kompisal

Panalangini ako Padre kay ako nakasala
Dugay na kaayo akong nakakumpisal kanimo
Ang kataposan kadtong masuso angheles pa ako
Mao kining akong mga sala ikaw nay bahala:

usahay mga puting bakak
mga hugawng pasiaw sama sa imoha
dali ra kong masuko morakrak
kon maglagot na gani dakong peste
lupig pay bulkan nga mobuto
wa koy pailob maglinya/magpila
di ko maagwanta ang mga arogante
liberal supsop-buto hambugero
way palabra de honor doble cara
wa motuman sa mga saad sa kampanya
kaamgid ni bilatsiyang orador sosyalista

Ayaw kaayog daghana ang akong penitensiya Padre
(Sa tantong yamyam matangtang unyang pustiso ning pobre)


-- MELQUIADITO M. ALLEGO
Palm Harbor, Florida, USA

gaalingasa nga kagabhion

Dinhi, sulod sakong kwarto,
madungog nako ang agik-ik
sa dahong gigitik sa hangin.
Milili ko sa bintana, ug nakit-an nako
nga nahumod sa ulan ang kagabhion.
Sa daplin-- yati! --loving kaayo
ang managtratong iring.
Gadulog ang among iro nga si Snowy
ug ang iyang ka-M.U. nga si Bogart.
Hay, ka-sweet sa mga animal.
Mibalik ko'g higda.
Apan gasige'g bahakhak ang ulan.
Lanog kaayo ang pagdula-dula niini
sakong atop. Alingasa kaayo
ang kagabhion.
Ambot, nganong kon wala ka,
adisir pa nuon gagara og gakos
ang bugnawng hangin,
adisir pa nuon gipuga sa dag-om
ang ulan, ang katugnaw.

Dinhi, sulod sakong kwarto,
gibukot nako ang katugnaw
sa pag-inusara.


-- GRATIAN PAUL R. TIDOR
Dipolog City, Philippines

mga tipak: mga mubo’ng balak

21. Ang Imong Hibaw-an

Imong hibaw-an
ang tanang mahimo mong hibaw-an.
Ang uban
imo lang tagna-tagnaon.
Sama sa imong pagtagna-tagna
sa gidaghanon sa mga bituon
nga gihangad mo
ning dulom nga kagabhion.


22. Ang Adunahan

Bisa’g ang imong bulsa way sulod,
kon imong hikit-an
ang bulawan sa nagsalop nga adlaw,
molakaw ka ngadto sa kangitngit
nga usa ka adunahan.

23. Ang Nahibiling Agipo

Sa mga abo sa napalong tang gugma,
nahibilin pang nagbaga
ang agipo sa akong mga pagmahay.
Palihog, ayaw una’g bisbisi
sa ngamig nga tubig sa kalimot,
ug pasagdi lang nga mahuman
sa iyang pagkaugdaw.


-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin , Wisconsin, USA

usa ka sugilanon sa gugma

sulod sa tulo ka wa'y pagkapupos 

nga mga gutlo milungtad ilang gisugilon 

gisapnay sa kalunhaw ang hininingilan 

nga ulan apan sa usa ka pagpamilok 

midahili ang kalibotan ug nahugngak 

ang tanan ang dahon padayon sa paghandom 

sa iyang basa nga kagahapon 

-- IOANNES P. ARONG 

Lapu-Lapu, Cebu, Philippines

dugoon nga kilumkilom

Samaran ang mga langgam nga mitadlas sa langit
Nga inanayng natumog sa nagtubod nga kangitngit.


-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Koror, Palau

pagpukaw andam sa panaw

Bukog sa mga langgam. Buntag na,
ug gakampat ang daob sa panganod

gikan sa upos nga pabilo sa mga sulo.

Gipabantang nako sa galangay

nga ulan kining gihangad nga tingog,

hagbay ra nasaag sa lasang sa hangin.

Gakanaas ang pako sa kahinam.

O, amahan nga mangangayam!
Pasagdi kining gahalhal nga ihalas
tultol sa wanang sa imong tangkal.


-- MICHAEL U. OBENIETA
Topeka, Kansas, USA

hangyo sa posibilidad

Way nangutana, ug way nangutana
Nga gisuwat nako ning balaka
Sa kwarto nga way bungbong.


-- ADONIS G. DURADO
Muscat, Sultanate of Oman

odesiya

(alang sa among iring nga si joaquin)

dong,

talawan, talawan
kaayo ang kalibotan
modagan, modagan...
paspas kaayo
apan mobalik ra
sa iyang agi.
sundan siya sa buwan,
apan iya rang pasagdaan.
molibot lamang siya
sa adlaw—way planong
motipas sa iyang
naandang usa ka tuig
nga agianan.

dako ko’g pagtuo
nga nalipong na siya, dong,
nagbarag-barag nag subay
sa iyang naandang panaw.
ambot unsay kalainan nimo
sa kalibotan, dong?

imong higala,
nicko

p.s.
gibunalan ko na
si taz, huwaton ka
namo unyang alas siyete
andamon namo
imong pagkaon—
dagan, dagan na
kay nakit-an
ka nang taz,
gukdon na sad ka niya:
naanad na man god na siya
nga alas diyes ka mokaon.
ug di pod na siya
mopatuog bunal,
mobalik ra gihapon
sa pagpanggukod nimo.


-- ROMEO NICOLAS BONSOCAN
Carcar, Cebu, Philippines

ang hulagway

Ang akong inahan wala gayod makapasaylo
sa akong amahan nga nagtubok sa iyang kaugalingon,
ilabi na atol sa salikwaot nga panahon
ug didto sa parke publiko,
niadtong tingbuklad
samtang ako naghulat ipanganak.
Gikandadohan ni mama ang ngalan ni papa
didto sa kinailawmang gabinete
ug dili mopagawas kaniya,
mabatian ko ang iyang linungkaob.
Sa dihang nanaog ako gikan sa kisame
sinapnay ang karayolang hulagway
sa mataas-ngabil nga estrangherong
adunay maisog bigote
ug laglom tabunong mga mata,
iyang gilabni kini ug gikunis-kunis
walay tingog-tingog
ug iya kong gisagpag kusog.
Sa akong edad 64 karon
akong mabatyagan king aping nga
nasunog gihapon.


(hubad sa balak ni Stanley Kunitz)


-- MELQUIADITO M. ALLEGO
Palm Harbor, Florida, USA

ang madyikero

Abrakadabra, orasyon de kampanilya
eskularom eskularam, pikot miyot
Pikot miyat, tikungkong tikangkang
Burikingking bukikangkang
Ang itlogrom himoon nakong pisorom
Pak...!

Inighapak niya sa sibot ibabaw sa agtang sa
Tiyanggihan, ang hangin makat-on og lumlom
Og itlog binugok. Kadtong mga bugalbugalong
Palahubog sa tigbakayan, himoon kuno niyang
Baki ug di gyod paulian bahala nag adto sila
Magsuka og talitiong garapon tumoy sa espada
Nga gipraktisan niyag panotpik; itusok niya sa
Iyang tutunlan lapos ngadto sa kalimutaw sa
Mga matang ganghaan sa kahikugang
Pastilan! Ang iyang kaabtik nakapahinumdom nako
Sa hawod nga esnatser sa Colon
Kusog sad morakatak ang iyang laway nga morag
Si Nang Lusing kaniadto dihang nagyawyawg
Mga orasyon dihang nasayod
Nga si Nong Butsoy nakigduwag
Madyik sa tsikitsaan, dili sa baraha nga
Itago niya sa iyang sampot kondili sa madyikero
Niyang mga mata nga sigeng paniplat
Sa mga dughang manggihatagon.

Abrakadabra, orasyon de kampanilya
eskularom eskularam, pikot miyot
Pikot miyat, tikungkong tikangkang
Burikingking bukikangkang
Ang itlogrom himoon nakong pisorom
Pak...!


-- OMAR KHALID
Medellin, Cebu, Philippines

bisaya

Tungod kay ang pulong pulo nga lamatan
Ako ang lamat sa kapuluan
Ako si Kak Lambu sa Masawa
Ako si Awi sa Butuan
Ako si Humabon sa Subuk
Ako si Lapuk-lapuk sa Matan
Ako ang pulong kadaugan
Ako ang pulong sa kapuluan

----------------------------------------------------------------
Kak: Ka ang paglitok niini. Sa pinulongang Bahasa, buot pasabot

pagtahod nga maguwang nga lalaki.

Lambu: Bahasa nga buot pasabot baka o bull.

Masawa: Gikan sa bahasa nga pulong sawa nga buot pasabot python.

Awi: Bahasa nga buot pasabot kawayan.

Butuan: Gikan sa bahasa nga pulong butu nga buot pasabot otin.

Humabon: Bahasa nga buot pasabot nakig-abin.

Subuk: Subu ang paglitok niini. Bahasa nga buot pasabot subu sa sundang.

Lapuk-lapuk: Lapu-lapu ang paglitok niini. Bahasa nga pasabot

walay bili o hinungdan.

Matan: Matang ang paglitok niini. Bahasa nga buot pasabot lutuan.

-- LEO BOB FLORES
Bukit Batok, Singapore

pendulo

"I want them to show me where the way out
Exists for this captain shackled by death.”
--Federico Garcia Lorca

Sugo sa nagyunyong panganod sa kasadpan,
giduyan sa salumsomong hangin ang sanga sa kahoy
(kansang mga dahon, laya nag talipal-ak), nga karon
moiway, unya molili--pinaagi sa abling bentana--
sa taknaan nga gisab-it sa nauphag nga bungbong
nga halos naulahi na sa dihadiha nga pinitik sa
tukmang oras.

Sa lawak, ubos nga bahin sa taknaan,
naghayang si Lolo Islaw sa katre, way kawili ni
kahingawa nga milama sa iyang lawas nga karon may
pagkakunot, biliklon nag kahimtang gumikan sa
pagdagmal sa panahon. Apan imbes magmasulub-on,
mora hinuog nasanapag kasanag ang pamayhon.

Sa gawas nagsugod nag panalithi ang langit.
Duna say pungpong sa dahon nga nataltag.

Tik! Tik! Tak! Tikkk

-- RAUL M. FIGUES
Oslob, Cebu, Philippines

buta nga nag-agak sa buta

Ako ug ang akong higaladagang
duha ka mga tigulang--
nabuhi ug nagpadayon pagpuyo
sa kalibotan sa mga kinaraan.
Nagsugod pagpanulat og mga balak
pinaagi sa lapis ug papel,
unya sa makinilya’ng Underwood ug Olivetti.
Karon, ning kalibotan sa mga binag-ohay,
kalibotan sa mga computer,
kausa, ako siyang gitultolan
kon unsaon pagsulat og mga balak
pinaagi sa word processor.
Buta nga nag-agak sa laing buta.


-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA

gilay-on

Ang gilapdon sa kagabhion.
Tipak sa bulan.
Nag-inusarang bitoon.

Ako.

Ikaw.

-- GRATIAN PAUL R. TIDOR

Dipolog City, Philippines

drama 202

kon imo kong handomon
gusto ko nga ako ang lalaki nga nagbasabasa sa ulan
dili tungod kay giinitan sa panahon

ayaw kabalaka kanako
dinhi taliwala sa gabusdak nga mga lusok sa dag-om
dili makita bisan magbaha akong luha


--- RIC S. BASTASA
Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

sa crown regency sa fuente

gikataw-an mo lang ang pagtikig sa akong liog samtang nag-aso nga gisubay sa akong mga mata ang habog nimo nga lawas. mabati mo na siguro ang kanaas sa pagaspas sa mga naghadla-hadla nga mga langgam o ang hungihong sa nagpanon nga mga panganod. apan ayaw baya patuya'g buhakhak diha, sud-ipan ka. kay bisag ingon kapino sa hulmigas ako sa tan-aw mo, ang akong panglantaw sangko sa bangaw 

-- IOANNES P. ARONG 

Lapu-Lapu, Cebu, Philippines

kahilom

tinaing nagbitay
sa nababhang tiyan
sa pasiatab


-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Koror, Palau

deskripsyon

nakakurbata
gi-Kiwi-han ang sapatos
respetado
ngilngig nga writer
PhD holder
maayong laki

pero sa balay

nakauran og sando
naka-short
tigtabyog sa duyan
tigtimplag gatas
labandero
kusinero
maayo mokiyod


-- GRATIAN PAUL R. TIDOR
Dipolog City, Philippines

impas

gaduwa’g tago-tago ang mga bata ubos sa buwan nga wala’y uwaw

gapabantang sa bintana nga gakang-a sa lawak

sa babayeng giopawan

gipaangkan sa tindero’g balot nga sa una suki sa utang

sa baog niyang bana


-- MICHAEL U. OBENIETA
Topeka, Kansas, USA

tulo ka dagway sa baraha

I. Ang Arsobispo

“Dili matugkad sa unos
Ang pangluod sa timos.”
-- Butch Bandillo, Sanglitanan sa Kalipay ug Kasakit

“Sayop diay ang ako'ng pagtuo,”
Sugilon sa kurakot nga Kura Paroko,
“Nga ang Kamatayon mao
Ang kahingpitan sa tawo.”
Naglagiti ang adlaw sa udtong tutok
Nga sa sayo nga Mayo nitulisok
Samtang ang hubog nga Sepulturero
Nagsagol sa balas, graba ug semento.
Ang kainit sa ugang yuta nasiak
Sa bakho og hilak sa lima ka asawa
Ug tulo ka dosena nga anak.

Usa ka baryohan kami nga nagsud-ong
Sa kabugnaw ug kangitngit sa iyaha’ng pansyon.
“Kay kinsa ba diay ang magtuo
Nga luyo sa gipakita nga kalagsik sa Arsobispo
Adunay dakong kakulian ug dautang sekreto?”
Sukmat sa tabian nga manalabtan
Atol gihinay pagpakanaog sa itom nga sakyanan
Ang puti nga lungon sa upat niya ka Sacristan.

Tinuod. Siya nailhan sa mga katawhan
Sa iyang ka maabi-abihon ug ka buotan
Apan luyo sa balaan nga sutana
Gamay ra ang nakapangutana
sa matuod niya nga bestida.
Mismo ang iyaha’ng mga suod
Wala gayod kami nakamatikod
sa inanay niya nga pagpangluod.

Ug kini’ng pisi nga gigamit niya sa pagtipi
Sa iyang kinabuhi, mao ang pisi
Nga maghatod pakanaog kaniya ngadto
Sa mabugnaw ug mangitngit nga pansyon –
Ang sinugdanan sa kataposang pahulayan,
Kay unya adunay lapida itusok iugbok
nga magpasidaan:

“DINHI GILUBONG ANG LAWAS NI PAPA JUAN
(DILI NIYA TINUOD NGA PANGALAN)
GIBANTOG NGA USA KA LIMBONGAN
BISAN OG WALA NAILHAN SA TANAN,
GIPANGGA RA GIHAPON SA KADAGHANAN
(UNTA DAWATON SA TIILAN SA AMAHAN)”
( ? – 2001)


II. Ang Sepultero

“Sagbot sa lubnganan
Habol sa biniyaan.”
-- Butch Bandillo, Sanglitanan sa Kalipay ug Kasakit

Ubos sa kahayag sa bulan nga nabulasot
Ang Sepulturero nagbuy-od hubog nga way sapot
Hubo nga nanulisok sa mga haw-ang ug espasyo,
Sa mga naglaray ug nagpatongpatong nga nitso,
Sa mga krus ug simbolo, nga nagsilbing timaan
Sa Sinugdanan ug Kataposan sa tanang katawhan.

Hubo nga nagwarawara sa iyang tayaon nga pala
Ngadto sa kangitngit sa gabii nga walay ikapasiugda.
Sa Syudad sa mga Tiunay nga Nahinanok
Siya ang Haring Gangis nga andam motulisok

Sa gilapdon ug gilay-on sa kapintas sa kinabuhi
Kinsa’ng minataya ang andam makigsumpaki?

Ubos sa kalalom sa kagabhiong natisok
Ang Sepulturero nagyawyaw daw nalisoan sa utok
Sa hawanan sa gingharian nga iyang ginsakopan --
Bugtong ang bino ug hoyohoy ra ang iyang kauban
Nga sa garbosong kahoy molumos, nga sa lawas modugta
Sa tanang naghigda nga mga santos ug makasasala.

Ug abtan sa latas sa mga siglo ug latas sa katuigan
Bugtong ang haw-ang sa lungag ra ang kapadulngan
Sa panghupaw ug pagduaw sa imoha nga luna --
Tiunay nga saksi sa imoha’ng pagpanghulga.

Sa gilalomon ug kahabog sa tim-os nimo’ng tinguha
Kinsa ang magtuo nga ang kamatayon ra ang mokuha?

Sa Syudad sa mga Tiunay nga Nahinanok
Siya ang Haring Gangis nga andam motulisok:

“KAMO’NG MGA PATAY UG NAGPAPATAYPATAY:
GIHAGIT KO KAMONG TANAN OG SUKMAGAY!
MGA ANAK SA DIYOS UG NAGPAKARON-INGON:
BUGTONG ANG KAHILOM SA GINOO RA DIAY
ANG INYO’NG MATIGOM SA KAMATAYON.”


III. Ang Haring Gangis

“Ang garbosong kahoy
Lumsan sa huyohoy.”
-- Butch Bandillo, Sanglitanan sa Kalipay ug Kasakit

Ako ang Haring Gangis sa Buhing Syudad.
Ako ang garbosong kahoy’ng dili madugta.
Ako ang dalan agianan sa tanang mugna.
Ako ang mogiya sa linya sa imo’ng palad.

Ako ang tigpatuman sa tanang lagda
Ako ang motisok sa liso sa pagtuo.
Ako ang Adlaw, Langit ug Rebulto.
Ako ang Diyos nga ampoan sa timawa.

Ako ang nagbukal nga tubig sa Kinabuhi.
Ako ang bugnaw nga lampas sa Kamatayon.
Ako ang dalang hiwi nga angayng sundon.
Ako ang motul-id sa tanang dalan hiwi.

Ako ang kalis ug dugo sa Bag-ong Kasabotan.
Ako ang isda nga simbolo sa bag-ong milenyo.
Ako ang naghilawas nga anghel ug demonyo.
Ako ang kataposang silot sa tanang Kalapasan.


-- ERIK E. TUBAN
Dumaguete City, Negros Oriental, Philippines