ang ebanghelyo sa pasko

Dinhi nihamtong ang kanihit.

Sambingay sa yuta paingon

sa langit. 

Sulondong tahas ginama

sa mga tabas, sa mga ginabas.

Ang akong mga kamot gabay sa iyang

mga kuyamoy, sama niadtong katuigan

nga ako siyang gitudloan pagkupot 

sa iyang baso.

Segun usab kini sa paghan-ay. Ang paghunat

sa unang laray ngadto sa gasunod. Mga karnero

kilid sa ilang magbalantay. Ang bugtong bituon. 

Mga hari ug ang ilang mga bulawan, insenso, 

ug mira. Mga anghel. Ang iyang ginikanan. 

Siya sa iyang pasungan.  

Ang mga awit sa pagsaulog nangasangit

sa iyang agik-ik, samtang ang palibot gilunopan

sa tanang dinhi, kini. Ning-ukab na usab 

ang kasaysayan: mga tunob sa iyang amahan, 

saka-kanaog sa hagdanan; nagkadaiyang tingog 

sa mga kabit sa telepono; kay-ag sa mga balikas 

nibanda sa bungbong. Mga gibaid nga bahad.

Apan, bisan ingon niini ang nangagi, walay

nalaksi nga lanot sa iyang kamaya. Ang iyang

kasingkasing tubod sa mga batis taliwala

sa hulaw. Ang iyang kabatan-on gilimisan

sa unang mga sidlak sa buntag. Sa iyang

dalunggan ang huni sa mga goryon.

Kini ang talagsaong adlaw. Dinhi atubangan

sa pasungan, mga indak sa iyang tiil duyog

sa tambol. Ug bisan sa kanihit, iyang giakob

ang iyang kaugalingong sambingay 

sa usa ka paghunat: Mama here. 

Akong mga kamot sa iyang mga kuyamoy.

Akong kasingkasing nahinanok sa iyang abaga.

Gawasnon sa tanang bahad. Luwas sa mga kulihad.

-- CORAZON M. ALMERINO

Los Angeles, California, USA

kunsad

Human nimo’g titi 

sa mga utin ning kalibotan,

layat, bilat, sama sa bakunawa;

ang buwan lamoya. 

Kon di pa ka matagbaw,

apila ang adlaw, hasta

ang mga planeta

nga gaalirong 

niini. 

Apan kon ugaling

bation gihapon nimo 

ang kahaw-ang,

suyopa ang mga bituon,

ang oras, ug ang kawanangan.

Ipahiluna silang tanan

aron mahinanok

sulod sa imong

sabakan.

-- JOSUA S. CABRERA


Cebu City, Philippines

nunot sa imong pangutana kon kinsa’y una natong nakatulog sa milabayng gabii

Nagdungan lang ta paghigda, 

dungan natong gipiyong ang atong mga mata 

samtang nanago ilawom sa habol 

ining gabii nunot sa habuhabo. 

Gipaminaw lang tika uban sa nagkalandrakas 

nga kasaba sa daw gapaghot nga mga baki 

sa gawas niining lawak hangtod hagok na lang nimo 

maoy tubag sa akong "I love you."

Gitugyan ko na lang sa katugnaw 

ang nagbangotan nga kaawaaw 

diha sa pikas linya 

dihang wala mo na tubaga 

ang akong hagawhaw. 

Nanghinaot nga ako, 

imo nang gisayaw, 

diha sa imong damgo.

-- JAE MARI D. MAGDADARO

Binaliw, Cebu City, Philippines

mata

sumala kang Genory Vanz Alfasain sa sugilanong “Tilapyang Puti”

Dili na katingalahan alang sa tilapya ang pagkasaksi

og baying gasakay sa baroto

sa danaw sa Holon. Kamatuorang gipanganak siya

nga adunay duha ka matáng

dili mahimong ipiyong ug nga gimugna ang pilok 

tungod dili kinahanglang 

masaksihan ang tanang kamatuoran. Kinahanglang

mohunong sa paglangoy 

aron dili mahilayo ug magkaabot siya ug ang gapaduol 

nga baying iyang tutokan. 

Nakit-an niya sa mga mata niini ang kaugalingong 

hulagway, nag-inusarang

galutaw sa kalimutaw. Usa gayod siya ka katingalahan—

puting mátang sa tilapya. 

Nahanaw lamang siya inigsara sa mga mata sa bayi. 

Usa pa ka kamatuoran:

aduna gihapoy makit-an sa pagpiyong ug nga sama 

ang bayi ug tilapyang wala pa 

nakit-an ang ilang hinungdan. Gigawas niya ang ulo

apan mao ra og mabugto

ang ginhawa maong kinahanglang mobalik sa tubig.

Gisulayan dayon niya

ang paghangad sa langit ug pagpiyong sa mga mata.

-- M.J. CAGUMBAY TUMAMAC 

General Santos City, Philippines

singkwenta

kang Dindin Villarino

Ang damgo: kauban ta 

magsulat og libro sa mga balak   

sa dili pa ta modakin-as  

og singkwenta. Samtang 

ang panumduman wala pa 

gikapyutan sa kabug-aton 

sa kagahapon. Samtang 

dili pa kinahanglan sungkodon 

ang kalapdon sa dakbayan 

nga atong gibiyaan ug puhon

balikan. Apan ang damgo 

usahay dali ra bulikatan 

sa kakulian, kakulangon, kaluya.

Sagdi lang, Din, bisan 

og karong gabiuna 

gibati ko ang katugnaw

samtang gipakli ko ang mga pahina 

sa nasugdan natong damgo 

kabalo ko ikaw niabot na 

sa dapit nga aduna pa’y 

labaw sa mga pulong ug awit.

-- DELORA SALES-SIMBAJON

Butuan City, Agusan del Norte, Philippines

kining akong gibati

tugbangan ra sa usa ka tabon 

galupad nga walay kauban

sa wanang sayo sa kadlawon

-- JEFF DEL ROSARIO


Danao City, Cebu, Philippines

ang akong bentana

Kini ang akong bentana.

Dinhi, hinay ug malumo ang

Hunghong sa huyuhoy. Dili sama

Sa dagkong bentana sa dagkong simbahan

Nga moawas ra dayon ang tanghaga.

Sa mga nakasuway, ming-ingon sila nga

Gamhanan kuno kining

Akong bentana kay kamao kining maminaw

Sa bisan unsang asoy nga makahinuklog.

Dili baya dako kining akong bentana

Apan paigo dinhi ang gidak-on sa akong pangandoy.

Sa matag tighapon, paaboton ko dinhi ang pagkatalgag

Sa mga pako sa mga ugbos isip timailhan sa

Taliabot nga ulan. Apan dili ang tanan puydeng

Makamatikod sa akong bentana.

Kinahanglan nga ang buot mosinati kamaong

Mopihig sa tanghaga ug biga

Ang pagsulod sa akong bentana morag pagsulod

Og balik sa tagoangkan sa kapanahonan

Diin kinahanglan nga may dad-on ug may isalikway.

Dili ka makatuo nga kining akong bentana

Walay tak-opanan. Maong sa bisan unsang oras

Libreng mosulod ang tanan

Busa maingon nga usa lang ka panghambog

Ang pag-angkon ko niini tungod kay

Kining maong bentana mahimong anaa usab kanimo.

-- OMAR KHALID

Metro Manila, Philippines

nabaldang pagpasiyo sa baybayon

Ingon ini na ba 

kabangis ang balod inig hapak  

sa hilom nga baybayon, 

matilawan na lang nato

ang kaparat sa iyahang mga pinisik—

dili maabi-abihon? Ngulngol

paminawon iyang mga panawag: wala, 

wala… Daan na bayang banha

ang alimpatakan. Ug bagal sab 

ang balas ning lapalapa, gadugang

sa gibug-aton sa tunob
palayo kanimo.

-- R.L. BERTULFO

Talisay City, Cebu, Philippines

huni henesis

kon awiton mo kini

dihadiha mahibalik ang tanan

sa akto sa pagmugna sa mga bituon

sa pag-umol sa dagaang

sa hilan nga ginhawaan sa wanang

nga gaugom sa dili pa tibugol nga planeta

sa kansang aping mosubol

ang ngilit sa kabukiran nga molugti

dayon mobugwak ang tubod

nga mopabathay sa halapad nga sapa

nga matag tihol sa hangin

mosabulak og panalangin

sa lunhawng tanaman sa kalibotan

diin ikahibalag ko ikaw

-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO

Dhaka, Bangladesh

kon matuman ang pagbuot sa kinakusgan

Gituohan niya nga kon sunogon siya puhon, ang iyang abo sagolan unya’g mga gihay sa puti nga rosas, dayon iplastar uban sa usa ka dosena nga kandila sa altar. Alang sa mga masupilon nga gawara-wara sa ilang mga kinumo ug gabundak sa ilang tingog duyog sa ilang mga tiil, matod niya:

—   Hoy, mga hanggaw! Labaw pa ko anang higanteng papel, gipaka-aron ingnon ninyong ako ug gihimong aligato! 

Nipakpak ang naminaw niyang sinaligan, nipakurat sa hagukang alirong nunot sa nilanog nga pistola, nidiktar og pagsangyaw:

            — Mabuhi ka, Nyor! 

            

Ug ang panon sa mga kalag, gatunglo sa iyang pagtuo nga siya ra’y makaluwas bisan nila nga gabalik-balik pagsubay sa suba atbang sa iyang palasyo, padayong gahuyop og santilmo samtang nihuyohoy ang ilang pangutana:
            — Kanus-a mi nimo papahuwayon, mananap? 

Apan igo ra siyang nangawot sa iyang itlog, wala’y tingog nga nabati gawas sa iyang panghuy-ab samtang gimandoan niya ang gakabayo niyang mga ulipon tadlas sa iyang takla:

—   Labyog, mga bulay-og! Bitayi unya’g pinabangaw nga parol ang tanang mga lubnganan, dayon pabugwaka’g aso ang mga mananaygon nga anino! 

-- MICHAEL U. OBENIETA 

Topeka, Kansas, USA

padulong na duol sa pagdilaab

tingali igo na kadtong kadiyot

nga pag-inom nako sa yamog

gikan sa kagingking sa kawayan
nga kagahapon lang

gipatay sa hulaw

adto na ako paingon sa bungtod

makigharong na usab sa hapit na

masunog nga mga bituon

-- RIC S. BASTASA

Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

auschwitz

pag-ukab sa ganghaan

nakatimaho ko sa luto
sa akong inahan

pagtunob nako sa kadalanan
ang hugyaw sa akong mga kadula

akong nabatian

gikan sa bilanggoan
ang ang kamot sa akong amahan
akong nahuptan

sa akong paglingkawas
ang kamingaw sa kadalanan
ug ang mga anino dili kaapas

sa hugyaw sa akong mga kadula
sa kupot sa akong amahan
sa luto sa akong inahan

-- MIGUEL ANTONIO B. GARCIA  

Zürich, Switzerland