12.27.2013

ang edukasyon segun sa kaliwat ni Walu


I. Kaniadtong Wa Pa'y Nakaeskuyla Namo

Wa'y mangaburosan nga dalaga.
Wa'y motubagtubag sa ginikanan.
Wa'y mobiaybiay sa lahi'g pinulongan.

Wa'y mamentaha sa silingan.
Wa'y mangawat bisan wa'y sira ang payag.
Wa'y mosimang sa maayong pamatasan.

Wa'y mamilay og kahoy aron makasapi.
Wa'y mangangkon og dili iyang yuta.
Wa'y molapas sa gikatakdang mga utlanan. 

Wa'y dili motahod sa mga abyan.
Wa'y dili motahod sa mga baylan.
Wa'y dili motahod sa kinaiyahan.

Wa'y iya-iya ug wa'y ako-ako.
Wa'y dili mosunod sa mando sa Datu.
Wa'y di mosanong sa mga balaod.


II. Karon nga Daghan Nang Nakaeskuyla Namo

Midaghan ang mga pinaangkan;
Mga batan-on sermonan pang ginikanan.
Lumad nga dila himoong kataw-anan.

Lupigan gani apil ang tuas pikas' lalawigan.
Di lang gani kalingi, mawala apil halayan.
Ug midaghan gyod ang way mga batasan. 

Naopaw mga buntod aron mabontit ang pipila.
Patitulohan apil ang yuta nga dili ila.
Ibalhin pang muhon aron moluag pang hasyenda. 

Tinuohan kuno sa buktot ang mga abyan.
Wa kuno'y kamatuoran katudloanan sa baylan.
Ug ang kinaiyahan, gimugna kuno aron mapanguwartahan.

Isig iya'g kahis kay mao kuno'y maayo.
Kay demokrasya na kuno, wa nay pulos ang Datu.
Ug basta di masapnan, ang salaod way sapayan. 


III. Ang Edukasyon Kuno Dalan sa Pag-uswag

Maong misamot og burot ang mga langyawng limbongan?
Maong nahimong ulipon ang among kaigsoonan?
Maong daghang manimpalad tabok sa kadagatan?

Ayaw mo'g pangilad diha ulipon sa mga ugis nga demonyo.
Unsa'y pagtoo ninyo, wa mi kailag ihalas?
Kahilas god ninyo, kabalo sab tawon mi unsa'y edukado.


-- ANIJUN MUDAN-UDAN 
Malaybalay, Bukidnon, Philippines

No comments:


Daghang salamat sa mga maniniyot nga gapaambit sa ilang mga hulagway sa Google ug Flickr.