Alisngaw sa tanglad taliwala niining sabawsa bihag gikan didto sa buwangan. Ay, inday!Dihang ang kundat sa hangin kurat nga mibukhad sa imong sayal, kalami ihangad paghigop-hingosbisan sa singot sa kusinera nga hagbay ranggilayagan. Dili ko gani igsapayan ang pagtilaplakip sa imong sunggo labi na kon mohangad kapagdalit sa imong katagbaw inig hapla nako dihasa imong atubangan. Amang ang mga alimyonsa Mayo. Kanang tagok sa mga udlot sarang nanga molapwa sa akong bungot. Mahaw-as dayongikan sa imong tutonlan ang aso sa mga balhibotugbang sa kapintas sa imong taghoy. Ay, inday!Lupig pa’y nataroy ang tari sa akong agtang.-- MICHAEL U. OBENIETATopeka, Kansas, USA
Unsay hinungdannganong nanampilingsi Ninoy sa kinyentos?Tungod kaykutob na lang sa damgoang pagkupotsa babayeng basurerasa kinyentos.Kanus-a diaymongisi si Ninoy?Kon angbabayeng basureramakapalit na'g Lactumnilang Alvin, Charlie ug Barbie.Kon angbabayeng basureramakapaeskuyla na sa Ateneonilang Cris, John, Piero ug Stef.Kaganiha, bisan natulog paang adlaw, gamata naang tibuok banay,nangandam na sabsa inadlaw nga panawbisan wala pay sulodang tiyan nga gibitok.Ug sa gihapon si Ninoynaghinuktok.-- ROMEO NICOLAS BONSOCANCarcar, Cebu, Philippines
Nanghamoy sa mga tudlo tungod sa kapit-osMga timawang gipangnudnod sa katilingbanLuha sa lakad nga pag-ilaid man naitosWay gugma ni kaluoy ang ila mang natingbanNing bantawan sa kinabuhi unsay ilang luna?May dangawng tipik ba sa dughan pagpakabuhi?Kayha takos pa mang ibugti dugo sa luhaAron kagutom ug kauhaw di managsuhiNing panagsingki sa panlimbasog may nag-udhakKay lagi hubo man sa nagkurbatang utokanBurong mga kabos sa pagpinig nagatuhakKini angay panaminan angay hinuktokanDan aduna pa bay kahigayonan pag-uswag?Duna ugaling angkon sa makinaadmanonUnsa pa man intawon ang sugkayon sa luwag?King pagkaon usa ka tawhanong tulumanonSa barong-barong may nagkutoy nga mga tiyanKinahanglang mag-antos kay palad nga naangkonMangimbisog atubangon mga kakulianKay sa pagpatulo sa mga singot gisamkonDiay ning kalibotan adunay kahayahayDiay ning kinabuhi ta may kaalimuotMay nanghuy-ab mga linalang tugob pagmahayMay mga adunahan nagtagayg kahimuotNanghamoy sa mga tudlo tungod sa kawad-onMga timawang gipangnudnod labing alaotNganhi kaninyo kining panudya akong dad-onPasagdang mangakha sila katilingbang maot? -- MELQUIADITO M. ALLEGOPalm Harbor, Florida, USA
ipha ayaw ang mga bitoonipha ayaw ang mga balassa baybayonapan puyde mong iphonang mitaliwang buhoksa pahak nga maalamon-- RAUL M. FIGUESOslob, Cebu, Philippines
(gikan sa balak ni Yannis Ritsos)Ang imong nawong gitagoan sa mga dahon.Giputol ko’g tagsatagsa ang mga dahon aron mahiduol ako kanimo.Dihang giputol ko ang katapusang dahon, ikaw nahanaw. Unyasa mga pinutol nga dahon gilala ko ang usa ka purongpurong. Wa'yusa nga akong kahatagan niini. Gisab-ong ko sa akong agtang.
Gihubad ni:-- URIAS A. ALMAGRONew Berlin, Wisconsin, USA
May nagtihol diha sa kangitngitAng iyang talinis nga tihol milusot sa taas ug buhokHait ug kuyamoy nga kawayananNga tuskig nga nagtindog sa walay timik nga hangin.Ang iyang tihol migaras sa batoong karsadaMisamad sa mga blankong anino nga mikapyot sa kadahonan.Nasayod siya nga sa dihang mohunong siya ug molingiAng purlon sa iyang luyo magpaduolUg maapsan siya niini bisan pa man sa iyang kabatan-on.Ang upat ka ligid niini mopulbos sa iyang gusokBisan pa sa iyang ka pagka-walay kasal-anan.Mao nga nagtihol siya og lain-laing mga tunoDunay husto, dunay hinimohimo lang,Wala niya paminawa ang iyang huni,Wala niya paminawa ang mga pitikSa natunawng mga taknaan.Sa pagka-tinuod kadtong nagsunod niyaKadtong nagguyod sa purlonNga nangandoy og kauban niining prosesyonMao lang ang iyang nag-inusarang tigpaminawAng naghinam-hinamAng labing naikag sa kataposang notaSa katapusang bugwak sa hangin kadtongTiunay, walay bakak,Timgas nga gininhawaNga wala ug wala gyod niya mapalgan.-- ESTER TAPIAKathmandu, Nepal
Tinuod, adunay mga dapitsulod kanatonga (dili sama sauban) magpabiling tim-osbisan kapilapa kini bukharasa panumdoman.Apan unta, pinangga (konhain ka na man karon)—kalimti ako.-- VICENTE VIVENCIO BANDILLOKoror, Palau
Ania dinhi nahitagpilaw nagpahulay Dulog ug sabak ang mga handumanang balak Malinawon uyamot way lama sa kabudlay Naghulat lang sa pagduaw sa lapyo mong bulak.-- MELQUIADITO M. ALLEGOPalm Harbor, Florida, USA
Bitaw, kanunay di gyod nako kapugngan ang gibug-atonsa akong tabon-tabon samtang gadugang sa akong atuliang gisangyaw sa pari. Kon igo ra gyod kong latigohonsa laway sa inyong pagtamay, sige lang. Bitaw, wa’y biliang inyong pamalikas. Sa akong piyong nga paglatagaw,basin unya banhigan ko sa mga pak-an nga hagawhaw.-- MICHAEL U. OBENIETATopeka, Kansas, USA
pakigsulti lang sa atong iringnga usa ray mata diha sa atubangansa atong pantawandili na siyadali mahiubossama nako-- RIC S. BASTASAKatipunan, Zamboanga del Norte, Philippines
Tungod kay hangtod karon Wa pa may magsusulat ning atong pinulongan Nga nagsulat mahitungod sa itom nga langgam, Ako na lang una ang mosulay. Kadtong itom nga langgam Nga maoy simbolo sa tanang kalaksot Ning atong kalibotan. Sa pagkamapangahason, Sa kabangis, kahadlok, sa kaguol, sa kamatayon. Kadtong itom nga langgam Nga gihisgotan gikan pa sa Bibliya, Sa Genesis, niadtong panahon sa Dakong Lunop. Kinsa gisugo ni Noe paglupad Gikan sa iyang arka aron pagsusi Kon mikutat na ba ang tubig, Apan wa mobalik dayon, naglangaylangay, Kay nanuhak pa sa mga nahibilin Niadtong mga nangalumos. Kay maoy buhaton niadtong itom nga langgam Ang pagtugdon aron pagtusik Sa atong mga kasingkasing. Pagkakha Sa mga yapak ug sagbot sa atong konsensya. Gikan sa kabugangan ug kapagatpatan Sa atong kalag atong madungog Ang pag-awit niadtong itom nga langgam. Kay sama sa ubang mga langgam Makamao man usab siyang moawit, Motaghoy sa usa ka tingog nga daw tayaon, Nagkagalkal ingon sa lanog Niadtong mga nangahulog ug nangabuak. Di ta makita ang kaitom Niadtong itom nga langgam Kay ang iyang pagkaitom labaw pa Sa uling, sa karbon, sa lubas sa kamagong. Ang itom nga langgam dali’ng mosanay Ug lisod puohon. Sama sa linibo’ng mga starling Nga giingon ni Anne Dillard didto sa Virginia Nga wa gyud mapuo bisa’g gisigihan pagpamatay Pinaagi sa pagsilit og yelo’ng tubig Samtang sila namatog ug nangatulog. Kasagaran kanato nahinumdom pa Niadtong raven ni Edgar Allan Poe Nga atong nabasahan niadtong atong kabatan-on. Kadtong itom nga langgam nga nagpahinumdom Sa nahanaw niyang Lenore. Nga sa dulom Nga kagabhion mituktok sa bentana Ug miingon: Nevermore. Nga kon hubaron sa atong pinulongan Maingon: Wa nay pag-usab, wa nay pagbalik. Sa tolukibong niyang balak, si Wallace Stevens Miingon nga dunay napulog tulo ka mga paagi Pagtan-aw sa itom nga langgam. Matud pa niya: Ang usa ka lalaki Ug usa ka babaye usa ra. Ang usa ka lalaki ug usa ka babaye Ug usa ka itom nga langgam usa ra. Kagabii, sa taliwala sa kadulom, Usa ka itom nga langgam mitugdon Ug mibatog nganhi kanako: Giluoban ako sa itom niyang mga pako. -- URIAS A. ALMAGRO New Berlin, Wisconsin, USA
Morag mga paa sa managhigugmaayNga nangitag kinawat-kawat nga higayonNagtinandayay ang ilang mga kahinam—Amihanan lahos sa habagatan ang businaSa ilang daghong, diin ang nanggahing kalawasanMorag kaigang sa taliabot nga ulan.Apan sa mga adlaw sa tingtugnawMagkiyugpos sab diay dinhiAng mga binuhiang katawaSa kabaret nga gipanag-iya saMga pampam nga kaniadto,Hilig makig-asoyayOg mabulokong mga sugilanonIlawom sa punoan sa mangga.Dinhing dapita, ang katawaMohiwa sa pikas eskina lagbasSa singgit sa namaligyang piniratangDVD, lagbas sa mga mamaligyaaygBaratohong karne, lagbas sa mga walhongDalan. Lagbas sa daghang mga eskinaNga way klaro kon unsay tinuodNga sinugdanan, unsa usay tinuodNga kataposan…-- OMAR KHALIDMedellin, Cebu, Philippines
Sa sunod kong pagbatbat sa tema sa Kausaban, mga tigulang na usab ang akong mga tigpaminaw, nagbuntaog sa gahom ug nag-aginod sa ilang pagtadlas sa tugkaran dinuyogan sa bungol nga kagahob sa kalibotan nga hanap pa sa mga bituon, bisan sa tin-aw tang paghinumdom kanila. Apan sama sa naandan ang tanang lantugi kinahanglang guyoron ngadto sa kapatagan nga gisalipdan sa lulid nga mga kahoy nga naglatid sa utlanan sa atong kahadlok. Sa maong pagkaagi miabot ang panahon nga ang hamiling mga pakyas tagsa-tagsang miyukbo ug mibiya sama sa baka nga nanibsib sa hilan nga tanaman, ug wala na koy laing mahimo gawas sa pagbalik diha-diha sa sulaw nga dakbayan sa bildo ug paglaom diin atubangan sa pultahan sa kaalam gibanhigan ko sa mga batan-ong mabulokon og pamiste, nga nagsuliyaw ginamit ang nagkayurang nga kontrasenyas samtang naghulat sa bag-ong kamandoan nga maoy mopahamtang niadtong karaang mga panagna ug walay gipasaylong mga intriga sa palasyo.-- VICENTE VIVENCIO BANDILLOKoror, Palau
ang musa magdadasig laradiwanagkapikas kalagpares labing maanyag manulonda nagpaurarayng parayeg ang katitikan simbolo timailhan kinatibuk-an sa henyong kaliwatan sumbalikhayag sa kalidad kait-on sa magdadagang sa bulawang panahon nganong ania ako ning kalibotan? pagtuman sa gipangsangong tahasmisyon maniid maghubit lakbit magsugilon sa kinaiyanhong lumad katahoman ang arte dayandayan sa buhilaman paaro dagangalan sa tugahalang naghalad sa kultura garayng halaman manighawak sa pedestal nga ibilin ugma puhon imo nang tukmang paghidbang magbabalaklaurel carpe diem nyor kevin-- MELQUIADITO MAAMBONG ALLEGOPalm Harbor, Florida, USA
Ang gamay’ng lamoknga nagsakdopsakdopsa mga balhibo ug panitning akong bukton,nagsakdopsakdop sa utlanansa kinabuhi ug kamatayon.Sa usa ka pamilok,siya motugdon, motusok ug mosuyopsa akong dugo. Ug ang pula’ngmga gihay sa gamay’ng bulaksa iyang kinabuhi mobuklad.Unya sa sunod nga pamilok,sa paghagtiksa akong kamotnga kaniya modapat,mapusgaykadto’ng mga pula’ng gihayug siya mahulog. Ingon nianaAng lagpak nga nagagikanSa kamot sa kamatayon.-- URIAS A. ALMAGRONew Berlin, Wisconsin, U.S.A
ang kaanindot sa kahilomsama sa dagatnga atong gisalomdaghan kaayong masud-ongang mga mabulukong mga bulakang mga bukid ug ang mga walogang mga nagkadaiyang katahomnga dili matukibug dili na masultikay wala na ang mga pulongnga nakagapos niini-- RIC S. BASTASAKatipunan, Zamboanga del Norte, Philippines
Natulog ako aron sa kahilomTin-aw ang akong pagsabotSa akong kaugalingon. Sa kangitngitNangapkap ko sa tinubdanSa akong kahigwaos ug hipalgan ko—Sa dako kong kahimangod—Ang nagpitik kong kasingkasing.(hubad sa Iningles nga balak ni David Ignatow)
-- VICENTE VIVENCIO BANDILLOKoror, Palau
1. Hangad hangtod tupong ka sa imong tuhod. 2. Dili ka moluhod diha ubos sa samin nga gihagkan sa anuos.3. Dili ka motilap sa hangin duyog sa abog.4. Kalimti ang mga kalendaryo ug ang taknaan.5. Pasidunggi ang uha sa imong pag-inusara.6. Pakig-unong sa mga mamumuno.7. Ayaw pakigdulog sa dugdog sa imong pakighilawas sa kilat.8. Ayaw kawhata ang kangitngit.9. Ayaw isabwag ang mga bildo sa agianan sa mga buta.10. Ayaw angkona ang mga anino alirong nimo.-- MICHAEL U. OBENIETATopeka, Kansas, USA
(hubad sa balak ni Pablo Neruda)Ngadto ni bisan kinsa nga wa maminaw sa dagatning Byernes sa buntag, ngadto ni bisan kinsa nga gitangkalsa balay o sa opisina, sa paktorya o sa babayeo sa kalsada o mina o sa uga’ng prisohan,ngadto kaniya moadto ako, ug sa way pagtan-aw o pagsultimoabot ako ug mobukas sa pultahan sa iyang prisohan,ug ang usa ka pag-uyog moandar, lubog ug mapugsanon,usa ka taas nga dahunog sa dalugdog nga modugangsa gibug-aton sa planeta ug sa bula,ang nag-agulo nga kasapaan sa kalawran mousbaw,ang bituon kalit nga mokurog sa iyang koronaug ang dagat mopitik, mamatay ug magpadayon sa pagpitik.Mao, nga gibitad sa akong kapalaran,maminaw ako sa way hunong ug huptan koang kaguol sa dagat nganhi ning akong tanlag,bation ko and pagdam-ag sa gahi’ng tubigug sag-obon ko sa usa ka timgas nga tasaaron, bisag asa mahimutang kadtong mga prisohan,bisag kanus-a sila mahiagom sa silot sa tingpangatagak,mahimong akong ikagasa and usa ka tulibagbag nga balod,mahimong mosulod-guwa ako sa mga bintana,ug sa ilang pagpakadungog, ang mga mata mokayaw,nga mangutana, “Unsaon ko man pag-abot sa dagat?”Ug akong ipadala kanila, sa way sultisulti,ang mabituonong alingawngaw sa mga balod,ang pagpangabuak sa mga bula ug sa binog,ang kanaas sa asin nga misibog sa ilang kaugalingon,ang abohong hilak sa mga dagatnong langgam sa kabaybayonan.Mao, nga pinaagi kanako, ang kagawasan ug ang dagatmotawag agig tubag ngadto sa gibukotang kasingkasing.Gihubad ni:-- URIAS A. ALMAGRONew Berlin, Wisconsin, USA
kalaming pakongon sa ulosa mayor nga nagtukod og bulanganatbang sa simbahanug sa kura parokonga nagpakahilom lang-- RIC S. BASTASAKatipunan, Zamboanga del Norte, Philippines
Wala’y kisaw didtoang makililimos nga buta, mga batang gahingos og rugby,ang borikat duol sa tunghaan, ang mga mangunguot, ang kimpang nga wala maapsi gikan nisutoypalayo sa singgit sa iyang gilabnihandaplin sa dalan Colon.Wala ko’y nasaghiran--ang tindera’g mani, mga prutas, sigarilyo, ug karmelitos,ang mga barbekyuhan ug mga bukag sa balot,ang alirong sa pungko-pungkopaduol sa mga suok sa akong kagutomtidlom sa akong dughan.Wala’y nakamatikod sa akong kalimutaw nga hapit malagpot pagtagbawsa akong pagkahulmigas didto diin gilandongan kosa mga higante nga tupong sa aninogikan sa iro nga padayong’ gaaw-awpidpid bisa’g asa ko padulong.
-- MICHAEL U. OBENIETATopeka, Kansas, USA
Mandoan man ugalingSa mamala ang kadagatanSa paghunong,Sa paghumod sa yuta,Magpakarong-ingnon lamangNga bungol kiniMahimong sa makadiyotMopahuwaySa iyang pagkiay-kiay.Apan kini magpabilingMohapyodSa mamala.Kay ang tubigMagsalimuang,MagpangitaSa mga balas,Yuta ug bato ngaIyang kapaulian,Iyang kaparaygan.-- GINA MANTUA-PANESCebu City, Philippines
Didto ko hipalgi ang libro sa karaang balay nga walay buslot ang atop apan walay tuang ang tulo sa ulan bisag hayag ug init sa gawas. Usa kadto ka tigom sa konseho unya isip pagpatin-aw sa iyang punto gihulbot kini ni Ilustre, ang labing maas nga konsehal, gikan sa ilawom sa ngamig nga lamesa. Gipakli niya kini ug gipangita ang tukmang dahon nga human molabay ang pipila ka gutlo wala pa gihapon niya hikit-i. Pagsuling nako sa iyang gikuotan didtoy nangalatang mga peryodiko. Sa akong tan-aw nagpilit na ang ilang mga letra ug mao nga nakahukom ko nga dili ko na sila maluwas pa. Pagkahuman sa lantugi nga wala ko hisabti ug sa dihang nakabiya na ang tanan gidali nakong punit ang umog nga basahon kansang hapin diha-diha mipilit sa akong mga tudlo. Sa akong pag-ipsot ubos sa kakahoyan paingon sa pantalan gigukod ko sa tubig nga diay sa akong paglabang sa tugkaran naghinay-hinay nag daguok ug buhagay lusot sa dunot nga bungbong nga maoy bugtong saksi sa makalilisang nga krimen.-- VICENTE VIVENCIO BANDILLOKoror, Palau
ang mga bulawanong dahon nangataltag ug nanghalok na sa yuta nagsugod nag lugsong ang snow gikan sa wyoming montana dakota ug canada ngadto sa perryville missouri nagsul-ob nag-jacket ang lake charles louisiana nag-sweater ang palm harbor florida (panahon nang magluon ang hiniktan ug himungaan didto sa pugaran sa natun-as karaang kamalig sa santa lucia asturias o putat tuburan sugbo pilipinas) -- MELQUIADITO M. ALLEGO Palm Harbor, Florida, USA
Gamay’ng langgam pasayloanga adto ko na tiwasa pagpamati ang imong awitdidto sa laing kalibotan -- haiku nga ang tagsulat wa hiilhiKay kita’ng tanan lumalabay.Ug kita’ng tanan nanagdali.Ikaw nga nagbatog sa gamay mo’ng sangaUg ako’ng mihunong dinhi ning yutaSa usa ka pamilok ug usa ka pagbukaWay kasayoran kon kinsa kanato’ng duhaAng mahanaw, kinsa ang mahibilin.Mao’ng ning daklit ta’ng pagpanagtagbo,Ning taphaw ta’ng panaghimamatGunitan ta kining tago’ng lanotSa ato’ng mga tingog.Kuptan ta hangtod sa ilang pagkabugto.-- URIAS A. ALMAGRONew Berlin, Wisconsin, USA
Ikaw nga mahigugmaon sa kaalamMogukod sa basibas sa kabuntagonUg mosuta kon asa kutobAng lagsik nga tigmo sa kasanag.Ikaw nga nakabaton og gasa sa kahibulongGitahasang mokuykoy sa kamatuoranAron tukion ang kasayoranNga inumol sa kanhiay’ng tigkaplag.Ikaw nga wa tugkig balhibo sa katalawMoasdang sa kinahiladmanMopagawas sa tinipiganUg mobuntog sa gahom sa kataphaw.Ikaw nga buot motutok sa putling silawsa katunhayan nasayod na--Di angay sud-ongon ang bidlisiwAron masabtan ang kinaiya sa adlaw.Andam kaming manalinghogSa mga sugid sa imong kasinatianBisan og tipaka lamang kiniSa pagtugkad mo sa kalamdagan.-- RAUL M. FIGUESOslob, Cebu, Philippines
