Ang tulubagon nga maoy angay unahon pagtagad mao ang hapsay nga pagpahiluna sa sinugo nga mga kinompra sulod sa karton. Kanang walay burot-burot unya wala poy parte nga malupyak kon madat-olan. Kanang dili madugmok ang miki ug miswa, unya dili mabun-og ang repolyo, sayote ug patatas. Daghan ra ba pong mga de-lata nga gakalandrakas lang ang gidak-on ug porma. Naay eskinado. Naa pa ganiy binituon. Medyo nipis ra ba ning kartona, lubay-lubay, baratohon.
Ang nakaparat kay ang akong dispatser gahantak pa, gilaay seguro nga walay termino kanus-a mi molarga. Kahibawo ko sa direksiyon. Panorte. Pero kon magsanga ang kalsada, ang pilion nakong likoanan kanunay lang dili mao. Bisag unsaon nakog ilad-ilad ang akong kaugalingon, sayop gihapon. (“Kay desilya man ang sakto para nako, modemano mi aron mabakwi ang sayop nakong pagtuo. Pero putang inanag desilya gyod diay unta.”) Dili hinuon tantong makauulaw kay wala ma miy pasahero.
Kausa gipara nako ang tartanilya nga among gikahinagbo aron mangutana kon unsa toy pangalan sa sunod lungsod. Kagwang, wala man lang ko panumbalinga sa kutserong gamug-ot nga yakmo na, busngi pa. Mipaturatoy lang ang kanahan. Unsay iyang gimaneho, ambulansiya? Maayo na lang gani kay, sama sa apil-apilong abyan sa daman ni Henry Fuseli, mipasiplat ug mikihat nako ang bayeng kabayo nga gapabukad-bukad sa iyang ilong inubanan sa pagwaslik sa daw kinurler niyang lambungay. Nanglisik uroy sa kamalisyosa ang pahiyom sa bergatinya.
Sa akong paminaw, gisapot si manoy tungod sa iyang sakay: gabuntaog nga baka nga hayan paingon itumod sa Lorega. Mao ra niy bugtong niyang kaakohan, apan sa kabug-at niini delikado baya tuod. Gatalikod niya ang hayop nga gipatindog ra. Gipanitan na apan kahibulongan kay wala magkadugo unya buhi pang dako. Ngilngig kaayo apan makapahimuot tan-awon kay wala hilabti ang panit sa tumoy sa ikog, sa may simod, libot sa mata ug putos sa itlog nga dagko pa sa tibagnol nga takoy sa Carcar. Dihang akong gilingi ang budlat nga kargamento gisulirapan ko sa animal, daw argabyado nga nakit-an siyang gahubo. (Kon wala pa tingali koy gibati nga kabalisa malagmit makaingon ko nga gapakyut lang siya, gapalibat-libat sama sa usa ka lamurok nga baktin.)
Diha poy higayon nga, sa desperadong tinguha nga masumpa ang akong malas, nakahunahuna ko nga mopadulhog mi sa kilid sa kalsada nga bag-ohay pang giabunohan og giso nga kon pakalitan og tan-aw walay kalainan sa bulgur nga hilaw-lata. Agoy, sa tanto namong subay sa likoong dalan-dalan naabot man mi sa baybay unya nahisum-ok sa usa ka tinagong bakasyonanan sa mga nyudista. Mga babayeng hamtong ang gadaghan. Bisan gikan sa layo maklaro nako nga slomo ang ilang lihok unya ang ilang komunikasyon pinaagi sa hunghonganay, o kaha kukabildo ginamit ang senyas-senyas. Ambot ngano, samtang gainom-inom sila og lain-laing klase sa pabugnaw nahinumdom man ko sa hapit na mahuman nga dos andanas nakong balay sa kilid sa kabungkagon nga tulay sa Tagunol.
Kabahin niining akong puluy-anan nga dugay ko nang gipangindahay, hahay, gusto unta kong makaabot sa pagkamada sa mga bato nga pangpugong sa dis-og sa dagat apan malagmit inig-abot nako human na ni. Hunas pa gyod. Tingali gani ang balay mismo pintal na lay kulang. Kanunay lang gyod nga ingon ani ang mahitabo. Tingmata na apan paingon pa gihapon ko sa amoa, gahigwaos kay nadelatar sa bisan unsa na lang diha, sama karon nga gasugod lang kintahay sa toro nga gihukasan apan didto maimpas sa mga ginang nga blangko og tinan-awan samtang gapabantang sa gasinaw nilang bisong.
-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Cebu City, Philippines
No comments:
Post a Comment