaayong ibagutbot pwera

gaba nganong pabilin

ning dapita nga gapalabi 

bisan karong dominggoha 

ang dag-om ug talithi 

-- RIC S. BASTASA

Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

si Hudas ngadto kang Kristo kapin sa duha ka libo ka tuig ang milabay

Wisiki intawon ko 

Sa imong pasaylo, pastilan,

Bisan na la’g sama pa ka 

Daginoton sa usa ka lugas 

Nga mumho. Kay bisa'g ikaw 

Mikayab na, ania ako

Padayon pa sa pagsukarap

Sa kinalawmang kamingaw.

Sala ko ba diay kon 

Sa sinugdanan pa lang

Gitakda ko sa langit, gisangpit

Nga mabudhion? Di pa ba diay 

Sarang nga gaaso-aso

Ang akong anino, gidangdang 

Hangtod sa dayon nga

Dilaab? Hangtod karon, 

Lakip ba diay sa dili maugdaw 

Ang akong ngalan, balik-

Balikon og balikas samtang 

Gabukal ang dugo sa kabugnaw?

-- GINA MANTUA-PANES

Cebu City, Philippines

ed

karong tigmi burles nga buntag

way misulod-gula sa salag

karong tindog-tindog lang udto

way nisanting nga maghingudto

karong gabii ang bisagra

nanggahi tumar sa viagra

-- MELQUIADITO M. ALLEGO, JR.

Palm Harbor, Florida, USA

berano

Nagkahuot ang alimuot
karong udto, ug buot ko 

nga matin-aw unta 

ang akong hunahuna, 

labi na ning panahona. Apan
ikaw nga naghigda tupad 

nako--ikaw ang bugtong isla

taliwala sa nagkatag kong 

dughan. Kon dagat pa unta

ako, hagbay ra untang 

nahagkan ang imong 

baybayon. Bisan tuod 

nasaag ta sa pagbanlas 

sa panahon, mahimuot ko 

kon mabati mo gikan ining 

tanan kining hapuhap 

taliwala sa kaigang 

sama sa unang uwan.

(alang kang Margaret Fabian)

-- TON DAPOSALA

Cagayan de Oro City, Philippines 

hubad sa balak ni Hafiz

Usa Ka Lungag Sa Plawta

Ako

Usa ka lungag sa plawta

diin ang tayhop ni Kristo moagi--

Paminawa kining

Huni.

Ako ang konserto

Gikan sa baba sa matag 

Binuhat

Nga nag-awit duyog sa di maihap 

nga mga Nota.

Gihubad ni:

-- URIAS A. ALMAGRO

New Berlin, Wisconsin, USA

hubad sa balak ni Mary Oliver

Pagduaw sa Lubnganan

Kon maghunahuna ko sa kamatayon,

usa kini ka hayag nga dakbayan

diin, matag tuig, nagkadaghan akong

nailhang panagway

apan way bisan usa nila

ang nakamatikod nako,

bisan pa man og buot unta nako nga mamatikdan,

ug kon magsugilon sila,

nga mora'g maguwang ra

sa hunghong,

usa kini ka wa mailhing pinulongan—

Makakuha ko sa tuno

apan wa koy masabtan bisan usa ka pulong—

ug kon tukason nako akong mga mata

mobungad sa akong atubangan

ang kahibulongang patag, ang mga maanindot nga kahoy.

Ug ang mga bato.

-- GRATIAN PAUL R. TIDOR

Dipolog City, Philippines

ang gugma mobiya

Ang gugma mobiya apan magbilin og ikot.

Di lalim ang kahapdos sa gibinlan niini.

Way gugmang di mobiya, apan naay mobalik,

Naay mobalik nga diay mobiya pag-usab.

Di lalim ang kahapdos sa gibinlan niini,

Mamula manghugot mosinaw daw bungang hinog.

Naay mobalik nga diay mobiya pag-usab.

Sa makausa pa dag-on kita sa kasakit.

Mamula manghugot mosinaw daw bungang hinog,

Maanindot tan-awon apan angay tagoan,

Sa makausa pa dag-on kita sa kasakit.

Sa kanunay way nakat-onan ang kasingkasing.

Maanindot tan-awon apan angay tagoan,

Wa kita masayod sa dagan sa kinabuhi:

Sa kanunay way nakat-onan ang kasingkasing.

Angay hinumdoman kining maong pagtulon-an.

Wa kita masayod sa dagan sa kinabuhi,

Way gugmang di mobiya, apan naay mobalik.

Angay hinumdoman kining maong pagtulon-an:

Ang gugma mobiya apan magbilin og ikot.

-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO

Manila, Philippines

pasidaan 1

i

seguroa'g sikop ang ulo 

kay kon unahon 

nimo'g signit ang ikog 

maputol kini ug 

mokitiw lang sa panakla 

ang imong kabudlay

ii

kinahanglanon nimo 

ang sibot, pukot 

kun di ba kaha 

tirador ug paon 

sa imong pagpanakop:

modagan gyod 

ang tanang gukdon

iii

daling iphon bisan 

gani ang nagrambol 

nga bituo'g buwakaw 

sa langit kay sa 

manikop og aninipot

aron isulod sa botelya 

kay ginganlan ka'g 

wakwak nga way suga 

sa matag gabii nimong 

pagbalbal sa tanghaga

-- NOEL P. TUAZON
Dauis, Bohol, Philippines

epistola

nitidlom ang kahilom

nagsukod sa wa'y kataposan

nga balod sa gataob nga panumdoman

sukad sa batoong baybayon diin

napapas ang natagik natong mga tunob

sama sa pagkapukaw gikan sa damgo

nga mikagiw ug giapas

sa naulahi kong kahiamgo

padayon nga gisanapan

ang akong dughan sa gabalik-balik

nga kanaas atol sa pagdat-ol 

sa atong palad taliwala sa kagabhion 

nga nikisaw ug niawas 

sa akong kamingaw

-- GILBERT INTERVALO, JR.

Bais City, Negros Oriental, Philippines

dodong sa tibuok kong kinabuhi

Unom na ka tuig ang nilabay, sumad

niadtong kaadlawon diin gihatod ko

ikaw didto sa surgery room tungod

sa usa ka dinaginot nga paglaom:

nga basin na lang niining higayona

maluwas ang imong mga mata. 

Nga dili bukotan og kangitngit

ang imong mga kalimutaw. Human

sa walo ka oras, giuli ikaw 

sa duktor kanako nga nahinanok

sa anesthesia. Ang imong mga

mata nanghubag. Ang imong

ginhawa nanghupaw daw

gikawot kini gikan sa mga gamut

sulod kanimo. Samtang ikaw

nahinanok sa imong katre, gihan-ay

sa duktor ang sugilanon nga 

naghinapos: retinopathy 

of prematurity, scleral buckle, 

vitrectomy. I did everything

I could to save his vision.

I’m very sorry.   

Niadtong higayona nagtipasi na

sa bintana ang sidlak sa adlaw

ingon sa nanghunat kini

sa nagsingabot nga pagsawop.

Gihapuhap ko ikaw. Gilaylayan.

Giam-aman. Ang akong mga mata 

nalumsan sa tanan nga dili makit-an 

ug dili masawod. 

-- CORAZON M. ALMERINO

Los Angeles, California, USA