ang pananglitan ni évariste galois

alang sa mga sagabay sa akong kabatan-on
nga mitalikod na sa pamalak

Unsa kahay ngilngig pang tampo
nga iyang ikabilin sa kalibotan
kon wa pa siya mamatay
sa edad nga 20 anyos?
Pero pwede baya sab
Nga inigtungtong niyag 21 anyos
kalit lang siyang mawad-an
og interes sa matematika
(ug tingali bisan gani sa politika),
ug mahimong negosyante
unya mamilyonaryo, o kaha
mosulod pagkaapari ug moyam-id
sa mga butang kalibotanon
sama sa alak, balak, ug babaye…

-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO

Koror, Palau

tulo pa ka laing mga mubo’ng balak

Hinabo-an

Migikan ka ug misuroy
sa langyaw’ng mga kayutaan.
Unya sa imong pagbalik
imo ako’ng gidad-an
og mga souvenirs, mga handumanan.
Apan ang labing bililhon mao
nga imong gidala pagbalik kanako
ang wa mabalhin mong pahiyom.

Soulmate

Di na kinahanglan pa
nga imong pangayoon
ang mga butang nga nia ning akong lawak,
kay ang tanan imoha man usab.
Mahimo man gani nga imong hulaman
ug dad-on ang akong kalag.

Yamog

Mahitabo
nga sa nagkatay’ng mga ugang' adlaw
sa hulaw sa imong kinabuhi,
dunay mobutho ug imong ikahibalag
kadtong binuhat
nga magbilin og mga yamog
nga modam-og
sa lawos nga kadahonan
sa imong kabuntagon.

-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA

panimpalad subay sa panon

Dili malilong. Dagway sa panganod ang panaminan

sa atong nasod. Dili ta langyaw sa mata sa mga langgam,

mitalikod sa hunghong sa ilang pako aron mangakha

sa baybayon. Nagsiwil sa atong dughan ang mga pangpang

gikan sa lawod. Nadunggan sa balyena ang bawod

nga gataghoy sa atong kaugatan. Uy, akong mga kaliwat!

Bisa'g imong giapil pagsilhig ug pagtrapo

ang mga tipaka sa imong bakho, ayaw

pagduko-duko. Bisan pa'g imong singot

mao'y gibanlaw sa mga plato ug ang imong luwa

ang gapasinaw sa mga iniduro. Dinhi sa gidam-agan

sa imong damgo. Dinhi sa America. Diin gitugyan niya

diha nimo ang iyang mga inutil, mga kuwang-kuwang,

mga ango-ango, ug mga himatyon nga wala'y kalibotan

sa kwadradong bahandi nga gabantang

sa inyohang bungbong. Ay, lupig ang mapa

sa pumapanaw! Kay dili magisi kanang timailhan

sa imong pagbaktas sa bakilid sa kinaadman

ug pagtungtong sa pilok sa kanawkanaw ubos

sa udtong tutok! Igmat na pod unya kang moila--

pwera buyag!-- sa kinahayagan nga maskara sa dag-om

ugma damlag. Bisan pa'g magbunok og uwan nga bildo,

nakat-onan na nato ang pagtinghaya diha sa gakos

sa tingtaob, niila ug niangkon sa atong mga tunob.

-- MICHAEL U. OBENIETA

Topeka, Kansas, USA

paghandom

(alang kang ma'am Moling Savellon)

layo na ang imong kagahapon
ang iyang tunob di na nimo makita

apan ayaw lang panghupaw samtang
ang imong hunahuna duna'y kamot
nga mokuraw og kab-ot pagkupot
sa lumalabay sa iyang pagkahanaw.


-- KEVIN A. LAGUNDA
Mandaue City, Cebu, Philippines

paghimo og tanghaga

pagkuha og bulad nga palotpot og tanod
hikti ang bulad dapit sa ikog
ayaw sa ulo
patas-i ang hikot
unya itagkos sa bitayanan
dapit sa inyong dapog
kanang maasohan pag-ayo
sa sugnod nga bil-ongan

pangitaa ang dapit diin makita sa bintana

ang pag-abot sa bulan
kanang maayong pagkatunong
sa bulad aron makakuha ka

sa iyang anino

itunong ang anino sa bulad sa imong plato

nga may tinunga na daan nga puso

ug sa tungatunga pasagdi

ang anino nga walay kalainan

sa gabilangkad nga puso
maayong pagkadusmo
ulo sa bulad

dayon pagtinidor ug ayaw pagkinamot
ipatong ang imong tuhod dapit

sa dapog ug hunahunaa nga kini na

ang kataposan nimong panihapon

-- RIC S. BASTASA

Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

suwat alang kang berting

Ting,

Ayaw nalang ko paabota. Nasaag nako sa akong mga pangandoy, ug lisod na ang pagpangita sa dalan paingon kanimo. Nahimo na kining libon, lasang. Ang ilado kaayong dalan sa akong pagbati kaniadto, nahanaw na, natabunan sa mga nagpangamay nga paglaom nga makakitag, makahikap og snow. Gikapoy nakog puyo sa gamay natong baryo, Ting. Kapoy sigeg ugmad sa yuta nga di ato. Naay nagtudlo nako og chat diri sa 7. Naay koy nakit-ang Kano nga ganahan kaayo sa akong kutis nga morag kolor sa kugal nga sambag. Ingon siya, Ting, he like me. He want marry me. And he bring to America. Maong kon papilion ko sa libong dan ug sa hi way, sa hi way nalang ko, Ting. Naa pay purohan maka-SUB ko. By way, di na ka kinahanglang magtagu-tago padung sa balay nila ni Celia. Open it and show love to she. Kahibaw na sila Nanay ug Tatay sa akong desisyon. Ug nalipay kaayo sila.

Ang imong ex-gf,

Sinds (Sinda)


-- JONA B. BERING

Tuburan, Cebu, Philippines

sama sa akong palad

gum-os na ang gihay
sa halok nga giselyo mo
sa sulat nga nagpahayag
sa imong gugma.

-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO

Koror, Palau

ang alpombra

(hubad sa Iningles ni Robert Bly gikan

sa Norwegian nga balak ni Olav H. Hauge)

Paghablon og alpombra para kanako, Bodil,
hablona gikan sa mga damgo ug mga paglantaw,
hablona gikan sa hangin,
aron ako, sama sa usa ka Bedouin*, mahimo
nga mobuklad niini sa akong pag-ampo,
mobalukot kanako
sa akong paghikatulog,
ug unya sa matag buntag mosinggit,
“Lamisa, paghanda sa imong kaugalingon!”
Hablona kana
nga usa ka kupo sa tugnaw nga panimpohon,
ug usa ka layag
para sa akong baruto!
Usa ka adlaw molingkod ako sa alpombra
ug maglayag sakay niini padulong
ngadto sa laing kalibotan.

_________________________________

* Bedouin: Arabyano sa disyerto

Gihubad ni:
-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA

kanus-a puslan ang pagpaubos

dili kinahanglang modupa

aron ang panganod kanako moila

kon kanunay sa ulo nako motugpa

ang salampati sa katingala

-- MICHAEL U. OBENIETA

Topeka, Kansas, USA

nganong nag-overload ang elevator bisa'g lima ra'y sakay

Nanampiling ang babaye sa daplin
Sa tuong bahin sa elevator.
Gitabangan ang iyang liog sa pagda'
Sa iyang ulong' nabug-atan sa pasangil
Sa iyang ugangan, sa pagpangabit
Sa iyang bana, sa galastuhon sa balay.

Duol niya, ningpahiyom ang laing babaye

Ah, tingali dako kinig nasingil

Sa nag-five-six niya. Ang iyang liog

Gibalikosan sa nagkadaiyang kwentas,

Wa'y kalainan sa mga bitin

Nga mounay ra’g tukob niya.

Naka-uniporme’g pulos puti ang babay’ng
Naa sa atubangan sa nanampiling. Ang iyang
Kinabuhi nagtuyok sa duha ka kalibotan:
Nursing student sa adlaw, sex guru sa gabii.
Mopadayon ba kaha siya’g subay sa naandan’g
duha ka axes? O motipas ba kaha siya?

Ningsu'd ang babayeng gada’g attaché case.
Ang kinabuhi sa mga kabos nga nag-ugmad
Sa yuta, nagtampusisok, nagkaguliyang
Sa sulod niini, gustong mamgambak
Apan wa silay kadaganan. Ang abaga, kamot
Sa babay namuypoy sa kabug-at sa iyang gida.

Ang kinaulahi nga ningsu'd mao ang babayeng
Duna'y libro’ng puno sa mga blangkong pahina.
Kada pakli kahilom ang mosugat. Way mga pulong
Nga magsilbing iwag sa iyang pagkatawo.

Kon ablihan nimo ang iyang huna-huna‘g
Dughan, kawad-on ang magtutok nimo.

-- JONA B. BERING

Tuburan, Cebu, Philippines

mga balaan

koronang tunok ni Jesus
panyo ni Veronica
gilansangan nga Krus
mga tunob ni Moses
gabas ni Jose
tapis ni Maria
bakos ni Juan
manok ni San Pedro
liston sa sandalyas ni Pablo
mga tudlo ni Tomas
ug ang pinutos ni Hudas


-- RIC S. BASTASA
Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

manag-ampo

(alang kang Manang nga nag-rosaryo samtang nagsakay sa jeep)

mikibot ang imong baba
nga maoy nagmando
sa nag-aginod nimong tudlo
padu'ng sa dan sa kaluwasan

sa dihang may nanaog nga babaye
ug wa tuyoa natumban niya
ang imong sandalyas

sama sa pagdagan sa kilat duyog

sa gadag-om nimong naw'ng mibuhagay

ang litaniya sa imong balikas ug sa kalit

ang rosaryohan sa imong kamot

nahagbong

-- GLENN T. MUÑEZ
Dumanjug, Cebu, Philippines

ayaw pag-anhi kanako uban sa tibuok nga kamatuoran

(hubad sa Iningles ni Robert Bly gikan sa
orihinal nga Norwegian ni Olav H. Hauge)

Ayaw pag-anhi kanako uban sa tibuok nga kamatuoran,
ayaw’g dad-a ang tibuok dagat kon bati-on ko ang kauhaw,
o ang langit kon mangayo ako og kahayag;
apan dad-a ang usa ka pasumbingay, pipila ka yamog, usa ka tipik,
ingon nga ang mga langgam magdala og mga tulo gikan sa tubig
ug ang hangin usa ka lugas sa asin.

Gihubad ni:
-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA

putos sa akong pagtabok

Sa balwang nianang gamayng bentana
Pagatutokan mo na usab
ang nagpasalipod kong kahilom.
Pagalab-ason mo na usab ang kataposang
hagawhaw sa mga aninipot; niadtong
kausa kita ang mga latagawng alibangbang—
Dili na mahinol sa init mong mga ngabil
ang kakilas sa akong kalawasan.
Kanang maong pultahan
bentana usab sa imong padulngan—
Nalisang ka ba sa dugay mo nang nahisayran?
Motuo ka: ako ang pamatuod sa usa ka
kamatuoran. Nga dakong bakak ang
katahom sa mga orkidyas.
Ako ang kahilom nga
nagagikan sa nag-unawop nga kandila—
Ako usab ang kahilom nga nanimuyo
Sa taliwa sa langit ug yuta.

Gipatam-is na ang kape
Sa tab-ang mong luha ug pahiyom.
Kataposang panaglalis na usab
Sa kinabuhi ug kamatayon.
Ang alas dose nagsugod na pagbagting.
Ang kampanilya langas sa iyang tililing

Napahiluna na sa akong maleta.
Ang atong gugma, ang sugilanon
sa atong mga katawa, ang mga daklit
nga gipanghapyod kaniadto sa atong mga tudlo.
Motabok ako sa suba. Ug pihoon kong
di ako malumos. Moubog ako sa baha,
sa bul-og niining panahon, ug sa pikas
tampi, mohaw-as ako bisan pag nasayod kong
labnaw ang kape, ang kahilom mas makuptan
Sa dapit nga walay mga pultahan…

-- OMAR KHALID
Medellin, Cebu, Philippines

ang sala

(hubad sa Iningles ni Sholeh Wolpé

sa Persian ni Forough Farrokhzad)

Nakasala kog sala nga lami kaayo
Sa gakos nga nagdilaab ug makapaso.
Nakasala ko nga gigapos sa mga bukton
Nga gahi daw puthaw, init ug way pasaylo.

Didto sa ngitngit ug awaaw nga tagoanan
Giharong ko ang mga mata nga puno sa tanghaga.
Naglumpayat ang akong kasingkasing nga mitando
Sa tinan-awang gutom nga nangaliyupo.

Didto sa ngitngit ug awaaw nga dapit
Ako gum-os nga nagpauraray sa iyang kiliran.
Giduhigan og kalayo sa iyang mga ngabil ang akoa,
Nakalingkawas ko sa nagdileryong kasingkasing.

Gihunghongan ko siya sa sugilanon sa gugma.
Gitinguha ko ikaw, O kinabuhi ko,
Akoa na ikaw, O gakos nga tinubdan sa kinabuhi,
O nagpanglugnot kong hinigugma, ikaw.

Ang iyang mga mata giduslitan sa kaibog.
Ang bino nagkiaykiay sulod sa kopita.
Sa hunolhunol nga kama, ang akong lawas
Hubog nga mikurog paod sa iyang dughan.

Nakasala kog sala nga lami kaayo
Dat-ol sa nangigkig ug nagbuy-od nga porma.
O Ginoo, unsa kaha kadtong akong gibuhat
Didto sa ngitngit ug awaaw nga tagoanan.

-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO

Koror, Palau

buwan

"I wish to be totally clean, germless, without bacteria, like the surface of the moon." -- Margaret Atwood, The Handmaid's Tale


Ang buwan usa ka babayeng' mabdos,
nagbay-ad sa halapad nga katri

sa kagabhion: kini ang hulagway
nga gikwadro sa abling bintana sa kwarto

ni Virginia. Dili sya mahimutang hangtod
mogimaw ang pamay-ong ni Jose

sa kasagingan. Gilantaw niya pagbalik

ang buwan, nanghinaot nga wala

napandol, wala nasaag si Jose. Sa iya

unyang pag-abot, mag-ampo si Virginia

nga magpaulipon ug andam magpagapos
ang buwan sa baga nga panganod

sa unahan aron isul-ob dayon nila
ang kangitngit samtang sila makigbuno

diha sa kasagingan sa iyang amahan.

-- JONA B. BERING

Tuburan, Cebu, Philippines

kadtong akong gikasugat sa 16th street mall

“ The 16th Street Mall is a pedestrian and transit mall in Denver, Colorado... Traditionally, street performing has been very popular on the mall, with many local folk, country, and vocal musicians... Other types of performers, such as dancers, actors, impressionists, and comedians have also used the popular location as a prime venue for discovery.” – Wikipedia

Maumod ang mananagna kon maghago siya’g sunod
sa mga saag nakong pangutana. Pananglitan: Unsa’y palad
sa pungkol? Unsaon pagtultol sa utlanan sa kangitngit kon
walay makaplagan nga langob-agianan ang buta? Asa kutob
atong hangak gukod sa gasinaw nga buhok sa estranghera
nga gitawag nila’g Lady Luck? Butikaw, butikaw…

Wala ko nagkinahangla’g mga tubag taliwala sa kasadya
didto sa kinapusoran sa Denver. Nabangga akong panan-aw
sa usa ka latagaw. Wala gabaguod bisan gabugdo ang sako
sa iyang buko-buko ug ang uban pang pinutos gayunyon
sa iyang lawas. Bisa’g makililimos ang iyang sinul-oban,
wala mangab-ot ang iyang kamot. Wa’y mulo nga gitug-an
bisan dayag nga hagbay ra niyang natilawan ang abog
sa pagkadugmo. Bisa’g wala nipahiyom, dan-ag gihapon
ang iyang dagway nga giduhigan og bulok sa bulawan.
Ug bisan wa’y bahandi, iyang gibarogan nga dili siya
magdumili, andam mohimamat sa bisan kinsang hari.

-- MICHAEL U. OBENIETA

Topeka, Kansas, USA

huyo nga ulan

Ako usab mahigugmaon sa huyo nga ulan.
Ang hinay’ng mga tulo daw gikan
Sa nagdunghay mong mga buhok,
Daw gagmay’ng mga tunob nga modapat
Sa abog sa akong handurawan.
Ug sa humod ug nagsin-ag nga kadahonan,
Ako pang hikit-an ang berde mong mga mata.

-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA

3:25 sa kaadlawon

manira na usab
ang bintana

sa akong kalag

ang akong mga tudlo nanagan

apan wala gyod ko kahibalo kon

asa paingon

ang akong makita

mao ra ang katas-on
sa akong pilok

duha na'y nawong sa mga pulong

ug pangitaon pa nako ang usa ka

tuldok

-- RIC S. BASTASA

Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

way tahal (kay way nagmahal)

Inday, magpatahal unta ko sa imong liki.
Itugyan ko ang puroko ug dumpol kong lapis
Aron makatilaw na sab kog orig nga lami.
Inday, magpatahal unta ko sa imong liki
Bahalag imong lubagon ang himi kong buhi
Kay budlay ning mag-unay-unay lang tag talinis.
Inday, magpatahal unta ko. Sa imong liki
Itugyan ko ang puroko ug dumpol kong lapis!

-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO

Koror, Palau

mga wala motungha

(hubad sa balak ni Phillip Schultz)

Gisundan ko nila hangtod sa baybayon,
maampingon nga gatikang sa mga nadugtang ligid,
gapasiplat sa palibot, gatunob tidlom sa bawod,
gapanghupaw, gahunghong, gapaulahi,
dili buot magsinamok, akong mga matahom nga mitaliwan,
pabiling naalimungawan, nakurat sa tunhayng' paghingilin.

-- MICHAEL U. OBENIETA
Topeka, Kansas, USA

kahaponon

Sa buntag pa ug nagbuklad ang daghang kabulakan,
Wa ako manumbaling ug nagdali
Sa akong paglakaw.
Karon ning talisalop nang kahaponon
Ug ang mga bulak daghan nang nangalawos,
Mihunong ako
Aron pagdayeg sa nahibiling mga gihay,
Pagsimhot sa ilang kaamyon
Sa di pa sila ug ako
Tikyopan sa nagsugod na pagbuklad nga kangitngit.

-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA

panglantaw

duha lang ka panglantaw
ang maghatag kanato og kahulogan

ang una kabahin

sa kinabuhi

ug ang kataposan
sa kamatayon

sa tunga-tunga mao ang

atong pagkabuta ug pagkabungol

-- RIC S. BASTASA

Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

gimino ko didto sa "garden of the gods"

"Why it is a fit place for the gods to assemble. We will call it the Garden of the Gods."-- matod sa usa ka surveyor niadtong 1859 didto sa El Paso, Colorado kabahin sa mga sa mga red-and-white sandstone ug limestone formations nga karon mao'y centerpiece sa usa ka visitor and nature center park.

Dili kinahanglang balihon ko kining gisul-ob

nga nahunob sa singot. Gapas ang gibug-aton sa pagbaktas

tipon sa mga turista nga gibira padulong sa gakos sa mga bato

nga nanghuyatid sukad ninglugwa gikan sa sabakan sa yuta

aron motupong ug mohadla sa panganod. Ay, mga bathala!

Hakpon nako ang mga pangos sa akong pagka-umod tugbang

niining gasa sa gahangos kong kahingangha.

-- MICHAEL U. OBENIETA

Topeka, Kansas, USA

kamatuoran

sama ra sa botelyang mineral water
bisan pa sa akong katugnaw di gihapon
mapugngan ang pagsukod sa pagbanaw

sa akong tinipigang singot.


-- GLENN T. MUÑEZ
Dumanjug, Cebu, Philippines

lawak-biyaanan

dili na maisip ang mga higayon
ug ania na usab ako niining lawak
nga unta angay kong kalimtan
ug sa dihang mibiya na silang tanan
ug gani bisan ang panumdoman
milayat na sa bintana daw hinigugma
nga nagmaskarag itom nga katam-is
oo gitiman-an ko ang akong tugon
nga way si bisan kinsang masayod
sa mga handurawng nahimugso dinhi
apan unsay pulos niining tanan
nanghulo na ang mga bungbong
ug puhaw na ang sidsid sa kurtina
nga napiskan sa akong mga luha

-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO

Koror, Palau

lima kami nga mga anak ni nanay

lima kami nga mga anak ni nanay
ug kanunay niyang gipasigarbo sa una
nga wala siya'y anak nga pinalabi
kay kon unsa ang ihatag sa usa
iya gayong gipaningkamotan
nga mahatag gayod sa tanan

gilantaw nako si nanay dihang
gihaya na siya sa among balay
sulod sa lungon nga mahalon
ug gialirongan sa mga puting rosas
nga pinalit gikan pa sa layong syudad

akong gihipos ang akong mga luha
wala gisulti ni nanay nga kaming duha
mao kanunay ang magkuyog pagkaon
og halo-halo nga espesyal ug torta kaniadto
didto sa Lenie's ug sa akong pagkawala'y buot
iya kong gitugon nga dili gyod magsaba
sa uban nakong mga igsoon


-- RIC S. BASTASA
Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

paglabang sa sapa

Molabang ako ning sapa
Nga mao ray akong kuyog
Kining sungkod kong kawayan.
Sa tagatuhod nga tubig
Mabati ko ang pagbitad
Sa sulog sa ilalom sa tubig.
Sa ibabaw, ang mga panganod
Mitadlas sa bughaw’ng langit.
Sa mga dahon, hinay ang kanaas
Sa lumalabay’ng hangin.
Molabang ako ning sapa
Gikan sa tampi sa pag-inusara
Ngadto sa pikas tampi sa pag-inusara.

-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA

mga patak sa ulan

iphon nako
ang matag patak sa ulan
sal-on nako
ang matag taligsik
nga nangatagak sa dalan
akong ipunon
dinhi sa akong dughan
dayon isabwag
hinaot pa unta
nga manalingsing
ug mamunga ang mansanas
nga gihatag ni Eba
dili sala apan sinugdanan
sa akong kalibotan

-- MARIA VICTORIA BELTRAN

Cebu City, Philippines

ang pagbuong sa panumdoman

lawom ang kagabhion sa akong paglawig
paingon dinhi sa mabawng dunggoanan
nga daw mata nga gitapin-an og aso
susama ba kini kabug-at sa kasingkasing
nga mahadlokon og mga dumuduong
bisan pa man sagubangon ko ang hustisya
nga gikamatyan sa inyong katigulangan
kay gilabang ko ang way kisawng lawod
aron manimuyo dinhi ug mosangyaw
sa asgad nga ebanghelyo sa panumdoman
kaninyo nga way gidulawng lungsoranon
kansang mga langgam magbalantay
nga nagpirat ug nagsangkiig sa katambok
way alamag kabahin sa kapintas sa awit


-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO
Koror, Palau

silaw sa pagpaminaw

habog ang kutay sa dugdog ug danguyngoy

apan hawan ang hangin inig latay sa taghoy

-- MICHAEL U. OBENIETA

Topeka, Kansas, USA

mirasol

Usa ka daklit nga tinan-awan.
Usa ka bulalakaw nga mitabas sa kadulom
Sa wanang sa akong dughan.

Mga tam-is nga pahiyom.
Mga dagom nga miborda og mga bulak
Sa haw-ang nga panapton
Sa akong handurawan.

Bidlisiw gikan sa malulot nga mga mata.
Ug sa giyamogang kabuntagon,
Nahimo akong usa ka mirasol
Niadtong nawong nga maoy sin-ag nga adlaw
Nga di lung-an sa akong pagtan-aw.

-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA

sa akong pagpalayo

sa akong pagpalayo
akong handomon ang kalipay

sa pagbiya

apan wala gihapoy pulos

ang tanan kay mibalik ko

sa kanhiay

wala na ko malisang

sa akong pagkalamian isip usa

ka inila nga makasasala

tilaan ko na usab pagbalik
ang mga abog
sa akong mga tiil


-- RIC S. BASTASA
Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

bendisyon pwera buyag

Pas-anon nako, lupig pa'y usa ka sakong' bulawan,

ang mga bukog sa akong kalapasan. Dili gyod matay-og

kining akong padulngan subay sa tunob sa anay

nga gisalikway sa ihawan. Wala pa ko matagbaw.

Lapad, di matugkad ang lawog sa mga luha

ug ang mga nadugtang' sapa sa dakbayan padayon

nga naglatay sa akong kaugatan. Ay, San Pedro!

Makadaghan na nga gisugat ko sa mga tuktugaok

gikan sa akong pagsarasay sa kinasang-an

sa kangitngit ug sa kahuyang nga gipasagdan nako

pagtila sa langit-langit kutob sa akong lapalapa.

Wala ko'y gilimdan sa akong kahingangha lakip

sa kahidlaw. Galumpayat ang akong katahap tugbang

sa akong pagpangapkap. Tug-anan ko ikaw--

Bisan pa'g kilawon sa mga ulod ang akong dila,

matun-as sa pagsangpit nako niya, kulba-hinam nga

kalawaton ko kini: Dili mangluwa ang Mangluluwas.

-- MICHAEL U. OBENIETA

Topeka, Kansas, USA

ang bayot nga gadanghag

Nawala ang iyang celfon
ug gilabni usab ang iyang i-pod
nga maayo na lang gani kay
made in China.

Wa na siya kahinumdom sa password

sa iyang Friendster, Multiply, Facebook, Twitter,

Wer-kent-wer. de, Blogspot, Wordpress,
Planet Pomeo, Where are you now

ug uban pang mga account sa World Wide Web
nga iyang gimugna matag bisita niya

sa Internet café diin iyang nabiyaan
ang yawe sa kwartong giabangan.

Naglabad ang ulo sa bayot
kay lagi nangita usab siya sa usa ka lalaki
nga, bisan wala pa gani hikit-i, nakalimtan na

og diin niya kini biyai.


-- MARIA VICTORIA BELTRAN

Cebu City, Philippines

tuwapos

Uhaw sa yutan-ong panalangin
Ang simboryong gitupsan sa hangin.

-- VICENTE VIVENCIO BANDILLO

Koror, Palau

pagkatawo sa usa ka bag-ong adlaw

ang mga kuyamoy sa kahayag
mihapuhap sa mga dahon nga nangahulog sa yuta

ang kamot sa mainiton nga kabuntagon
midap-ig sa nawong sa kaanyag sa akong adlaw

ang panahon nahimong habol ug alugnan
nga gidulgan sa katam-is ug kaaslom

ang kahinam sa kahaponon dili kamaong
motagad sa pag-abot sa kahumot sa kagabhion

gigakos niini ang kalami sa kangitngit
nadungog ang agulo sa kalipay

nagawsan ang mga bituon
dungan sa kinatibuk-an nga bulan

nahilom ang yuta nga nahupong sa duga sa mga yamog
nawala ang mga hugyaw sa mga gangis nga tampalasan

ug natagbaw ang mga kwaknit sa ilang pagkiniat
hangtod sa pagtugdong sa mga pako sa kaadlawon

diha sa mga kahoy nga mautganon
miawit ang nagun-ob nga lapyahan

ug natawo ang usa ka bag-ong adlaw sa amihanan

-- RIC S. BASTASA

Katipunan, Zamboanga del Norte, Philippines

ang taytayan sa kahilom

Ang kahilom usa ka taytayan
Nga mahimo baya
Nga imo ug ako’ng labngon.
Apan ang mga pulong
Bug-at nga mga tiil
Nga way pulos sa pagtabok.
Lakaw sama sa kahuyo
Sa pinitik sa kasingkasing,
Sama sa kagaan sa mga panganod,
Sama sa kasihag sa huyuhoy--
Ug ikaw ug ako nga nia
Sa masigkapikas nga tumoy,
Dunay lanot sa paglaom
Nga mabitad
Aron kita magkadinul-anay.

-- URIAS A. ALMAGRO
New Berlin, Wisconsin, USA

duha ka dagway ni maria clara

Matahom ka
Kay nagluyloy ang imong mga mata
Ug sangko sa yuta ang imong saya
Ang imong baba morag rosa
Bisag dili pa uso ang lipstick sa una

Ngil-ad ka
Kay lumoy ang imong dughan
Nga sa abaniko imong gitabonan
Ang imong ilong liwat sa imong Mama
Dili taliwtiw sama sa korona

Matahom ka
Kay dili ka mosupak
Sa huyop sa hangin sulod sa simbahan
Bisag wala ka buligi sa mga balaan
Ug santos nga misang imong dangpananan

Ngil-ad ka
Kay modawat ka sa tanan
Nga mga pangos ning kalibotan
Ang imong ulo nagpadayon pagduko
Atubangan sa buhawing nagpanuko

Matahom ka
Kay natagamtam nimo ang gugma
Sa sulod sa bilanggoan
Nga imong nahimutangan
Diin nasaag ang usa ka alibangbang

Ngil-ad ka
Samtang naa'y daghan
Sa mga kababayen-an
Gaduko uyon sa imong alimpatakan
Taas og buhok kutob sa baul nga bulawan

Matahum ka

Ngil-ad ka
Buhi pa
Patay na.


-- MARIA VICTORIA BELTRAN
Cebu City, Philippines

dalikyat panghagdaw sa great wall of china uban ni confucius (pebrero 4, 2009)

Napanimahoan ko ang mga gerilyang tunob ni Mao Tse-Tung sa mga batosemento
sa nanghuyatid nagdupang parilbungbong Iyang mga balak mga pikot bulak
nanglusot namuswak sa mga gingi ilawom sa usyosong mga mata sa nanagdali
naghangos nga mga sapatos Nangligdas ang santilmong anino sa mga bukog
ni Genghis Khan nga misulong gikan sa habagatang Mongolia Nasiplatan
sa mapaniirong handurawan ang mga nadugtang bayhon sa nangahulog nga mga
pandaytrabahador pipila ka siglo kaniadto Nagsuroysuroy nagpasopaso kanhi
dinhi ang mga emperador sa nalumpag nga mga pakhang dinastiya

Ang kableng misapwang kanako human sa makutas sakakanaog mihunghong og
mawilihon nagkayuring inensek panamilit: Zai Jian Bai Bai

-- MELQUIADITO M. ALLEGO
Palm Harbor, Florida, USA